Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu öğretmenlik bölümünde öğrenim gören öğrencilerin akademik, sportif ve öğretmenlik özyeterlilik algılarının incelenmesi

Bu araştırmanın amacı, Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu Öğretmenlik bölümü öğrencilerinin; Akademik, Öğretmenlik ve Sportif öz-yeterlik algılarının farklı değişkenlere göre incelenmesidir. Çalışmada öğrencilerin, Akademik, Öğretmenlik ve Sportif öz-yeterlik algılarının cinsiyetlerine, öğrenim gördükleri sınıf düzeyine göre, bölümü seçme nedenlerine göre, spor yaşlarına göre ve spor yapma sıklıklarına göre farklılaşıp farklılaşmadığı sorgulanmıştır.Çalışma, var olan durumu saptamaya yönelik betimsel bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini 2012-2013 eğitim-öğretim yılında Türkiye'deki 65 üniversitenin beden eğitimi spor yüksekokulu öğretmenlik bölümünde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Ancak bu araştırmada evren, anketlerin uygulanabildiği 7 üniversite ile sınırlanmıştır. Araştırmanın verileri `Akademik Öz Yeterlik Ölçeği, Öğretmen Öz Yeterliği Ölçeği ve Durumluk Sportif Güven Ölçeği` veri toplama araçları ile elde edilmiştir. Araştırmada kullanılan Akademik Öz Yeterlik Ölçeği, Jerusalem ve Schwarzer (1981) tarafından geliştirilmiş ve Yılmaz, Gürçay ve Ekici (2007) tarafından Türkçe 'ye uyarlanmıştır. Öğretmen öz yeterlik algılarını belirlemek için Tschannen-Moran ve Woolfolk Hoy (2001) tarafından geliştirilen `Teachers' Sense of Efficacy Scale` (TSES-Öğretmen Öz-Yeterlik Ölçeği)'nin Çapa, Çakıroğlu, Sarıkaya (2005) tarafından Türkçeye uyarlanan formu kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan Durumluk Sportif Güven Ölçeği Vealey (1986) tarafından geliştirilen `Sportif kendine güven` ölçeğinden alınmıştır. Sportif kendine güven ölçeği, durumluk ve süreklik olmak üzere iki boyuttan oluşmaktadır. Ölçeğin Türkçe 'ye uyarlaması Engür, Tok ve Tatar (2006) tarafından yapılmıştır. Anketlerin kullanımım için gerekli izinler alınmış ve kullanılmıştır. Bu çalışmada ilk olarak Shapiro-Wilk testi ile verilerin normal dağılıma uyup uymadığı incelenmiş ve sonuçlar tablolar her bir alt problem için ayrı ayrı tablolar halinde ilgili alt problemde verilmiştir.Veriler normal dağılım göstermediğinden iki grubun karşılaştırılmasında Mann-Whitney U t testi, ikiden fazla grubun karşılaştırılmasında ise Kruskal-Wllis H testi kullanılmıştır.Akademik öz güven, öğretmen öz yeterlik ve durumluk sportif güven arasında ilişki ise Spearman sıra farkları korelasyon katsayısı hesaplanarak test edilmiştir.Araştırma aşağıdaki sonuçları ortaya koymuştur;Beden eğitimi spor yüksekokulu öğretmenlik bölümünde öğrenim gören öğrencilerin akademik öz yeterliği, normal seviyede çıkmaktadır. Ancak bölümü öğrencilerin akademik öz yeterlik düzeyleri 1. 2. ve 3. sınıfta düzenli olarak yükselirken 4. sınıfta sınav stresi ve gelecek kaygısı sebebiyle düşüş yaşandığı gözlemlenmiştir.Beden eğitimi spor yüksekokulu öğretmenlik bölümü4. sınıfta öğrenim gören öğrencilerin 4 yıl boyunca almış oldukları pedegojik formasyon dersleri ile beraber öğretmen öz yeterlikleri, 1. sınıfta öğrenim gören öğrencilere göre anlamlı düzeyde yüksektir.Beden eğitimi spor yüksekokulu öğretmenlik bölümünde öğrenim gören öğrencilerin durumluk sportif güven düzeyleri ölçekteki `Orta` düzeyine karşılık gelmektedir. Ancak nüfus yoğunluğu yüksek olan şehirlerde öğrenim gören beden eğitimi spor yüksekokulu öğretmenlik bölümü öğrencilerin durumluk sportif güveni nüfus yoğunluğu düşük olan şehirlerde öğrenim görenlerden anlamlı düzeyde yüksektir. Beden eğitimi spor yüksekokulu öğretmenlik bölümünde öğrenim gören öğrencilerin akademik öz güvenleri ile öğretmen