Impact of Baku-Tıflıs-Ceyhan piplene on regional ship traffic

YÖK Tez No: 549038 Alternatif enerji kaynaklarına yönelimin arttığı günümüzde, fosil kaynaklara dayalı enerjiye olan ihtiyaç da, artarak devam etmektedir. Teknolojinin fosil yakıtların kullanımı yönündeki gelişimi, depolama, transfer ve kullanım kolaylıkları gibi etmenler; özellikle petrol ve doğalgaz talebine yönelim sürekliliğinin ana unsurları olarak görünmektedir. Öte yandan, üretim bölgeleri ile tüketim bölgeleri arasındaki büyük mesafeler, taşımanın ağırlıklı olarak deniz yolu ile yapılmasını zorunlu kılmaya devam etmektedir. Fosil kaynaklı enerji ihtiyacının bölgeler arasındaki hareketliliğine yönelik artan talep, denizyolu ile taşınan yük miktarının artışına ve bu nedenle, deniz (gemi) trafiğindeki artışa yol açmaktadır. Bu nedenlerle, gemi trafiğindeki bu artışın yoğunluk kazandığı bölgelerde, "Gemi Trafik Ayırım Düzeni" oluşturulması zorunluluğu doğmakta, Gemi Trafik Hizmetleri adı verilen bir yapılanmayla da, "Gemi Trafik Ayırım Düzeni" nin işleyişine yönelik, takip, düzenleme gibi hizmetler verilmektedir. Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru hattının faaliyete geçmesi ile birlikte, İskenderun Körfezindeki deniz (gemi) trafiğinin artacağı öngörülerek, bir "Gemi Trafik Ayırım Düzeni" oluşturulmuştur. BTC'nin faaliyete geçmesi ve petrol akışının boru hatlarından akışının başlaması üzerine, beklenen gemi trafiğindeki artış da gerçekleşmiştir. Öte yandan, "Gemi Trafik Ayırım Düzeni" oluşturulmasında nadiren kullanılan 4 yollu ayırım düzeninin seçilmiş olması; körfezin neredeyse tamamını kapsayan bir yasaklı bölge oluşturmuş, ayrıca, özellikle Ceyhan Nehrinin denize döküldüğü bölgede, Trafik Ayırım Düzeninin tehlikeli şekilde sahile yakın düşmesi gibi sorunlara neden olmuştur. "Gemi Trafik Ayırım Düzeni" oluşturulması yada seçimi; kalitatif ve kantitatif özellikli unsurları içeren karmaşık bir problem özelliği taşımaktadır. Problemin çözümünde, denizcilik alanının farklı sektörlerinde çalışan uzman kaptanların görüşlerine yer verilmesi ve çok amaçlı/kriterli programlama yöntemlerinin kullanılması gerekmektedir. Bu çalışmada, "Gemi Trafik Ayırım Düzeni" oluşumu/seçimine yönelik, kolay anlaşılabilir, duyarlılık analizine elverişli, kalitatif ve kantitatif değerlerin birlikte kullanıldığı, esnek ve uluslar arası uygulanabilirliği olan bir model oluşturulmaya çalışılmıştır. Problemin tespiti ve tanımı; uzman görüşleri ile ortaya konulduğu gibi, ayrıca, problemin tespitine yönelik simülasyon uygulaması da gerçekleştirilmiştir. Dünya'da ve Türkiye'de enerji konusu ile, Gemi Trafik Düzeni konularına genel kısımlarda değinilmiş, malzeme ve yöntem başlığı altında ise, kullanılacak metodoloji, AHP yazılımı ve Simülasyon hakkındaki bilgilere yer verilmiştir. Son bölümde ise, bulgular ve bulgulara bağlı geliştirilen modele yer verilmiş, Gemi Trafik Ayırım Düzeni seçim kriterleri ve ağırlıkları belirlenmiş, İskenderun Körfezi özelinde seçim uygulaması yapılmış ve ayrıca, alternatiflere yönelik simülasyon uygulaması gerçekleştirilerek, araştırmanın sonuçları ve öneriler oluşturulmuştur. Nowadays, the trend towards alternative energy sources is increasing, and the need for energy based on fossil resources continues to increase. The development of technology in the use of fossil fuels, storage, transfer and ease of use; especially the direction of oil and natural gas demand. On the other hand, major distances between production zones and consumption zones continue to require the transportation to be carried out mainly by sea. The increasing demand for the mobility of fossil-based energy needs across regions leads to an increase in the amount of freight carried by the sea and therefore to an increase in ship traffic. For these reasons, it is necessary to establish a "ship traffic separation scheme" in the regions where this increase in ship traffic is intensifying, and with a structure called "ship traffic services", services such as follow-up and arrangement are provided for the operation of the "ship traffic separation scheme". With the Baku-Tbilisi-Ceyhan pipeline in operation, a "ship Traffic Separation Scheme" has been established, foreseeing that the ship traffic will increase in Iskenderun Bay. The increase in expected ship traffic has also occurred as BTC began to operate and the oil flow started to flow from the pipelines. On the other hand, the selection of a 4-Way separation scheme, which is rarely used in the creation of a "ship traffic separation scheme", has created a restricted area covering almost all of the Bay, and has also caused problems such as a dangerous fall of the Traffic Separation Scheme near the coast in the region where the Ceyhan River was dumped. The creation or selection of "ship traffic separation scheme" is a complex problem involving qualitative and quantitative characteristics. In the solution of the problem, the views of expert captains working in different sectors of the maritime area and multi-purpose/multi-criteria programming methods should be used. In this study, we tried to create a model for the formation/selection of "ship traffic separation scheme" which is easy to understand, suitable for sensitivity analysis, which is flexible and international applicability where qualitative and quantitative values are used together. Identification and definition of the problem; as well as the expert opinions, a simulation application was also carried out to determine the problem. In the world and in Turkey, energy issues and "ship traffic separation scheme" issues were mentioned in general sections, materials and methods under the heading, the information about the methodology to be used, AHP software and simulation is given. In the last chapter, the findings and the model developed based on these data were given, and the criteria and weight of the Ship Traffic Separation Scheme were determined, the selection application was made in the Iskenderun Bay and the simulation application for the alternatives was realized and the results and recommendations of the research were formed.