The Prague Nuncios and Their Relationship to Non-Catholics at the Turn of the 16th and 17th Centuries

In the second half of the sixteenth century, Emperor Rudolf II moved the imperial court to Prague, thus transforming the city into a centre of international diplomacy and the seat of representatives of various powers. Among these were permanent papal nuncios appointed to the imperial court to act on behalf of the Pope as the head of the Catholic Church and the sovereign ruler of the Papal States. During their long and continuous presence in the capital of the Kingdom of Bohemia, nuncios were constantly reminded of the predominantly non-Catholic character of the city, where, moreover, one of the confessions even enjoyed full legal protection of the state. Based on correspondence of the nunciature and other related sources within the context of the development of the Czech lands, the study analyses the ways in which these papal diplomats reflected their immediate surroundings with respect to confessional differences. Primarily, however, it examines whether or not there were certain acceptable attitudes towards non-Catholics and to what degree it was possible to maintain contacts with them. Contrarily, it also identifies areas of their diplomatic activities in which, on principle, confessional boundaries could not be crossed. The study thus shows that, on the one hand, it was not realistically possible to eliminate contacts with non-Catholics altogether, and in some cases negotiations with them were even considered necessary, important or at least acceptable. On the other hand, we have witnessed efforts to clearly define and separate oneself from different confessional trends and their adherents, especially if the surrounding society could possibly interpret the contacts in an incorrect or inappropriate way, thus jeopardizing the credibility of the papal nuncio’s position as the pope’s diplomatic representative.
Miejscem pobytu cesarza Rudolfa II na przełomie XVI i XVII w. była Praga, która stała się również centrum międzynarodowej dyplomacji oraz siedzibą dyplomatów z różnych mocarstw. Należeli do nich także stali nuncjusze apostolscy, którzy na dworze cesarskim reprezentowali papieża będącego głową Kościoła katolickiego, jak również władcą suwerennego Państwa Kościelnego. W trakcie ich wieloletniej i ciągłej pracy w stolicy Królestwa Czeskiego musieli pogodzić się z faktem, że ich rezydencja znajduje się w wyraźnie niekatolickim mieście, gdzie nawet jedna z konfesji korzystała z pełnej ochrony prawnej państwa. Praca oparta na korespondencji nuncjuszy oraz kolejnych powiązanych z tym źródłach w kontekście rozwoju ziem czeskich analizuje sposób, w jaki dyplomaci apostolscy podchodzili do swego bezpośredniego otoczenia z punktu widzenia różnic konfesyjnych. Pierwszoplanowo jednak bada, czy istniały dla nich jakiekolwiek akceptowalne odmiany podejścia do innowierców, czy i w jakim stopniu można było utrzymywać z nimi relacje oraz w których dziedzinach działalności dyplomatycznej dla nuncjuszy przekraczanie granicy konfesyjnej zasadniczo nie było możliwe. Z przeprowadzonego badania wynika zatem, że z jednej strony nie było realnie możliwe całkowite wyeliminowanie kontaktów z niekatolikami, a w niektórych przypadkach negocjacje z nimi uznano nawet za konieczne, ważne lub przynajmniej dopuszczalne. Z drugiej strony byliśmy świadkami prób jasnego zdefiniowania i oddzielenia się od różnych nurtów wyznaniowych i ich wyznawców, zwłaszcza jeśli otaczające społeczeństwo mogło ewentualnie interpretować kontakty w niewłaściwy sposób, podważając tym samym wiarygodność stanowiska nuncjusza papieskiego jako przedstawiciela dyplomatycznego papieża.