Search

In the Netherlands, child (mental) health care professionals screen for anxiety and depressive disorders in schoolchildren and adolescents and refer them to an effective intervention when needed. Screening is defined as the identification of a disease at an early stage or a previously unrecognized disease by the application of tests. Screening has two aims: a humanitarian and an economical aim. Although screening seems beneficial, it can cause harm as well. To prevent adverse consequences of screening, Wilson & Jungner described ten preconditions for screening in a public health setting. We scrutinized three of these preconditions in relation to the screening for an anxiety or depressive disorder in Dutch schoolchildren and adolescents, namely: 1) there must be an important health problem; 2) there must be a recognizable early symptomatic stage; and 3) there must be a suitable test. To examine whether anxiety and depressive disorders are important health problems in Dutch youth, we quantified the disease burden of anxiety and depressive disorders in 53,894 Dutch secondary school pupils. We quantified disease burden unadjusted and adjusted for comorbidities, as well as at individual and population level. At population level, both anxiety and depression yielded the greatest disease burden compared with eating disorders, substance use disorders, and somatic illnesses, and therefore, we concluded that anxiety and depressive disorders are important health problems for screening. Definitions of an early symptomatic stage of a depressive disorder are various: some describe it as transdiagnostic, while others describe it as moderate depression. In addition, the specific symptoms that play an important role in the development of a depressive disorder are still unknown. Therefore, we explored the association of age with 11 individual depression symptoms and 14 core anxiety symptoms and their interrelations in girls and boys separately. We found that depression symptoms showed more and/or stronger associations with other depression symptoms than with anxiety symptoms, and these associations increased with age. Age was, in particular, strongly associated with energy-related depression symptoms, like “having no energy” or “feeling tired”, in girls. These symptoms, next to “feeling sad or empty”, also showed the most and strongest associations with other depression symptoms, and these associations increased with age. We therefore suggested that these depression symptoms might play a central role in the development of depressive symptomatology in girls. To be suitable for the Dutch public health screening at schools, a test needs to meet several conditions: 1) the test should be a self-report questionnaire; 2) the questionnaire should measure an early stage of anxiety and depressive disorders and/or anxiety and depressive disorders in itself; 3) the questionnaire should be suitable for Dutch schoolchildren and adolescents aged 8 to 18 years; 4) the questionnaire should be suitable for screening and monitoring, and it is desirable that measurements can be standardized; and 5) the questionnaire should be feasible. We examined the psychometric properties of two kinds of self-report questionnaires: 1) the short versions of the Revised Child Anxiety and Depression Scale (RCADS), which are based on classical test theory; and 2) the PROMIS® pediatric item banks, short forms, and computerized adaptive tests Anxiety and Depressive Symptoms, which are based on item response theory. We concluded that the Dutch-Flemish PROMIS pediatric short forms Anxiety and Depressive Symptoms are preferable for assessing and monitoring anxiety and depression in Dutch schoolchildren and adolescents, based on the higher test accuracy over a broader range of the anxiety and depression constructs, as well as on the shortness. We furthered standardizing measurements for research purposes by linking the RCADS-25 scores to the PROMIS pediatric item banks Anxiety and Depressive Symptoms T-scores.

In the Netherlands, child (mental) health care professionals screen for anxiety and depressive disorders in schoolchildren and adolescents and refer them to an effective intervention when needed. Screening is defined as the identification of a disease at an early stage or a previously unrecognized disease by the application of tests. Screening has two aims: a humanitarian and an economical aim. Although screening seems beneficial, it can cause harm as well. To prevent adverse consequences of screening, Wilson & Jungner described ten preconditions for screening in a public health setting. We scrutinized three of these preconditions in relation to the screening for an anxiety or depressive disorder in Dutch schoolchildren and adolescents, namely: 1) there must be an important health problem; 2) there must be a recognizable early symptomatic stage; and 3) there must be a suitable test. To examine whether anxiety and depressive disorders are important health problems in Dutch youth, we quantified the disease burden of anxiety and depressive disorders in 53,894 Dutch secondary school pupils. We quantified disease burden unadjusted and adjusted for comorbidities, as well as at individual and population level. At population level, both anxiety and depression yielded the greatest disease burden compared with eating disorders, substance use disorders, and somatic illnesses, and therefore, we concluded that anxiety and depressive disorders are important health problems for screening. Definitions of an early symptomatic stage of a depressive disorder are various: some describe it as transdiagnostic, while others describe it as moderate depression. In addition, the specific symptoms that play an important role in the development of a depressive disorder are still unknown. Therefore, we explored the association of age with 11 individual depression symptoms and 14 core anxiety symptoms and their interrelations in girls and boys separately. We found that depression symptoms showed more and/or stronger associations with other depression symptoms than with anxiety symptoms, and these associations increased with age. Age was, in particular, strongly associated with energy-related depression symptoms, like “having no energy” or “feeling tired”, in girls. These symptoms, next to “feeling sad or empty”, also showed the most and strongest associations with other depression symptoms, and these associations increased with age. We therefore suggested that these depression symptoms might play a central role in the development of depressive symptomatology in girls. To be suitable for the Dutch public health screening at schools, a test needs to meet several conditions: 1) the test should be a self-report questionnaire; 2) the questionnaire should measure an early stage of anxiety and depressive disorders and/or anxiety and depressive disorders in itself; 3) the questionnaire should be suitable for Dutch schoolchildren and adolescents aged 8 to 18 years; 4) the questionnaire should be suitable for screening and monitoring, and it is desirable that measurements can be standardized; and 5) the questionnaire should be feasible. We examined the psychometric properties of two kinds of self-report questionnaires: 1) the short versions of the Revised Child Anxiety and Depression Scale (RCADS), which are based on classical test theory; and 2) the PROMIS® pediatric item banks, short forms, and computerized adaptive tests Anxiety and Depressive Symptoms, which are based on item response theory. We concluded that the Dutch-Flemish PROMIS pediatric short forms Anxiety and Depressive Symptoms are preferable for assessing and monitoring anxiety and depression in Dutch schoolchildren and adolescents, based on the higher test accuracy over a broader range of the anxiety and depression constructs, as well as on the shortness. We furthered standardizing measurements for research purposes by linking the RCADS-25 scores to the PROMIS pediatric item banks Anxiety and Depressive Symptoms T-scores.

In the Netherlands, child (mental) health care professionals screen for anxiety and depressive disorders in schoolchildren and adolescents and refer them to an effective intervention when needed. Screening is defined as the identification of a disease at an early stage or a previously unrecognized disease by the application of tests. Screening has two aims: a humanitarian and an economical aim. Although screening seems beneficial, it can cause harm as well. To prevent adverse consequences of screening, Wilson & Jungner described ten preconditions for screening in a public health setting. We scrutinized three of these preconditions in relation to the screening for an anxiety or depressive disorder in Dutch schoolchildren and adolescents, namely: 1) there must be an important health problem; 2) there must be a recognizable early symptomatic stage; and 3) there must be a suitable test. To examine whether anxiety and depressive disorders are important health problems in Dutch youth, we quantified the disease burden of anxiety and depressive disorders in 53,894 Dutch secondary school pupils. We quantified disease burden unadjusted and adjusted for comorbidities, as well as at individual and population level. At population level, both anxiety and depression yielded the greatest disease burden compared with eating disorders, substance use disorders, and somatic illnesses, and therefore, we concluded that anxiety and depressive disorders are important health problems for screening. Definitions of an early symptomatic stage of a depressive disorder are various: some describe it as transdiagnostic, while others describe it as moderate depression. In addition, the specific symptoms that play an important role in the development of a depressive disorder are still unknown. Therefore, we explored the association of age with 11 individual depression symptoms and 14 core anxiety symptoms and their interrelations in girls and boys separately. We found that depression symptoms showed more and/or stronger associations with other depression symptoms than with anxiety symptoms, and these associations increased with age. Age was, in particular, strongly associated with energy-related depression symptoms, like “having no energy” or “feeling tired”, in girls. These symptoms, next to “feeling sad or empty”, also showed the most and strongest associations with other depression symptoms, and these associations increased with age. We therefore suggested that these depression symptoms might play a central role in the development of depressive symptomatology in girls. To be suitable for the Dutch public health screening at schools, a test needs to meet several conditions: 1) the test should be a self-report questionnaire; 2) the questionnaire should measure an early stage of anxiety and depressive disorders and/or anxiety and depressive disorders in itself; 3) the questionnaire should be suitable for Dutch schoolchildren and adolescents aged 8 to 18 years; 4) the questionnaire should be suitable for screening and monitoring, and it is desirable that measurements can be standardized; and 5) the questionnaire should be feasible. We examined the psychometric properties of two kinds of self-report questionnaires: 1) the short versions of the Revised Child Anxiety and Depression Scale (RCADS), which are based on classical test theory; and 2) the PROMIS® pediatric item banks, short forms, and computerized adaptive tests Anxiety and Depressive Symptoms, which are based on item response theory. We concluded that the Dutch-Flemish PROMIS pediatric short forms Anxiety and Depressive Symptoms are preferable for assessing and monitoring anxiety and depression in Dutch schoolchildren and adolescents, based on the higher test accuracy over a broader range of the anxiety and depression constructs, as well as on the shortness. We furthered standardizing measurements for research purposes by linking the RCADS-25 scores to the PROMIS pediatric item banks Anxiety and Depressive Symptoms T-scores.

