BIST Turizm Endeksi ile Döviz Kuru Arasındaki İlişkinin Analizi(Analysis of the Relationship Between ISE Tourism Index and Exchange Rate)

Amaç –Hizmet sektöründe önemli bir yere sahip olan BIST Turizm Endeksi ile döviz kuru arasında uzun dönemli bir ilişkinin bulunup bulunmadığının tespit edilmesi ve turizm endeksinin döviz kuruna karşı duyarlılığının tespit edilmesi önem taşımaktadır. Araştırmada, döviz kuru ile turizm endeksi arasındaki uzun dönemli nedensellik ilişkisinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Yöntem–Çalışmada, 2003:M1-2022:M3 dönemine ait BIST Turizm Endeksi ve Dolar Kuru aylık verileri kullanılmıştır. Öncelikle serilerin birim kök içerip içermediği PP ve ADF birim kök testleri dikkate alınarak belirlenmiştir. Seriler arasındaki uzun dönem ilişki ARDL sınır testi ile analiz edilmiştir. Nedensellik ilişkisini ölçmek amacıyla da Granger Nedensellik testi uygulanmıştır.Bulgular–ARDL sınır testi sonuçlarına göre, değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişki tespit edilmiştir. Granger Nedensellik testi sonuçlarına göre ise, döviz kuru ile BIST Turizm Endeksi arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Buna göre, bu iki değişkenin birbirlerinin nedeni olduğunu ifade etmek mümkündür.Tartışma –Döviz kurundaki değişimin turizm faaliyetlerini veya gelirlerini artırıp azalttığını söylemek yanlış olmayacaktır. Ulaşılan sonuç, literatürdeki çalışmalardan bazılarının ulaştıkları sonuçlarla benzerlik göstermektedir. Turizm sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin ve politika yapıcıların, planlamalarında döviz kurlarındaki değişimleri göz önünde bulundurmaları gerektiği ifade edilebilir.