Search

In 2007/2008 is gekeken welke partijen een rol spelen bij de risico- en crisisbeheersing van (grote) bos- en natuurbranden, wat hun rol precies is en welke taken en bevoegdheden ze hebben. Ook is geïnventariseerd welke hiaten er zijn in de bestaande taakverdeling en regelgeving. Hiaten die de oorzaak kunnen zijn dat natuurbranden ontstaan en kunnen uitgroeien tot een ramp. De inhoud van het rapport was toen dermate gevoelig dat pas in 2011 is besloten dit rapport uit te brengen.

De Natuurplanner (NP) is een computermodel waarmee de effecten op biodiversiteit worden doorgerekend van veranderingen in milieu, water, ruimtelijke samenhang en natuurbeheer. Om ook de financiële effecten van verschillende scenario’s voor natuurbeheer snel en efficiënt door te kunnen rekenen is de Kostenmodule NP ontwikkeld. Dit doorrekenen gebeurt in eerste instantie op gridniveau (250x250m) om vervolgens te aggregeren tot uitspraken op regionaal of landelijk niveau. Dit kan bijvoorbeeld van belang zijn als men wil overschakelen naar een goedkoper of een meer natuurlijk beheer. De module is getest voor vier scenario’s: natuurbeheer volgens de Index Natuur, Landschap & Recreatie (NLR) en een minder intensief beheer, beide gecombineerd met lage en hoge stikstofdepositie. De kostenmodule blijkt aan de verwachting te voldoen, maar een verdere aanpassing aan de nieuwe nationale beheertypenindeling (Index NL) is gewenst evenals een automatische koppeling aan de zgn. Databank Kostennormen zodat technisch-financiële wijzigingen direct doorwerken.

Bij het beheer van natuurterreinen kan vaak uit verschillende combinaties van beheermaatregelen worden gekozen. Elke maatregel heeft zijn eigen kosten en effecten. Op verzoek van het Ministerie van LNV is in 2005 een methode ontwikkeld waarmee voor combinaties van maatregelen uitspraken kunnen worden gedaan over de effectiviteit en de kosten. In 2006 is deze methode toegepast op het beheer van droge heide. Beheerders kunnen op basis van de resultaten bepalen welke combinaties van maatregelen voor hun situatie het meest geschikt zijn

Hoewel beheerders afvaldumping een groot probleem vinden, is er tot nu toe nog maar weinig onderzoek gedaan naar de omvang, achtergronden en mogelijke oplossingsrichtingen. Vandaar dat bij het BO-cluster Ecologische hoofdstructuur een 'helpdeskvraag' is ingediend om het probleem te verkennen

Normenboek voor het doorberekenen van kosten in het landelijk gebied, zoals: tarieven, tijdnormen en kosten. Tevens bevat het een overzicht van aanbod van normen

In dit rapport wordt een methode beschreven die kan worden gebruikt om de kosteneffectiviteit te bepalen van maatregelpakketten voor het beheer van bos- en natuurterreinen. Het bepalen van de kosteneffectiviteit gebeurt in elf stappen. De methode is uniform en kan worden gebruikt voor alle mogelijke terreintypen

Als beheersmaatregel voor heideterreinen komt plaggen ter sprake; gekeken is naar de kwaliteitswaarde van het gebied (qua: natuur, recreatie of cultuurhistorische waarden)

Lange tijd was het normenboek van Staatsbosbeheer een belangrijke bron van informatie over kosten voor beheersmaatregelen. Staatsbosbeheer is echter, zoals afgesproken met het ministerie van LNV, gestopt met de uitgave van haar normenboek. De gevolgen van het dreigende gemis van actuele kostennormen werd onderkend. Daarom heeft Alterra in samenwerking met o.a. Het Bosschap, Staatsbosbeheer, De Unie van Bosgroepen, Natuurmonumenten, De Landschappen en het Ministerie van LNV gewerkt aan een nieuw normenboek. Ook is software ontwikkeld waarmee normen eenvoudig kunnen worden opgevraagd. De software geeft bovendien de mogelijkheid kostennormen te berekenen op basis van uw eigen tarieven. Het boek en de CD zijn in 2006 uitgebracht

Over geïntegreerd bosbeheer, wat het inhoudt en wat er bij komt kijken.

