Search

Klasik iktisatçılardan itibaren farkında olunsa da, özellikle 1960’lı yıllardan itibaren beşeri sermaye kavramı önem kazanmaya ve iktisadi gelişmedeki önemi araştırılmaya başlanmıştır. Yapılan araştırmalarda beşeri sermaye ve iktisadi büyüme arasında güçlü bir bağ olduğu bulgusuna varılmıştır. Sanayi ötesi toplumda beşeri sermayenin önemi daha da artmış durumdadır. Bilgi ve teknoloji çağı olarak anılan XXI. yüzyılda ülkelerin küreselleşme sürecine ayak uydurabilmeleri, rekabetçi ve sürdürülebilir yüksek büyüme performansına sahip olabilmeleri için, nitelikli insan gücüne yani beşeri sermayeye sahip olmaları gerekmektedir. Aksi halde, iktisadi alanda sistematik başarı sağlanamaz. Bu çalışma, Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan ve Tacikistan ekonomisinde beşeri sermayenin iktisadi etkilerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Seçilmiş ülkelerin beşeri sermaye potansiyeli, iktisadi gelişmedeki önemi ve büyüme performansı ile anlamlı bir ilişkisinin olup olmadığı araştırılmaktadır. Orta Asya ülkeleri gibi gelişmekte olan ülkelerin iktisadi kalkınması ve sürdürülebilir büyümesi, diğer etkenler yanında özellikle beşeri sermayeye bağlıdır., Although it is known since the classical economists, the concept of human capital has gained importance especially as of 1960s and its contribution to economic growth has started to be investigated. Researches indicate that there is a strong link between human capital and economic growth. The importance of human capital has increased in the post-industrial society. In the XXI century, which is called as the age of knowledge and technology, countries need to have qualified manpower, i.e. human capital, in order to keep up with the globalization process, and to have a competitive and sustainable high growth performance. Otherwise, systematic success cannot be achieved in the economic field. This study aims to reveal the economic effects of human capital in selected Central Asian economies, namely Kazakhstan, Uzbekistan, Kyrgyzstan and Tajikistan. Human capital potential, its importance in economic growth, and whether there is a significant relationship between economic growth and human capital have been investigated. Economic development and sustainable growth of developing countries, such as those in Central Asia, depends on the development of the human capital in particular, besides the other related factors.

1991 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) dağılmış ve günümüzde Orta Asya ülkeleri ya da Türkiye'de sıkça dile getirildiği gibi Türk Cumhuriyetleri olarak adlandırılan Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan'ın ekonomik yapısını önemli ölçüde sarsmıştır. Bağımsızlık öncesinde olduğu gibi bağımsızlık sonrasında da, diğer pek çok sanayi dalında olduğu gibi su ürünleri sektöründe de teknik uzmanlık gerektiren konular günümüzün Rusya Cumhuriyetinin tekelinde kalmıştır. Bu sebepden dolayı ülkelerin ekonomilerinde büyük sorunlar ortaya çıkmıştır. Dünyanın su ürünleri sektöründe gelişmiş pek çok ülkesi, akuakültür ve avcılık faaliyetlerinin insanların beslenme gereksinimlerini sağlamada, istihdamı arttırmada, işsizlik rakamlarını düşürmede, yaşam kalitesini arttırarak yoksulluğu ortadan kaldırma konusunda önemli bir yeri olduğunu düşünmektedir. Orta Asya ülkelerindeki genel durum incelendiğinde ise su ürünlerine verilen önemin her zaman karasal tarımın ve elektrik santralleri yatırımlarının gerisinde kaldığı görülmüştür. Son yıllarda Orta Asya coğrafyasında çeşitli uluslararası yardım örgütlerinin de çabası ile bazı gelişmeler görülmeye başlanmıştır. Buna bağlı olarak söz konusu destek programlarının gelişmeye devam etmesi ve ilgili ülkelerin de su ürünleri sektörü gelişimini bir politika olarak benimsemesi ile birlikte başta üretim verileri ve tüketim miktarları olmak üzere pek çok olumlu geri dönüşün alınacağı düşünülmektedir., In 1991, the Union of Soviet Socialist Republics (USSR) was collapsed and it significantly shook the economic structure of Azerbaijan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Uzbekistan, Tajikistan and Turkmenistan, which are now called the Central Asian countries or the Turkic Republics as it is frequently mentioned in Turkey. As before the independence, after the independence, as in many other industries, the subjects requiring technical expertise in the aquaculture sector remained under the monopoly of today's Russian Republic. For this reason, major problems have arisen in the economies of the countries. Many developed countries in the world's aquaculture sector think that fisheries activities have an important role in meeting people's nutritional requirements, increasing employment, reducing unemployment figures, and eliminating poverty by increasing the quality of life. When the general situation in Central Asian countries is examined, it is seen that the importance given to fisheries activities always lags behind terrestrial agriculture and power plant investments. In recent years, some developments have started to be seen in the geography of Central Asia with the efforts of various international aid organizations. Accordingly, it is thought that many positive feed backs, especially production data and consumption amounts, will be received as the mentioned support programs continue to develop and the relevant countries adopt the development of the aquaculture sector as a policy.

