Archeologisch vooronderzoek in het kader van de herontwikkeling van het Campinaterrein te Eindhoven, gemeente Eindhoven

Archeologie & Cultuurhistorie heeft een archeologisch bureau- en een inventariserend veldonderzoek door middel van verkennende boringen uitgevoerd voor een plangebied aan de Hugo van der Goeslaan te Eindhoven, gemeente Eindhoven (bekend als het Campinaterrein, afbeelding 1, kaart 1). Het Campinaterrein ligt binnen het bedrijventerrein de Kade. De locatie wordt begrensd door de Dirk Boutslaan (zuiden), het bestaand bedrijventerrein de Kade (westen), de Kanaaldijk Zuid (noorden) en de Ring (oosten). De locatie ligt in stadsdeel Stratum, in de wijk Oud-Stratum, in de Irisbuurt. Het plangebied heeft een oppervlakte van ca. 3,3 ha, en is momenteel vrijwel geheel bebouwd en verhard. Binnen het plangebied is nieuwbouw van woningen voorzien. Op afbeelding 2 is een impressie opgenomen van de toekomstige situatie. Zoals op de luchtfoto te zien is wordt voor de realisatie een groot deel van de bestaande bebouwing gesloopt. Op de afbeeldingen 3 en 4 is dit schematische weergegeven. Daarnaast zal ook binnen het plangebied nieuwe riolering worden aangelegd. Deze zijn weergegeven op afbeelding 5 met de huidige kabels en leidingen. Voorafgaand aan de ingrepen dient in kaart te worden gebracht of bij de voorgenomen ontwikkeling archeologische waarden in het geding kunnen raken. Gezien de aard van de ingrepen (nieuwbouw, aanleg infra etc. zullen de geplande ingrepen mogelijk tot in het relevante archeologische niveau reiken. Het plangebied had op basis van het bureauonderzoek in principe een hoge archeologische verwachting voor het aantreffen van resten vanaf de Steentijd tot aan de Late Middeleeuwen/Nieuwe tijd; gezien de verstoringen binnen het plangebied waarschijnlijk bij te stellen tot ‘middelhoge tot hoge archeologische verwachting’. Het plangebied ligt volgens de concept gemeentelijke archeologische beleidskaart binnen een buffer rond het historisch bebouwingslint van Poeijers waar mogelijk resten van bewoning voorkomen vanaf de Late Middeleeuwen/Nieuwe tijd. Er zijn op basis van historisch kaartmateriaal geen aanwijzingen aangetroffen voor bewoning van het plangebied in de Late Middeleeuwen/Nieuwe tijd, maar het kan gezien de aanwezigheid van historische wegen ook niet geheel worden uitgesloten (middelhoge archeologische verwachting). Om deze verwachting te toetsen is op 21 februari 2022 een inventariserend veldonderzoek uitgevoerd. Tijdens dit veldonderzoek bleek het plangebied grotendeels verstoord. In het zuid/zuidwesten van het plangebied werden echter wel nog intacte profielen aangetroffen. Advies Op basis van de bevindingen van het booronderzoek bestaat voor een deel van het plangebied nog een hoge archeologische verwachting voor het aantreffen van archeologische resten uit alle perioden, met inbegrip van een historische weg. Dit is het gedeelte van het plangebied dat op de gemeentelijke beleidskaart binnen de buffer ligt voor historische bebouwing van het gehucht Poeijers. Hier adviseert Vestigia nog vervolgonderzoek uit te voeren (afbeelding 20). Het zetten van karterende of waarderende boringen is niet de meest geëigende prospectiemethode voor het opsporen van historische bebouwing of wegen uit de Late Middeleeuwen/Nieuwe tijd. Geadviseerd wordt vervolgonderzoek uit te voeren in de vorm van een archeologische begeleiding bij het uitgraven van de bouwkuip, of een profsleuvenonderzoek al dan niet met doorstart naar een opgraving. Hiervoor dient eerst een Programma van Eisen (PvE) te worden opgesteld dat de goedkeuring behoeft van het bevoegd gezag, de gemeente Eindhoven. Zonder een goedgekeurd en getekend PvE kan niet met de werkzaamheden worden begonnen. Op basis van het booronderzoek kan de archeologische verwachting binnen de rest van het plangebied worden bijgesteld naar laag. De kans dat daar met de geplande werkzaamheden een intacte archeologische vindplaats wordt geschaad moet als klein worden ingeschat. Vestigia Archeologie & Cultuurhistorie adviseert daarom ook geen verdere stappen in het kader van de cyclus Archeologische Monumentenzorg (AMZ). Het bevoegd gezag, de Gemeente Eindhoven, dient eerst over het advies in dit rapport een besluit te nemen. Wanneer het bevoegd gezag besluit dat vervolgonderzoek niet noodzakelijk is en het plangebied wordt vrijgegeven voor de voorgenomen ontwikkelingen, blijft de meldingsplicht archeologische toevalsvondst of waarneming van kracht (Erfgoedwet, artikel 5.10 Archeologische toevalsvondst). Aangezien het nooit volledig is uit te sluiten dat tijdens eventueel grondverzet een archeologische ‘toevalsvondst’ wordt gedaan, is het wenselijk de uitvoerder van het grondwerk te wijzen op de plicht om hiervan zo spoedig mogelijk melding te doen bij het bevoegd gezag, de Gemeente Eindhoven, en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Naschrift Het bevoegd gezag, dhr. P. de Boer, stadsarcheoloog van de gemeente Eindhoven, heeft per mail d.d. 10 maart 2022 aangegeven behoudens enkele kleine tekstuele aanpassingen, in te kunnen stemmen met de bevindingen en het advies.