In the Netherlands, child (mental) health care professionals screen for anxiety and depressive disorders in schoolchildren and adolescents and refer them to an effective intervention when needed. Screening is defined as the identification of a disease at an early stage or a previously unrecognized disease by the application of tests. Screening has two aims: a humanitarian and an economical aim. Although screening seems beneficial, it can cause harm as well. To prevent adverse consequences of screening, Wilson & Jungner described ten preconditions for screening in a public health setting. We scrutinized three of these preconditions in relation to the screening for an anxiety or depressive disorder in Dutch schoolchildren and adolescents, namely: 1) there must be an important health problem; 2) there must be a recognizable early symptomatic stage; and 3) there must be a suitable test. To examine whether anxiety and depressive disorders are important health problems in Dutch youth, we quantified the disease burden of anxiety and depressive disorders in 53,894 Dutch secondary school pupils. We quantified disease burden unadjusted and adjusted for comorbidities, as well as at individual and population level. At population level, both anxiety and depression yielded the greatest disease burden compared with eating disorders, substance use disorders, and somatic illnesses, and therefore, we concluded that anxiety and depressive disorders are important health problems for screening. Definitions of an early symptomatic stage of a depressive disorder are various: some describe it as transdiagnostic, while others describe it as moderate depression. In addition, the specific symptoms that play an important role in the development of a depressive disorder are still unknown. Therefore, we explored the association of age with 11 individual depression symptoms and 14 core anxiety symptoms and their interrelations in girls and boys separately. We found that depression symptoms showed more and/or stronger associations with other depression symptoms than with anxiety symptoms, and these associations increased with age. Age was, in particular, strongly associated with energy-related depression symptoms, like “having no energy” or “feeling tired”, in girls. These symptoms, next to “feeling sad or empty”, also showed the most and strongest associations with other depression symptoms, and these associations increased with age. We therefore suggested that these depression symptoms might play a central role in the development of depressive symptomatology in girls. To be suitable for the Dutch public health screening at schools, a test needs to meet several conditions: 1) the test should be a self-report questionnaire; 2) the questionnaire should measure an early stage of anxiety and depressive disorders and/or anxiety and depressive disorders in itself; 3) the questionnaire should be suitable for Dutch schoolchildren and adolescents aged 8 to 18 years; 4) the questionnaire should be suitable for screening and monitoring, and it is desirable that measurements can be standardized; and 5) the questionnaire should be feasible. We examined the psychometric properties of two kinds of self-report questionnaires: 1) the short versions of the Revised Child Anxiety and Depression Scale (RCADS), which are based on classical test theory; and 2) the PROMIS® pediatric item banks, short forms, and computerized adaptive tests Anxiety and Depressive Symptoms, which are based on item response theory. We concluded that the Dutch-Flemish PROMIS pediatric short forms Anxiety and Depressive Symptoms are preferable for assessing and monitoring anxiety and depression in Dutch schoolchildren and adolescents, based on the higher test accuracy over a broader range of the anxiety and depression constructs, as well as on the shortness. We furthered standardizing measurements for research purposes by linking the RCADS-25 scores to the PROMIS pediatric item banks Anxiety and Depressive Symptoms T-scores.

The Ministry of VWS has requested RIVM to present an annual update on the number of illnesses caused by 14 enteric pathogens. These pathogens can be transmitted by food, the environment, animals and humans. The number of persons who are ill and who die from the infections is expressed in DALYs (Disability Adjusted Life Years), a measure of the disease burden in the population. Furthermore, the cost-of-illness (COI) related to the 14 food-related pathogens were estimated and expressed in euros. The total disease burden caused by the 14 pathogens decreased from 14,500 DALY in 2012 to 13,200 DALY in 2013. The share of foodborne transmission in this burden decreased from 6,600 to 5,800 DALY, reaching the lowest estimated level since 2009. The COI increased by 6 M compared to 2012, reaching a total of 424 million euro. The share of foodborne transmission was 172 million euro. The decrease in disease burden was a result of decreased incidences for most pathogens, except for rotavirus. The latter incidence increased by 16% compared to 2012, reaching a comparable level to 2011 and a ~30% lower level compared to 2009 and 2010. The research presented in this report results in more insight in the true incidence of foodborne diseases and the associated disease burden and costs and enables to monitor trend in time for these public health indicators.

The Ministry of VWS has requested RIVM to present an annual update on the number of illnesses caused by 14 enteric pathogens. These pathogens can be transmitted by food, the environment, animals and humans. The number of persons who are ill and who die from the infections is expressed in DALYs (Disability Adjusted Life Years), a measure of the disease burden in the population. Furthermore, the cost-of-illness (COI) related to the 14 food-related pathogens were estimated and expressed in euros. The total disease burden caused by the 14 pathogens decreased from 14,500 DALY in 2012 to 13,200 DALY in 2013. The share of foodborne transmission in this burden decreased from 6,600 to 5,800 DALY, reaching the lowest estimated level since 2009. The COI increased by 6 M compared to 2012, reaching a total of 424 million euro. The share of foodborne transmission was 172 million euro. The decrease in disease burden was a result of decreased incidences for most pathogens, except for rotavirus. The latter incidence increased by 16% compared to 2012, reaching a comparable level to 2011 and a ~30% lower level compared to 2009 and 2010. The research presented in this report results in more insight in the true incidence of foodborne diseases and the associated disease burden and costs and enables to monitor trend in time for these public health indicators.

Dit rapport bevat een erratum d.d. 23-03-2018 op de laatste pagina Veel (jonge) seksueel actieve vrouwen en mannen zijn geïnfecteerd met het humaan papillomavirus (HPV), dat baarmoederhalskanker veroorzaakt. Sinds 2010 worden 12-jarige meisjes via het Rijksvaccinatieprogramma gevaccineerd om baarmoederhalskanker te voorkomen. Inmiddels weten we meer over deze vaccinatie; zij beschermt niet alleen tegen kanker in de baarmoederhals, maar ook tegen kanker aan penis, anus, vagina en vulva. Ook zijn er aanwijzingen dat het tegen kanker van de mond- en keelholte beschermt. Naar aanleiding van deze nieuwe inzichten heeft de minister van VWS de Gezondheidsraad gevraagd te bekijken of het advies uit 2008 om meisjes te vaccineren moet worden aangepast. Om de Gezondheidsraad hierin te ondersteunen heeft het RIVM de relevante informatie uit binnen-en buitenland verzameld en gestructureerd. Het gaat bijvoorbeeld om informatie over de mate waarin HPV-infecties en HPV-gerelateerde ziekten voorkomen bij meisjes/vrouwen en jongens/mannen en over de effectiviteit en veiligheid van de vaccins. De laatste jaren hebben meer mannen een vorm van kanker gekregen die door het HPV-virus veroorzaakt kan worden. Er zijn drie vaccins tegen HPV op de markt die zowel voor vrouwen als mannen geschikt zijn. In Nederland wordt het vaccin gegeven dat tegen twee typen van het HPV-virus beschermd (HPV-typen 16 en 18). De andere twee vaccins beschermen tegen meerdere typen van het HPV-virus. 61 procent van de meisjes heeft zich laten vaccineren. Door het huidige vaccinatieprogramma zullen per jaar naar schatting 350 minder vrouwen baarmoederhalskanker krijgen en 100 vrouwen minder aan deze vorm van kanker overlijden.

Meningococcal disease is a very serious infectious disease caused by a bacterium, the meningococcus. There are different types of meningococcus; people become ill mainly from the B, C, W and Y serogroups. Since 2002, vaccination against serogroup C meningococcal disease has been included in the National Immunisation Programme for children of 14 months. As a result, serogroup C meningococcal disease has virtually disappeared. Vaccines against serogroup B have recently become available. In addition, since 2015, there has been a rapid increase in serogroup W meningococcal disease. Multi-component vaccines are available against A, C, W and Y serogroups. Based on these developments, among others, the Health Council will advise the Minister for Health, Welfare and Sport on whether and how the current immunisation programme against meningococcal disease should be adapted. To this end, RIVM has collected background information and recent data on meningococcal disease in the Netherlands. It includes the number of people in the Netherlands who become ill each year, the efficacy and safety of the vaccines, and what the public thinks about vaccination against invasive meningococcal disease. The infection causes a severe medical condition such as meningitis or blood poisoning, which can rapidly develop into shock, frequently causing death. The disease often begins with flu-like symptoms and fever which subsequently worsen very rapidly. The infection is relatively rare in the Netherlands; there are currently 100 to 150 patients a year. Five to ten percent of these patients die despite antibiotics and intensive care. Thirty percent of the patients are left with lifelong impairments such as hearing loss, limb amputation or epilepsy. Meningococcal disease is most common in children under the age of 5, adolescents and the elderly.

