Search

In de Kabinetsreactie op het door de Alderstafel uitgebrachte advies omtrent de ontwikkeling van de luchthaven Lelystad, heeft het kabinet het advies overgenomen om Lelystad gecontroleerd te ontwikkelen naar een luchthaven met circa 45.000 vliegtuigbewegingen per jaar. Voor de uitwerking van het advies is door de Alderstafel Lelystad een werkprogramma opgesteld. In dit werkprogramma is opgenomen dat er een monitoringsprogramma wordt uitgewerkt om de effecten van de uitbreiding van de luchthaven op de duurzame landbouw te beoordelen. Dit monitoringsprogramma is in overleg met de betrokken partijen opgesteld en is in uitvoering. Onderdeel van het programma zijn gewasmetingen bestaande uit een nulmeting bij Lelystad en een referentiemeting bij Bremen (de luchthaven van Bremen komt qua aantal vliegbewegingen overeen met de toekomstige omvang van Lelystad). De onderzoeksopdracht behorende bij deze gewasmetingen is het beantwoorden van de volgende twee hoofdvragen. 1) Heeft een luchthaven als Lelystad een onderscheidenlijke invloed op de kwaliteit van de gewassen die in de omgeving geteeld worden? 2) Heeft de ontwikkeling naar circa 45.000 vliegtuigbewegingen per jaar een mogelijk onder-scheidenlijk effect op de kwaliteit van de gewassen die in de omgeving geteeld worden?

In de Kabinetsreactie op het door de Alderstafel uitgebrachte advies omtrent de ontwikkeling van de luchthaven Lelystad, heeft het kabinet het advies overgenomen om Lelystad gecontroleerd te ontwikkelen naar een luchthaven met circa 45.000 vliegtuigbewegingen per jaar. Voor de uitwerking van het advies is door de Alderstafel Lelystad een werkprogramma opgesteld. In dit werkprogramma is opgenomen dat er een monitoringsprogramma wordt uitgewerkt om de effecten van de uitbreiding van de luchthaven op de duurzame landbouw te beoordelen. Dit monitoringsprogramma is in overleg met de betrokken partijen opgesteld en is in uitvoering. Onderdeel van het programma zijn gewasmetingen bestaande uit een nulmeting bij Lelystad en een referentiemeting bij Bremen (de luchthaven van Bremen komt qua aantal vliegbewegingen overeen met de toekomstige omvang van Lelystad). De onderzoeksopdracht behorende bij deze gewasmetingen is het beantwoorden van de volgende twee hoofdvragen. 1) Heeft een luchthaven als Lelystad een onderscheidenlijke invloed op de kwaliteit van de gewassen die in de omgeving geteeld worden? 2) Heeft de ontwikkeling naar circa 45.000 vliegtuigbewegingen per jaar een mogelijk onder-scheidenlijk effect op de kwaliteit van de gewassen die in de omgeving geteeld worden?

Energy efficient cultivation of Alstroemeria requires more than just saving on heat. The total energy demand could be reduced by 40% if saving on lighting is possible. LED lighting can save 20% thanks to the higher efficiency of lamp and installation. If the morphology and quality of the foliage can be improved by manipulating the spectrum of the artificial light, then light interception and photosynthesis efficiency could improve too. The test at a commercial farm in winter 2013/2014 showed that plants grown under the conventional High Pressure Sodium lamps or under LED lamps (spectrum Valoya R300 AP67) did not differ in production and quality; this gives opportunities for energy savings with LED. The spectrum of Valoya R300 AP67 gave a slightly higher conductance of stomata and a higher photosynthesis was measured immediately after the dark period. However, this did not result in a higher production, more flowers or greener leaves, but it lead to a modest reduction in the number of necrotic leaf tips. The photosynthesis measurements suggest that low leaf temperatures in combination with long artificial light period may negatively influence leaf quality. A test with better insulation (transparent second screen) combined with dehumidification and shorter light period is therefore recommended.

