Search

Runderen, paarden en schapen worden ingezet voor het begrazen van natuurgebieden. Dit is een mooie win-win situatie voor het natuurgebied en de veehouder: Begrazing zorgt voor variatie in het landschap en dat heeft een positief effect op de biodiversiteit. Tegelijkertijd levert het de veehouder extra grond op om zijn vee te laten grazen. In deze folder leggen we uit wat het effect is van ontwormingsmiddelen op de natuur en hoe je als veehouder en dierenarts het gebruik van deze middelen tot een minimum kan beperken. Minder middelen gebruiken is niet alleen beter voor de natuur, het verkleint ook het risico op resistentieontwikkeling tegen ontwormingsmiddelen en zorgt voor minder stress bij het vee. De dieren hoeven immers minder vaak behandeld te worden.

Sedert half juli worden we in onze praktijk geconfronteerd met een zware uitbraak van blauwtong type 3. In de eerste plaats was dit het geval bij schapen, maar ook runderen worden vaak getroffen. Daar waar we bij schapen typische karakteristieke symptomen te zien kregen, waren de symptomen bij runderen van veel uiteenlopender aard.

Arbeidsbesparing is een belangrijk thema op EuroTier. Dat geldt ook voor veehouders, zo blijkt uit een enquête. Op de beurs zijn robots en systemen met kunstmatige intelligentie te zien die arbeid besparen. Ook het voorkomen van hittestress en verbeteren van diergezondheid en dierenwelzijn zijn thema’s die aan bod komen op de rundvee-, varkens- en pluimveebeurs die van 12 tot en met 15 november wordt gehouden in Hannover.

Na jaren van uitstel komt er vanaf volgend jaar een verplicht bestrijdingsprogramma voor IBR (Infectieuze Bovine Rhinotracheïtis, "koeiengriep"), en mogelijk ook voor BVD (Bovine Virus Diarree). Vrijblijvendheid is daarmee van de baan. Met name bedrijven met rundvee anders dan melkkoeien moeten stappen nemen.

Bij een overleden Gallowayrund in de Gelderse Poort werd een wildcamera geplaatst. Wekenlang kwam de kudde terug. Er werden meer dan driehonderd sociale interacties bij het kadaver waargenomen. 'Rouwen' runderen? Dat is de vraag. In elk geval pleit het waargenomen gedrag voor het vaker laten liggen van overleden grote grazers.

Advies, kennis - Minister Wiersma (LVVN) informeert de Tweede Kamer over de actuele situatie rondom de dierziekte blauwtong. Ook geeft de minister de stand van zaken ten aanzien van vogelgriep. Zij betrekt hierbij de risicobeoordeling van de Deskundigengroep Dierziekten aangaande vogelgriep (hoogpathogene aviaire influenza; HPAI).

Het is verstandig om schapen een boostervaccin te geven tegen blauwtong. 'Ook voor wat betreft de vaccins waarvoor één vaccinatie bij schapen werd aanbevolen', stelt Piet van Rijn, onderzoeker bij Wageningen Bioveterinary Research. Bij runderen is een tweede vaccinatie al langer het advies.

Digitale dermatitis, bekend als mortellaro, geeft op bijna ieder melkveebedrijf problemen. Klauwen reinigen is van cruciaal belang bij de opsporing en behandeling, stelt Europees specialist rundveegezondheidszorg Arne Vanhoudt van Royal GD.

Na de piek in het aantal besmettingen met blauwtong in het najaar van 2023, zette een daling in. Komend voorjaar kan de ziekte echter weer de kop opsteken, vertelt Katrien van den Brink, rundveedierenarts bij Royal GD.

Sinds de eerste melding van blauwtong serotype-3 (BTV-3) op 3 september 2023 is het aantal infecties in snel tempo opgelopen en zijn verschijnselen van kliniek indicatief voor BTV-3 gemeld bij duizenden schapen- en melkveebedrijven en bij enkele tientallen geitenbedrijven. Er was sterke behoefte aan een helder beeld van de situatie, zoals de waargenomen klinische verschijnselen, de duur van de kliniek, het aantal dieren dat ziek wordt en het aantal dieren dat sterft. Dit project had daarom als doel om inzicht te krijgen in de impact van BTV-3 op de gezondheid van schapen, runderen en geiten door de prevalentie van BTV-3 in een aantal koppels te onderzoeken, evenals de variatie en ernst van klinische verschijnselen, de morbiditeit en mortaliteit. In totaal zijn 5 schapenbedrijven, 5 melkveebedrijven en 3 geitenbedrijven gelokaliseerd in het midden en noorden van Nederland dertien weken lang gevolgd door veterinaire specialisten rundvee en kleine herkauwers. Op elk van deze bedrijven was vlak na de start van de studie, in oktober, een BTV-3 besmetting vastgesteld door WBVR (Wageningen Bioveterinary Research).

