Türkiye'nin turizm politikalarının beş yıllık kalkınma planları ve Türkiye turizm stratejisi 2023 kapsamında incelenmesi

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Turizm ana teması etrafında turizm planlaması ve turizm politikası çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Bu bağlamda, Türkiye'nin turizm politikalarının incelenmesi çalışmanın alt konusunu oluşturmaktadır. 1963 yılında başlayan ve günümüzde de sürdürülen planlı kalkınma döneminde, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin turizm politikalarını tespit etmek, bu çalışmanın başlıca amacını oluşturmaktadır. Bu tez çalışması, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin turizm politikalarını, kalkınma planları bağlamında bütüncül olarak değerlendirmesi bakımından önemlidir. Böylece, 1963 yılında başlayan ve günümüzde de sürdürülen planlı kalkınma döneminde, turizm politikalarında yaşanan gelişim ve değişimi görme olanağı sağlanmaktadır. Amacı bakımından tanımlayıcı olan çalışma, konu bakımından turizm politikası ve turizm planlamasını; veri bakımından birincisi 1963-1967 ve sonuncusu 2014-2018 yıllarını kapsayan on adet kalkınma planı ile Türkiye Turizm Stratejisi 2023'ü kapsamaktadır. Veri bakımından nitel yaklaşımı benimseyen bu araştırmada ikincil kaynak olarak Kalkınma Bakanlığı'nın resmi internet sitesinden elde edilen veriler, betimsel analiz tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen verilerin analiz sonuçlarına göre, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin turizmden beklentisinin yabancı döviz geliri, istihdam ve ödemeler dengesi gibi ekonomik faydaya yönelik olduğu tespit edilmiştir. Her ne kadar Beşinci BYKP ile birlikte nitel değerlere vurgu yapılmaya başlansa da turizmi çeşitlendirme, mevsimsellik, turizm eğitimi, teşkilatlanma, mevzuat, markalaşma, kalifiye personel, ulusal tur operatörlüğü, pazarlama ve kriz yönetimi konularında istenilen ve beklenilen düzeye henüz ulaşılamamıştır. The subject of the study is tourism planning and tourism policy. In this context, the examination of Turkey's tourism policy is the sub-topic of the study. The main purpose of this study is to determine the official tourism policy of the Republic of Turkey during the planned development period started in 1963. This thesis is important because of holistic assessment of the Republic of Turkey's tourism policy in the context of development plans. Thus, it presents an opportunity to see the developments and changes in tourism policy during the planned development period of Turkey. The study which is a descriptive research covers tourism policy and planning issues in addition to the data which are the development plans covering the years 1963-2018 and the Tourism Strategy of Turkey-2023. The data obtained from the official website of the Ministry of Development as secondary sources in this research adopting a qualitative approach were analyzed using descriptive analysis technique. According to the results, it is determined that the Republic of Turkey's expectation from the tourism is economic benefits such as foreign exchange income, employment and balance of payments. Although it has started to emphasize on qualitative values with the fifth FYDP, the expectations on diversification in tourism, seasonality, tourism training, organization, legislation, branding, qualified staff, national tour operators, marketing and crisis management issues have not been met yet.