Arkadaşlık Becerilerini Geliştirme Programının Özel Gereksinimi Olan Okul Öncesi Çocuklarının Sosyal Etkileşimlerine Etkisi

Deneklerarası çoklu yoklama modelinin kullanıldığı araştırmada, normal gelişim gösteren çocuklar tarafından uygulanan Arkadaşlık Becerilerini Geliştirme Programı (ABGP)’nın, özel gereksinimli akranların sosyal etkileşim davranışlarını artırma üzerindeki etkisini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmaya, özel gereksinimli dört çocuk “hedef çocuk” ve onların sınıflarındaki normal gelişim gösteren 13 çocuk ise “eğitici akran” olarak katılmışlardır. Eğitici akranların yetiştirilme süreci, küçük gruplarda, doğrudan öğretim yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. ABGP’nin hazırlanmasında hedef çocukların gereksinimleri ve sınıf öğretmenlerinin görüşleri esas alınmıştır. Eğitici akranlar ABGP’yi, hedef çocuklar ile akran aracılı uygulama yöntemlerinden akran başlatmalı öğretimi kullanarak uygulamışlardır. Eğitici akranların arkadaşlık becerilerini oldukça yüksek düzeyde güvenilir olarak uyguladıkları görülmüştür. Bu doğrultuda, hedef çocukların eğitici akranları ile sosyal etkileşim davranışlarında olumlu yönde belirgin artış görülmüştür. Ayrıca hedef çocuklar öğrendikleri sosyal etkileşim davranışlarını uygulama süreci sona erdikten sonraki 3. ve 4. haftalarda da korumuşlar ve sınıftaki diğer iki akrana genelleyebilmişlerdir. A multiple probe design was used to examine the effects of Friendship Development Program (FDP) delivered by peer tutors on increasing social interaction skills of the children with special needs. Seventeen children participated in the study; four of them served as “target children” and rest of them acted as “peer tutors”. Peer tutors were trained on how to use the FDP in small group teaching arrangement via direct instruction. Peer initiated approach was used by peers to deliver FDP instruction. The needs of the children and the opinions of the teachers were considered when developing FDP. Results showed that peer tutors reliably used FDP on teaching social interaction skills to children with special needs. Also an increase was observed on the social interaction skills of the children with special needs. Furthermore, the data indicated thattarget children maintained the acquired social interaction skills 3 and 4 weeks after instruction to certain extend and generalized the acquired skills across other peers in their classrooms The file in this item is the publisher version (published version) of the article.