öz yeterlik ve durumluk sportif güven düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki vardır. Akademik öz güven yüksek olan öğrencilerin öğretmen öz yeterlik düzeyi de yüksek olurken, akademik öz güven düzeyi yüksek olan öğrencilerin, sportif güven düzeyi düşüktür. Sportif öz güven ile öğretmen öz yeterlik arasında anlamlı bir ilişki yoktur.Anahtar Kelimeler : Akademik, Öğretmen, Sportif öz-yeterlilik The purpose of this study was to determine to different variables of perceptions of academic, sportive and teachership self efficacy of the pyhsical education and sport high school teachership departmant students.In the study was questionned according to the studying class level, the reason of choosing department, the sport age and the frequency of playing sport perceptions of the academic, teachership and sportive self efficacy if becomes different or not.The study was a descriptive study to determine a substantial case. The population of the study was the students of studying 2012-2013 education-teaching period of 65 university pyhsical education and sport high school teachership departmant students. But in this study the population was limited by 7 university.The datas of the research prosured by `Academic Self-Efficacy Scale, Teacher Self-Efficacy Scale And State of Sportive Reliance Scale`. Academic Self-efficacy scale was developed by Jerusalem and Schwarzer (1981) and was adapted to Turkish by Yılmaz, Gürçay ve Ekici (2007).To determine of teacher self-efficacy `Teachers' Sense of Efficacy Scale` was developed by Tschannen-Moran ve Woolfolk Hoy (2001) and was adapted to Turkish by Çapa, Çakıroğlu, Sarıkaya (2005). The scale used in this study of State of Sportive Reliance Scale was developed by Vealey (1986). Sportive reliance scale has two dimensions as state and continuity. The adaptation of the scale made by Engür, Tok ve Tatar (2006). In this study first used Shapiro-Wilk test to find datas normality and the results for each sub problem scened by the different tables..Because of no normal distribution to comprasion of two groups Mann-Whitney U t test was used and to camprasion of more than two groups Kruskal-Wllis H test was used. The relations in academic self-efficacy, teacher self-efficacy and state of sportive reliance was tested by calculating of Spearman range diffirences correlation parameterThe research presented these results:Pyhsical education and sport high school teachership departmant students has normal levels of academic self-efficacy, teacher self-efficacy and state sportive reliance. In the 1. 2. and 3. class students' academic self-efficacy getting higher but it failed because of exam stress and feature anxiety in the 4. class. The teacher self efficacy of pyhsical education and sport high school teachership departmant 4. class students was significant higher than 1. class students, because of having pedagogic formation lessons for 4 years.The state of sportive reliance of pyhsical education and sport high school teachership departmant students was 'middle' level of the scale. But the students are in the more population density was significant higher state of sportive reliance than the students are in the low population density. There was a significant relation between academic self reliance, teacher self efficacy and state of sportive reliance of of pyhsical education and sport high school teachership departmant students. While both high academic self reliance and high teacher self efficacy, it was found low sportive reliance. And there was no significant relation between sportive self reliance and teacher self efficacy. Key Words : Academic, Teacher, Sportive self efficancy 171