Radikalna prostatektomija u bolesnika sa karcinomom prostate visokog rizika: Utjecaj kliničkih i patohistoloških faktora na učestalost pozitivnih kirurških rubova

Radikalna prostatektomija je metoda izbora za liječenje karcinoma prostate u bolesnika kod kojih je očekivana duljina života više od 10 godina i koji su niskog ili srednjeg stupnja rizika. Za bolesnike sa karcinomom prostate visokog rizika radikalna prostatektomija je legitiman izbor u sklopu multimodalne terapije. Pozitivni kirurški rubovi su neovisan prognostički faktor povrata bolesti ili biokemijskog relapsa bolesti. Ipak, ekstraprostatička propagacija bolesti se pokazuje kao bitniji faktor, a kod rubova je bitna lokalizacija (apikalno ili drugdje) te eventualna multifokalnost. Tijekom 2015 godine učinjeno je 55 radikalnih prostatektomija. Prosječna dob operiranih je bila 64 godine (53-74 god.), prosječan volume prostate je bio 45 ccm (15-100 ccm). PSA se kretao od 1.00 do 74.4 (prosjek 15.61). Preoperativni GS je bio 6 u 47%, 7 u 42% i viši od 7 u 11% slučajeva. Najčešći cTNM je bio T1c, a potom T2a. Patohistološka analiza je pokazala GS 8-9 u 14% slučajeva, 7 u 66% slučajeva i 6 u 20% bolesnika. T2c je potvrđen po patologu u 43% bolesnika, a T3b u 33% bolesnika uz 3 bolesnika sa pozitivnim limfnim čvorovima. Pozitivan kirurški rub je potvrđen u 35% bolesnika, a podjela bolesnika prema stupnju rizika (prema klinički utvrđenom stadiju bolesti) nije pokazala značajnu razliku. Analizom slijedećih faktora (grupa rizika, PSA, cGS, cTNM, pGS, pTNM, broj pozitivnih uzoraka, zahvaćenost prostate tumorom, volumen prostate) u odnosu na pozitivan kirurški rub je pokazala značajnu povezanost samo sa patohistološki utvrđenim stadijem bolesti (p=0.0001). Također ako se bolesnici ponovo raspodijele u grupe rizika, ali uz primjenu točnije utvrđenog stadija bolesti po patologu, bolesnici sa visokim rizikom imaju značajno češće pozitivne rubove (p=0.005). Utvrđivanje kliničkog stadija bolesti preciznije (primjer: u uzorcima biopsije tumor utvrđen u oba lobusa je T1c, primjena MRI u prijeoperacijskoj obradi), te time točnije svrstavanje bolesnika u grupe rizika je neophodno radi procjene potrebe daljnje terapije nakon definitivnog zahvata.