تأثیر معادن شن و ماسه شهریار بر ریز گردهای استان تهران

ریز گردها بر وجوه مختلف زندگی و سلامت انسان‌ها اثر می‌گذارند؛ ازاین­رو ترکیب این ذرات و اثرات زیست‌محیطی آن به یک نگرانی بزرگ تبدیل‌شده است. شهرستان شهریار دارای قریب به ۱۲ واحد معدن ازجمله سیلیس، نمک، شن و ماسه و خاک است که این معادن، شهرستان را به یک منبع تولید گردوغبار در استان تهران تبدیل کرده است. گردوغباری که به استان نفوذ می‌کند، از جهت‌های شمال غربی در جهت باد شهریار است. پژوهش حاضر میزان تأثیر معادن شهریار را بر تشدید گردوغبار استان تهران، موردبررسی قرار داده است. جهت ترسیم جهت و سرعت باد منطقه، داده‌های روزانه باد این ایستگاه در بازه‌ زمانی 2007 تا 2015 تهیه گردید. سرعت و جهت باد منطقۀ موردمطالعه با استفاده از نرم‌افزار WRPLOT ترسیم شد. برای استخراج میزان گردوغبار، تصاویر سطح یک سنجنده‌ مودیس ماهوارۀ ترا و آکوا از سایت ناسا تهیه گردید، سپس میزان گردوغبار با استفاده از شاخص‌های NDDI،DBAAEL،AOD همچنین تراکم پوشش گیاهی و رطوبت به ترتیب از شاخص­های NDVI و NDMI استخراج شد. نتایج نشان داد که در فصل تابستان، بهار و پاییز تأثیر معادن شن و ماسه در تشدید ریز گردها فراوان است؛ به‌طوری‌که علاوه برشدت گردوغبار، عمق ذرات گردوغبار در فصول بهار، تابستان و پاییز در استان تهران افزایش می‌یابد که می‌تواند ناشی از حاکمیت شرایط خشک و وجود معادن شن و ماسه در شهرستان باشد؛ بنابراین باد شهریار در انتقال گردوغبار در غرب و جنوب استان سهم قابل‌ملاحظه­ای دارد؛ زیرا معادن شن و ماسه در مسیر باد شهر استقراریافته‌اند؛ بنابراین می‌توان گفت این معادن یکی از عوامل تشدید گردوغبار در استان تهران به‌ویژه جنوب و غرب آن است.