Investigations of floristical and etnobotanical aspect of Geyve (Sakarya) and its environs

GEYVE (SAKARYA) VE ÇEVRESİNİNFLORİSTİK VE ETNOBOTANİK AÇIDAN İNCELENMESİOnur KOYUNCUÖZETBu çalışmada Geyve (Sakarya) ve çevresinin floristik ve etnobotanik özellikleribelirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma alanı Grid kareleme sistemine göre A3 karesindedir. Mart2002-Eylül 2005 yılları arasında yapılan bu çalışma sonucunda araştırma alanında 107 familya ve461 cinse ait 932 takson (tür ve türaltı) yer aldığı saptanmıştır.Araştırma alanında, içerdiği takson sayısına göre en büyük 5 familya sırasıyla Asteraceae118 (%12.23), Fabaceae 78 (%8.38), Lamiaceae 63 (%6.77), Brassicaceae 57 (%6.13) vePoaceae 49 (%5.27)'dir. Araştırma alanında en fazla tür ve türaltı takson içeren ilk 5 cins isesırasıyla Veronica 14 (%1.5), Trifolium 14 (%1.5), Orchis 14 (%1.5), Salvia 11, (%1.18) veCentaurea 10 (%1.07)'dır.Çalışma alanındaki endemik tür ve türaltı takson sayısı 54 olup endemizm oranı %5.79'dur. Florayı oluşturan türlerin fitocoğrafik bölgelere göre dağılımı ise Avrupa-Sibiryaelementi 148 (%15.88), Akdeniz elementi 107 (%11.48) ve İran-Turan elementi 57 (%6.12)' dir.Araştırma bölgesinin etnobotanik yapısı incelendiğinde 47 familya ve 66 cinse ait 89 tür vetüraltı taksonun yöre halkı tarafından yiyecek, yakacak, süsleme, süs bitkisi ve tıbbi amaçlarlakullanıldığı tespit edilmiştir. Araştırma bölgesinde Aesculus hippocastanum (At kestanesi)'ungövde kabukları ağrı gidermede, Cerasus avium (Kiraz)'un meyva sapları siroz hastalığıtedavisinde, Cupressus sempervirens (Servi)'in kozalakları öksürük tedavisinde, Cynodon dactylon(Ayrık)'un stolonları ayak şişliklerinin giderilmesinde, Coryllus avellana (Yabani Fındık)'nıngövde kabukları nefes darlığında, Zea mays (Mısır)'ın koçan püskülleri idrar ve iltihap söktürücüolarak, Pistacia terebinthus subsp. palaestina (Menengiç)'nın gövde ve yapraklarının ayakmantarlarının tedavisinde kullanıldığı ilk kez tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Flora, Etnobotanik, Geyve, Sakarya, Türkiye INVVESTIGATIONS OF FLORISTICAL AND ETHNOBOTANICALASPECT OF GEYVE (SAKARYA) AND ITS ENVIRONSOnur KOYUNCUSUMMARYIn this research the aim was to determine Geyve's (Sakarya) and its surrounding'sfloristical and etnobotanical features. The research field is at A3 square according to Gridsystem. In this research taking place between March 2000 - September 2005 and 932 taxabelong to 107 families and 461 genera were identified.Acording to the number of taxa, Asteraceae 118 (12.23%), Fabaceae 78 (8.38%),Lamiaceae 63 (6.77%), Brassicaceae 57 (6.13%) and Poaceae 49 (5.27%) are the largestfamilies. The largest genera are Veronica 14 (1.5%), Trifolium 14 (1.5%), Orchis 14 (1.5%),Salvia 11 (1.18%) and Centaurea 10 (1.07%).The number of endemic taxa are 54 and endemism rate is 5.79%. The disturbution ofphytogeographic elements is as follows: Euro-Siberian 148 (15.88%), Mediterranean 107(11.48%) and Irano-Turanian 57 (6.12%).When the etnobotanical form of the investigation field is researched, it is found thatthe 89 taxa belonged to 47 families and 66 genera are used for eating, burning, adornmentplant and in medicine. This research also cover the therapeutic treatments of several diseasessuch as; stem barks of Aesculus hippocastanum (At kestanesi) hasbeen used as ache analgesic,fruit stalks of Cerasus avium (Kiraz) has been used successfuly in medical treatment ofcough; the stolons of Cynodon dactylon (Ayrık) has been used to get ride of foot swollen,stem cortexes of Coryllus avellana (Yabani Fındık) has been used to treat asthma, the corntassels of Zea mays (Mısır) has been used as diuretics and as inflammatory drug and the stemsand leaves of Pistacia terebinthus subsp. palaestina (Menengiç) has been used as antifungaltreatment of foot.Key words: Flora, Ethnobotanic, Geyve, Sakarya, Turkey, 252