Een afnemende beschikbaarheid van fosfaat uit de bodem en een gestage afname van de fosforgehalten in graskuilen. De impact van strengere bemestingsnormen is nu al merkbaar, maar zal na afloop van derogatie verder ingrijpen. Met in extreme gevallen gezondheidsrisico’s voor het rundvee.

GD voert, in opdracht van de sector en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) sinds 2002 de diergezondheidsmonitoring uit voor rundvee. Deze monitoring omvat ook de data-analyse van routinematig verzamelde gegevens om trends in de diergezondheid te kunnen monitoren. Wat heeft 20 jaar data-analyse opgeleverd? “Data-analyse stelt ons in staat bevindingen in het veld veterinair te duiden, te nuanceren en te onderbouwen. Een voorbeeld hiervan is dat we zien dat regelgeving en maatregelen invloed hebben op de diergezondheid.”

De Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde (KNMvD), de beroepsorganisatie van dierenartsen, roept onder meer gepensioneerde dierenartsen en collega-dierenartsen van andere diersoorten op om zich te melden voor de vaccinatiecampagne tegen blauwtong. De organisatie heeft een speciale open vacaturebank in het leven geroepen om zo snel mogelijk schapen en runderen te vaccineren tegen de ziekte.

Europa heeft er een tropisch virus bij. Het EHD-virus (epizootic haemorrhagic disease), dat hier eind 2022 voor het eerst opdook, behoort tot dezelfde familie virussen als blauwtong en is al even bedreigend voor rundvee. Langzaamaan verspreidt het virus zich over het continent richting het noorden. Diergezondheidsorganisaties in Nederland en Vlaanderen houden een oogje in het zeil. ‘Schapen zijn weinig tot niet gevoelig voor ziekte door het EHD-virus. Vooral herten en ook runderen kunnen ernstig ziek worden van dit virus.’

Besmette rammen en stieren kunnen de het blauwtongvirus overdragen op vatbare ooien en koeien. Dierenartsen René van der Brom en Piet Vellema raden aan om behoedzaam te zijn tijdens het dekseizoen.

Digitale dermatitis, ofwel de infectieziekte van mortellaro, is een erg vervelende klauwaandoening. CRV heeft fokwaarden voor klauwgezondheidskenmerken waar zes aandoeningen onder vallen. Eén daarvan is mortellaro. Een veehouder kan stieren specifiek uitkiezen op de fokwaarde mortellaro.

De zorg voor jongvee is een onderwerp dat steeds belangrijker wordt voor rundveehouders. Niet alleen vanwege de gezondheid en het welzijn van de dieren, maar ook vanwege sociale, economische en duurzaamheidsaspecten. Het verminderen van vervangingspercentages en kalversterfte is van groot belang. De eerste levensperiode van een jong kalf is hierbij cruciaal. In opdracht van GD heb ik, Laura Kuipers, onderzoek gedaan naar de Nederlandse jongveesector. Ik verzamelde informatie door middel van een enquête verspreid onder 1.200 melkveehouders, interviews met 59 dierenartsenpraktijken en zes diepte-interviews.

Om de Vlaamse rundveehouders te informeren over hittestress bij runderen en de maatregelen die kunnen genomen worden om hittestress te voorkomen en de mogelijkheden om de gevolgen ervan bij hun veestapel te beperken, maakte demo-project Eerste Hulp Bij Hittestress Koe (EHBH Koe) een korte video-reeks. In deze vijfde video gaan we dieper in op hittestress en beweiding alsook de economische evaluatie van de verschillende hittestress bestrijdende maatregelen. Deze video werd samengesteld in het Demo-project 'Eerste Hulp bij Hittestress Koe'. Een samenwerking van ILVO, Inagro, Hooibeekhoeve en Boerenbond met steun van Vlaanderen en Europa.