Son zamanlarda, ekonomik literatür, doğrudan yabancı yatırımın (DYY) ekonomik büyüme üzerindeki etkisinin araştırılması üzerine yoğunlaşmaktadır. DYY’nin ekonomik büyüme üzerindeki etkisini ampirik bir bakış açısından değerlendirme sorununun teorik açıdan daha tartışmalı olduğu unutulmamalıdır. Eğer literatüre bakacak olursak son yıllarda bu konu hakkında uygulamalı çalışmalar çok olmuştur ve bu çalışmaların değişkenlik göstermektedir. Bazı araştırmacılar DYY'nin ekonomik büyüme üzerindeki olumlu etkisini not ederken, diğerleri de bu değişkenler arasında olumsuz bir ilişki bulmuşlardır. Doğrudan Yabancı Yatırım (DYY) Orta Asya ülkelerinde (Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan) giderek ekonomik büyüme için önemli bir kaynak olmuştur. Bu nedenle, bu çalışmada Orta Asya ülkelerinde doğrudan yabancı yatırımlar ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki ele alınmaktadır. Bu çalışmada yapılan analiz için 2001-2016 yıllarına ait veriler kullanılmıştır. Analiz, Panel veri analizi ile yapılmıştır. Veriler Dünya Bankası veri tabandan ve UNCTADSTAT’dan alınmıştır. Bu çalışmanın amacı doğrudan yabancı yatırımlar ve ekonomik büyüme arasında ilişkini olup olmadığını belirtmek için yapılmıştır. Eğer bu değişkenler arasında ilişki varsa, ilişki nasıldır; pozitif mi, negatif mi? Bu çerçevede çalışmamızda ilk olarak değişkenlerimizin durağın olup olmadığını görmek için Birim kök testi uygulanmıştır. Değişkenlerimizin durağın olduğunu tespit ettikten sonra sırayla ilk olarak VAR modelinin gecikme testi, sonra VAR model kararlılık testi, Panel VAR Granger Nedensellik / Blok Dışsallık Wald Testleri, Varyans araştırması testi ve OLS gibi testleri uygulandık. Gecikme uzunluğu seçim kriterleri modelinin sonuçlarına göre, SC'nin ilk gecikmedeki en küçük değere sahip olması nedeniyle ikinci gecikmeyi seçtik. Panel VAR Granger Nedensellik / Blok Dışsallık Wald Testleri ile elde ettiğimiz sonuçlara göre doğrudan yabancı yatırımlar ve ekonomik büyüme arasında çift nedensellik ilişki bulunmaktadır. Varyans araştırması yöntemine göre, GSYH onuncu dönemde kendisinden %90 kaynaklanırken %10 DYY’dan kaynaklanmaktadır. Ayni şekilde DYY onuncu dönemde %84 kendisinden %16 ise GSYH’den kaynakladığını görülmektedir. OLS test sonuçlarına göre, DYY'nin GSYİH üzerindeki etkisi pozitif olup, doğrudan yabancı yatırımlardaki yüzde bir artış -P değeri 0 olduğu için- GSYH’yi yüzde 0,78'i gibi önemli ölçüde arttırmaktadır., Recently, the economic literature has been focusing on researching the impact of foreign direct investment (FDI) on economic growth. It should not be forgotten that the problem of evaluating the impact of FDI on economic growth from an empirical point of view is theoretically more controversial. If we look at the literature, there have been a lot of applied studies on this subject in recent years and these studies vary. Some researchers noted the positive impact of FDI on economic growth, while others found a negative relationship between these variables. Foreign Direct Investment (FDI) has become an important source of economic growth in Central Asian countries (Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan and Uzbekistan). Therefore, this study deals with the relationship between foreign direct investment and economic growth in Central Asian countries. For the analysis made in this study, data from the 2001-2016 years were used. Analysis was done by Panel data analysis. The data were taken from the World Bank database and UNCTADSTAT. The purpose of this study is to indicate whether there is a relationship between foreign direct investments and economic growth. If there is a relationship between these variables, how is the relationship; positive or negative? In this context, Unit root test was applied to see whether the variables are stationary in our study. After determining that our variables are stationary, we applied tests such as delay test of VAR model first, then VAR model stability test, Panel VAR Granger Causality / Block Externality Wald Tests, Variance research test and OLS. According to the results of the delay-length selection criteria model, we chose the second delay because SC has the smallest value in the first delay. According to the variance research method, GDP originates from 90% of itself in the tenth period and 10% from FDI. Likewise, FDI appears to have originated from 84% itself in the tenth period and 16% from GDP. According to the OLS test results, the impact of FDI on GDP is positive, and a percent increase in foreign direct investments significantly increases GDP by 0.78 percent, since the P value is 0.

