Search

In het project Vruchtbare Kringloop werken - naast een samenwerking van LTO Noord, ForFarmers Hendrix, Waterschap Rijn en IJssel, Provincie Gelderland, Rabobank en Vitens - 250 agrariërs in de Achterhoek en Liemers middels de KringloopWijzer aan optimalisatie van hun bedrijfsvoering. Het doel is voorop te lopen met kringlooplandbouw, meststoffen optimaal te benutten en de bodem- en waterkwaliteit te verbeteren. Bodemkwaliteit is een belangrijk aspect in de KringloopWijzer: verhoging van de bodembenutting van N met 20 procent leidt tot een stijging van de bedrijfsbenutting van N van 10 procent. Dit artikel gaat in op de belangrijkste knelpunten in bodemkwaliteit op grasland aan de hand van de resultaten van de BodemConditieScore.

In het project Vruchtbare Kringloop werken - naast een samenwerking van LTO Noord, ForFarmers Hendrix, Waterschap Rijn en IJssel, Provincie Gelderland, Rabobank en Vitens - 250 agrariërs in de Achterhoek en Liemers middels de KringloopWijzer aan optimalisatie van hun bedrijfsvoering. Het doel is voorop te lopen met kringlooplandbouw, meststoffen optimaal te benutten en de bodem- en waterkwaliteit te verbeteren. Bodemkwaliteit is een belangrijk aspect in de KringloopWijzer: verhoging van de bodembenutting van N met 20 procent leidt tot een stijging van de bedrijfsbenutting van N van 10 procent. Dit artikel gaat in op de belangrijkste knelpunten in bodemkwaliteit op grasland aan de hand van de resultaten van de BodemConditieScore.

Natuurbeheer wordt in toenemende mate kritisch bekeken door de samenleving. De natuurorganisatie Natuurmonumenten heeft als reactie hierop een nieuwe koers uitgezet, benoemd als "Nieuwe Natuurmonumenten". Ze zijn gebaseerd op vier pijlers: een beweging zijn, spreekbuis zijn, meer ondernemerschap en deskundig beheer. Twee proefprojecten zijn uitgewerkt in deze publicatie. In het project ‘De Liemers’ is gewerkt aan ‘een beweging zijn’ voor Natuurmonumenten. In dit gebied heeft Natuurmonumenten weinig grond in eigendom. Natuurmonumenten koos in dit project expliciet voor de rol van maatschappelijke organisatie die de betrokkenheid voor natuur wil vergroten onder lokale bewoners en partijen. In het project ‘Bergherbos’ is gewerkt aan ‘meer ondernemerschap’ voor Natuurmonumenten. De beheereenheid Montferland zocht samenwerking met ondernemers uit de omgeving met als doel gezamenlijk nieuwe verdienmodellen te ontwikkelen.

Natuurbeheer wordt in toenemende mate kritisch bekeken door de samenleving. De natuurorganisatie Natuurmonumenten heeft als reactie hierop een nieuwe koers uitgezet, benoemd als "Nieuwe Natuurmonumenten". Ze zijn gebaseerd op vier pijlers: een beweging zijn, spreekbuis zijn, meer ondernemerschap en deskundig beheer. Twee proefprojecten zijn uitgewerkt in deze publicatie. In het project ‘De Liemers’ is gewerkt aan ‘een beweging zijn’ voor Natuurmonumenten. In dit gebied heeft Natuurmonumenten weinig grond in eigendom. Natuurmonumenten koos in dit project expliciet voor de rol van maatschappelijke organisatie die de betrokkenheid voor natuur wil vergroten onder lokale bewoners en partijen. In het project ‘Bergherbos’ is gewerkt aan ‘meer ondernemerschap’ voor Natuurmonumenten. De beheereenheid Montferland zocht samenwerking met ondernemers uit de omgeving met als doel gezamenlijk nieuwe verdienmodellen te ontwikkelen.

Dit boek geeft de weerslag van een onderzoek naar de economische ontwikkeling van de Liemers. Het onderzoek start aan het begin van de negentiende eeuw toen een deel van de Liemers van Pruisisch tot Nederlands gebied werd. In feite speelde er zich dus een tweedimensionaal integratieproces af, een proces van regiovorming, terwijl die regio op haar beurt zich moest voegen in de eenwording van Nederland. Als eindpunt van deze studie is 1940 genomen, omdat in de oorlog maar ook de periode erna een sterkere economische sturing van overheidswege optrad, die er in de wederopbouwperiode ook op gericht was de achterstanden van regio’s weg te werken.