Energy efficient cultivation of Alstroemeria requires more than just saving on heat. The total energy demand could be reduced by 40% if saving on lighting is possible. LED lighting can save 20% thanks to the higher efficiency of lamp and installation. If the morphology and quality of the foliage can be improved by manipulating the spectrum of the artificial light, then light interception and photosynthesis efficiency could improve too. The test at a commercial farm in winter 2013/2014 showed that plants grown under the conventional High Pressure Sodium lamps or under LED lamps (spectrum Valoya R300 AP67) did not differ in production and quality; this gives opportunities for energy savings with LED. The spectrum of Valoya R300 AP67 gave a slightly higher conductance of stomata and a higher photosynthesis was measured immediately after the dark period. However, this did not result in a higher production, more flowers or greener leaves, but it lead to a modest reduction in the number of necrotic leaf tips. The photosynthesis measurements suggest that low leaf temperatures in combination with long artificial light period may negatively influence leaf quality. A test with better insulation (transparent second screen) combined with dehumidification and shorter light period is therefore recommended. Een energiezuinige teelt van Alstroemeria vraagt om meer dan besparen op warmte. De totale energiebesparing zou tot 40% kunnen oplopen als men op belichting kan besparen en het licht optimaal door de plant kan worden benut. LED belichting kan een besparing van 20% tewegbrengen door een hoger rendement van lamp en installatie. Als met het spectrum van het groeilicht de morfologie en kwaliteit van het blad zijn te sturen, zouden lichtonderschepping en fotosynthese-efficiëntie verbeteren. Om dit te onderzoeken is bij een praktijkbedrijf in de winter 2013/2014 geteeld onder het belichtingssysteem van het bedrijf (SON-T belichting) en vergeleken met LED belichting (spectrum Valoya R300 AP67).

Gedurende de afgelopen jaren is de teelt van Phalaenopsis versneld door het toelaten van meer licht en met hogere vochtigheden tijdens de teelt. Hiermee staan ziekten en plagen zoals Fusarium, Pseudomonas, Erwinia of potworm op de loer waardoor de vraag naar weerbaarheid van het gewas groter wordt. Dit project beoogd antwoord te geven op de vraag of de weerbaarheid van Phalaenopsis verhoogd kan worden door een uitgebalanceerde voeding.

Gedurende de afgelopen jaren is de teelt van Phalaenopsis versneld door het toelaten van meer licht en met hogere vochtigheden tijdens de teelt. Hiermee staan ziekten en plagen zoals Fusarium, Pseudomonas, Erwinia of potworm op de loer waardoor de vraag naar weerbaarheid van het gewas groter wordt. Dit project beoogd antwoord te geven op de vraag of de weerbaarheid van Phalaenopsis verhoogd kan worden door een uitgebalanceerde voeding.