Meningococcal disease is a very serious infectious disease caused by a bacterium, the meningococcus. There are different types of meningococcus; people become ill mainly from the B, C, W and Y serogroups. Since 2002, vaccination against serogroup C meningococcal disease has been included in the National Immunisation Programme for children of 14 months. As a result, serogroup C meningococcal disease has virtually disappeared. Vaccines against serogroup B have recently become available. In addition, since 2015, there has been a rapid increase in serogroup W meningococcal disease. Multi-component vaccines are available against A, C, W and Y serogroups. Based on these developments, among others, the Health Council will advise the Minister for Health, Welfare and Sport on whether and how the current immunisation programme against meningococcal disease should be adapted. To this end, RIVM has collected background information and recent data on meningococcal disease in the Netherlands. It includes the number of people in the Netherlands who become ill each year, the efficacy and safety of the vaccines, and what the public thinks about vaccination against invasive meningococcal disease. The infection causes a severe medical condition such as meningitis or blood poisoning, which can rapidly develop into shock, frequently causing death. The disease often begins with flu-like symptoms and fever which subsequently worsen very rapidly. The infection is relatively rare in the Netherlands; there are currently 100 to 150 patients a year. Five to ten percent of these patients die despite antibiotics and intensive care. Thirty percent of the patients are left with lifelong impairments such as hearing loss, limb amputation or epilepsy. Meningococcal disease is most common in children under the age of 5, adolescents and the elderly.

The Ministry of VWS has requested RIVM to present an annual update on the number of illnesses caused by 14 enteric pathogens. These pathogens can be transmitted by food, the environment, animals and humans. The disease burden is expressed in DALYs (Disability Adjusted Life Years), a metric integrating morbidity and mortality into one metric unit. Furthermore, the cost-of-illness (COI) related to the 14 food-related pathogens was estimated and expressed in euros. The total disease burden caused by the 14 pathogens increased from around 12,600 DALY in 2014 to 12,800 DALY in 2015. The share of foodborne transmission in this estimated burden was comparable to earlier years, mounting to 5,800 DALY in 2015. The food-related COI were slightly increased from 166 M in 2014 to 168 M for 2015. The increase in both, burden and in costs, in the estimates is possibly related to the significant larger incidence of rotavirus infections compared to 2014. The research presented in this report results in more insight in the true incidence of foodborne diseases and the associated disease burden and costs-of-illnesses and enables to monitor trend in time for these public health indicators.

The Ministry of VWS has requested RIVM to present an annual update on the number of illnesses caused by 14 enteric pathogens. These pathogens can be transmitted by food, the environment, animals and humans. The disease burden is expressed in DALYs (Disability Adjusted Life Years), a metric integrating morbidity and mortality into one metric unit. Furthermore, the cost-of-illness (COI) related to the 14 food-related pathogens was estimated and expressed in euros. The total disease burden caused by the 14 pathogens increased from around 12,600 DALY in 2014 to 12,800 DALY in 2015. The share of foodborne transmission in this estimated burden was comparable to earlier years, mounting to 5,800 DALY in 2015. The food-related COI were slightly increased from 166 M in 2014 to 168 M for 2015. The increase in both, burden and in costs, in the estimates is possibly related to the significant larger incidence of rotavirus infections compared to 2014. The research presented in this report results in more insight in the true incidence of foodborne diseases and the associated disease burden and costs-of-illnesses and enables to monitor trend in time for these public health indicators.

The Ministry of VWS has requested RIVM to present an annual update on the number of illnesses caused by 14 enteric pathogens. These pathogens can be transmitted by food, the environment, animals and humans. The number of persons who are ill and who die from the infections is expressed in DALYs (Disability Adjusted Life Years), a measure of the disease burden in the population. Furthermore, the cost-of-illness (COI) related to the 14 food-related pathogens were estimated and expressed in euros. The total disease burden caused by the 14 pathogens decreased from around 13,000 DALY in 2013 to 12,600 DALY in 2014. The share of foodborne transmission in this estimated burden was comparable to 2013, mounting to 5,900 DALY in 2014. Therewith, the burden estimates for 2013 and 214 ranked as lowest estimates since 2009, the first year of the burden estimates. The food-related COI decreased by 7 M compared to 2013, reaching a total of 165 M for 2014. The increase in burden, yet decrease in costs in the estimates is possibly related to the significant decrease in incidence of rotavirus infections, which display a relatively high cost-per case due to productivity losses. The research presented in this report results in more insight in the true incidence of foodborne diseases and the associated disease burden and costs-of-illnesses and enables to monitor trend in time for these public health indicators.

Het RIVM onderzoekt elk jaar hoeveel mensen ziek worden en overlijden door maag-darminfecties die zij via voedsel oplopen. Virussen, bacteriën of parasieten kunnen hier de oorzaak van zijn. Deze ziektelast wordt uitgedrukt in DALY's (Disability Adjusted Life Year). Dit is een internationale maat voor het aantal gezonde levensjaren dat verloren gaat aan ziekte of vroegtijdig overlijden. De onderzochte 14 ziekteverwekkers kunnen niet alleen via voedsel aan de mens worden overgedragen (in totaal ongeveer 40 procent). Dat kan namelijk ook via het milieu (bijvoorbeeld via oppervlaktewater), via dieren, en van mens op mens. Het verschilt per ziekteverwekker via welke van deze routes de meeste mensen ziek worden. Sommige ziekteverwekkers verspreiden zich vooral via voeding, zoals Salmonella. Voor andere ziekteverwekkers zijn andere routes belangrijker. Het rotavirus bijvoorbeeld wordt vooral van mens op mens overgedragen. Het totaal aantal DALY's als gevolg van deze 14 ziekteverwekker is in 2018 hetzelfde als in 2017 (11.000 DALY's). De ziektelast via voedsel is in 2018 geschat op 4.300 DALY's, en is daarmee bijna hetzelfde als in 2017 (4.200). De totale kosten van deze ziektelast worden geschat op 426 miljoen euro, en zijn daarmee hoger dan in 2017 (397 miljoen). Deze cost of illness zijn de directe medische kosten, maar ook de kosten voor de patiënt en/of zijn familie, zoals reiskosten, en de kosten binnen andere sectoren, bijvoorbeeld door werkverzuim. De kosten als gevolg van besmet voedsel zijn ook iets hoger: 171 miljoen euro in 2018 ten opzichte van 163 miljoen euro in 2017. De verschillen in DALY's en kosten zijn vooral een gevolg van schommelingen in het aantal infecties van de onderzochte ziekteverwekkers.

Het RIVM onderzoekt elk jaar hoeveel mensen ziek worden en overlijden door maag-darminfecties die zij via voedsel oplopen. Virussen, bacteriën of parasieten kunnen hier de oorzaak van zijn. Deze ziektelast wordt uitgedrukt in DALY's (Disability Adjusted Life Year). Dit is een internationale maat voor het aantal gezonde levensjaren dat verloren gaat aan ziekte of vroegtijdig overlijden. De onderzochte 14 ziekteverwekkers kunnen niet alleen via voedsel aan de mens worden overgedragen (in totaal ongeveer 40 procent). Dat kan namelijk ook via het milieu (bijvoorbeeld via oppervlaktewater), via dieren, en van mens op mens. Het verschilt per ziekteverwekker via welke van deze routes de meeste mensen ziek worden. Sommige ziekteverwekkers verspreiden zich vooral via voeding, zoals Salmonella. Voor andere ziekteverwekkers zijn andere routes belangrijker. Het rotavirus bijvoorbeeld wordt vooral van mens op mens overgedragen. Het totaal aantal DALY's als gevolg van deze 14 ziekteverwekker is in 2018 hetzelfde als in 2017 (11.000 DALY's). De ziektelast via voedsel is in 2018 geschat op 4.300 DALY's, en is daarmee bijna hetzelfde als in 2017 (4.200). De totale kosten van deze ziektelast worden geschat op 426 miljoen euro, en zijn daarmee hoger dan in 2017 (397 miljoen). Deze cost of illness zijn de directe medische kosten, maar ook de kosten voor de patiënt en/of zijn familie, zoals reiskosten, en de kosten binnen andere sectoren, bijvoorbeeld door werkverzuim. De kosten als gevolg van besmet voedsel zijn ook iets hoger: 171 miljoen euro in 2018 ten opzichte van 163 miljoen euro in 2017. De verschillen in DALY's en kosten zijn vooral een gevolg van schommelingen in het aantal infecties van de onderzochte ziekteverwekkers.