Dit boek geeft de weerslag van een onderzoek naar de economische ontwikkeling van de Liemers. Het onderzoek start aan het begin van de negentiende eeuw toen een deel van de Liemers van Pruisisch tot Nederlands gebied werd. In feite speelde er zich dus een tweedimensionaal integratieproces af, een proces van regiovorming, terwijl die regio op haar beurt zich moest voegen in de eenwording van Nederland. Als eindpunt van deze studie is 1940 genomen, omdat in de oorlog maar ook de periode erna een sterkere economische sturing van overheidswege optrad, die er in de wederopbouwperiode ook op gericht was de achterstanden van regio’s weg te werken.

In deze brochure laten melkveehouders en experts hun licht schijnen over de mogelijke uitbreiding binnen de melkveehouderij in het reconstructiegebied Achterhoek en Liemers. Zij geven aanbevelingen en tips en wijzen de weg naar een toekomst voor de melkveehouderij. Van betere rentabiliteit, het zoeken van samenwerking, mogelijkheden van kavelruil, natuurbeheer en landschapsonderhoud tot "kijk eens per jaar waar je staat en wat je wilt". Een project in samenwerking met LNV, LTO, WUR en het Plattelandshuis

In deze brochure laten melkveehouders en experts hun licht schijnen over de mogelijke uitbreiding binnen de melkveehouderij in het reconstructiegebied Achterhoek en Liemers. Zij geven aanbevelingen en tips en wijzen de weg naar een toekomst voor de melkveehouderij. Van betere rentabiliteit, het zoeken van samenwerking, mogelijkheden van kavelruil, natuurbeheer en landschapsonderhoud tot "kijk eens per jaar waar je staat en wat je wilt". Een project in samenwerking met LNV, LTO, WUR en het Plattelandshuis

Met lit. opg

In de herfst en winter van 2004/2005 heeft Alterra in opdracht van Rijkswaterstaat, Directie Oost-Nederland in het kader van het dijkverleggingsproject Hondsbroekse Pleij de ligging van oude geulen en de voormalige grens van Gelderland en Pruissen (Kleef) opgespoord. Het project is uitgevoerd in samenwerking met de historische kring Westervoort en Huessen. Het gebied bestaat langs de Westervoortse bandijk uit pleistocene rivierterrassen, dekzanden en/of rivierduinen. De grens tussen de holocene meander (kronkelwaard) van de Pleij en het pleistocene gebied wordt gevormd door een langgerekte restbedding, die tevens de grens tussen Gelderland en Kleef vormde. Ten westen van de boerderij de Boven Pleij is een deel van het oude Pleij Gat aangetroffen, een belangrijke restbedding in de kronkelwaard. Het zuidelijke gedeelte en een westelijker gelegen restbedding zijn in 1776 opgegaan in de nieuwe IJsselmond. De Hondsbroekse Pleij ligt als een badkuip in het landschap. Door het ondiep voorkomen van grof zand zijn de laagst gelegen gebieden zeer kwelgevoelig.

In de herfst en winter van 2004/2005 heeft Alterra in opdracht van Rijkswaterstaat, Directie Oost-Nederland in het kader van het dijkverleggingsproject Hondsbroekse Pleij de ligging van oude geulen en de voormalige grens van Gelderland en Pruissen (Kleef) opgespoord. Het project is uitgevoerd in samenwerking met de historische kring Westervoort en Huessen. Het gebied bestaat langs de Westervoortse bandijk uit pleistocene rivierterrassen, dekzanden en/of rivierduinen. De grens tussen de holocene meander (kronkelwaard) van de Pleij en het pleistocene gebied wordt gevormd door een langgerekte restbedding, die tevens de grens tussen Gelderland en Kleef vormde. Ten westen van de boerderij de Boven Pleij is een deel van het oude Pleij Gat aangetroffen, een belangrijke restbedding in de kronkelwaard. Het zuidelijke gedeelte en een westelijker gelegen restbedding zijn in 1776 opgegaan in de nieuwe IJsselmond. De Hondsbroekse Pleij ligt als een badkuip in het landschap. Door het ondiep voorkomen van grof zand zijn de laagst gelegen gebieden zeer kwelgevoelig.