The molecular composition of organic matter in peatlands reflects local conditions and stores information about botanical composition (plant source) as well as the degree of and conditions during decomposition. A reliable hydrological (and hence palaeoclimatological) interpretation of source and decomposition proxies in peatlands requires the understanding of the interactions between decomposition and botanical composition and the reaction of both to changes in the water table. Only few studies combined vegetation and decomposition characteristics to investigate peat OM dynamics and reconstruct environmental changes, and these included only a limited number of samples. In order to study the three-way relationship between botanical composition, decomposition and environmental conditions, pyrolysis-GC/MS of high-resolution sampled peat cores was used on two contrasting ombrotrophic peatlands. The two sites comprise a Sphagnum-dominated peatland in Tierra del Fuego (Argentina) and a graminoid-dominated peatland in Galicia (Spain). The purpose of this study was to examine the use of analytical pyrolysis in the environmental interpretation of peat profiles and to gain an improved understanding of peat OM dynamics and thereby develop parameters that reliably reflect past environmental conditions.The molecular composition of the Sphagnum-dominated Harberton peatland was first explored for a selection of samples. Several peat fractions have been analysed, including NaOH-extract, NaOH-insoluble residue and bulk sample. A large number of pyrolysis products was identified and quantified for all peat samples; additionally total C, N and ash content were measured. Molecular parameters were identified by a systematic methodological approach. Peatland plants have been analysed in search for specific markers. Factor analysis was used to reduce the number of pyrolysis products for quantification and to assess differences in peat chemistry and relate these to environmental factors. This resulted in a number of molecular parameters that reflect botanical changes, (an)aerobic decomposition and fire incidence.The results of the different peat fractions and plant analysis were applied to a large number of bulk samples (67), and used to reconstruct the 12,000 years of vegetation history of the Harberton core, which was then interpreted in terms of past hydrological conditions. The C:N ratio showed a perfect agreement with the botanical composition according to pyrolytic plant markers. It appeared that the n-alkane distribution showed remarkable changes with respect to shifts in the abundance of Sphagnum. Consequently, the detailed vegetation reconstruction was used to discuss the application of the n-alkane distribution in ombrotrophic peat. The simultaneous effects of botanical shifts (source material) and decomposition may cause conflicting hydrological interpretations for non-specific plant markers such as n-alkanes. The results indicated a considerable effect of aerobic decomposition on the distribution of n-alkanes. Although pyrolysis is not the regular method to establish the n-alkane distribution, comparison of n-alkanes in the NaOH-extract and residue peat samples supported the findings. The results emphasise the importance of combining vegetation and decomposition characteristics.For the graminoid-dominated Penido Vello peatland, all 101 bulk peat samples of the 3 m thick peat deposit have been analysed. In addition to the search for specific compounds of peatland plants, the same pyrolysis products were quantified for plant pyrolysates and peat. Depth records of plant markers agreed well with their preferential habitat, with the degree of decomposition and with the transition from minerotrophic to ombrotrophic peat. Factor analysis was used to reconstruct past hydrology. The results showed the importance of high-resolution sampling through the higher correlations between molecular parameters in the part sampled each 2 cm compared to 5 cm. Furthermore, good correlations of pyrolysis results were found with mineral content, solid-state 13C CPMAS NMR data and total N.The hydrological reconstruction based on depth records of plant markers and factor scores obtained by factor analysis of all quantified pyrolysis products, and the low contribution of Sphagnumto the graminoid-dominated Penido Vello peat allowed studying the effects of source and decay on the lignin composition. A large number of lignin pyrolysis products were quantified for peatland plants and for the three different peat fractions for a selection of 15 samples. Lignin composition of woody and graminoid plant species were compared as well as the lignin composition in different peat fractions, and their relation to source or decay was established.To determine whether the lignin parameters, derived from analysis of plants and peat fractions, can be used to reconstruct peat environment, they were applied to all 51 bulk peat samples of the upper meter of the Penido Vello core. The results show a strong effect of vegetation type and anaerobicity on generally-used lignin decomposition proxies, which indicates that such proxies are not reliable without information on the context.To examine the interaction between vegetation type and decomposition processes, the results of Sphagnum-dominated peat and graminoid-dominated peat were combined. In addition to the well-known pyrolytic marker from Sphagnum (4-isopropenylphenol), depth records of pyrolysis products specific for lichens and graminoids functioned well in both peatlands and are considered reliable markers for application in other peatlands. A number of other identified markers only functioned well within one of both peatlands. The different functioning of these markers in the two peatlands emphasises the importance of plant analysis prior to the use of pyrolytic biomarkers with low specificity, but also shows that supposedly non-specific pyrolysis products can be specific within a certain peatland ecosystem. The use of different peat fractions (NaOH-extractable and non-extractable peat) provided information on the degree of decomposition and allowed comparison with studies on peat humic acids and humin, and the generally applied colorimetric method to determine peat humification. Furthermore, the comparison of pyrolysates of extracts and residues for a selection of peat samples, in combination with factor analysis, allowed separation of the effects of source, and several stages of aerobic and anaerobic decay. Degradation of lignin-cellulose (vascular plants) and polyphenol-cellulose (Sphagnum) is discussed using the abundance of their markers (lignin moieties, levoglucosan and 4-isopropenylphenol) in pyrolysates of the different peat fractions, and gives insight into degradation mechanisms. The results indicated that, in Sphagnum litter, polyphenols are more easily degraded than polysaccharides. Comparison of pyrolysis results and C:N ratio showed that differences in litter quality between Sphagnum and vascular plants is a major factor that determines the variance of C:N with depth. Large part of the variation in C:N in Sphagnum-dominated peat is caused by decomposition rather than small increases of vascular plants upon drier conditions, while in graminoid-dominated peat this is not true and several processes may disturb the effect of mass loss on the C:N ratio. The C:N ratio can thus be a consistent decomposition proxy in Sphagnum-dominated peat but not in graminoid-dominated peat. Pyrolysis-GC/MS in combination with the applied research design provided detailed chemical information that gave insight in both vegetation and decomposition characteristics. This methodology thus has a high potential for the reconstruction of past environmental conditions.

