Si vis pacem, para bellum - wizja rzymskiej armii i sztuki wojennej w świetle 'Epitome rei militaris' Wegecjusza

Zacytowana w tytule sentencja "Si vis pacem, para bellum" dobrze pasuje do myśli dzieła Wegecjusza "Epitome rei militaris". Traktat ten był adresowany zarówno do rzymskich dowódców, jak i do oficerów niższego szczebla, a nawet do szeregowych żołnierzy. Starał się w nim przekazać podstawową wiedzę wojskową, która miała podnosić w armii ducha walki. "Epitome rei militaris" mówi nie tylko o rekrutacji i szkoleniu rekrutów. Jednak autor poświęca tym właśnie zagadnieniom wiele miejsca. To zaś dowodzi wagi problemu, z którym borykały się ówczesne legiony. Wegecjusz pragnął zaś, aby jednostki armii cesarskiej były dobrze wyszkolone i skuteczne w działaniu. Wierzył on, że powrót do sprawdzonych sposobów rekrutacji, ćwiczeń i organizacji rzymskich sił zbrojnych wyeliminuje popełniane w jego czasach błędy w wyszkoleniu zarówno oficerów, jak i szeregowych legionistów. To zaś miało stanowić podstawę do odrodzenia rzymskiej potęgi militarnej, która miała się, w jego mniemaniu, stać na powrót postrachem dla wrogów imperium. Niestety przyszłość pokazała, jak ogromna przepaść dzieliła jego sny o odrodzonej potędze od rzeczywistości. Paraphrase cited in the title of this article, that: “if you want peace, prepare for war” there is strictly refers to the thoughts of Vegetius, which he included in his Epitome of Military Science. Vegetius’ treatise was addressed to Roman commanders, officers and soldiers. For them, as Vegetius emphasized, a military knowledge was simply necessary to be brave in battles. Roman soldiers, knowing the “rules” governing war, should not be afraid of it, because, according to Vegetius’ suggestion, no one is afraid to do what he is sure he has learned well. Although the content of the Epitoma rei militaris referred not only to the recruitment and training of recruits, the fact that author of this treatise devoted so much attention in his narrative to these issues there seems to best testify in what he actually saw the source of the most serious problems in the functioning of Roman legions that were part of the Roman army. The solutions outlined by Vegetius there were to improve the efficiency and military strength of these Roman units. Vegetius, writing his treatise, believed that thanks to the restoration of the best methods of recruitment, training and military organization, it would be possible to fix the errors of previous years and what’s more, it allowed restoring the Roman army to its former power, to dominate once again and terrify the enemies of the Roman state. Unfortunately, the coming time will inevitably verify his expectations.