Arheološka istraživanja nalazišta Crkvari- crkva Sv. Lovre 2007. godine

Godine 2007. Institut za arheologiju je nastavio arheološka istraživanja srednjovjekovne crkve s grobljem u Crkvarima. U kasnom srednjem vijeku položaj je graditeljskim intervencijama preinačen u srednjovjekovno gradište. U istraživanjima 2007. g. pronađene su zidane strukture iz razdoblja srednjeg vijeka te novog vijeka na prostoru zapadnog pročelja crkve. Zabilježeno je i istraženo 60 grobova. Unutar prostorije omeđene crkvom, odnosno zidom SJ 65 te zidovima SJ 442 i SJ 024/023 istraženi su grobovi G 169, 170, 171, 172, 173, 175, 176, 177, 179, 181, 184, 185, 187, 188 (slika 2). Oni pripadaju recentnome horizontu ukopavanja na lokalitetu. I kod njih dolazi do preslojavanja. Najkasnijem novovjekovnom sloju pripada prvi sloj ukopavanja grobova na zapadnijoj površini ovogodišnje istraživane površine. To su grobovi G 144, 146, 147, 148, 149, 150, 151, 152, 153, 154 i 164. Neki od njih predstavljaju vrlo kasne ukope (uglavnom grobovi djece uz samu crkvu). U ovaj horizont možda pripadaju i G 163 u zapuni unutar grobnice, (zatvorene zidom SJ 444 na istoku te strukturama SJ 485 i SJ 486), a vjerojatno i donji grobovi unutar grobnice G 200 i G 201. Nakon pokopavanja navedenih grobova prvog ukopnog sloja slijedi drugi sloj novovjekovnih grobova, čiji se ukopi raka također ponekad i međusobno oštećuju - G 155, 158, 159, 161, 162, 165, 166, 167 i 168. Zamjetnu cezuru u kontinuiranome ukopavanju čini situacija sloja 508 (podnica, tj. estrih?) i SJ 518 – urušenja. Ispod tih slojeva slijede ukopi starijeg horizonta i to u više slojeva ukopavanja. Ovaj sloj grobova, za razliku od mlađega novovjekovnog koji je imao priloge krunica, nema priloge, no učestalo sadrži dijelove odjeće – nošnje, odnosno brončane kopčice (kukice i ušice). Od svih se grobova izdvaja grob G 199 u □ B7d. Njegova zapuna SJ 616 je različita od ostalih, sastoji se od čiste ilovače bez imalo primjesa šute. Grob možda pripada najstarijem horizontu ukopavanja. Tri su groba istraživana unutar sjeverne sakristije (G 141, 142 i 143) – oni pripadaju najstarijem horizontu ukopavanja na lokalitet.