The molecular composition of organic matter in peatlands reflects local conditions and stores information about botanical composition (plant source) as well as the degree of and conditions during decomposition. A reliable hydrological (and hence palaeoclimatological) interpretation of source and decomposition proxies in peatlands requires the understanding of the interactions between decomposition and botanical composition and the reaction of both to changes in the water table. Only few studies combined vegetation and decomposition characteristics to investigate peat OM dynamics and reconstruct environmental changes, and these included only a limited number of samples. In order to study the three-way relationship between botanical composition, decomposition and environmental conditions, pyrolysis-GC/MS of high-resolution sampled peat cores was used on two contrasting ombrotrophic peatlands. The two sites comprise a Sphagnum-dominated peatland in Tierra del Fuego (Argentina) and a graminoid-dominated peatland in Galicia (Spain). The purpose of this study was to examine the use of analytical pyrolysis in the environmental interpretation of peat profiles and to gain an improved understanding of peat OM dynamics and thereby develop parameters that reliably reflect past environmental conditions.The molecular composition of the Sphagnum-dominated Harberton peatland was first explored for a selection of samples. Several peat fractions have been analysed, including NaOH-extract, NaOH-insoluble residue and bulk sample. A large number of pyrolysis products was identified and quantified for all peat samples; additionally total C, N and ash content were measured. Molecular parameters were identified by a systematic methodological approach. Peatland plants have been analysed in search for specific markers. Factor analysis was used to reduce the number of pyrolysis products for quantification and to assess differences in peat chemistry and relate these to environmental factors. This resulted in a number of molecular parameters that reflect botanical changes, (an)aerobic decomposition and fire incidence.The results of the different peat fractions and plant analysis were applied to a large number of bulk samples (67), and used to reconstruct the 12,000 years of vegetation history of the Harberton core, which was then interpreted in terms of past hydrological conditions. The C:N ratio showed a perfect agreement with the botanical composition according to pyrolytic plant markers. It appeared that the n-alkane distribution showed remarkable changes with respect to shifts in the abundance of Sphagnum. Consequently, the detailed vegetation reconstruction was used to discuss the application of the n-alkane distribution in ombrotrophic peat. The simultaneous effects of botanical shifts (source material) and decomposition may cause conflicting hydrological interpretations for non-specific plant markers such as n-alkanes. The results indicated a considerable effect of aerobic decomposition on the distribution of n-alkanes. Although pyrolysis is not the regular method to establish the n-alkane distribution, comparison of n-alkanes in the NaOH-extract and residue peat samples supported the findings. The results emphasise the importance of combining vegetation and decomposition characteristics.For the graminoid-dominated Penido Vello peatland, all 101 bulk peat samples of the 3 m thick peat deposit have been analysed. In addition to the search for specific compounds of peatland plants, the same pyrolysis products were quantified for plant pyrolysates and peat. Depth records of plant markers agreed well with their preferential habitat, with the degree of decomposition and with the transition from minerotrophic to ombrotrophic peat. Factor analysis was used to reconstruct past hydrology. The results showed the importance of high-resolution sampling through the higher correlations between molecular parameters in the part sampled each 2 cm compared to 5 cm. Furthermore, good correlations of pyrolysis results were found with mineral content, solid-state 13C CPMAS NMR data and total N.The hydrological reconstruction based on depth records of plant markers and factor scores obtained by factor analysis of all quantified pyrolysis products, and the low contribution of Sphagnumto the graminoid-dominated Penido Vello peat allowed studying the effects of source and decay on the lignin composition. A large number of lignin pyrolysis products were quantified for peatland plants and for the three different peat fractions for a selection of 15 samples. Lignin composition of woody and graminoid plant species were compared as well as the lignin composition in different peat fractions, and their relation to source or decay was established.To determine whether the lignin parameters, derived from analysis of plants and peat fractions, can be used to reconstruct peat environment, they were applied to all 51 bulk peat samples of the upper meter of the Penido Vello core. The results show a strong effect of vegetation type and anaerobicity on generally-used lignin decomposition proxies, which indicates that such proxies are not reliable without information on the context.To examine the interaction between vegetation type and decomposition processes, the results of Sphagnum-dominated peat and graminoid-dominated peat were combined. In addition to the well-known pyrolytic marker from Sphagnum (4-isopropenylphenol), depth records of pyrolysis products specific for lichens and graminoids functioned well in both peatlands and are considered reliable markers for application in other peatlands. A number of other identified markers only functioned well within one of both peatlands. The different functioning of these markers in the two peatlands emphasises the importance of plant analysis prior to the use of pyrolytic biomarkers with low specificity, but also shows that supposedly non-specific pyrolysis products can be specific within a certain peatland ecosystem. The use of different peat fractions (NaOH-extractable and non-extractable peat) provided information on the degree of decomposition and allowed comparison with studies on peat humic acids and humin, and the generally applied colorimetric method to determine peat humification. Furthermore, the comparison of pyrolysates of extracts and residues for a selection of peat samples, in combination with factor analysis, allowed separation of the effects of source, and several stages of aerobic and anaerobic decay. Degradation of lignin-cellulose (vascular plants) and polyphenol-cellulose (Sphagnum) is discussed using the abundance of their markers (lignin moieties, levoglucosan and 4-isopropenylphenol) in pyrolysates of the different peat fractions, and gives insight into degradation mechanisms. The results indicated that, in Sphagnum litter, polyphenols are more easily degraded than polysaccharides. Comparison of pyrolysis results and C:N ratio showed that differences in litter quality between Sphagnum and vascular plants is a major factor that determines the variance of C:N with depth. Large part of the variation in C:N in Sphagnum-dominated peat is caused by decomposition rather than small increases of vascular plants upon drier conditions, while in graminoid-dominated peat this is not true and several processes may disturb the effect of mass loss on the C:N ratio. The C:N ratio can thus be a consistent decomposition proxy in Sphagnum-dominated peat but not in graminoid-dominated peat. Pyrolysis-GC/MS in combination with the applied research design provided detailed chemical information that gave insight in both vegetation and decomposition characteristics. This methodology thus has a high potential for the reconstruction of past environmental conditions.