Om de Vlaamse rundveehouders te informeren over hittestress bij runderen en de maatregelen die kunnen genomen worden om hittestress te voorkomen en de mogelijkheden om de gevolgen ervan bij hun veestapel te beperken, maakte demo-project Eerste Hulp Bij Hittestress Koe (EHBH Koe) een korte video-reeks. In deze vierde video gaan we dieper in op maatregelen die veehouders kunnen treffen in het kuil- en voedermanagement. Zo kan het gebruik van broeiremmers broei in de kuil of het voeder effectief afremmen waardoor het voeder langer vers en smakelijk blijft en de opname door de koeien niet negatief wordt beïnvloed. Deze video werd samengesteld in het Demo-project 'Eerste Hulp bij Hittestress Koe'. Een samenwerking van ILVO, Inagro, Hooibeekhoeve en Boerenbond met steun van Vlaanderen en Europa.

Verwacht wordt dat het aantal besmettingen met blauwtong oploopt. De meeste in de nabijheid van de eerste besmettingen in Noord-Holland, maar ook uit andere delen van Nederland worden verdenkingen gemeld. In de meeste gevallen gaat het om schapen, maar er zijn ook zieke runderen gemeld.

Nederlandse runderen en schapen zijn getroffen door blauwtong. Het gaat om blauwtongserotype 3, een variant waarvoor voorlopig nog geen vaccin beschikbaar is.

Om de Vlaamse rundveehouders te informeren over hittestress bij runderen en de maatregelen die kunnen genomen worden om hittestress te voorkomen en de mogelijkheden om de gevolgen ervan bij hun veestapel te beperken maakte demo-project Eerste Hulp Bij Hittestress Koe (EHBH Koe) een korte video-reeks. In deze tweede video gaan we dieper in op een maatregel die veehouders kunnen treffen om de runderen actief te koelen: het gebruik van ventilatoren. Meer bepaald onderzochten we hoe de ventilatoren best worden geplaatst, onder welke hoek en hoe de windsnelheid fluctueert in functie van de positie ten opzichte van de ventilator of de frequentie waarmee deze draait. Deze video werd samengesteld in het Demo-project 'Eerste Hulp bij Hittestress Koe'. Een samenwerking van ILVO, Inagro, Hooibeekhoeve en Boerenbond met steun van Vlaanderen en Europa.

Blauwtong (BT) is een niet-besmettelijke virusziekte bij schapen en andere herkauwers zoals runderen en geiten. De belangrijkste besmettingsroute is de beet van vliegjes (knutten) die besmet zijn met het blauwtongvirus (BTV). Zieke dieren kunnen elkaar niet direct besmetten en de ziekte is niet overdraagbaar naar de mens. Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) verricht onderzoek naar deze ziekte.

Om de Vlaamse rundveehouders te informeren over hittestress bij runderen en de maatregelen die kunnen genomen worden om hittestress te voorkomen en de mogelijkheden om de gevolgen ervan bij hun veestapel te beperken maakte demo-project Eerste Hulp Bij Hittestress Koe (EHBH Koe) een korte video-reeks. In deze eerste video staan we stil bij de fysiologische veranderingen die een rund ondervindt bij hittestress. Vanaf wanneer ervaren runderen hittestress en hoe herken je de symptomen? Deze video werd samengesteld in het Demo-project 'Eerste Hulp bij Hittestress Koe'. Een samenwerking van ILVO, Inagro, Hooibeekhoeve en Boerenbond met steun van Vlaanderen en Europa.

Om de Vlaamse rundveehouders te informeren over hittestress bij runderen en de maatregelen die kunnen genomen worden om hittestress te voorkomen en de mogelijkheden om de gevolgen ervan bij hun veestapel te beperken maakte demo-project Eerste Hulp Bij Hittestress Koe (EHBH Koe) een korte video-reeks. In deze derde video gaan we dieper in op de mogelijkheden die veehouders hebben om runderen of de omgeving actief te koelen met het gebruik van water. Het gaat hier om verneveling of soaking, al dan niet in combinatie met ventilatie en het afkoelen van het dak met water. Deze video werd samengesteld in het Demo-project 'Eerste Hulp bij Hittestress Koe'. Een samenwerking van ILVO, Inagro, Hooibeekhoeve en Boerenbond met steun van Vlaanderen en Europa.

