Performance Measurement with Stochastic Data Envelopment Analysis: Comparative Analysis of Turkish Electricity Distribution Companies

Bu çalışmada, Türkiye’de bulunan 21 elektrik dağıtım şirketinin performans ölçümü ve etkinlik çerçevesinde kıyaslanması amaçlamıştır. Dağıtım şirketlerinin rasgele girdi ve çıktı değişkenleri, stokastik girdiye ve çıktıya yönelimli şans kısıtlı Banker, Charnes ve Cooper (BCC) Veri Zarflama Analizi (VZA) modellerine simetrik hata yapısı ile dâhil edilmiştir. Deterministik girdiye ve çıktıya yönelimli BCC VZA modelleriyle stokastik modeller karşılaştırılmış, stokastik ölçüm değerleri, deterministik ölçüm değerleriyle doğrulanmıştır. Çalışmada, belirsiz verilerle çalışan stokastik VZA için şans kısıtlı problemler oluşturulmuş, stokastik modeller deterministik eşdeğerlerine dönüştürülmüş ve doğrusallaştırılmıştır. VZA modellerinde Türkiye’nin 21 elektrik dağıtım şirketi karar verme birimleri (KVB) olarak kabul edilmiştir. Elde edilen sonuçlarla, deterministik ve stokastik modellerin etkinlik sonuçlarına göre, etkin ve etkin olmayan elektrik dağıtım şirketleri belirlenmiştir. Amaç, analiz edilen verilerde istatistiksel gürültüyü VZA modellerine ekleyip, performans ölçümünü bu doğrultuda gerçekleştirmektir. Modellere gürültü unsuru tek faktörlü simetrik hata yapısı kapsamında dâhil edilmiş, modeller arasındaki farklı sonuçları incelemek amacıyla her hata seviyesi için modeller ayrı ayrı ele alınmıştır. Çalışma, Türkiye'de elektrik dağıtım şirketlerinin değerlendirilmesinde, simetrik hata yapısı ile stokastik verileri VZA’ya dâhil eden ilk yaklaşımdır.