Enerji ülkelerin ekonomik ve sosyal kalkınması, ekonomik büyümesi ve insanların yaşam standartlarının yükseltmesinde önemli bir yere sahiptir. Enerji tüketiminin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi ülkenin ekonomik yapısı ve ekonomik büyüme sürecinin evresine bağlı olarak ülkeden ülkeye değişiklik gösterebilmektedir. Bu sebepten enerji tüketimi ve ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisinin yönü ile ilgili literatürde kesin bir görüş yoktur. Literatürde söz konusu ilişkiyi açıklayan dört (büyüme, korumacı, tarafsızlık, geri besleme) hipotez bulunmaktadır. Bu çalışma Orta Asya ülkelerinde kişi başına düşen enerji tüketimi ve kişi başına düşen Gayri Safi Milli Hasıla’daki büyüme arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Çalışmada Orta Asya ülkelerinin 1991-2016 yılları arasını kapsayan 26 yıllık panel veri seti ile çalışılmıştır. Çalışmanın bulgularına göre Orta Asya ülkelerinde enerji tüketimi ve ekonomik büyüme arasında çift yönlü nedensellik söz konudur. Bu durum söz konusu ülkelerde geri besleme hipotezinin geçerli olduğunu göstermektedir., Energy has an important position in social and economical development, economic growth of countries and raising quality of life of people. Effects of energy consumption on economic growth differ from country to country depending on economic structure and economic growth process of country. For this reason there is no exact opinion related to direction of causality relationship between energy consumption and economic growth. In the literature there are four hypotheses (growth, protective, objectivity, feedback) that explain the relationship that the point in the question. This study examines the relationship between per capita energy consumption and growth in Gross National Product in the Central Asian countries.In the study had worked with a 26-year panel data set covering the years 1991-2016 of the Central Asian countries.According to results of the study, there is a bi-directional causality between energy consumption and economic growth in the Central Asian countries. This situation shows that the feedback hypothesis is valid in these countries.

Modern politik – coğrafi yorumda, Orta Asya beş devlet için ortak bir isimdir: Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan. Bağımsız devletler olarak 1991'de ortaya çıktılar. O zaman kendi bağımsız finansal piyasalarının oluşumu başladı. Genel olarak, gelişimlerinin hikayeleri oldukça benzerdir ve birçok bakımdan Rusya pazarının tarihine benzer, ancak bugün her ülkenin finansal piyasasının oldukça farklı olduğu için bir takım farklılıklar vardır. Ekonomik kalkınmaya göre bu ülkeler büyük ölçüde gelişmiş devletlerin gerisinde kalmaktadır ve finansal piyasaların sınıflandırılmasına göre gelişmekte olan kategorilere giriyor. Söz konusu ülkelerin finansal sektörü hakkında sistematik bilgi eksikliği bu konunun aciliyetini güçlendirir. Şu anda Kazakistan ve Kırgızistan'ın finansal piyasalarını finansal piyasalarını Avrasya Ekonomik Birliği içine entegre etmek için bazı adımlar atılmıştır. Bölgedeki mevcut ekonomik bağlar, Orta Asya'yı daha da entegre etmek için bir başlangıç notası olabilir ve bu gelişimin umutlarını ve sonuçlarını anlamak önemlidir. In modern political-geographical interpretation, Central Asia is a common name for five states: Kazakhstan, Kyrgzystan, Tacikistan, Turkmenistan and Uzabekistan. They emerged as independent states in 1991. At that time began the formation of their own independent financial markets. In general, the stories of their devolopment are very similar and in many respects similar to the history of the Russian market, but today there are some differences as aech country's financial market is quite different. According to economic development, these countries are largely lagging behind devoloped countries and fall into developing categories according to the classification of financial markets. The lack of systematic information about the financial sector of these countries reinforces the urgency of this problem. Currently, some steps have been taken to integrate the financial markets of Kazakhstan and Kyrgyzstan into the Eurasian Economic Union. The current economic ties in the region can be a starting point for further integration of Central Asia, and it is important to understand the prospects and consequences of this development. 157

