Kağıttan Ekrana Okuma Alanındaki Gelişmeler (From Paper to Screen Developments in the Field of Reading) Doi: 10.14686/buefad.v5i1.5000155474

Bilgi ve iletişim teknolojisindeki hızlı gelişmeler okuma alanında önemli değişikliklere neden olmaktadır. Basılı ürünlere dayalı olarak geliştirilen okuma becerileri değişmekte, yerini “ekran okuma”, “ekranik düşünme” gibi yeni beceriler almaktadır. Önümüzdeki yıllarda bilgisayarların giderek yayılacağı, öğrencilerin kağıt kitapları tamamen bırakacakları ve ekran okumaya yönelecekleri iddia edilmektedir. Bunların olumlu ve olumsuz yönleri incelenmektedir. Araştırmalar, kâğıttan okuma ile ekran okuma arasındaki önemli farklılıkların olduğunu göstermektedir. Bunlar göz hareketleri, dikkat, anlama, düşünme ve zihinsel becerilerde yoğunlaşmaktadır. Ekran metinlerinin sürekli hareket etmesi, sayfaların peş peşe gelmesi, okuyucunun göz ve zihnini etkilemekte, bilginin yerini bulmayı ve hatırlamayı güçleştirmektedir. Ekran metninin parça parça görünmesi metindeki bilgileri birleştirmeyi ve anlamayı güçleştirmektedir. Zihnimiz ekrandan görülen bölümlerle kaybolan bölümlerdeki bilgileri birleştirmek ve anlamak için daha fazla çalışmaktadır. Ekran okumanın bu tür sıkıntıları yanında önemli yararları da bulunmaktadır. Bunların başında dil, zihinsel ve sosyal becerileri geliştirmesi gelmektedir. Ekran okuma beynimizin çeşitli bölgelerini harekete geçirmekte, karmaşık düşünceleri izleme, kontrol etme, çok yönlü düşünme, hızlı karar verme gibi becerileri geliştirmektedir. Böylece alanda yıllardır uygulanan kâğıttan okuma öğretimi, metin, ortam ve okuyucu tipi değişmektedir. Bu durum okuma kültürü ile alışkanlığını da etkilemekte ve değiştirmektedir. Eğitim sürecinde basılı ürünleri okuma kadar ekran ve e-kitap okuma öğretimine de önem verilmeli, öğrencilerimizin geleceğin daha karmaşık teknolojilerine hazırlıklı olmaları sağlanmalıdır. Anahtar kelimeler: Ekran okuma, okuma öğretimi,okuma becerileri