Öğretmen Adaylarının Ahlaki Gelişim Şema Kullanım Düzeylerinin İncelenmesi

Ahlak, sosyalleşme sürecinde kültürleri, toplulukları ve bu sayede gençliği şekillendiren en önemli faktörlerden biridir. Bu nedenle öğretmen adaylarında ahlaki gelişimi anlamak Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için önemlidir. Bu araştırmanın amacı, ahlaki şemaları yorumlayan bilişsel yapıların incelenmesi yoluyla öğretmen adaylarının ahlaki yargılarını çeşitli değişkenler açısından değerlendirmektir. Araştırmada tesadüfi olarak belirlenen Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümünün çeşitli sınıf düzeylerinde öğrenim gören toplam 114 öğretmen adayı bu çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Çalışmada Rest (1986) tarafından geliştirilen ve Cesur (1997) tarafından Türkçe'ye çevrilen "Değerleri Belirleme Testi (DIT)" kullanılmıştır. Değerleri Belirleme Testi (DIT), Kohlberg'in ahlaki yargı teorisine dayanmaktadır. Araştırmanın amacına yönelik verileri test etmek için frekans, yüzde, aritmetik ortalama ve standart sapma kullanılmıştır. Ayrıca değişkenler arasında farklılığın olup olmadığını belirlemek için bağımsız gruplar t testi ve ANOVA kullanılmıştır. İstatistiksel analizde anlamlılık düzeyi .05 olarak kabul edilmiştir. Çalışmamızdan elde edilen sonuçlara göre, en çok kullanılan şemalar kişisel kazanç ve normalrın korunması şeması iken en az kullanılan şema ise uzlaşım sonrası şemadır. Ayrıca, kişisel kazanç, normların korunması ve uzlaşım sonrası ahlaki gelişim şemalrını kullanma düzeyleri ile demografik değişkenler (cinsiyet, yaş, anne ve baba eğitim düzeyleri) arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farkın olmadığı sonucuna varılmıştır. Bu bulgular, beden eğitimi öğretmen eğitiminde ahlaki eğitime daha fazla önem verilmesine ihtiyaç olduğunu göstermiştir.