Tarihsel mekânın öğrencilerin tarih bilinci ile ilişkisi (Gaziantep ili örneği)

Araştırmanın amacı; Gaziantep ilinde lise onikinci sınıfta eğitim gören öğrencilerde tarihsel mekânın öğrencilerin tarih bilinci ile ilişkisinin olup olmadığını araştırmaktır. Araştırmanın evrenini; Gaziantep Valiliğince alınan izin doğrultusunda Şehitkâmil ve Şahinbey ilçelerinde bulunan resmî ve özel okulların lise onikinci sınıfta eğitim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Basit tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılarak seçilen okullardaki 2.060 öğrenci ise araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Betimsel araştırma türü olarak hazırlanan araştırmada, anket tekniği kullanılmıştır. Araştırma beşli likert tipi ''tarih bilinci ve ilgi'' ve ''tarihsel mekâna ilgi'' ölçekleri ile kişisel bilgi anketi, kronoloji bilgisiyle görüş soruları öğrencilere yöneltilmiştir. Tarihsel mekânın öğrencilerin tarih bilinci ile ilişkisi anketinin geçerli ve güvenilir olması amacıyla uzman görüşleri alınmasını müteakip ön uygulama safhasına geçilmiştir. Bu kapsamda, ön uygulama Mart 2014'de altı lisede toplam 150 anket dağıtılarak yapılmış olup, 137 öğrencinin anketi değerlendirmeye alınmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda anketin yapı geçerliliğini sınamak için açımlayıcı faktör analizi yapılmıştır. 50 sorudan oluşan anketin faktör analizi sonucunda 8 soru elenmiş olup, iki ölçek ve 6 faktörden oluşan 42 soru bulunmaktadır. ''Tarih bilinci ve ilgi'' ölçeğinde tarihe, tarih eğitimine, yerel tarihe ve tarihsel mekânı korumaya yönelik tutumlar olmak üzere dört faktörden, ''tarihsel mekâna ilgi'' ölçeğinde ise tarihsel mekâna ve tarihsel mekân bilincine yönelik tutumlar olmak üzere iki faktörden oluşmaktadır. Anketin uygulanması Mayıs 2014'de Şehitkâmil ve Şahinbey ilçelerinde lise onikinci sınıfı bulunan okullardan (Ön uygulama yapılanlar hariç) basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilmiş olan 28 lisede toplam 2.060 öğrenci ile uygulama yapılmış, 1.703 öğrenciden dönüt alınmıştır. Ancak verilerin girilmesi esnasında 178 öğrenci anketinde yapılan değerlendirme kapsamında (Anketin bir kısmını doldurma, bütün soruları aynı işaretleme vb.), iptal edilmiş 1525 anket değerlendirilmeye alınmıştır. Tarihsel mekânın öğrencilerin tarih bilinci ile ilişkisi konulu araştırmadan elde edilen verilerin çözümlenmesi ve yorumlaması sonucunda öğrencilerin tarih bilincinin orta düzeyde olduğu, tarihsel mekâna ilgisinin ise yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Öğrencinin tarih bilinci ile tarihsel mekâna ilgisi arasında bir ilişki bulunduğu, tarih bilinci ve tarihe ilgisi düşük olan öğrencinin tarihsel mekâna ilgisi düşük olduğu, tarihsel mekâna ilgisi yüksek olan öğrencinin ise tarih bilincine ve tarihe ilgisinin de yüksek olduğu gibi sonuçlara ulaşılmıştır. The aim of the research is to research whether there is a relationship between the historical region and the history conscious of the students who are attending twelfth class in Gaziantep. The universe of the research consists of the students in twelfth class of public and private schools in the Şehitkâmil and Şahinbey Districts in accordance with the approval by Gaziantep Governership. The sampling of the research is 2.060 students in the schools selected by using the simple random sampling method. Questionnaire technique was used in the research. The students were given five point likert type history conscious and interest and interest in historical region criteria and personal information questionnaire and opinion questions about chronology. The prior stage was initiated after obtaining expert point of view in order for the questionnaire about the relationship between the historical region and the history conscious of the students to be valid and reliable. In this scope, the prior application was carried out by delivering a total of 150 questionnaires to six high schools in March 2014 and 134 questionnaires from the students were taken into evaluation. In parallel with the data obtained, the exploratory factor analysis was made so as to test the structure validity of the questionnaire. As a result of the exploraty factor analysis of the questionnaire of 50 question, 8 questions were eliminated and 42 questions were present with 2 criteria and 6 factors. The criteria titled ''history conscious and interest'' is comprised of four factors such as attitudes towards history, history education, local history and protection of local historical region; the criteria titled ''interest in historical region'' consists of two factors such as attitudes towards historical region and conscious for historical region. The questionnaire was carried out in May 2014 with 2.060 students from 28 high schools which were selected from the schools where there were twelfth classes in Şehitkâmil and Şahinbey Districts (with the exception of the schools that the prior application was carried out) by using simple random sampling method and the feedbacks were received from 1.703 students. However, the questionnaires of 178 students were cancelled within the scope of the assessment made during the data entry (filling the questionnaire in part and giving the same answers to all questions, etc.) and 1525 questionnaires were evaluated. As a result of analyzing and interpreting of the data obtained from the research themed the relationship between historical region and history conscious of the students, it was determined that the history conscious of the students was at medium level and their interests in historical region were at high level. The results were obtained as follows: there is a relationship between the history conscious and interest in historical region of the students; if the history conscious and interest in history of the student is low, his/her interest in historical regionis low and if the interest in historical region of the student is high, his/her history conscious and interest are high.