Samenwerking tussen organisaties voor dorpsbelangen is essentieel na de gemeentelijke herindeling in de Achterhoek/Liemers in 2005. Zo luidt een van de aanbevelingen uit het onderzoek naar de werkwijze van drie dorpsbelangenorganisaties in de Achterhoek en Liemers. Het onderzoek is een van de drie deelonderzoeken naar de vraag hoe de Vereniging Kleine Kernen Achterhoek/Liemers (VKK-AL) haar taak ten aanzien van dorpsbelangenorganisaties nu en in de nabije toekomst het beste kan vervullen.De gemeentelijke herindeling maakt het onzeker met welke mensen de organisaties in de toekomst te maken krijgen. Dat maakt het lastig nieuwe relaties op te bouwen. Toch is een actieve houding van de dorpsbelangenorganisatie gewenst, zo laat het onderzoek zien. De verwachting is namelijk dat de rol als intermediair tussen dorpssamenleving en gemeente belangrijker wordt. Ook is een zakelijker houding gewenst. Het wordt nog belangrijker dat dorpsbelangenorganisaties met goed onderbouwde plannen komen die ook op een goede manier worden gepresenteerd. De organisaties kunnen zich vast voorbereiden op hun actievere en zwaardere rol, waarbij het belangrijk is één stem te laten horen, zeker omdat ook bezuinigingen worden verwacht. Tegelijk is het zaak de geloofwaardigheid van de dorpsbelangenorganisatie ijzersterk te maken onder andere door te zorgen voor een breed draagvlak. Voor de overkoepelende VKK-AL ligt hier de taak ondersteuning te bieden

Samenwerking tussen organisaties voor dorpsbelangen is essentieel na de gemeentelijke herindeling in de Achterhoek/Liemers in 2005. Zo luidt een van de aanbevelingen uit het onderzoek naar de werkwijze van drie dorpsbelangenorganisaties in de Achterhoek en Liemers. Het onderzoek is een van de drie deelonderzoeken naar de vraag hoe de Vereniging Kleine Kernen Achterhoek/Liemers (VKK-AL) haar taak ten aanzien van dorpsbelangenorganisaties nu en in de nabije toekomst het beste kan vervullen.De gemeentelijke herindeling maakt het onzeker met welke mensen de organisaties in de toekomst te maken krijgen. Dat maakt het lastig nieuwe relaties op te bouwen. Toch is een actieve houding van de dorpsbelangenorganisatie gewenst, zo laat het onderzoek zien. De verwachting is namelijk dat de rol als intermediair tussen dorpssamenleving en gemeente belangrijker wordt. Ook is een zakelijker houding gewenst. Het wordt nog belangrijker dat dorpsbelangenorganisaties met goed onderbouwde plannen komen die ook op een goede manier worden gepresenteerd. De organisaties kunnen zich vast voorbereiden op hun actievere en zwaardere rol, waarbij het belangrijk is één stem te laten horen, zeker omdat ook bezuinigingen worden verwacht. Tegelijk is het zaak de geloofwaardigheid van de dorpsbelangenorganisatie ijzersterk te maken onder andere door te zorgen voor een breed draagvlak. Voor de overkoepelende VKK-AL ligt hier de taak ondersteuning te bieden

Op verzoek van de provincie Gelderland hebben Alterra en TNO-MEP een ruimtelijke analyse gemaakt van de milieusituatie in de reconstructiegebieden van Gelderland en Utrecht-Oost. Hierin is voor de huidige en autonome situatie nagegaan hoe het staat met de verschillende milieuthema¿s in dit gebied: - nutriëntenuitspoeling naar grond- en oppervlaktewater, - agrarische geurhinder - ammoniakemissie en ¿depositie De resultaten hiervan staan verwoord in Alterra-rapport 535.1 t/m 535.3 voor respectievelijk reconstructiegebied Achterhoek en Liemers, reconstructiegebied Veluwe en reconstructiegebied Gelderse Vallei en Utrecht-Oost. In dit rapport worden voor de drie reconstructiegebieden de resultaten van aanvullende scenarioberekeningen weergegeven. De scenario¿s laten voor de 3 milieuthema¿s afzonderlijk zien wat de effecten zijn van te nemen maatregelen in het kader van het reconstructieproces.

