Obez çocuklarda insülin direncinin EKG parametreleri üzerine olan etkilerinin değerlendirilmesi

GİRİŞ: Obezite, kardiyovasküler hastalıklar için tek başına bir risk faktörüdür. Obeziteye eşlik eden, dislipidemi,glikoz metabolizması bozukluğu ve insülin direnci bu riski daha da artırmaktadır. Obez kişilerin, kalptedisfonksiyon olmasa bile aritmi ve ani ölüm riskleri yüksektir. Obezitede artmış insülin direnci, nörohomoral veotonomik değişiklikler; atrial ve ventriküler repolizasyon anormalliklerine neden olabilmektedir.AMAÇ: Bu çalışmada obez çocuklardaki insülin direncinin; ventrikül repolarizasyon parametreleri üzerindekietkisinin araştırılması ve ventriküler aritmi riskinin arttığının gösterilmesi amaçlanmıştır.GEREÇ-YÖNTEM: 2020 yılı Ekim-Aralık ayları arası SBÜ İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi ÇocukEndokrinoloji Polikliniğine başvuran 2-18 yaş arasındaki, vücut ağılığı 99 persantil veya +2 SDS olan 50 obezçocuk kabul edildi. Taner evreye göre pubertal/ prepubertal ayrımı yapıldı. Alınan kan örneklerinde, Totalkolesterol–Trigliserid-HDL-LDL bakıldı. İnsülin rezistansı indeksi homeostaz değerlendirme modeli (HOMA-IR)uygulandı. Kan glukozu ve insülin konsantrasyonlarının ölçülmesiyle yapılan oral glukoz tolerans testi (OGTT)yapıldı. 12 derivasyonlu EKG’lerinde kalp hızı, Pmax, Pmin, P dispersiyon, QTmax, QTmin, QT dispersiyon,QTcmax, QTcmin, QTc dispersiyon, Tp-e intervalan, Tp-e / QT, Tp-e/ QTc elektronik ortamda hesaplandı.Grupların karşılaştırılmasında Mann-Whitney U testi, iki örneklem t testi ve Pearson korelasyon analizi kullanıldı.pBULGULAR: Çalışmaya insülin direnci olan 25 (%50) ve insülin direnci olmayan 25 (%50) toplam 50 hastaalındı. Yaş grubu ortalaması insülin direnci olan grupta 13.0 (4.017.0), insülin direnci olmayan grupta 10.0 (5.0-16.0) olarak hesaplandı(p=0.087). Vücut ağırlığı SDS insülin direnci olanlarda (3.18±0.81) insülin direnciolmayanda (2.69±0.69) ve aynı şekilde vücut kitle indeksi SDS sırasıyla (2.91±0.46 ve 2.57±0.42) (p=0.027.p=0.010) yüksek hesaplandı. Trigliserid ve HDL sırasıyla insülin direnci olanlarda 151.0 (113.5-21.0) ve 38.0(36.5-42.5) insülin direnci olmayanda 107.0 (79.0-154.5) ve 49,0 (39.0-55.5) (p=0.256. p=0.248) olarak yüksekhesaplandı. İnsülin direnci olan grupta sistolik kan basıncı değerleri istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksekti(t=2.611. p=0.012). Insülin direnci olmayan obez çocuklarla insülin direnci olan obez çocuklar arasında bakılanEKG parametrelerinde Pmin süresi (0.116±0.028 /0.129±0.023 /p=0.089), Tp-e intervalan süresi(0.041±0.004/0.049±0.015/p=0.018) ve Tp-e/QT oranı da (0.125±0.012/0.148±0.050/p=0.035) olmak üzereyüksek saptandı. İnsülin direnci olan hastalarda VKİ SDS ile QTc max arasında negatif korelasyon bulunmaktadır(r=-0.409; p=0.042). İnsülin direnci olan hastalarda VA SDS değerleri ile QTc max ve QTc min değerleri arasındanegatif korelasyon bulunmaktadır (r=-0.576; p=0.003 & r=-0.482; p=0.015). İnsülin direnci olmayan hastalardaVKİ SDS ve VA SDS değerleri ile EKG değişkenleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyonsaptanmadı.SONUÇ: Çalışmamızda, ventriküler aritmileri göstermede daha duyarlı olduğu yapılan çalışmalarda ortayakonulan Tp-e interval ve Tp-e/QT oranları insülin direnci olan obez bireylerde insülin direnci olmayanlara göreyüksek saptanmıştır. Dolayısıyla, obez bireylerde ve insülin direnci olan olgularda en önemli morbidite vemortalite nedenlerinin başında atriyal ve ventriküler aritmiler olduğu göz önüne alındığında, bu olgularıngelişebilecek aritmiler açısından uzun dönem takibi gereklidir. Obez bireyler insülin direnci olsun veya olmasınpoliklinik kontrolleri sırasında 12-derivasyon EKG ile atriyal ve ventriküler depolarizasyon ve repolarizayonparametreleri açısından dikkatlice değerlendirilmeli ve aritmilerin saptanabilmesi için ise yıllık 24-saatlik holterkontrolü yapılmalıdır.Anahtar Kelimeler: obezite, insülin direnci, çocuk, elektrokardiyografi, ventriküler repolarizasyon