The Ministry of VWS has requested RIVM to present an annual update on the number of illnesses, disease burden and cost-of-illness caused by 14 enteric pathogens. These pathogens can be transmitted by food, the environment, animals and humans. The disease burden is expressed in DALYs (Disability Adjusted Life Years), a metric integrating morbidity and mortality into one unit. Furthermore, the cost-of-illness (COI) related to the 14 food-related pathogens was estimated and expressed in euros. The COI estimate includes healthcare costs, the costs for the patient and / or his family, such as travel expenses, as well as costs in other sectors, for example due to productivity losses. The total disease burden caused by the 14 pathogens decreased slightly from around 12,190 DALYs in 2015 to 12,020 DALYs in 2016. The share of foodborne transmission in this estimated burden was comparable to earlier years, mounting to 4,708 DALYs in 2016. The total COI caused by the 14 pathogens decreased slightly from 435 M in 2015 to 430 M in 2016. The food-related COI was with 171 M in 2016, which is slightly lower than in 2015 (i.e. 172 M). The differences in DALYs and COI between 2015 and 2016 are largely due to fluctuations in the type of infections that occur, the burden of disease they cause and the varying costs per infection. The research presented in this report results in more insight in the true incidence of foodborne diseases and the associated disease burden and costs-of-illness and enables researchers and policy-makers to monitor trends in time for these 14 pathogens.

De pneumokok is de belangrijkste veroorzaker van ernstige infecties als longontsteking, bloedvergiftiging en hersenvliesontsteking. Deze infecties komen het meest voor bij ouderen en bij kinderen onder de vijf jaar. Bij ouderen is longontsteking verreweg de belangrijkste ziekte. In Nederland krijgen ongeveer 10.000 patiënten per jaar een ernstige pneumokokkeninfectie en hebben vooral ouderen een hoge kans om hieraan te overlijden (10 tot 15 procent). Het ministerie van VWS heeft de Gezondheidsraad gevraagd een advies uit te brengen over pneumokokkenvaccinatie om de ziektelast van pneumokokkenziekte bij ouderen te verminderen. Daartoe heeft het RIVM de momenteel beschikbare wetenschappelijke informatie over deze ziekte bijeengebracht. Het gaat onder meer om het aantal mensen dat ziek wordt van pneumokokken in Nederland, en de effectiviteit en veiligheid van verschillende pneumokokkenvaccins bij kinderen en ouderen. Er zijn twee pneumokokkenvaccins geregistreerd voor ouderen; een vaccin dat tegen dertien typen beschermt en een vaccin tegen 23 typen. Sinds 2006 worden zuigelingen binnen het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) gevaccineerd tegen pneumokokkenziekte. De vaccinatie richtte zich eerst tegen zeven typen en sinds 2011 tegen tien typen. Door deze vaccinatie is pneumokokkenziekte bij kinderen sterk afgenomen. Vaccinatie van kinderen heeft ook invloed op de mate waarin pneumokokkentypen bij ouderen voorkomen. Hierdoor is het aantal ouderen dat ziek wordt van typen waartegen kinderen worden gevaccineerd, afgenomen. Het aantal zieke ouderen door typen pneumokken die niet zijn opgenomen in het vaccin voor kinderen, is echter toegenomen. Hierdoor is het aantal zieke ouderen nog steeds hoog.

De pneumokok is de belangrijkste veroorzaker van ernstige infecties als longontsteking, bloedvergiftiging en hersenvliesontsteking. Deze infecties komen het meest voor bij ouderen en bij kinderen onder de vijf jaar. Bij ouderen is longontsteking verreweg de belangrijkste ziekte. In Nederland krijgen ongeveer 10.000 patiënten per jaar een ernstige pneumokokkeninfectie en hebben vooral ouderen een hoge kans om hieraan te overlijden (10 tot 15 procent). Het ministerie van VWS heeft de Gezondheidsraad gevraagd een advies uit te brengen over pneumokokkenvaccinatie om de ziektelast van pneumokokkenziekte bij ouderen te verminderen. Daartoe heeft het RIVM de momenteel beschikbare wetenschappelijke informatie over deze ziekte bijeengebracht. Het gaat onder meer om het aantal mensen dat ziek wordt van pneumokokken in Nederland, en de effectiviteit en veiligheid van verschillende pneumokokkenvaccins bij kinderen en ouderen. Er zijn twee pneumokokkenvaccins geregistreerd voor ouderen; een vaccin dat tegen dertien typen beschermt en een vaccin tegen 23 typen. Sinds 2006 worden zuigelingen binnen het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) gevaccineerd tegen pneumokokkenziekte. De vaccinatie richtte zich eerst tegen zeven typen en sinds 2011 tegen tien typen. Door deze vaccinatie is pneumokokkenziekte bij kinderen sterk afgenomen. Vaccinatie van kinderen heeft ook invloed op de mate waarin pneumokokkentypen bij ouderen voorkomen. Hierdoor is het aantal ouderen dat ziek wordt van typen waartegen kinderen worden gevaccineerd, afgenomen. Het aantal zieke ouderen door typen pneumokken die niet zijn opgenomen in het vaccin voor kinderen, is echter toegenomen. Hierdoor is het aantal zieke ouderen nog steeds hoog.

Background Burden of disease estimates are an important resource in public health. Currently, robust estimates are not available for the burn population. Our objectives are to adapt a refined methodology (INTEGRIS method) to burns and to apply this new INTEGRIS-burns method to estimate, and compare, the burden of disease of burn injuries in Australia, New Zealand and the Netherlands. Methods Existing European and Western-Australian health-related quality of life (HRQL) datasets were combined to derive disability weights for three homogenous burn injury groups based on percentage total body surface area (%TBSA) burned. Subsequently, incidence data from Australia, New Zealand, and the Netherlands from 2010 to 2017 were used to compute annual non-fatal burden of disease estimates for each of these three countries. Non-fatal burden of disease was measured by years lived with disability (YLD). Results The combined dataset included 7159 HRQL (EQ-5D-3 L) outcomes from 3401 patients. Disability weights ranged from 0.046 (subgroup 24 months post-burn) to 0.497 (subgroup > 20% TBSA burned 0–1 months post-burn). In 2017 the non-fatal burden of disease of burns for the three countries (YLDs/100,000 inhabitants) was 281 for Australia, 279 for New Zealand and 133 for the Netherlands. Conclusions This project established a method for more precise estimates of the YLDs of burns, as it is the only method adapted to the nature of burn injuries and their recovery. Compared to previous used methods, the INTEGRIS-burns method includes improved disability weights based on severity categorization of burn patients; a better substantiated proportion of patients with lifelong disability based; and, the application of burn specific recovery timeframes. Information derived from the adapted method can be used as input for health decision making at both the national and international level. Future studies should investigate whether the application is valid in low- and middle- income countries.

Van alle infectieziekten veroorzaakt griep de meeste ziekenhuisopnames en sterfgevallen. De belangrijkste manier om dit te voorkomen, is door mensen tegen dit virus te vaccineren. Ook zorgt vaccinatie ervoor dat infecties milder verlopen. De Gezondheidsraad bereidt momenteel een nieuw advies voor over de doelgroepen van de vaccinatie en de veiligheid en effectiviteit van nieuwe vaccins. Hierbij wordt ook gekeken of griepvaccinatie voor zwangere vrouwen en kinderen een goed idee is. Als ondersteuning van dit advies geeft het RIVM een overzicht van beschikbare wetenschappelijke informatie over griepvaccinatie. Onderwerpen zijn onder andere de effectiviteit, acceptatie, impact, veiligheid en kosteneffectiviteit ervan. Op dit moment wordt in Nederland twee groepen mensen geadviseerd zich tegen de griep te laten vaccineren: alle mensen van 60 jaar en ouder, en mensen die (chronische) aandoeningen hebben en daardoor een hoger risico om complicaties te krijgen of te overlijden door de griep. Vaccinatie tijdens de zwangerschap kan zowel de moeder beschermen als het kind tot zes maanden na de geboorte. Bij kinderen kan de vaccinatie een dubbel effect hebben: zij zijn zelf beschermd tegen de griep en de vaccinatie kan de kans verkleinen dat mensen in hun omgeving de griep krijgen. Er bestaan veel verschillende vaccins tegen de griep. De vaccins die nu in Nederland worden gebruikt, beschermen matig. Ze voorkomen een derde tot de helft van de infecties. Ook geldt: hoe ouder mensen zijn op het moment dat ze zich laten vaccineren, hoe minder het vaccin hen beschermt. Recente onderzoeken laten zien dat nieuwe vaccins oudere proefpersonen beter beschermen. Deze vaccins worden nog niet gebruikt in Nederland. Vanaf 2019-2020 zal een vaccin tegen vier typen griepvirus worden gebruikt in plaats van het huidige vaccin tegen drie typen.

