Евалуација на факторите и нивната поврзаност при перцепција на ризикот кај резидентното население во околината на индустриски контаминирани точки

The association between industrial pollution and human health is of high importance for public health. Living near industrially contaminated sites (ICSs) and being exposed to increasing concentrations of environmental pollutants along with disadvantaged social and economic conditions result in an increased occurrence of diseases. There are 16 identified industrially contaminated sites in the Republic of North Macedonia, and of all of them, chemical industry AD OHIS - Skopje and lindane dump located near the plant, according to almost all categorizations,has been evaluated to pose the highest level of ecological and health risk, although there has been no recent evidence about these issues. The main aim of this study was to obtain general information about risk perception of resident population living around and near AD OHIS in the Skopje region. Methods: A standardized and modified questionnaire was sent to the participants in an electronic form by e-mail and was published on social networks and municipalities’ web sites. The responses to the questionnaire were given anonymously and voluntarily. The results were analyzed using descriptive statistical methods with calculating central tendency parameters and analytical statistical methods with correlation and Pearson χ2 test and independent sample test. Results: During the observation period, 220 people responded to the survey, with female respondents being predominant (70%). Analysis showed that there was no significant difference between genders regarding risk perception. According to Likert scale, with 95% CI, among anthropogenic sources, respondents stated they were extremely worried about air pollution and very worried or worried about water pollution, noise, waste and dangerous industry. The diseases that trigger a response of greater concern were those related to allergies, respiratory diseases and cancer. Age, education and information related to ecological risks significantly influenced on judgement of the environmental conditions in the living area of resident population (p
Врската помеѓу загадувањето кое потекнува од индустријата и човековото здравје е од високо значење за јавното здравје. Животот во непосредна близина на индустриски контаминираните точки (ИКТ) и експонираноста на високи концентрации на еколошки полутанти, придружени со нарушени социјални и економски услови, резултира со зголемена појава на заболувања. Од вкупно 16 идентификувани контаминирани точки во Република Северна Македонија, хемиската индустрија во АД ОХИС - Скопје и депонијата со линдан која се наоѓа во непосредна близина, безмалку во сите категоризации правени досега е оценета со највисок еколошки но и јавноздравствен ризик иако никогаш не е правено опсежно истражување на тие аспекти.Главната цел на ова истражување беше да се добијат основни податоци за перцепцијата на ризик на резидентното население кое живее во околината или непосредна близина на ИКТ АД Скопје во скопскиот регион. Методи. Истражувањето беше спроведено со доставување на стандардизиран модифициран прашалник во електронска форма преку електронска пошта и објавен на социјалните мрежи и интернет страницата на скопските општини. Пополнувањето беше анонимно и доброволно.За анализа на резултатите беа користени дескриптивни статистички методи со одредување мерки на централна тенденција и аналитички статистички методи со корелација и Pearson χ2 (хи-квадрат тест) и t-тест за независни примероци и анализа на варијанса. Резултати.Вкупно 220 испитаници доброволно го пополнија прашалникот, од кои поголемиот дел (70%) беа испитаници од женски пол, меѓутоа анализата покажа дека нема сигнификантна разлика меѓу половите во однос на перцепција на ризикот. Според Likert-овата скала, со 95% CI од антропогените извори како најголем ризик со екстремна изложеност испитаниците го чувствуваат загадувањето на воздухот,a со значително до умерено загадувањето на водата, бучавата, отпадот и опасната индустрија.Како три најчести патолошки состојби кои може да се појават при изложеност на контаминирана средина ги сметаат алергиите, респираторните заболувања и канцерот. Возраста, степенот на образование и информираноста за еколошките ризици сигнификантно влијаат на мислењето поврзано со условите на животната средина во која живее резидентното население (p