Anders gezegd: Duitse pendanten van het Nederlandse bijwoord anders

In hun analyse van het Nederlandse bijwoord ‘anders’ onderscheiden Smessaert & Van Belle (2010) drie grote subtypes m.b.v. de concepten van comparatief en foriciteit. Het intraclausale Type I anders is [+comparatief/+forisch] en in essentie een bijwoord van wijze. Het sterk interclausale Type II anders is [-comparatief/+forisch] en vervult de rol van een voegwoordelijk bijwoord. Het zwak-interclausale Type III anders, ten slotte, is [-comparatief/-forisch] en gedraagt zich als een attitudineel discourse markeerder. In deze bijdrage bestuderen we de Duitse pendanten van de verschillende types anders in het Nederlands. De voorgestelde driedeling blijkt grosso modo te corresponderen met een Duitse vertaling als anders voor type I, als ‘sonst’ voor type II en een vertaling voor type III die noch van anders noch van ‘sonst’ gebruik maakt. In sommige gevallen blijkt een vertaling zowel met anders als met ‘sonst’ mogelijk te zijn. Het onderzoek is gebaseerd op een parallel corpus van Nederlandse romans met hun Duitse vertaling.