Het onkruid doornappel is weer in opkomst. Dat constateert onder meer commercieel medewerker Jan-Harm Oosterhuis van WPA-Robertus zeker & vast. Het onkruid is zeer giftig voor mens en dier. Voor runderen kan de plant zelfs dodelijk zijn.

In het nationaal plan voor veetransport bij extreme temperaturen (hierna nationaal plan) staat vastgelegd welke afspraken er tussen de NVWA en de sectorpartijen zijn gemaakt omtrent het transport van dieren bij extreme omgevingstemperaturen. Ook zijn in het nationaal plan de sectorprotocollen aangaande dit onderwerp opgenomen.

Beleid - In dit draaiboek worden de maatregelen beschreven die in de ingestelde gebieden (kunnen) worden opgelegd bij een uitbraak van mond-en-klauwzeer (MKZ).

Het is een van de meest voorkomende oorzaken van kalverdiarree en er is lastig grip op te krijgen; de parasiet cryptosporidium richt veel economische schade aan op rundveebedrijven. Dat blijkt uit het project Health for Dairy Cows (H4DC), waaraan ZLTO meewerkte.

Minister Adema (LNV) informeert de Tweede Kamer over de voortgang van dierenwelzijnsonderwerpen.

Minister Adema (LNV) informeert de Tweede Kamer over uitvoering van de motie om met een eigen plan van aanpak te komen om de sterfte van jonge dieren terug te dringen. Het Tweede Kamerlid Vestering (PvdD) heeft de motie ingediend.

In een beslisnota staat achtergrondinformatie die bewindspersonen gebruiken bij de besluitvorming over een Kamerstuk.

De voorliggende rapportage is de derde kwartaalrapportage van 2022. In hoofdstuk 2 is een prognose opgenomen van de fosfaat- en stikstofexcretie naar de stand van de rundveestapel in het I&R-register op 1 oktober 2022. In hoofdstuk 3 is de prognose van het ruw-eiwitgehalte van het melkveevoerrantsoen weergegeven.

Kennis, advies. Na jaren van afwezigheid heeft de wolf zich ook in Nederland gevestigd. Sindsdien heeft de bescherming van schapen tegen predatie door wolven de nodige aandacht gekregen en zijn er diverse beschermingsmaatregelen beschikbaar voor toepassing in de praktijk. Voor de bescherming van runderen, ingezet voor natuurbegrazing, zijn deze maatregelen echter geen oplossing omdat deze runderen vaak zelfstandig grote oppervlakten doorkruisen. De vraag hoe deze runderen beter in staat kunnen worden gesteld om zich tegen aanvallen van de wolf te weren, is de aanleiding voor deze deskstudie. In dit rapport worden hiervoor adviezen gedaan die zijn geënt op de relevante wetenschappelijke literatuur en op contacten met (inter)nationale (praktijk)deskundigen.

In the framework of its Farm to Fork Strategy, the Commission is undertaking a comprehensive evaluation of the animal welfare legislation. The present Opinion deals with protection of cattle (including calves) during transport. Welfare of cattle during transport by road is the main focus, but other means of transport are also covered. Current practices related to transport of cattle during the different stages (preparation, loading/unloading, transit and journey breaks) are described. Overall, 11 welfare consequences were identified as being highly relevant for the welfare of cattle during transport based on severity, duration and frequency of occurrence: group stress, handling stress, heat stress, injuries, motion stress, prolonged hunger, prolonged thirst, respiratory disorders, restriction of movement, resting problems and sensory overstimulation. These welfare consequences and their animal‐based measures are described. A variety of hazards, mainly relating to inexperienced/untrained handlers, inappropriate handling, structural deficiencies of vehicles and facilities, poor driving conditions, unfavourable microclimatic and environmental conditions, and poor husbandry practices leading to these welfare consequences were identified. The Opinion contains general and specific conclusions relating to the different stages of transport for cattle. Recommendations to prevent hazards and to correct or mitigate welfare consequences have been developed. Recommendations were also developed to define quantitative thresholds for microclimatic conditions within the means of transport and spatial thresholds (minimum space allowance). The development of welfare consequences over time was assessed in relation to maximum journey duration. The Opinion covers specific animal transport scenarios identified by the European Commission relating to transport of unweaned calves, cull cows, the export of cattle by livestock vessels, the export of cattle by road, roll‐on‐roll‐off ferries and

This plain language summary (PLS) is a simplified communication of EFSA’s Opinion on the welfare of cattle during transport. The purpose of this PLS is to enhance transparency and inform interested parties on EFSA’s work on the topic using simplified language.

