Gendering Memory: intersekcjonalne aspekty polskiej polityki pamięci

The article is devoted to the process of gendering memory as a counterpoint to the politicization of memory observed in the Polish context. The core problem of the paper is a description of a local case of this type of gender ‘memory practising’ in the area of the public urban sphere, specifically one created by the Łódź Women’s Heritage Trail Foundation (https://www.facebook.com/ŁódźkiSzlakKobiet) – a gender-profiled female grass-roots initiative that is concerned with the city’s past. The article consists of three main parts referring to, respectively, the functioning of memory in the urban public sphere as a form of dialogue (hemerneutic-interpretative anthropology with Jurgen Habermas’ and Seyla Benhabib’s theories is the theoretical foundation here), the process of gendering memory (appearing alongside the narrative phrase and feminist proposals for the interpretation of memory as a form of its pluralization), and the presentation of the activities within the Łódź Women’s HeritageTrail Foundation’s particular initiative – namely ‘Women Routes in Łódź’ – as a kind of case study for the city as a landscape of memory. The paper deals with the tension observed between the politics of memory and the political practice, and the alternative memories that arise from the idea of multiplicity and polyphony, including the voice of women. The authors raise the issue of the genderization of memory in the context of an inquiry into how the pluralism of collective memory and the diversification of the public sphere develops as a result of the discourses and operation of the alternative memory, including gender-focused memory. Artykuł poświęcony jest procesowi zarządzania pamięcią w szczególnym aspekcie – ze względu na problematykę gender (nurt gendering memory), co zdaniem autorek tekstu jest kontrapunktem wobec tendencji upolitycznienia pamięci, które mają miejsce w Polsce. Autorki ilustrują tę problematykę lokalnym przypadkiem wiążącym kategorię gender z miejską sferą publiczną, a mianowicie odwołują się działań Fundacji Łódzki Szlaku Kobiet (https://www.facebook.com/ŁódźkiSzlakKobiet − jest to kobieca oddolna inicjatywa dotycząca zarazem płci społeczno-kulturowej, jak i przeszłości i pamięci miasta. Artykuł składa się z trzech głównych części odnoszących się do: 1. funkcjonowania pamięci w miejskiej sferze publicznej jako formy dialogu (antropologia hemerneutyczno-interpretacyjna w oparciu o teorie Jurgena Habermasa i Seyli Benhabiba), 2. procesu gendering memory (odzwier­ciedlającego pluralizację pamięci), 3. działań Fundacji Łódzki Szlak Kobiet (gdzie miasto jawi się jako zróżnicowany krajobraz pamięci). Artykuł dotyczy napięcia obserwowanego między polityką pamięci – praktyką polityczną – alternatywnymi pamięciami wynikającymi z idei wielości i polifonii, w tym obecności głosu kobiet. Autorki artykułu podnoszą kwestię genderyzacji pamięci w kontekście pytań, w jaki sposób rozwija się pluralizm pamięci zbiorowej i toczy się dywersyfikacja sfery publicznej jako rezultat oddziaływania dyskursów pamięci alternatywnej, w tym pamięci skoncentrowanej na płci.