The literature of the economicgrowth shows that foreign direct investment has generally positive effects onthe economic growth. Foreign direct investments create positive effects in theprocess of emerging countries’ development such as financing the economicdevelopment, improving the balance of payments, transferring the technologicalinnovations and accumulation of knowledge into the country. Therefore, emergingcountries aim to attract foreign directinvestment to their country. The aim of this study is toexamine the effects of foreign direct investment in the Central Asian countrieson the economic growth of these countries. For this purpose, the panel ARDLtest was conducted with the data of 1995-2017. According to the results of thestudy, 1% increase in foreign direct investments in Central Asian countriesincreases the GDP by 0.9%. In addition, export and industry variables havepositive effects on economic growth., Geniş ekonomik büyümeliteratürü ekonomik büyüme üzerine doğrudan yabancı yatırımların pozitif yöndeetki ettiğini göstermektedir. Doğrudan yabancı yatırımlar ekonomik büyümeyefinansman olanağı sağlaması, ödemeler dengesini iyileştirmesi, teknolojikyenilikleri ve bilgi birikimini ülkeye taşıması ile olumlu etkileryaratmaktadır. Bu nedenle gelişmekte olan ülkeler doğrudan yabancı sermayeyatırımlarını kendi ülkelerine çekmek için çalışmaktadır.Bu çalışmanın amacı, Orta Asyaülkelerine gelen doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının bu ülkelerin ekonomikbüyümesine olan etkilerini incelemektir. Bu amaçla 1995-2017 yıllarına aitverilerle Panel ARDL testi yapılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre Orta Asyaülkelerinde doğrudan yabancı yatırımların %1’lik artışı GSYH’yı %0.9 arttırmaktadır. Buna ek olarak ihracat ve sanayi değişkenlerinin de ekonomikbüyüme üzerine pozitif etkisi bulunmaktadır.

research Finans sektörünün ekonominin geneli üzerinde diğer sektörlere nazaran daha büyük bir etkisi bulunmaktadır. Bu öneminden dolayı finans sektörünün düzenlenmesi ve denetlenmesi, hem finansal krizlerin oluşmasının engellenmesi hem de sağlıklı işleyen bir finans piyasasının varlığı açısından gerekli bir koşul olduğu bir gerçektir. Bu amaç doğrultusunda günümüz kapitalist devlet anlayışı, finansal regülasyonlara izin veren ve piyasanın etkin çalışmasını sağlayan kural ve kurumların oluşturulmasını öngörmektedir. Sovyetler Birliği'nden ayrılan Orta Asya Türk Cumhuriyetleri eski toplumcu ekonomik modellerden kapitalist modellere yönelmiştir. Bu yönelim finansal yapının regülasyonu ve kurumlaştırılması açısından da önemlidir. Bu nedenle, bu ekonomilerde finansal regülâsyonların niteliği ve kapsamı ekonomik dönüşümün temel unsuru olacaktır. Türk Cumhuriyetlerindeki finansal regülasyon çalışmaları ve unsurlarının incelendiği bu makale, finansal regülasyon düzenlemelerdeki farklılık, benzerlik ve değişimleri inceleme amacındadır. Financial sector has more influence on economy in general comparing to other sectors. Considering this importance, It is a fact that regulating and controlling the financial sector are necessary requirements both to prevent probable financial crisis and for existance of a properly functioning financial market. In this regard; today's understanding of capitalist state is anticipating establishment of institutions and rules which ensure effective working of a market and allow financial regulations. Central Asian Turkish republics moved to capitalist economic models from old collectivist economic models of Soviet Union. This movement is also important for institutionalization and regulation of financial structure. For that reason, the qualification and sphere of financial regulations in these economies will be corner stones for economic transition. This article which examines instruments and studies of financial regulations in Turkish Republics, aims at analysing the similatiries, differences and change in financial regulation adjustments.