Aan de hand van praktijkvoorbeelden schrijven drie dierenartsen over ziekten in de melkveehouderij. Toon Meesters, werkzaam bij Vee & Arts Veterinaire Diensten uit Roosendaal, Hans Van Loo, verbonden aan de Universiteit Gent (en dierenarts te Merelbeke), en Annemiek Veenkamp van Dierenartspraktijk Flevoland wisselen elkaar af bij een beschrijving van ziekte tot behandeling.

Een fokwaarde veerkracht is nog toekomstmuziek. Maar promotieonderzoek van Marieke Poppe aan Wageningen University & Research laat wel zien dat fokken op veerkracht zorgt voor koeien die minder heftig reageren op verstoringen en sneller herstellen.

In de voorliggende Best Practices Droogzetstrategie biologische melkveesector wordt stilgestaan bij het belang van de droogstand voor de uiergezondheid van de volgende lactatie, bij de infectiedynamiek over de droogstand op biologische melkveebedrijven op basis van preliminaire data en bij de risicofactoren voor nieuwe uierinfecties over de droogstand. Er wordt afgesloten met een preliminair voorstel voor Best Practices Droogzetstrategie Biosector op basis van de literatuur en de ervaringen opgedaan op de 5 biologische bedrijven die hebben deelgenomen aan het project “Biokoe Gezond Droog”.

In tien jaar tijd halveerde het percentage zware geboorten bij vaarzen. Fokkerij en selectie speelden daarbij een belangrijke rol. De verschillende fokwaarden voor geboorte- en afkalfgemak vragen wel wat uitleg.

De voorliggende rapportage biedt inzicht waar en hoeveel grote grazers (runderen en paarden) potentieel worden geweid op Nederlandse natuurpercelen en of deze dieren een “gehouden” of “niet-gehouden” status hebben. Ook biedt het een overzicht van het (NVWA)-toezicht op deze dieren. De aanleiding is het verzoek van Tweede Kamerlid Eppink en de toezegging die aan de Kamer is gedaan op 6 september 2021 bij de beantwoording van Kamervragen van lid Eppink.1. In dit rapport wordt onder de inzet van grote grazers de inzet van runderen en paarden verstaan. Deze rapportage omvat het aantal runderen en paarden die in Nederland als grazers worden ingezet, in welke natuurgebieden deze runderen en paarden zich potentieel bevinden en hoeveel van deze runderen en paarden een gehouden en niet-gehouden status hebben. Daarnaast geeft dit rapport weer hoeveel uur toezicht (per provincie) is uitgevoerd door inspecteurs van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. De voorliggende rapportage is gebaseerd op gegevens over 2019 en 2020.

The veal calf sector aims to reduce ammonia, odor and greenhouse gas emissions from barns. This has positive effects for the environment and improves the climate in the barn, which might benefit animal health and welfare. In this report we elaborate five design-concepts that are (almost) ready for implementation. The design-concepts are aimed at inspiring and supporting farmers who, right now, want/must take action to reduce emissions in existing veal calf barns., De vleeskalverhouderij wil de emissies van ammoniak, geur en broeikasgassen bij de bron reduceren. Hierdoor worden de emissies naar de omgeving beperkt en daardoor verbetert ook het stalklimaat, wat diergezondheid en welzijn ten goede komt. In dit rapport werken we een vijftal ontwerpconcepten uit die (bijna) praktijkrijp zijn ter inspiratie en voor ondersteuning voor ondernemers/sters die nu aan de slag willen/moeten in bestaande vleeskalverstallen.

