Un enjeu géostratégique : l’implantation des industries d’armement sur la côte méditerranéenne française de 1871 à 1940

L’auteur s’intéresse à l’enjeu géostratégique qu’a représenté l’implantation des industries d’armement sur la côte méditerranéenne française de 1871 à 1940.Dès l’instauration de la iiie République, la France connaît une période de grande homogénéité économique et stratégique. Dans l’optique stratégique née de la politique impérialiste, la côte méditerranéenne trouve une place de choix dans la pensée militaire hexagonale. Elle rencontre la mentalité industrialiste, de plus en plus prégnante chez les élites politiques, militaires et économiques.C’est avec l’arsenal de Toulon, modernisé à plusieurs reprises, qu’elle trouve à s’exprimer le plus tôt. D’autres installations voient le jour comme les usines de torpilles Whitehead à Saint‑Tropez, en 1912, et les usines Schneider à La Londe‑Les‑Maures, en 1908, toutes deux nationalisées en 1937. Les rapports multiples et complexes entre l’État et ces industries se placent dans la logique de la négociation autant que dans celle de la domination. Nabil Erouihane is interested in the geostrategic stake represented by the setting‑up of the industries of armament on the French Mediterranean Coast from 1871 till 1940.From the institution of the iiird Republic, France knows a period of big homogeneity in the fields of economy and strategy. In the strategic optic created by the imperialist policy, the Mediterranean Coast finds a special place in the hexagonal military thought. It meets the industrialistic mentality, more and more pregnant among the political, military and economic elites.It is with the arsenal of Toulon, modernized and enlarged on and on, that it finds the soonest to express. Other installations emerge, as Whitehead factories of torpedoes in Saint‑Tropez, in 1912 and Schneider factories in La Londe‑Les‑Maures, in 1908, both nationalized in 1937. The multiple and complex relations between the State and these industries, take place in the logic of the negotiation as much as in that of the domination. Nabil Erouihane ενδιαφέρεται για το γεωστρατηγικό στοίχημα της δημιουργίας εργοστασίων όπλων στη γαλλική μεσογειακή ακτή από το 1871 έως το 1940.Από τη γέννηση της 3ης Δημοκρατίας, η Γαλλία γνωρίζει μια περίοδο μεγάλης ομογένειας τόσο οικονομική όσο στρατηγική. Από τη στρατηγική άποψη, εξ αιτίας της ανάπτυξης της αποικιοκρατίας, η Μεσογειακή ακτή αποκτά μία ιδιαίτερη θέση για το στρατό, και αυτό συμπίπτει με τη βιομηχανική σκέψη η οποία εξελίσσεται μέσα στις ελίτ. Εκφράζεται με το οπλοστάσιο της Τουλόν, το οποίο εκσυνχρονιστήθηκε και εκεκτάθηκε πολλές φορές. Άλλες εγκαταστάσεις εμφανίστηκαν σαν τα εργοστάσια τορπιλών του Whitehead στο Saint‑Tropez το 1912, και τα εργοστάσια του Schneider στο La Londe‑Les‑Maures το 1908, τα δύο εθνικοποιήθηκαν το 1937. Οι πολύπλοκες και πολύμορφες σχέσεις μεταξύ του Κράτους και αυτών των βιομηχανιών γίνονται μέσα στη λογική της διαπραγμάτευσης όσο και της κυριαρχίας.