Van alle infectieziekten veroorzaakt griep de meeste ziekenhuisopnames en sterfgevallen. De belangrijkste manier om dit te voorkomen, is door mensen tegen dit virus te vaccineren. Ook zorgt vaccinatie ervoor dat infecties milder verlopen. De Gezondheidsraad bereidt momenteel een nieuw advies voor over de doelgroepen van de vaccinatie en de veiligheid en effectiviteit van nieuwe vaccins. Hierbij wordt ook gekeken of griepvaccinatie voor zwangere vrouwen en kinderen een goed idee is. Als ondersteuning van dit advies geeft het RIVM een overzicht van beschikbare wetenschappelijke informatie over griepvaccinatie. Onderwerpen zijn onder andere de effectiviteit, acceptatie, impact, veiligheid en kosteneffectiviteit ervan. Op dit moment wordt in Nederland twee groepen mensen geadviseerd zich tegen de griep te laten vaccineren: alle mensen van 60 jaar en ouder, en mensen die (chronische) aandoeningen hebben en daardoor een hoger risico om complicaties te krijgen of te overlijden door de griep. Vaccinatie tijdens de zwangerschap kan zowel de moeder beschermen als het kind tot zes maanden na de geboorte. Bij kinderen kan de vaccinatie een dubbel effect hebben: zij zijn zelf beschermd tegen de griep en de vaccinatie kan de kans verkleinen dat mensen in hun omgeving de griep krijgen. Er bestaan veel verschillende vaccins tegen de griep. De vaccins die nu in Nederland worden gebruikt, beschermen matig. Ze voorkomen een derde tot de helft van de infecties. Ook geldt: hoe ouder mensen zijn op het moment dat ze zich laten vaccineren, hoe minder het vaccin hen beschermt. Recente onderzoeken laten zien dat nieuwe vaccins oudere proefpersonen beter beschermen. Deze vaccins worden nog niet gebruikt in Nederland. Vanaf 2019-2020 zal een vaccin tegen vier typen griepvirus worden gebruikt in plaats van het huidige vaccin tegen drie typen.

Herpes zoster (also known as shingles) is caused by infection with the varicella zoster virus which can also cause varicella (also known as chickenpox). After primary infection (varicella), the virus remains inactive in the recipient's body. If, at a later stage, the virus becomes active, it can cause herpes zoster. In the Netherlands, the Minister of Health, Welfare and Sport (VWS) determines which vaccinations are offered nationally. The minister takes this decision based on advice from the Health Council. The Health Council is currently preparing a new advice regarding herpes zoster vaccination. In 2016, herpes zoster vaccination with the then available vaccine Zostavax® did not qualify for a national programme as the vaccine did not provide sufficient protection. According to the Health Council, the vaccination could be reconsidered as soon as a new vaccine became available. This was the case at the beginning of 2018 (Shingrix®). To support the Health Council's advisory report, the RIVM collected background information about vaccination for herpes zoster and the extent to which it occurs in the Netherlands. These overviews are created when the Health Council prepares an advisory report about a possible new vaccination. This document includes information about the number of people in the Netherlands who become ill every year, the efficacy and safety of vaccines, and the opinion of the public about vaccination for herpes zoster. Herpes zoster usually starts with itching, tingling or severe, burning or stabbing pain. After a few days, groups of vesicles appear on the body, usually around the abdomen or waist. After 10 to 14 days, the vesicles dry to crusts. Sometimes herpes zoster can cause serious complications, such as nerve pain (postherpetic neuralgia or PHN) or inflammation of the facial nerve. Nerve pain can persist after the vesicles have disappeared, sometimes for a long time. People rarely die from herpes zoster. The chance that someone gets herpes zoster is 23 to 30 percent; it is most common in adults aged over 50.

Type 2 diabetes mellitus is a chronic metabolic disease characterized by increased blood glucose levels that lead to so-called classic complications such as cardiovascular disease. However, the total health burden in type 2 diabetes and its precursor stage, prediabetes, may be even greater due to other so-called comorbidities: diseases that occur more often with diabetes, but are not included in classic complications. An example is depression. This dissertation focuses on quantifying the total health burden and provides more insight into the underlying cardiovascular mechanisms. This was investigated in an extensively characterized group of individuals with and without (pre)diabetes. This dissertation emphasizes the importance of health professionals' awareness of comorbidities as part of the health burden in individuals with (pre)diabetes. Future prospective studies are necessary to determine whether tackling hyperglycaemia can reduce the health burden and to further investigate the exact cardiovascular mechanisms.

Het rotavirus kan een maagdarminfectie veroorzaken die veel voorkomt bij jonge kinderen en soms ernstig kan verlopen. Er zijn twee vaccins beschikbaar die beide in druppelvorm via de mond worden toegediend. De Gezondheidsraad gaat de minister van VWS adviseren op welke manier vaccinatie van kinderen tegen het rotavirus oegankelijk wordt. De minister neemt op basis van dit advies een besluit. Om de Gezondheidsraad te ondersteunen heeft het RIVM achtergrondinformatie over het rotavirus bijeengebracht. De informatie betreft onder andere het aantal personen dat er jaarlijks in Nederland ziek door wordt, de effectiviteit en veiligheid van de vaccins, en hoe het publiek denkt over deze vaccinatie. Een door het rotavirus veroorzaakte maagdarminfectie komt veel in de wintermaanden voor, vooral bij kinderen tussen de 6 maanden en 2 jaar. De ziekte gaat gepaard met koorts, braken en hevige, waterdunne diarree. Doorgaans verloopt de ziekte zonder problemen, maar het komt voor dat de ziekte ernstig verloopt. Dit gebeurt vaker bij jonge kinderen, te vroeg geboren kinderen, kinderen met een laag geboortegewicht, of kinderen met aangeboren afwijkingen. De ziekte kan dan uitdrogingsgevaar veroorzaken. In deze gevallen moet een kind in het ziekenhuis worden opgenomen. De uitdroging wordt dan behandeld door via de mond of een infuus vocht toe te dienen. In zeldzame gevallen overlijdt een kind.

Het RIVM onderzoekt jaarlijks hoeveel mensen ziek worden van 14 ziekteverwekkers die via voedsel in het menselijk lichaam terechtkomen (darmpathogenen). Deze ziektelast wordt uitgedrukt in DALY's (Disability Adjusted Life Year), een internationaal gehanteerde maat voor het aantal gezonde levensjaren dat verloren gaat aan ziekte of vroegtijdig overlijden. Het aantal DALY's als gevolg van de 14 ziekteverwekkers, via voedsel, is in 2017 geschat op 4.200, en is daarmee iets lager dan in 2016 (4.700 DALY's). Ook kosten die aan deze ziekteverwekkers verbonden zijn, zijn lager: 163 miljoen euro in plaats van 173 miljoen euro in 2016. Deze cost of illness omvatten directe medische kosten, maar ook de kosten voor de patiënt en/of zijn familie, zoals reiskosten, en de kosten binnen andere sectoren, bijvoorbeeld door werkverzuim. De onderzochte ziekteverwekkers kunnen niet alleen via voedsel aan de mens worden overgedragen (circa 40 procent), maar ook via het milieu (bijvoorbeeld via oppervlaktewater), dieren, en van mens op mens. Het verschilt per ziekteverwekker hoe groot het aandeel in de 'blootstellingsroute' is. De totale ziektelast van alle routes is geschat op 11.000 DALY's, en is daarmee lager dan in 2016 (12.000 DALY's). De totale kosten zijn geschat op 391 miljoen euro en waren daarmee lager dan in 2016 (436 miljoen). De verschillen in DALY's en kosten zijn grotendeels een gevolg van schommelingen in het aantal infecties dat de 14 ziekteverwekkers veroorzaakten, net als de daaruit volgende ziektelast en kosten. Het ministerie van VWS is de opdrachtgever van dit onderzoek. De resultaten bieden handvatten om meer zicht te krijgen op het daadwerkelijke aantal voedselinfecties dat mensen jaarlijks oplopen, de bijbehorende ziektelast en de blootstellingsroutes.

