Pandemi Döneminde Kandidemi Risk Faktörleri .

Giriş: Hem COVID-19’un hem de hastalık nedeniyle kullanılan steroid gibi immünosüpresif ajanların kandidemi gelişimini artırması olasıdır. Bu dönemde geniş spektrumlu antibiyotik kullanımında da artışlar gözlenmiştir. Bu çalışmada kandidemi risk faktörlerindeki değişimin gösterilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: 2020 ve 2021 yıllarındaki kan dolaşımı enfeksiyonları HEKK verilerinden retrospektif olarak çıkarılmıştır. Hastaların demografik verileri, enfeksiyon ve etkenlere ait veriler ile olası risk faktörleri SPSS v.22,0 programında analiz edilmiştir. Birden fazla enfeksiyonu olan hastaların ilk epizodları istatistiksel analize alınmıştır. Aynı zamanda Candida spp. üremesi ile bir başka üremesi olan hastalar kandidemi olarak kayıt edilmiştir. Bulgular: 2020 yılında 60, 2021 yılında 60 olmak üzere çalışmaya toplam 120 hasta dahil edildi. Hastaların %56,7’si erkek (n=68), yaş ortalaması 36,2±36,6 idi (min: 0, maks: 98). On sekiz yaş altında olanlar %39,2’sini (n=47) oluşturmaktaydı. Çalışmamıza dahil ettiğimiz 120 hastadan 65’i yaşamını yitirmişti (%54,2). Hastalarımızda %85 oranında santral venöz kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonu (n=102), %15 oranında ise laboratuvar ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonu (n=18) tespit edildi. Bu hastaların ortalama yatış süreleri 51,9±45,8 idi. Tanı alana kadar geçen ortalama süre ise 27,7±27,2 idi. Kan dolaşımı enfeksiyonlarında %34,8 oranında Candida türleri (n=41) etken olarak tespit edilmiş olup mikroorganizmaların dağılımı ayrıntılı olarak Tablo 1’de gösterilmiştir. Kandidemi tespit edilen hastaların yaş ortalaması 28,9±31,3 iken tespit edilmeyen hastaların yaş ortalaması 39,9±31,1 idi. Toplam yatış süreleri karşılaştırıldığında ise kandidemisi bulunanlarda ortanca süre 64,9±46,2 iken kanidemisi bulunmayanlarda ortanca süre 45,2±27,4 idi. Tanı anına kadar geçen ortanca süre ise kandidemi bulunanlarda 34,2±27,5 iken kanidemi bulunmayalarda 24,3±26,7 olarak tespit edildi. Hastalarımızın ek hastalıkları, yatışları sırasında kullandıkları antibiyotikler, yapılan girişimsel işlemler karşılaştırıldığında tek değişkenli analizde 18 yaş altında olmak, toplam yatış süresi, tanı anına kadar geçen süre, aminoglikozit kullanımı, trakeostomi açılması risk faktörü olarak anlamlı bulunmuştur. Çok değişkenli analizde ise sadece birinci kuşak sefalosporin kullanımı kandidemi risk faktörü olarak anlamlı bulunmuştur. Sonuç: Antibiyotik kullanımı kandideminin bilinen risk faktörlerinden biridir. Ancak çalışmamızda geniş spektrumlu antibiyotikler yerine birinci kuşak sefalosporinler risk faktörü olarak tespit edildi. Çalışmamızda çocukluk yaş grubunda daha fazla birinci kuşak sefalosporin kullanımı tespit edilmiş olup, 18 yaş altı olmanın kandidemi için yüksek risk faktörü olmasında etken olması olasıdır. Sonuç olarak daha fazla hasta sayısı ile çocuk ve erişkin hasta grubunda ayrı çalışmaların yapılması önerilir. [ABSTRACT FROM AUTHOR]