GELENEKSEL KUMAŞ ÖRNEKLERİNDEN AĞABANİ / ABANİ / AĞBANİ

Geleneksel kumaşlar dokunduklarızamana, hammaddeye ve işçiliğin kalitesine göre önem kazanmaktadırlar. Yazılıve görsel kaynaklarda beyaz zemin üzerine sarı ipekle işlenmiş kumaş olaraktanımlanan abani de önemli dokuma örneklerinden birisidir. Tarihi dönemlerdehalk tarafından abani sarık olarak bilinen bu kumaş türü tüccarlar tarafından ulemasınıfından ayırt edilmek için kullanılmıştır. Hint menşeili olan bu kumaşıntaklitleri zaman içerisinde Bursa’da da dokunmaya başlamıştır. XX. yüzyılınbaşlarında yarı otomatik tezgahlara rağmen bu kumaşın el tezgahlarındadokunmaya devam ettiği belgelerde görülmektedir. Günümüzde ise artıküretilmemektedir. Çalışmanın amacı abanikumaşların tekrar dokunabilmesi için kimlik bilgilerinin oluşturulmasıdır.Abani kumaşlar iki teknik ile üretilmiştir. Bu nedenle çalışmanın evreni abanikumaşlar, örneklemi ise dokuma tekniği ile üretilen abani kumaşlar olarakbelirlenmiştir. Ulaşılabilen kumaş örneklerinin iplik, teknik ve motifözellikleri hakkında ayrıntılı bilgi verilmiştir. Çalışmada dört bölümdenoluşmaktadır. Birinci bölümde; abani kelimesinin kökeni üzerinde durularak,tarihi gelişimi ele alınmıştır. İkinci bölümde; abani kelimesinin yazılıkaynaklardaki tanımları üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde; abanikumaşlarının motif, kompozisyon ve teknik özellikleri ile kullanım alanlarıhakkında bilgi verilmiştir. Dördüncü bölümde ise; çalışma bütünüyle değerlendirilereksonuç bölümü ile tamamlanmaktadır.
Traditional fabrics are getting more important according to their datedness, rawmaterial and the quality of workmanship. Abani, which is defined as a fabricembroidered with yellow silk on white background in written and visual sources,is one of the important weaving examples. In historical times, this type offabric, known to the public as turban, was used by traders to distinguish itfrom the Ulema class. In historical times, this type of fabric was known to thepublic as a imamah and was used by traders to distinguish it from the Ulemaclass. The imitations of this fabric, which is of Indian origin, started to bewoven in Bursa over time. It is seen in the documents that this fabriccontinued to be woven on hand looms in the beginning of XX century, despite thesemi-automatic looms. Today, it is no longer produced. The purpose of the studyis to create identification information so that abani fabrics can be weavedagain. The fabrics are produced with two techniques. For this reason, theuniverse of the study is abani fabrics, thesample is determined as abani fabrics produced by weaving technique. Detailedinformation is given on the yarn, technical and motif features of the fabricsamples that can be reached. The study consists of four parts. In the firstpart; the origin of the word abani is emphasized and its historical developmentis discussed. In the second part; Definitions of the word abani in writtensources are emphasized. In the third part; Information about motif, compositionand technical properties of abani fabrics and their usage areas are given. Inthe fourth part; The study is evaluated in its entirety and completed by theconclusion.