Het RIVM onderzoekt jaarlijks hoeveel mensen ziek worden van 14 ziekteverwekkers die via voedsel in het menselijk lichaam terechtkomen (darmpathogenen). Deze ziektelast wordt uitgedrukt in DALY's (Disability Adjusted Life Year), een internationaal gehanteerde maat voor het aantal gezonde levensjaren dat verloren gaat aan ziekte of vroegtijdig overlijden. Het aantal DALY's als gevolg van de 14 ziekteverwekkers, via voedsel, is in 2017 geschat op 4.200, en is daarmee iets lager dan in 2016 (4.700 DALY's). Ook kosten die aan deze ziekteverwekkers verbonden zijn, zijn lager: 163 miljoen euro in plaats van 173 miljoen euro in 2016. Deze cost of illness omvatten directe medische kosten, maar ook de kosten voor de patiënt en/of zijn familie, zoals reiskosten, en de kosten binnen andere sectoren, bijvoorbeeld door werkverzuim. De onderzochte ziekteverwekkers kunnen niet alleen via voedsel aan de mens worden overgedragen (circa 40 procent), maar ook via het milieu (bijvoorbeeld via oppervlaktewater), dieren, en van mens op mens. Het verschilt per ziekteverwekker hoe groot het aandeel in de 'blootstellingsroute' is. De totale ziektelast van alle routes is geschat op 11.000 DALY's, en is daarmee lager dan in 2016 (12.000 DALY's). De totale kosten zijn geschat op 391 miljoen euro en waren daarmee lager dan in 2016 (436 miljoen). De verschillen in DALY's en kosten zijn grotendeels een gevolg van schommelingen in het aantal infecties dat de 14 ziekteverwekkers veroorzaakten, net als de daaruit volgende ziektelast en kosten. Het ministerie van VWS is de opdrachtgever van dit onderzoek. De resultaten bieden handvatten om meer zicht te krijgen op het daadwerkelijke aantal voedselinfecties dat mensen jaarlijks oplopen, de bijbehorende ziektelast en de blootstellingsroutes.

Ministerie van VWS

Ministerie van VWS

Het RIVM onderzoekt jaarlijks hoeveel mensen ziek worden van 14 ziekteverwekkers die via voedsel in het menselijk lichaam terechtkomen (darmpathogenen). Deze ziektelast wordt uitgedrukt in DALY's (Disability Adjusted Life Year), een internationaal gehanteerde maat voor het aantal gezonde levensjaren die verloren gaan aan ziekte of overlijden. Het aantal DALY's als gevolg van de 14 ziekteverwekkers steeg van 6.230 in 2011 tot 6.550 DALY's in 2012. Daarnaast wordt geschat welke ziektegerelateerde kosten hieraan verbonden zijn (cost of illness). Deze omvatten directe zorgkosten, maar ook niet-medische kosten, zoals reiskosten, en indirecte kosten, bijvoorbeeld als gevolg van werkverzuim. De gerelateerde kosten van de 14 ziekteverwekkers die mensen via voedsel opliepen bedroegen in 2012 175 miljoen euro. Dat is een toename van 4 procent ten opzichte van het jaar ervoor. De stijging van de voedselgerelateerde ziektelast is een gevolg van de uitbraak van Salmonella Thompson via gerookte zalm in 2012. Deze uitbraak veroorzaakte naar schatting 24.000 zieken en 11 miljoen euro aan ziektegerelateerde kosten. Zonder deze uitbraak zouden de voedselgerelateerde ziektelast en de kosten lager zijn dan in 2011. Naar verhouding zijn er namelijk minder mensen ziek geworden van een infectie met Campylobacter spp., Listeria monocytogenes, Toxoplasma gondii en het rotavirus. Wel is het aantal mensen dat ziek werd van een bepaald type E. coli-bacterie (STEC O157) gestegen ten opzichte van 2011. Daarnaast nam tussen 2001 en 2012 het aantal mensen dat ziek werd van het norovirus toe; alleen in 2011 daalde dat aantal ten opzichte van het voorgaande jaar. Een verklaring voor deze trend is niet voorhanden. De onderzochte ziekteverwekkers kunnen niet alleen via voedsel aan de mens worden overgedragen (circa 40 procent), maar ook via het milieu (bijvoorbeeld via oppervlaktewater), dieren, en van mens op mens. De totale ziektelast van alle 'routes' steeg ook, van 13.900 DALY in 2011 naar 14.000 DALY in 2012. De totale kosten bleven nagenoeg gelijk op 412 miljoen euro. VWS is opdrachtgever van dit onderzoek. De resultaten bieden handvaten om meer zicht te krijgen op het daadwerkelijke aantal voedselinfecties dat mensen jaarlijks oplopen en de bijbehorende ziektelast.

Rotavirus can cause a gastrointestinal infection and is common in young children. There are two vaccines available; both have to be administered via the mouth. The Dutch Health Council will advise the Ministry of Health, Welfare and Sport on how childhood vaccination against rotavirus will be made available. The Minister makes a decision on the basis of this advice. To support the Health Council, the RIVM has put together background information on rotavirus disease. The information includes the number of people in the Netherlands that become ill from rotavirus every year, the effectiveness and safety of rotavirus vaccines, and how the public thinks about rotavirus vaccination. A gastrointestinal infection caused by rotavirus is common during the winter months, particularly in children between six months and two years old. The disease is characterized by fever, vomiting and diarrhoea. Usually, rotavirus disease resolves by itself without problems, but can be severe resulting in dehydration. This happens more often in young children, premature children, children with low birth weight and children with congenital problems. These severe cases may need to be admitted to the hospital. Treatment for dehydration consists of oral or intravenous rehydration. In rare cases, a child dies.

Het rotavirus kan een maagdarminfectie veroorzaken die veel voorkomt bij jonge kinderen en soms ernstig kan verlopen. Er zijn twee vaccins beschikbaar die beide in druppelvorm via de mond worden toegediend. De Gezondheidsraad gaat de minister van VWS adviseren op welke manier vaccinatie van kinderen tegen het rotavirus oegankelijk wordt. De minister neemt op basis van dit advies een besluit. Om de Gezondheidsraad te ondersteunen heeft het RIVM achtergrondinformatie over het rotavirus bijeengebracht. De informatie betreft onder andere het aantal personen dat er jaarlijks in Nederland ziek door wordt, de effectiviteit en veiligheid van de vaccins, en hoe het publiek denkt over deze vaccinatie. Een door het rotavirus veroorzaakte maagdarminfectie komt veel in de wintermaanden voor, vooral bij kinderen tussen de 6 maanden en 2 jaar. De ziekte gaat gepaard met koorts, braken en hevige, waterdunne diarree. Doorgaans verloopt de ziekte zonder problemen, maar het komt voor dat de ziekte ernstig verloopt. Dit gebeurt vaker bij jonge kinderen, te vroeg geboren kinderen, kinderen met een laag geboortegewicht, of kinderen met aangeboren afwijkingen. De ziekte kan dan uitdrogingsgevaar veroorzaken. In deze gevallen moet een kind in het ziekenhuis worden opgenomen. De uitdroging wordt dan behandeld door via de mond of een infuus vocht toe te dienen. In zeldzame gevallen overlijdt een kind.

Dit rapport bestaat uit twee delen. Deel A is een vrijwel integrale weergave van de tekst van hoofdstuk 7 uit VTV-1997 III: Gezondheid en levensverwachting gewogen. In dit hoofdstuk is een schatting gemaakt van de ziektelast in Nederland voor de in VTV-1997 geselecteerde aandoeningen , op basis van elders berekende wegingsfactoren voor ziekte en de gegevens over prevalentie, incidentie en verloren levensjaren die voor VTV-1997 verzameld zijn. De ziektelast wordt uitgedrukt in DALY's (Disability-Adjusted Life Years), die een optelling zijn van ziektejaar-equivalenten en verloren levensjaren. De ziektejaar-equivalenten worden berekend als de prevalentie maal een wegingsfactor voor de ernst van de aandoening. Een opvallend resultaat was dat de hart- en vaatziekten en kankers verantwoordelijk waren voor het grootste deel van de verloren levensjaren, terwijl de psychische aandoeningen en de lichamelijke chronische aandoeningen juist het grootste deel van de ziektejaarequivalenten voor hun rekening namen. In de beschouwing worden de belangrijkste onzekerheden en problemen van deze benadering besproken. Deel B bevat de berekeningen van de ziektejaar-equivalenten en DALY's per aandoening, gerangschikt naar ICD-hoofdgroep.

