HALK SAĞLIĞI TEMEL KONULAR KURSU GERİ BİLDİRİMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ (2003-2019)

Giriş ve Amaç: Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi (DEÜTF) Halk Sağlığı Anabilim Dalı tarafından 2003 yılından beri halk sağlığı araştırma görevlilerine yönelik olarak Halk Sağlığı Temel Konular (HASAT) isimli iki haftalık bir kurs düzenlenmektedir. Kursun amacı araştırma görevlilerinin halk sağlığının temel konuları ile ilgili bilgilendirilmesi ve iletişimin sağlanmasıdır. Bu çalışmanın amacı HASAT Kursu katılımcılarının kursla ilgili geri bildirimlerinin ve bunu etkileyen faktörlerin saptanmasıdır.Gereç ve Yöntem: Araştırma hem kalitatif, hem kantitatif (tanımlayıcı) tiptedir. Araştırmanın evrenini 2003-2019 yılları arasında HASAT Kursuna katılmış olan 397 katılımcı oluşmaktadır. Katılımcıların cinsiyeti, kursa katılma yılı, görev yaptığı anabilim dalı ve e-mail adresleri DEÜTF Halk Sağlığı Anabilim Dalının HASAT ile ilgili veri tabanından elde edilmiştir. Kalitatif analizlerdeyse kurs defterine yazılan açık uçlu geri bildirimler kodlanarak basit tanımlayıcı analiz yapılmıştır. Kantitatif değerlendirmede örnek seçimi yapılmamış, tüm kursiyerlere e-maille ulaşılması hedeflenmiştir. Ancak katılımcılara 2 kez e-mail gönderilmesine, whatsapp ve e-mail grupları üzerinden bilgilendirme yapılmasına karşın 41 kişiye ulaşılabilmiştir (ulaşılma oranı %10). Katılımcılara yaş, cinsiyet, mezun olunan ve uzmanlık alınan fakülte, çalışılan kurum, kurs sunum konuları ve kurs bilgilerinden yararlanma gibi soruları içeren 27 soruluk anket uygulanmıştır. Kurs ile ilgili değişkenler beşli Likert ölçeğiyle (1:çok kötü-5:çok iyi) değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler ortalama, standart sapma ve yüzdelik dağılımlarla verilmiştir. İstatistiksel değerlendirmede Mann Whitney-U ve Krusskal Wallis testleri kullanılmıştır. Etik Kurul onayı alınmıştır (Karar No: 2019/23-31, Tarih: 16.09.2019).Bulgular: Toplam 397 katılımcının 242’si kadın (%61), 155’i erkektir (%29). Katılımın olduğu 49 anabilim dalı arasından en çok katılım Dokuz Eylül Üniversitesi (62 kişi), Adnan Menderes Üniversitesi (28 kişi), B.Ecevit Üniversitesi (27 kişi), C.Bayar Üniversitesi (26 kişi) ve İstanbul Tıp Fakültesidir (18 kişi). En çok katılımın olduğu yıllar 2019 (36 kişi) ve 2018 yıllarıdır (34 kişi). En az katılımın olduğu yıllar 2009 ve 2010 yıllarıdır (11 ve 12 kişi). Kursa sadece Hacettepe, Ege, Gazi, Osmangazi, Yıldırım Beyazıt, Kafkas, Mustafa Kemal ve Adıyaman üniversitelerinden katılım olmamıştır. Kalitatif analizlerde en sık rastlanan kod kursun araştırma görevlilerinin tanışmasını ve kaynaşmasını sağlaması olmuştur. Ayrıca yeni bir bakış açısı kazanmış olmak, vizyon kazanmak, kendine olan güvenin artması, halk sağlığı camiasının bir parçası olmak, mesleki gelişim ve yetkinlik sağlamak sıklıkla tekrar etmiştir. Açık uçlu geri bildirimlerin hemen tamamının teşekkür ve memnuniyet içerdiği, olumlu görüşler bildirdiği saptanmıştır. Kantitatif değerlendirmelerde en yüksek ortalama puanları 4.63±06 ile epidemiyoloji ve 4.46±06 ile sağlık örgütlenmesi, politikası, yönetim sunumları almıştır. En düşük puanları ise 4.20±07 ile çevre sağlığı, 4.29±07 ile üreme sağlığı ve iş sağlığı sunumları almıştır. Kurs konularını yararlı bulma ortalama puanı 4.78±04, memnuniyet puanı 4.75±04’tür. Kurs ile ilgili değişkenler cinsiyet açısından karşılaştırıldığında bulaşıcı hastalıklar (p=0.031), bulaşıcı olmayan hastalıklar (p=0.021) ve üreme sağlığı sunumlarının (p=0.022) ortalama puanları kadınlarda anlamlı olarak yüksek bulunmuştur. Kurs ile ilgili değişkenler kursa katılım yılı açısından karşılaştırıldığında kurs koşulları ve kurs memnuniyeti ortalama puanları 2019 yılında diğer yıllara göre anlamlı olarak yüksek bulunmuştur (p=0.028). Çalışmanın sınırlılıkları katılım oranının düşük olması, sadece kursiyer görüşlerinin değerlendirilmesi, öğretim üyelerinin görüşlerinin alınamaması ve kalitatif değerlendirmede triangülasyon yapılamamasıdır.Sonuç ve Öneriler: Kursa katılan araştırma görevlilerinin yüksek düzeyde memnun olduğu görülmektedir. Yeni bir bakış açısı kazanmak, meslektaşlarıyla kaynaşmak gibi bildirimler kursun işlevini yerine getirdiğini göstermektedir. Açık uçlu bölümde alınan geri bildirimlere göre kurs süresinin bir aya çıkartılması, farklı kurslarla eğitimin devam ettirilmesi, kurs salonuyla ilgili fizik koşulların iyileştirilmesi önerilmektedir.Anahtar Sözcükler: Halk sağlığı, tıpta uzmanlık öğrencisi, asistan eğitimi