Anneleri ile ceza infaz kurumlarında kalan 0-6 yaş çocukların gelişiminin ve annelerinin gözüyle yaşam deneyimlerinin karma araştırma yöntemiyle araştırılması

Yaşamın temeli niteliğini taşıyan erken çocukluk döneminde ceza infaz kurumunda kalan çocukların maruz kaldığı olumsuz çocukluk çağı deneyimlerinin etkisinin yetişkinlik döneminde sorunlara yol açtığı ve sosyal konumlarının dezavantajlı olduğu bilinmektedir. Bu araştırmanın amacı, “Özgürlüğüm” projesi kapsamında, 7 kadın ceza infaz kurumunda anneleriyle kalan 0-6 yaş çocukların temel ihtiyaçlarının karşılanması ve ilişkilerinin desteklenmesi amacıyla yapılan psikososyal müdahale programına katılan annelerin, ceza infaz kurumunda büyüyen çocuklarının yaşam ortamı ve ilişkilerine dair görüşlerinin ele alınmasıdır. Çocukların gelişim düzeyine ve anne çocuk ilişki boyutuna bakılmış ve annelerin gözüyle çocuklar açısından ceza infaz kurumu koşulları ele alınmıştır. 68 anne ve 70 çocuk ile yürütülen sivil toplum projesi kapsamında annelerle yapılan grup çalışmalarından yazılı kayda alınarak elde edilen nitel veriler, ceza infaz kurumunun fiziki ve sosyal ortamının çocuklar için etkisini açıkça gözler önüne sermiştir. Annelerin söylemleri tema analizi yapılarak; cezaevi şartlarında annelik yapmak ve cezaevinde büyümek ana temalarına ulaşılmıtır. İlk ana temayla cezaevi ortamı ve annelik, mahkum anne olmak, cezaevinde anne çocuk ilişkileri ve aile içi ilişkiler alt temalarına ulaşılmış; ikinci ana temayla çocuğun gelişimsel süreçleri annelerin söylemleri aracılığıyla anlaşılmaya çalışılmıştır. Çocukların yaşıtlarına göre dil, kişisel sosyal, ince motor ve kaba motor gelişim düzeylerinin belirlenmesi için uygulanan Denver Gelişimsel Tarama Testi sonucu ceza infaz kurumundaki çocukların çoğunluğunun gelişiminin yaşıtlarına göre geride veya şüpheli olduğu bulunmuştur. Annelere uygulanan Çocuk Ana-baba ilişki Ölçeği‟ne göre ilişkide çatışma boyutunun orta düzeyde, olumlu ilişki boyutunun oldukça düşük düzeyde olduğu bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre ceza infaz kurumunda annesinin yanında kalan çocuklar için hak temelli uygulamalar, hizmet odaklı uygulamalar ve boylamsal araştırmalar önerilmektedir.
Early childhood experiences during living with incarcerated mother may lead to problems during adulthood and effect social position in the society as disadvantaged. The aim of this research is to examine the views of the incarcerated mothers who participated in the psychosocial intervention program within the scope of TOÇEV's Özgürlüğüm Project which was conducted with 68 incarcerated mothers and their 70 children who stay in 7 different women Criminal Justice Instutition in Turkey. Data were obtained by using quantitative reports recorded in Denver II Developmental Screening Test, Child Parental Relationship Scale Mother Form, in order to evaluate the development of children and the relation between incarcerated mothers and children; qualitative reports were examined for the life experiences of children through the mothers' eyes. According to the results of developmental scanning test, the development level of mostly children in prison is behind or suspicious compared to their peers, also it was found that there is no significant difference with the duration of stay or the age of the child. According to the child-parent relationship scale applied to mothers, the conflict dimension in the relationship was moderate and the positive relation dimension was very low. The qualitative data obtained from mothers' sessions reveal the effects and the reasons why children's development is behind their peers. The discourses obtained through written recordings are theme analyzed. Main themes are to be a mother in prison conditions and growing up in the prison. The sub-themes are; prison environment and motherhood, being an incarcerated mother, mother-child relations and family relations in the prison. According to the results of the research, children rights-based practices, service-oriented practices and longitudinal studies for children who stay with his mother in the penal institution were suggested.