Op verzoek van de provincie Gelderland hebben Alterra en TNO-MEP een ruimtelijke analyse gemaakt van de milieusituatie in de reconstructiegebieden van Gelderland en Utrecht-Oost. Hierin is voor de huidige en autonome situatie nagegaan hoe het staat met de verschillende milieuthema¿s in dit gebied: - nutriëntenuitspoeling naar grond- en oppervlaktewater, - agrarische geurhinder - ammoniakemissie en ¿depositie De resultaten hiervan staan verwoord in Alterra-rapport 535.1 t/m 535.3 voor respectievelijk reconstructiegebied Achterhoek en Liemers, reconstructiegebied Veluwe en reconstructiegebied Gelderse Vallei en Utrecht-Oost. In dit rapport worden voor de drie reconstructiegebieden de resultaten van aanvullende scenarioberekeningen weergegeven. De scenario¿s laten voor de 3 milieuthema¿s afzonderlijk zien wat de effecten zijn van te nemen maatregelen in het kader van het reconstructieproces.

Op verzoek van de provincie Gelderland hebben Alterra en TNO-MEP een ruimtelijke analyse gemaakt van de milieusituatie in de reconstructiegebieden van Gelderland en Utrecht-Oost. Hierin is voor de huidige en autonome situatie nagegaan hoe het staat met de verschillende milieuthema's in dit gebied, te weten nutriëntenuitspoeling naar grond- en oppervlaktewater, agrarische geurhinder, en ammoniakemissie en -depositie Deze drie milieuthema's worden in eerste instantie afzonderlijk bekeken, waarna het onderzoek is afgesloten met een integratie van de milieuthema's. De resultaten van dit onderzoek worden gebruikt bij de planvorming in het kader van het gebiedsgericht beleid en de reconstructie. Het onderzoek is opgesplitst in drie deelgebieden: Veluwe, Liemers en Achterhoek, en Gelderse Vallei - Utrecht-Oost. Dit rapport beschrijft de situatie voor de Achterhoek en Liemers.

Grondwinning in rivieruiterwaarden wordt tegenwoordig vaak gecombineerd met natuurontwikkeling, wat betekent dat deze gebieden extensiever zullen worden beheerd dan in het recente agrarische verleden. Bij de plotselinge overschakeling naar een extensievere beheersvorm breiden akkerdistelvelden zich doorgaans plaatselijk sterk uit, vooral als er veel vergraven is. In het geval van de Loowaard (gemeente Duiven) heeft dit geleid tot klachten over de jaarlijkse productie van enorme hoeveelheden zaden diezich door zaadpluis verbreiden. De vraag is hoe overlast van distelpluis kan worden voorkomen zonder afbreuk te doen aan de natuurkwaliteit van de Loowaard. In dit rapport is de relevante literatuur over de akkerdistel samengevat en wordt advies gegeven hoe klachten kunnen worden voorkomen.

Grondwinning in rivieruiterwaarden wordt tegenwoordig vaak gecombineerd met natuurontwikkeling, wat betekent dat deze gebieden extensiever zullen worden beheerd dan in het recente agrarische verleden. Bij de plotselinge overschakeling naar een extensievere beheersvorm breiden akkerdistelvelden zich doorgaans plaatselijk sterk uit, vooral als er veel vergraven is. In het geval van de Loowaard (gemeente Duiven) heeft dit geleid tot klachten over de jaarlijkse productie van enorme hoeveelheden zaden diezich door zaadpluis verbreiden. De vraag is hoe overlast van distelpluis kan worden voorkomen zonder afbreuk te doen aan de natuurkwaliteit van de Loowaard. In dit rapport is de relevante literatuur over de akkerdistel samengevat en wordt advies gegeven hoe klachten kunnen worden voorkomen.

De bodem in het Gelderse gebied Rijnwaarden bestaat hoofdzakelijk uit kleigronden; verder komen er zandgronden voor. De kleigronden bestaan uit eerdgronden en vaaggronden. Ze komen in het hele gebied voor. De zandgronden liggen op de stroomruggen. De resultaten van het onderzoek staan op een bodemkaart.

De bodem in het Gelderse gebied Rijnwaarden bestaat hoofdzakelijk uit kleigronden; verder komen er zandgronden voor. De kleigronden bestaan uit eerdgronden en vaaggronden. Ze komen in het hele gebied voor. De zandgronden liggen op de stroomruggen. De resultaten van het onderzoek staan op een bodemkaart.