Research ethics committees in military hospitals and their functions

ÖZETTemel insan haklarından olan ve doğuştan kazanılan sağlık hakkı ile sunulan sağlık hizmetlerinin toplumun çeşitli kesimleri ve hastalar arasında nasıl eşit dağıtılacağının cevabının tek hekim yerine bir kurulun üyeleri tarafından paylaşılarak verilmesi, tıp etiğinin önemli alanlarından birisi olan etik kurullara aittir. Günümüzde, özellikle insan üzerinde yapılan araştırmalarda, araştırmaya katılan hastaların veya sağlıklı kişilerin haklarını korumak ve geçmişte özellikle insanlar üzerinde yapılan etik dışı tıbbi uygulamaların oluşturduğu rahatsızlık ve tartışmaları sonlandırmak amacıyla etik kurullar oluşturulmuştur.İnsan üzerindeki araştırmalarda özel denek grupları ve bunlar içerisinde yer alan askerler üzerinde yapılan araştırmalara bu kişilerin, dış belirleyici faktörlerin etkisi ile değil, kendi hür iradeleri ile katılıp katılmadıkları konusunun, etik kurullar tarafından daha dikkatli olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.Tezde araştırma etik kurullarının tarihsel gelişimi, şu anki durumu, yapısı ve fonksiyonları uluslararası düzenlemeler ile Türk yasal düzenlemeleri çerçevesinde ele alınarak, tıp etiği açısından değerlendirilmiştir. Bu bağlamda tıp etiği ilkeleri çerçevesinde, hasta hakları göz önüne alınarak, savaş ortamındaki hekimlik uygulamalarının özellikleri ile savaş ortamında yapılmış deneyler ve araştırmalara değinilmiştir. Bununla beraber askeri sağlık kurumlarında araştırma etik kurulları ve işlevleri, incelenmiştir. Araştırma etik kurulları ile ilgili yasal düzenlemelerin tıp etiği ilkeleri ve tıp deontolojisi çerçevesinde yeniden ele alınarak düzenlenmesi ile araştırma etik kurullarının bir standardizasyona kavuşturulabileceği sonucuna varılmıştır.Anahtar kelimeler: Tıbbi etik, Askeri hastaneler, Tıbbi araştırmalar, Etik kurullar, Savaş ortamı. SUMMARYThe right to health care, which is one of the fundamental human rights, and the equal distribution of health care services between the various parts of the public and patients, is one of the primary questions of medical ethics and should be answered not by just one physician, but by a committee whose members will share the responsibility. Today, in order to protect the rights patients and healthy individuals and to end the debate and discomfort that has been caused by the unethical medical interventions carried out in the past, particularly on humans, ethics committees have been formed.Soldiers, who are included among the vulnerable subject groups, and research under military conditions should be examined in more detail by the ethics committees.The historical development of ethics committees, their current status, structures and functions have been evaluated in the perspective of medical ethics and within the framework of international and Turkish legislation in this dissertation. The characteristics of military medical interventions and experiments and research performed under military conditions have been addressed within the perspective of principles of medical ethics and patient rights. In addition, research ethics committees in military hospitals and their functions have also been examined.It has been concluded that research ethics committees can be standardized after they are reformed within the framework of the principles of medical ethics and medical deontology. Key words : Ethics medical, Hospitals military, Medical Research, Ethics committees, Warfare environment.