alleen digitaal verschenen

Er is een schatting gemaakt van de incidentie en sterfte aan hartvaatziekten toe te schrijven aan geluidblootstelling en de ziektelast daarvan. Voor het bepalen van de omvang van deze effecten zijn morbiditeitgegevens, gegevens over de verdeling van de geluidblootstelling over de Nederlandse populatie dosis-effectrelaties, gebaseerd op een recent verrichte meta-analyse, gebruikt. Door bovengenoemde gegevens te combineren, is het aantal prevalente cases geschat dat is toe te schrijven aan de belasting van geluid. Om na te gaan wat de invloed is van de geschatte prevalente aantallen op de ziektelast (in termen van DALYs), zijn met behulp van het Chronische Ziektemodel aanvullende berekeningen verricht. Verder is door middel van een onzekerheids-analyse onderzocht hoe de verschillende aannames en onzekerheden van invloed zijn op de geschatte prevalenties. Als gevolg van de blootstelling aan omgevingsgeluid is een brede range aan effecten gemeten die varieerden in klinische ernst en die een grote mate van coherentie en consistentie vertoonden. Aangezien in de toekomst de blootstelling aan wegverkeerslawaai en vliegverkeerslawaai zal toenemen zal ook de ziektelast t.g.v. ischemische hartziekten toe te schrijven aan geluidblootstelling, toenemen. Verder bleek dat in 2030 naar verwachting het gezondheidsverlies door met name geluid van vliegverkeer sterk zal toenemen. De aanvullende berekeningen met het Chronische Ziektemodel hebben bijgedragen tot een completer en realistischer beeld van de geschatte ziektelast. De schattingen, zoals in dit rapport gepresenteerd, zijn omgeven met een aantal onzekerheden. De onzekerheid in de dosis-effectrelaties bleek een van de belangrijkste. Om de betrouwbaarheid van toekomstige schattingen te verhogen, zal de meeste winst dan ook te behalen zijn uit het vaststellen van meer nauwkeurige dosis-respons-relaties die beter beschreven zijn.

Ongunstige arbeidsomstandigheden veroorzaken 2 tot 4% van de totale ziektelast in Nederland. Het begrip ziektelast is een maatstaf om de gevolgen van ziekte uit te drukken. Het combineert gezondheidsverlies door verminderde kwaliteit van leven en door vroegtijdig overlijden. Hoge werkdruk, blootstelling aan schadelijke stoffen (inclusief passief roken) en beeldschermwerk zijn de ongunstigste arbeidsomstandigheden. Zij zorgen voor veel ziektelast door burn-out, de chronische luchtwegaandoening COPD, longkanker en klachten van arm, nek en schouder (KANS). In het rapport is de positieve invloed van arbeid op de gezondheid niet meegenomen. Het RIVM laat voor het eerst zien welke arbeidsgerelateerde aandoeningen veel ziektelast in Nederland veroorzaken. Deze gegevens bieden aanknopingspunten voor verder onderzoek en voor maatregelen om de ziektelast door deze aandoeningen te verminderen. Dat is niet alleen goed voor werknemers en werkgevers, maar ook voor de volksgezondheid en de samenleving in haar geheel: health is wealth. In eerdere ziektelastberekeningen van de wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is de arbeidsgerelateerde ziektelast in Nederland sterk onderschat. In Nederland veroorzaken niet zozeer de 'klassieke' risico's en aandoeningen, zoals arbeidsongevallen en slechthorendheid door lawaai, de meeste ziektelast. Juist 'nieuwe' aandoeningen, zoals burn-out en KANS, leiden hiertoe, en die zijn niet meegenomen in de WHO-schattingen. Behalve negatieve effecten op de gezondheid hebben ongunstige arbeidsomstandigheden een nadelig effect op de arbeidsproductiviteit, het ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid. In theorie blijkt het mogelijk om deze effecten te berekenen. Het is aan te bevelen om uit te zoeken of dit in de praktijk haalbaar is.

alleen digitaal verschenen

Op verzoek van het ministerie van VWS onderzoekt het RIVM jaarlijks hoeveel mensen ziek worden van 14 darminfecties. Deze infecties kunnen worden overgedragen via voedsel, het milieu, dieren en de mens. Het aantal mensen dat ziek wordt van een infectie of eraan overlijdt, wordt uitgedrukt in DALY's (Disability Adjusted Life Year); een maat voor gezondheidsverlies onder de bevolking. De ziektelast die door de 14 darminfecties in totaal werd veroorzaakt steeg van 13.500 DALY in 2009 naar 14.400 DALY in 2010. Het deel van deze ziektelast dat alleen via voedsel werd overgedragen, steeg van 6.020 tot 6.440 DALY. De stijging in de ziektelast via voedsel komt doordat er ten opzichte van 2009 meer mensen ziek zijn geworden van een infectie met de Campylobacter spp., Salmonella spp., het norovirus, het rotavirus en het hepatitis A-virus. Daarnaast zijn er meer mensen overleden als gevolg van een infectie met Listeria monocytogenes. De meeste van deze stijgingen vallen binnen de marges voor de mate waarin deze infecties voorkomen ten opzichte van het voorgaande decennium. Dit geldt niet voor het aantal infecties met de Campylobacterbacterie. Deze veroorzaakte in 2010 ongeveer 25 procent vaker een infectie dan in voorgaande jaren. Een verklaring hiervoor is niet voorhanden. De resultaten van dit onderzoek bieden handvaten om meer zicht te krijgen op het daadwerkelijke aantal voedselinfecties dat mensen jaarlijks oplopen en de ziektelast die daardoor wordt veroorzaakt. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en GGD'en registeren en onderzoeken in Nederland uitbraken van voedselinfecties en -vergiftigingen. Het merendeel van de infecties wordt echter niet gemeld.

Op verzoek van het ministerie van VWS onderzoekt het RIVM jaarlijks hoeveel mensen ziek worden van 14 darmpathogenen. Deze infecties kunnen worden overgedragen via voedsel, het milieu, dieren en de mens. Het aantal mensen dat ziek wordt van een infectie of eraan overlijdt, wordt uitgedrukt in DALY's (Disability Adjusted Life Year); een maat voor gezondheidsverlies onder de bevolking. De ziektelast die door de 14 darminfecties in totaal werd veroorzaakt daalde van 14.900 DALY in 2010 naar 13.900 DALY in 2011. Het deel van deze ziektelast dat alleen via voedsel werd overgedragen, daalde van 6.440 tot 6.230 DALY. De daling in de ziektelast via voedsel komt doordat er ten opzichte van 2010 minder mensen ziek zijn geworden van een infectie met de Salmonella spp., het rotavirus, het norovirus en het hepatitis A-virus. Daarnaast zijn er minder mensen overleden als gevolg van een infectie met Listeria monocytogenes. Het aantal baby's met een Listeria infectie is wel gestegen in 2011, waardoor de bijbehorende ziektelast met 50% steeg tot 156 DALY. Het aantal infecties met de Campylobacter-bacterie bleef ook in 2011 stijgen. Daarnaast is over de periode 2001-2011 een toenemende trend gezien in het aantal mensen dat ziek wordt van het norovirus, ondanks de daling in 2011 ten opzichte van 2010. Een verklaring voor de trends is niet voorhanden. De resultaten van dit onderzoek bieden handvaten om meer zicht te krijgen op het daadwerkelijke aantal voedselinfecties dat mensen jaarlijks oplopen en de ziektelast die daardoor wordt veroorzaakt. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en GGD'en registeren en onderzoeken in Nederland uitbraken van voedselinfecties en -vergiftigingen. Het merendeel van de infecties wordt echter niet gemeld.

De meest in het oog springende infectieziekte in 2015 was de griepepidemie in de winter van 2014-2015, die met 21 weken de langstdurende griepepidemie was die ooit in Nederland is gemeten. De instroom van asielzoekers uit vooral Syrië en Eritrea zorgde ervoor dat opvangcentra extra alert waren op infectieziekten onder asielzoekers. De meest voorkomende meldingsplichtige infectieziekten bij asielzoekers waren tuberculose, malaria en chronische hepatitis B. Dit blijkt uit de Staat van Infectieziekten in Nederland 2015. Deze jaarlijkse rapportage geeft beleidsmakers van het ministerie van VWS inzicht in ontwikkelingen van infectieziekten onder de Nederlandse bevolking. Daarnaast worden relevante ontwikkelingen in het buitenland gemeld. Het thema van deze editie is de surveillance van infectieziekten in Nederland: de gegevensverzameling over hoe vaak en waar infectieziekten voorkomen. Deze gegevens worden verzameld om bijvoorbeeld een uitbraak van een infectieziekte op te sporen, om trends in infectieziektes te volgen, of om de effectiviteit van een vaccinatieprogramma te bepalen. Door surveillancegegevens uit de vele beschikbare gegevensbronnen te combineren en te analyseren ontstaat meer inzicht in de epidemiologie van infectieziekten. In deze editie zijn nieuwe ziektelastschattingen gemaakt van 35 infectieziekten in Nederland tussen 2012 en 2014. Deze ziektelast geeft de hoeveelheid jaren weer die mensen niet meer in goede gezondheid doorbrengen vanwege een infectieziekte. Sommige infectieziekten, zoals maagdarminfecties, komen vaak voor maar veroorzaken over het algemeen geen ernstige klachten. Andere infecties, bijvoorbeeld tetanus, komen slechts zelden voor maar veroorzaken relatief veel sterfgevallen. Een gezondheidsmaat die deze aspecten van ziekten combineert is de Disability Adjusted Life Year (DALY). De gemiddelde jaarlijkse ziektelast voor de totale Nederlandse bevolking was het hoogst voor griep (8653 DALY's/jaar). De laagste ziektelast werd geschat voor difterie (0,6 DALY's/jaar). Deze ziektelast is zo laag dankzij het Rijksvaccinatieprogramma.