De werking is getest van een flexibel geautomatiseerd meet- en regelsysteem voor de ammoniumgift (afhankelijk van de pH van de drain). Het effect is van de verhoogde ammoniumgift op de pH, de gewassamenstelling en gewasproductie is gemeten.

Fertilisers received a lot of attention when growers first started using substrates. Since then the nutritional requirements of the plant have been largely driven by the need to reduce runoff emissions. In addition, more efficient use of fertilisers is playing a role. Until now growers went along with standerd fertiliser strategies. Now they are starting to adjust the nutrients given to suit the plant's needs.

In de jaren 2003 tot 2007 is het aantal bedrijven waarop (semi)gesloten geteeld wordt geleidelijk toegenomen. Op alle bedrijven bleken echter vragen te bestaan over de reacties van het gewas op het nieuwe klimaat. Daarom is in 2008 door Wageningen UR Glastuinbouw een onderzoek gestart naar de groei van tomaat in geconditioneerde kassen, waarin veel aandacht wordt besteed aan de fysiologische processen in de plant. Het onderzoek wordt gefinancierd vanuit het programma Kas als Energiebron door Productschap Tuinbouw en het ministerie van EL&I en wordt begeleid door een aantal tomatentelers en een adviseur. Het onderzoek dat in dit rapport wordt beschreven had als centrale vragen hoe verschillende temperatuurstrategieën de processen in de plant beïnvloeden en hoe CO2 in de kas efficiënt benut kan worden.

In de jaren 2003 tot 2007 is het aantal bedrijven waarop (semi)gesloten geteeld wordt geleidelijk toegenomen. Op alle bedrijven bleken echter vragen te bestaan over de reacties van het gewas op het nieuwe klimaat. Daarom is in 2008 door Wageningen UR Glastuinbouw een onderzoek gestart naar de groei van tomaat in geconditioneerde kassen, waarin veel aandacht wordt besteed aan de fysiologische processen in de plant. Het onderzoek wordt gefinancierd vanuit het programma Kas als Energiebron door Productschap Tuinbouw en het ministerie van EL&I en wordt begeleid door een aantal tomatentelers en een adviseur. Het onderzoek dat in dit rapport wordt beschreven had als centrale vragen hoe verschillende temperatuurstrategieën de processen in de plant beïnvloeden en hoe CO2 in de kas efficiënt benut kan worden.