In dit project is de kennis die in Nederland beschikbaar is over variabel dunnen op een rij gezet. Daarbij is gebruik gemaakt van literatuur, praktijkvoorbeelden, modellen en expert kennis. De methode wordt nog maar kort toegepast, dus de resultaten van en simulatiemodel en expert kennis waren belangrijk om te kunnen speculeren over de lange termijn effecten (met een aantal aannamen). Met deze uitkomsten konden ook kosten en opbrengsten van variabel dunnen op een rij gezet worden. Variabel dunnen kan de functievervulling van een opstand beïnvloeden, met een maximaal te verwachten effect als de intensiteit van de ingreep op dezelfde plekken in de opstand wordt herhaald

Dit rapport gaat over de aansturing van het blessen binnen het bosbeheer. Het rapport geeft aan hoe de aansturing doorgaans verloopt en wat daar verkeerd bij kan gaan. Er worden aanbevelingen gedaan om de communicatie bij het blessen te verbeteren. Onderdeel daarvan is een checklist waarmee de wensen van de boseigenaar kenbaar gemaakt kunnen worden aan de blesser

In dit rapport wordt een methode beschreven waarmee de geschiktheid van het bos als habitat voor verschillende diersoorten kan worden bepaald op basis van de terreinkenmerken van het bos. De methode is gebaseerd op HSI-modellen. In de eerste fase van het onderzoek zijn terreinkenmerken beschreven op basis waarop de habitatgeschiktheid wordt bepaald. De methode is verder uitgewerkt en toegepast in een computerprogramma. In het computerprogramma kunnen terreinkenmerken van bos worden ingevoerd. Op basis hiervan geeft het programma de habitatgeschiktheid voor verschillende diersoorten aan

Dit rapport beschrijft het bedrijfsvoeringproces recreatie en de informatie die een beheerder nodig heeft om dit proces uit te kunnen voeren. Voor het evalueren en bijstellen van doelen in dit proces, is een methode beschreven om gegevens te verzamelen over het recreatieve gebruik en de waardering van een terrein (monitoring). De resultaten van het onderzoek dienen om terreinbeheerders te ondersteunen bij het nemen van effectieve en efficiënte beslissingen over recreatie.

Om beheersbeslissingen te kunnen nemen, hebben beheerders inzicht nodig in de gevolgen van hun keuzen. Het betreft hier de gevolgen voor het terrein en de functievervulling en de financiële consequenties. De benodigde kennis komt deels uit onderzoek dat Alterra verricht. Om in de toekomst beter in staat te zijn dit onderzoek uit te voeren, wordt in dit rapport een overzicht gegeven van de methoden die Alterra daarbij kan gebruiken en wordt aangegeven wat de voor- en nadelen van deze methoden zijn.

Alterra verrichtte een verkennend onderzoek naar een aantal nieuwere recreatievormen: GPS-wandelen, struinen, mountainbiken, paalkamperen, laarzenpaden en speelbossen. Welke voorzieningen zijn nodig, kosten en baten, effecten op de natuur en het draagvlak voor de natuur, etc. De consequenties van GPS-routes en geocaching (schatzoeken m.b.v. GPS) op een rij, en de voornaamste conclusies voor de andere recreatie-activiteiten. Alterra-rapport 745: T.A. de Boer & J.K. van Raffe (2003) Nieuwe recreatievormen in bos, natuur en landschap

Kostennormen zijn genormeerde kostprijzen voor het uitvoeren van werkzaamheden of het aanschaffen van goederen. Kostennormen worden met name gebruikt voor het geven van adviezen en het onderbouwen en verantwoorden van plannen. Ten behoeven van het bos- en natuurbeheer zijn in het verleden veel studies uitgevoerd om kostennormen voor het uitvoeren van werkzaamheden te bepalen. In een aantal gevallen voldoen de kostennormen niet meer aan de behoefte van de gebruikers. Het bepalen van nieuwe kostennormen is daarom gewenst om normenboeken actueel te houden. Doel van deze studie is het inzichtelijk maken van methoden om kostennormen te bepalen. Daarbij dient per methode aangegeven te worden wat de voor- en nadelen zijn. Het is niet de bedoeling om de methoden uitputtent te beschrijven. Wel is het van belang dat op basis van de gegevens in dit rapport een keuze gemaakt kan worden tussen de verschillende methode, al naar gelang het doel waarvoor de kostennormen worden opgesteld en de aard van de werkzaamheden waarvoor ze gelden.

Dit rapport bevat een indeling in bedrijfstypen van aanbieders van recreatieve producten in de groene ruimte. De indeling en de beschrijving van elk bedrijfstype zijn gemaakt om aanstuurders beter in staat te stellen aanbieders van recreatieve producten te stimuleren hun aanbod te wijzigen. Aanstuurders, zoals de overheid, doen dit om het aanbod beter aan te laten sluiten bij de vraag naar recreatiemogelijkheden.