Het RIVM heeft voor het eerst de ziektelast en de kosten onderzocht die zes ziekteverwekkende micro-organismen in 2006 veroorzaakten. Het gaat om de toxinevormende bacterien Clostridium perfringens, Staphylococcus aureus en Bacillus cereus, Listeria monocytogenes en het hepatitis A- en E-virus. De bacterien veroorzaken bij mensen darminfecties met diarree en buikgriep als gevolg. Hepatitis leidt tot leverinfecties. Behalve deze infecties is de ziektelast van het prikkelbare darmsyndroom na een voedselinfectie in de berekening opgenomen. Deze ziekte kan onder andere worden opgelopen door een besmetting met de Salmonella bacterie en het norovirus en leidt tot aanhoudende buikklachten. Door deze toevoeging stijgt de totale ziektelast als gevolg van micro-organismen die het prikkelbare darmsyndroom kunnen veroorzaken met veertig procent (een toename met 1400 DALYs per jaar tot bijna 5000). De ziektelast van de toxinevormende bacterien Clostridium perfringens en Staphylococcus aureus zijn tussen de 500 en 700 DALY's per jaar (Disability-Adjusted Life-Years, oftewel het aantal gezonde levensjaren dat een bevolking verliest door ziekte of vroegtijdig overlijden). Deze ziektelast is daarmee vergelijkbaar met infecties als gevolg van de parasiet Giardia en het rotavirus. De ziektelast van Bacillus cereus en het hepatitis A- en E-virus zijn met minder dan 140 DALYs per jaar laag vergeleken met andere voedseloverdraagbare micro-organismen. In het onderzoek zijn zowel de ziekteverwekkers onderzocht als de wijze waarop ze de mens bereiken. Van deze blootstellingroutes is voedsel de belangrijkste bron. Binnen deze categorie blijken kip en rundvlees de belangrijkste bronnen die de micro-organismen overdragen. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van VWS en helpt om prioriteiten te kunnen aanbrengen in maatregelen die voedselinfecties voorkomen. Het onderzoek is onderdeel van een reeks naar de gezondheidseffecten van ziekteverwekkende micro-organismen waarvan het merendeel via voedsel wordt overgedragen.

Ongunstige arbeidsomstandigheden veroorzaken 3,9% (onzekerheidsmarge 1,5%-7,2%) van de totale ziektelast in Nederland. De ziektelast is een maat om het verlies aan gezondheid uit te drukken. Het combineert vroegtijdige sterfte, de mate van vóórkomen van gezondheidsproblemen en de ernst van de gezondheidsproblemen. De ongunstige arbeidsomstandigheden die leiden tot de meeste ongezondheid zijn werkdruk, beeldschermwerk en blootstelling aan stoffen. Deze omstandigheden kunnen leiden tot burn-out, depressie, KANS (klachten van arm, nek en schouder), COPD (chronisch obstructieve longziekten) en longkanker. In het rapport is de positieve invloed van arbeid op de gezondheid niet meegenomen. Ook in 2020 veroorzaken burn-out, depressie en KANS veel ziektelast in de werkzame beroepsbevolking, bij ongewijzigde economische omstandigheden, een pensioengerechtigde leeftijd van 65 jaar en bij ongewijzigd (arbo)beleid. In 2007 heeft het RIVM voor het eerst laten zien welke arbeidsgerelateerde aandoeningen veel ziektelast in Nederland veroorzaken met gegevens uit 2003. Het huidige rapport biedt een hernieuwde versie met data uit 2007, evenals een toekomstverkenning en een verkenning van de ziektelast per sector. Deze schattingen geven beleidsmakers inzicht in de invloed van arbeidsrisico's op de gezondheid van werknemers. Deze benadering geeft ook aanknopingspunten voor maatregelen om de ziektelast door deze aandoeningen te verminderen.

alleen digitaal verschenen

Ongezond gedrag leidt tot een verlaging van de (gezonde) levensverwachting. Wanneer we de risicofactoren roken, overgewicht en lichamelijke inactiviteit met elkaar vergelijken blijkt dat roken tot het grootste verlies van (gezonde) levensverwachting leidt. De hypothetische uitbanning van roken en andere risicofactoren leidt dus tot gezondheidswinst voor de bevolking. Deze uitbanning van ongezonde gedragingen leidt echter ook tot een stijging van de toekomstige zorgkosten. De hogere zorgkosten op lange termijn is de prijs die betaald moet worden voor het succes van preventie, namelijk een gezondere en langer levende bevolking. In dit rapport is met behulp van het RIVM Chronische Ziekten Model (CZM) de ziektelast van de risicofactoren roken, overgewicht en lichamelijke inactiviteit geschat. Deze drie risicofactoren vormen drie belangrijke pijlers van het preventiebeleid dat door het Ministerie van VWS gevoerd wordt. De ziektelast wordt onder andere uitgedrukt in verlies aan levensjaren als gevolg van ongezonde leefgewoonten en in verlies aan kwaliteit van het leven. Daarnaast wordt de doelmatigheid van een elftal interventies gericht op het bevorderen van een gezonde leefstijl op een rijtje gezet. Theoretische eliminatie van de risicofactoren roken, overgewicht en lichamelijke inactiviteit in de huidige bevolking leidt tot een stijging van de gezonde levensverwachting van respectievelijk 1,6, 0,8 en 0,4 jaar. Dit heeft echter tot gevolg dat de totale zorgkosten voor de huidige Nederlandse populatie over een periode van 100 jaar stijgen met respectievelijk 6,2%, 2,0% en 2,1%. Tevens zou eliminatie van de risicofactoren roken, overgewicht en lichamelijke inactiviteit in de huidige bevolking leiden tot een minder sterke stijging in het percentage mensen met diabetes. Veel interventies gericht op het stoppen met roken, afvallen en meer bewegen kunnen als doelmatig worden bestempeld. De kosten-effectiviteit van de maatregelen die we hebben doorgerekend met het CZM blijft bijna in alle gevallen onder de in Nederland vaak gehanteerde drempelwaarde van Euro 20.000,- per gewonnen gezond levensjaar. Dit geldt ook wanneer we rekening houden met de extra kosten van medische zorg in gewonnen levensjaren.

In Nederland sterven jaarlijks bijna 1500 mensen door zelfdoding. Daarmee stond suïcide op de 21ste plaats in de rangordelijst van de belangrijkste aandoeningen in Nederland. Ook niet-dodelijke pogingen veroorzaken echter veel leed, zowel lichamelijk als psychisch. Als de ziektelast van suïcidepogingen ook wordt meegerekend, stijgt 'suïcide en suïcidepoging' naar de 11de plaats in deze rangordelijst. Dit blijkt uit onderzoek dat het RIVM in opdracht van het ministerie van VWS uitvoerde, in samenwerking met het Trimbos-instituut, het VU medisch centrum en Consument & Veiligheid. Het RIVM publiceerde in de Volksgezondheid Toekomst Verkenningen (VTV) 2010 een rangordelijst met ziekten die de meeste ziektelast in Nederland veroorzaken. Coronaire hartziekten, beroerte en angststoornissen vormen respectievelijk de eerste drie aandoeningen op deze lijst. Ziekten veroorzaken veel ziektelast als de sterfte aan deze ziekte hoog is, als er veel mensen aan de ziekte lijden en/of als de ziekte een grote impact heeft op de kwaliteit van leven. Letsels door suïcidepogingen leiden jaarlijks tot 1500 doden, 15.000 behandelingen op de spoedeisende hulp en 9000 ziekenhuisopnamen. Omdat niet alle suïcidepogingen resulteren in een behandeling in het ziekenhuis of op de spoedeisende hulp, komen niet alle pogingen in deze statistieken terecht. Uitgaande van bevolkingsonderzoek, zijn er in totaal elk jaar bijna 100.000 mensen die een suïcidepoging doen. Op basis van deze cijfers en van informatie over de ernst van de lichamelijke letsels en psychisch leed is de ziektelast van suïcide en suïcidepogingen naar schatting twee keer zo hoog als eerder werd berekend.

alleen digitaal verschenen