Kamu Yönetiminde idareyi geliştirme, yeniden düzenleme ya da yapısal dönüşüm, dünyadaki tüm ülkelerinin gündeminde olan bir konudur. Siyasi rejimi ne olursa olsun kamu yönetiminin dönüşümü, bugün gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin gündemini meşgul eden konuların başında gelmektedir. Özellikle 1980’den sonra dünyada yaşanan gelişmeler, kamu yönetiminin yapısal dönüşümünü bir ihtiyaç olmaktan çıkartıp bir zorunluluk haline getirmiştir. Kamu yönetimi alanında yaşanan değişimi anlayabilmek öncelikle dünyada yaşanan değişim sürecini anlamaktan geçmektedir. Kamu yönetimi alanında yaşanan değişimin siyaset, ekonomi ve toplumsal alandaki temel düşünce akımları, tarihsel dönüm noktası niteliğindeki önemli olaylar ve olgularla birlikte ele alıp değerlendirmek bir zorunluluk haline gelmiştir. Özellikle Doğu Blok’unun çökmesiyle birlikte dünya genelindeki iki taraflı politik güç rekabeti ve ideolojik bloklaşma son bulmuştur. Merkezi planlamacı kamu yönetimi sistemlerinin esnekleşmesi, iletişim ve bilgi teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte ekonomik alanda hızlı bir uluslararasılaşma yaşanmıştır. Buna ek olarak ulus devletlerin sınırlarını aşan şiddetli bir rekabet tüm dünyaya egemen olmuştur. Bu periyotta bireyin temel hak ve özgürlüklerinin önemi ortaya çıkmıştır. Bu durum vatandaşın kamu otoritesi ve devlete karşı olan bakış açısını değiştirmiştir. Diğer taraftan kamu hizmetinin kaliteli ve şeffaf bir biçimde yerine getirilmesine yönelik istek ve beklentiler artmıştır. Ayrıca bu durum, demokratik mekanizmalara işlerlik ve etkinlik kazandırmış ve vatandaşların yaygın bir biçimde yönetime katılma taleplerinin gündeme gelmesine yol açmıştır. Böylece bir önceki döneme ait zihniyet dünyası ve bu dünyaya has yönetim analayışı değişmiştir. Özgürlükçü, ekonomik ve siyasal düşüncenin temel dayanakları olan bireycilik, esneklik, girişimcilik, etkenlik, kar elde etme, risk alma ve yarışmacılık gibi unsurlar, ortaya çıkan yeni ekonomik, toplumsal ve siyasal yapılanmanın temel değerleri haline gelmiştir. Bu çalışmada kamu yönetimindeki bu dönüşümün temel araçlarından faydalanarak bağımsızlık sonrası Orta Asya ülkelerinde söz konusu olan kamu yönetimi reformları incelenmektedir. Çalışmada gerek merkezi planlamacı ekonomik sistemden serbest piyasaya geçişi sağlayan kamu yönetimi reformları, gerekse devlet vatandaş ilişkileri ve yeni anlayışta ki devletin rolünü ilgilendiren dönüşüm süreçleri de ele alınmıştır. Böylece bu ülkelerde ne derece bir değişim olduğu ve ne derece geçmiş yapıyla bağlantılı bir direnç yaşandığı, dönüşümün kurumsal yapılarının ne derece oluşturulabildiği ortaya konulmaya çalışılmıştır., Developing, reforming or structural transformation of management in Public Administration is an issue in all countries agendas. No matter what the political regime is, transformation of public administration is one of the issues that occupies the agendas of developed and developing countries. Developments especially after 1980 made structural transformation of public administration compulsory rather than necessity. One must understand the process of change in the world to be able to understand the change in public administration. The change in public administration is to be discussed and evaluated in collaboration with politics, economy, mainstream movement of thoughts in society and important milestones and facts in history. Especially, after the downfall of the Eastern Block, the bilateral politic power opposition and the ideological blocking had ended. The flexibility of the public administration systems caused the improvement of the communication and the information systems and also it caused a rapid internalization in economy. In addition, the violent opposition which was beyond the boundaries had covered the whole world. In this period, the individual rights and independence had revealed its importance. This situation had changed the citizens’ public authority and the point of view against the government. On the other hand, people started to demand a more qualified and transparent public service. In addition, this situation brought operability and activity to democratic mechanisms and it also caused citizens to be a part of the administration. Thus, the mentality and the administration understanding which were belong to the previous period had changed. Individualism, flexibility, entrepreneurship, effectiveness, profit obtainment, risk taking and competitiveness had become main factors of the new economic, social and political reconstruction. In this study, reforms in public administration of Central Asia countries after independence is analyzed by making use of basic means of transformation in public administration. Public administration reforms both are ensuring the transition from central planning economy system to free market economy and relations between state and citizen relationships, transformation processes in state’s role in new understanding. Thereby, it is aimed to put forth to what extend the change happened in these countries, to what extend the resistance related to the previous structure happened and to what extend organizational structure of transformation was constituted.

Turkish International Cooperation Agency.