In dit rapport wordt inzichtelijk gemaakt wat de nieuwe recreatievormen GPS'en, struinen, lopen van laarzenpaden, spelen in speelbossen, deelnemen aan arrangementen, paalkamperen en atb'en betekenen voor beheerders en eigenaren die hun terrein hiervoor open willen stellen. Het is een verkennend onderzoek waarbij is gekeken naar de inhoud van de recreatievorm, de aanbieders ervan, het huidig en toekomstig gebruik, de benodigde voorzieningen, de financiële kosten en baten, de juridische aspecten, en deeffecten op de natuur, andere vormen van recreatie en het draagvlak voor natuur en natuurbeheer.

Kostennormen worden op alle niveaus binnen het bos en natuurbeheer gebruikt ter ondersteuning van beslissingen en ter verantwoording. Actuele kostennormen zijn daarom van groot belang. Omdat het actualiseren van kostennormen voor bos- en natuurbeheer vrijwel stil is komen te liggen, is onderzocht wat de wensen te aanzien van kostennormen zijn, hoe kostennormen geactualiseerd kunnen worden en wie daarin een rol kunnen spelen.

In het project 'Bedrijfsdiagnose bosbedrijven' heeft Alterra onderzoek gedaan naar een methode voor bosbedrijfsanalyses. Dat heeft geleid tot de ontwikkeling van een prototype computerprogramma waarmee o.a. de financiële resultaten kunnen worden berekend en bedrijfsprocessen (bijv. het proces 'houtverkoop') kunnen worden beoordeeld. In 'innovatiegroepen' van bosbedrijven zal het programma worden getest. Het rapport: 'Bedrijfsdiagnose bosbedrijven. Een methode voor bedrijfsonderzoek'/Alterra

Deze studie komt voort uit het project Kwaliteitsimpuls landelijk gebied, dat tot doel had de kwaliteit en identiteit van het landelijk gebied te versterken door de aanleg, het herstel en het beheer van 40 000 ha aan landschapselementen. Deze landschapselementen kunnen functies vervullen op het gebied van natuur, landschap, landbouw, recreatie en toerisme, waterhuishouding, en wonen en werken. Het rapport geeft een overzicht van voorwaarden voor en voorbeelden van kansrijke situaties voor functiecombinaties. Daarnaast komen de vele economische en bestuurlijke aspecten aan bod, zoals aanleg- en beheerkosten, opbrengsten, subsidiëring en de ruimtelijk ordening.

FSC-certificering (Forest Stewardship Council) stelt eisen en voorwaarden aan het bosbeheer en de bosbedrijfsvoering in Nederlandse bosbedrijven. Achtereenvolgens worden besproken de eisen m.b.t.: bosbeheerplanning; functies, doelstellingen en maatregelen; inventarisatie, monitoring en evaluatie. Certificering heeft niet alleen invloed op het bosbeheer, ook kunnen bepaalde FSC-eisen in strijd zijn met de visie van de beheerder, en extra kosten met zich meebrengen. Anderzijds kunnen de eisen leiden tot hogere natuurwaarden en een efficiëntere bedrijfsvoering

De voorwaarden van de twee belangrijkste subsidieregelingen voor het Nederlandse bosbeheer, de 'Subsidieregeling Natuurbeheer 2000' en de 'Regeling effectgerichte maatregelen voor bossen en natuurterreinen', hebben consequenties voor het handelen van de bosbeheerder. De effecten m.b.t. bosbeheerplanning, doelstellingen en (planning van) maatregelen, inventarisatie, monitoring en evaluatie. Een subsidieregeling kan leiden tot verminderde flexibiliteit bij het bosbeheer, of zelfs tot negatieve financiële gevolgen op de lange termijn

In dit rapport wordt een methode van bedrijfsonderzoek beschreven waarmee het bedrijfsmatig handelen van bosbedrijven kan worden vastgesteld. Op basis van de methode is een computerprogramma (een prototype) gemaakt dat in de praktijk is getoetst. Met de methode en de software moeten boseigenaren gestimuleerd en ondersteund worden tot een meer bedrijfsmatige manier van werken.

Bericht betreffende een pilot-onderzoek naar de mogelijkheid om bosbeelden te waarderen en deze vervolgens op te slaan in een databank

Uitleg over het 'Informatiesysteem kostendoelrealisatie', het geheel aan kennis, gegevens en modellen bedoeld om de gevolgen van verschillende bosbeheersstrategieën door te rekenen, zowel wat betreft simulatie van de bosontwikkeling als bepaling van de functievervulling (natuur, recreatie, houtproductie) en de financiële consequenties