Folk medicinal plants of ürgüp (Nevşehir)

ÖZETÜRGÜP (NEVŞEHİR) YÖRESİNİN GELENEKSEL HALK İLACI OLARAK KULLANILAN BİTKİLERİ (İSMAİL ŞENKARDEŞ)Bu çalışma Ürgüp (Nevşehir) yöresinde geleneksel halk ilacı olarak kullanılan bitkileri ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla Haziran 2009 - Haziran 2010 tarihleri arasında Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında yörede toplam 32 gün süren arazi çalışmaları yapılmıştır. Bu araştırma esnasında yöredeki 3 belde ve 20 köyün hepsine gidilerek halk ilacı olarak kullanılan bitkilerden örnekler toplanmıştır. Bu bitkilerin yöresel adları, tedavideki kullanılışları, yararlanılan kısımları, ilaçların hazırlanışı, uygulanış şekilleri, dozları, uygulama süreleri hakkında bilgiler derlenmiştir. Toplanan bu örnekler Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumu’ nda (MARE) bulunmaktadır. Sonuç olarak, yöreden toplanan 116 bitki örneğinin teşhisi sonucunda 67 türden geleneksel halk ilacı olarak yararlanıldığı saptanmıştır. Bunlardan 52’ si yabanî, 15’ i ise yörede yetiştirilen bitkilerdir. Bu bitkiler ve bunların tedavideki kullanılışları metin içinde sunulmuştur. Ürgüp yöresinde kaydedilen bitkilerden en çok şeker hastalığı, kalp-damar hastalıkları, öksürük, yara, astım, mide hastalıkları ve yüksek kolesterol tedavisinde yararlanılmaktadır. Anahtar Sözcükler: Etnobotanik, Halk İlaçları, Tıbbi Bitkiler, Ürgüp, NevşehirSUMMARY FOLK MEDICINAL PLANTS OF ÜRGÜP (NEVŞEHİR) (İSMAİL ŞENKARDEŞ)This study was made to reveal the plants used as traditional folk medicine in Ürgüp (Nevşehir). For this purpose, the field works have been done between June 2009 - June 2010, in May, June and July, lasting for 32 days in total. During this research all the settlement centers (including 3 small towns and 20 villages) have been visited. The specimens of the plants used as folk remedies have been collected and the information such as local names, ailments treated or therapeutic effects, plant parts used, method of administration, dosage, duration of treatment have been recorded. The collected plant specimens are kept in the Herbarium of the Faculty of Pharmacy, Marmara University (MARE). As a result of identification of 116 plant specimens, 67 species used as a traditional folk medicine, have been determined. Among them 52 species are wild and 15 species are cultivated plants. These plants and their local usage in treatment are presented in the text. The plants recorded in Ürgüp are mostly used for diabetes, cardiovascular diseases, cough, wound, asthma, stomach diseases and high cholesterol. Key Words: Ethnobotany, Folk Medicine, Medicinal Plants, Ürgüp, Nevşehir