Potentially beneficial traits of Dutch rare breeds for agro-ecological farming Focus on biodiversity in agriculture in the Netherlands is increasing. At the request of The Dutch Rare Breed Society (SZH) a study on traits of Dutch rare and local livestock breeds that may be of added value in agro-ecological agriculture for cattle, sheep, goats and horses was performed. A variety of interviews with experts and farmers of rare breeds was used to identify impacts of these breeds on agricultural ecology, and ways in which these breeds can be used in agroecological farming systems. There are six rare Dutch cattle breeds plus one colour variety, twelve rare Dutch sheep breeds, four rare Dutch goat breeds and four rare Dutch horse breeds in the Netherlands. All holders mentioned specific characteristics of these breeds which make them more suitable for nature-friendly agriculture in comparison to global high production breeds in the Netherlands. Traits such as robustness (being able to cope with changing circumstances), better health, and being able to cope with variations in diet were mentioned for cattle, some sheep and goat breeds. Horse breeds are not used in food production. Rare local horse breeds are mainly characterized by a calmer character. These differences were confirmed by experts. There are opportunities for the use of rare Dutch farm animal breeds in agro-ecological agriculture. Knowledge gaps are identified for investigation in the future, such as high and low input comparisons and research for poultry and swine breeds., Kenmerken van zeldzame rassen die van meerwaarde kunnen zijn in agro-ecologische en andere landbouwsystemen Er is een toenemende aandacht voor biodiversiteit binnen de landbouw in Nederland. In dit onderzoek is op verzoek van De Stichting Zeldzame Huisdierrassen gekeken naar kenmerken van Nederlandse zeldzame en lokale veerassen die van meerwaarde kunnen zijn in agro-ecologische landbouw bij runderen, schapen, geiten en paarden. Hiervoor zijn interviews afgenomen met houders van de zeldzame Nederlandse rassen van deze soorten en met experts op het gebied van genetica, diervoeding, houderij en beleid. In totaal zijn er in Nederland zes zeldzame Nederlandse runderrassen plus één kleurslag, twaalf zeldzame Nederlandse schapenrassen, vier zeldzame Nederlandse geitenrassen en vier zeldzame Nederlandse paardenrassen. Alle houders noemden onderscheidende kenmerken van deze rassen ten opzichte van de meest gebruikte hoogproductieve rassen in Nederland (en wereldwijd). Kenmerken die deze rassen meer geschikt maken voor een natuurvriendelijke landbouw zoals robuustheid (om kunnen gaan met veranderende omstandigheden), betere gezondheid, toekunnen met variatie in kwaliteit en een schraal rantsoen worden met name voor runderrassen en sommige schapen- en geitenrassen genoemd, die deze rassen geschikter maken voor een natuurvriendelijke landbouw. Paardenrassen, die niet in de voedselproductie worden gebruikt, onderscheiden zich vooral door een rustiger karakter. Deze verschillen werden door de experts bevestigd. Er liggen dus zeker kansen voor het gebruik van zeldzame Nederlandse landbouwhuisdierrassen in agro-ecologische landbouw. Meer onderbouwing en onderzoek, ook naar pluimvee- en varkensrassen is echter gewenst.

Drie Utrechtse melkveehouders hebben in 2021 een mechanische vliegenval gebouwd en getest. Om de effectiviteit van de vliegenval te bepalen is in juli de vangst van één van de vallen nauwkeurig geanalyseerd. De mechanische vliegenval is goed inpasbaar op een (melk)veebedrijf. Een goed doordacht ontwerp is cruciaal voor een effectief werkende val, denk aan kleur en type borstels, gekozen materialen, licht-donker gradiënt en manier van afvangen. Het vee geleidelijk laten wennen aan borstels en uiteindelijk de val is erg belangrijk. De meeste plaag-vliegen worden afgevangen met deze val. Ongewenste bijvangsten blijven zeer beperkt. Een gecombineerde aanpak van bedrijfsmaatregelen, waaronder de mechanische vliegenval, kan leiden tot een flinke beperking en het achterwege laten van chemische vliegenbestrijdingsmiddelen.

Minister Schouten (LNV) informeert de Tweede Kamer over de hervatting van de slachtwerkzaamheden bij slachthuis Gosschalk.

Minister Schouten (LNV) geeft antwoord op vragen over slachthuis Gosschalk. De vragen zijn gesteld door het Tweede Kamerlid Tjeerd de Groot (D66).