İnancın İslam sanat ve estetiğine yansıması = Reflections on Islamic art and aesthetics of faith

İslâm düşüncesinin belirgin olarak ortaya çıkan özelliklerinden birisi, eşyanın mutlak ve nesnel anlamda estetik bir biçim ve görüntüye sahip olduğu anlayışıdır. Varlık, Yaratıcının ortaya koyduğu güzelliktir. Âlemdeki estetik yapı ve gaye, Allah’ın varlığı ve birliğinin apaçık göstergesi ve görsel olarak kelâmî tezahürüdür. Varlık, sûret ve mana güzelliğiyle görülebildiği takdirde Cemal olan Yüce Yaratıcıyı tanıyabilme vesilesi konumundadır.Tevhîd, yakînî delilleri önemli bir ispat olarak kabul etmektedir. Cismâni varlığın dışsal görüntüsünde yer alan, bâtıni yönüyle nesnelerin hakikatini ortaya çıkaran sanat; Tevhîd anlayışının yansımasıdır. Tevhîd’in görsel tezâhürü olan İslâm Sanatları; birlik, düzen, güzellik, nizam, ahenk, estetik vb. özellikleriyle mutlak Varlığın delilini ortaya koymaktadır.Bu çalışma da; İslâm Tevhîd anlayışı merkezinde kelâmî, sanat, estetik ve pragmatik eserlerin ışığında, İslâm sanat ve estetiğinin bâtıni yönü incelenmiştir. Ayrıca araştırma, Tevhîd anlayışıyla şekillenen İslâm sanat ve estetiğinin manevî serüvenini yansıtmakta ve kültürel hayattaki etkilerinin boyutları üzerinde durarak teşekkülünü ortaya koymaktadır. Anahtar Sözcükler: Kelâm, Sanat, Sanat-Estetik Kelâm-Sanat-Estetik, Tevhîd-Sanat, İslâm-Estetik.
One of the most significant properties of the Islamic thought is the idea of that the objects have aesthetical shapes and sights in absolute and practical meaning. The existence is the beauty that the creator produced. The aesthetical structure and aim in the universe are the obvious tokens and visual appearances of Allah’s existence and oneness. The existence, as long as it can be seen together with outer and inner beauty, is an occasion to be able to recognize the Supreme Creator, who is the beauty itself.The oneness accepts the absolute evidences as significant proofs. The art, which occurs on the outer display of material asset and with its esoteric/inner side reveals the essences of objects, is the reflection of the idea of oneness. The Islamic Arts, which are the visual appearances of oneness, put forward evidences of the absolute asset with its properties like unity, order, beauty, regulation, harmony and esthetics.In this work, with the center line of Islamic Tawhid idea, with the guidance of the works, which are about kalam, art-aesthetics and pragmatics, the esoteric side of the Islamic Art and Aesthetics is analyzed. Additionally, this research emphasizes the effects of art and esthetics - that was shaped by the idea of Tawhid - in cultural life, examines their methodological improvement and reflects their esoteric journey. Keywords: Kalam, Art, Kalam- Aesthetics, Kalam-Art-Aesthetics, Tawhid-Art, Islam-Aesthetics.
Tez (Yüksek lisans) - Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı, 2014.
Kaynakça var.