Bij de introductie van de eerste substraten kreeg de bemesting veel belangstelling. Daarna bleef de behoefte van de plant aan voedingsstoffen lange tijd onderbelicht. Nu is er sprake van een revival. Verlaging van de emissies is een motor achter de hernieuwde belangstelling. Maar een effectiever gebruik van meststoffen begint ook mee te spelen. Tot nu toe voorzagen de telers het systeem van meststoffen. Nu beginnen ze de voedingsgift op de plant af te stemmen.

Bij de introductie van de eerste substraten kreeg de bemesting veel belangstelling. Daarna bleef de behoefte van de plant aan voedingsstoffen lange tijd onderbelicht. Nu is er sprake van een revival. Verlaging van de emissies is een motor achter de hernieuwde belangstelling. Maar een effectiever gebruik van meststoffen begint ook mee te spelen. Tot nu toe voorzagen de telers het systeem van meststoffen. Nu beginnen ze de voedingsgift op de plant af te stemmen.

In proeven op vier locaties met verschillende tarwerassen onderzocht PPO de werking van de chlorophylmeter, waarmee de groenheid van een tarwegewas wordt vastgesteld en vervolgens daarmee de stikstofbemesting wordt afgestemd op de behoefte. Met het systeem blijkt het goed mogelijk de optimale tweede en derde stikstofgift te bepalen (resp. aan het begin van de strekkingsfase en bij het in aar komen)

In het project Business Intelligence (BI) in de Sierteelt, dat ingediend is bij Pieken in de Delta Zuidvleugel in 2006, staat de uitwisseling van operationele gegevens tussen partners in de keten (ketentransparantie) en het intelligente gebruik daarvan voor verbetering van de bedrijfsvoering op keten niveau centraal. Het doel van het project was om een theoretisch kader en praktische tools te ontwikkelen voor het intelligent gebruiken van operationele gegevens in de sierteelt. In dit rapport wordt een beschrijving gegeven over de ontwikkelingen met betrekking tot BI in de theorie en de praktijk waarbij vanuit diverse invalshoeken is gewerkt. Daarnaast is in het project aandacht besteed aan het operationeel maken van het gedachtegoed van operationele BI. Dat heeft zijn vorm gevonden in een blauwdruk voor de aanpak van BI projecten in de sector en een beschrijving van een uitgevoerd pilotproject. Uit de studie komt naar voren dat operationele BI waardevol is voor de verbetering van de bedrijfsvoering op ketenniveau en dat een (her)bruikbare blauwdruk is ontwikkeld.

In het project Business Intelligence (BI) in de Sierteelt, dat ingediend is bij Pieken in de Delta Zuidvleugel in 2006, staat de uitwisseling van operationele gegevens tussen partners in de keten (ketentransparantie) en het intelligente gebruik daarvan voor verbetering van de bedrijfsvoering op keten niveau centraal. Het doel van het project was om een theoretisch kader en praktische tools te ontwikkelen voor het intelligent gebruiken van operationele gegevens in de sierteelt. In dit rapport wordt een beschrijving gegeven over de ontwikkelingen met betrekking tot BI in de theorie en de praktijk waarbij vanuit diverse invalshoeken is gewerkt. Daarnaast is in het project aandacht besteed aan het operationeel maken van het gedachtegoed van operationele BI. Dat heeft zijn vorm gevonden in een blauwdruk voor de aanpak van BI projecten in de sector en een beschrijving van een uitgevoerd pilotproject. Uit de studie komt naar voren dat operationele BI waardevol is voor de verbetering van de bedrijfsvoering op ketenniveau en dat een (her)bruikbare blauwdruk is ontwikkeld.

In opdracht van Projectbureau Actief Bodembeheer de Kempen is een vervolgonderzoek gedaan naar de relatie tussen cadmium en zink in de bodem en in gewassen. In 2003 en 2004 zijn bij dertien bedrijven in de gemeente Cranendonck bodem en gewasmonsters onderzocht bij aardappel, granen, gras, mais en suikerbiet. Het aantal locaties met graan bleek te gering om een goede relatie af te leiden tussen cadmium in de bodem en het gewas zodat in 2005 ook in de provincie Limburg locaties gezocht zijn met granen. Tevens zijn in 2005 locaties met schorseneren en wortels gezocht omdat deze gewassen mogelijk gevoeliger zijn dan de eerdere onderzochte gewassen. Bepaald zijn de cadmium-, lood en zinkgehalten van de grond en gewasproducten. In combinatie met het werk van 2003 en 2004 wordt voor percelen met maïs, gras, aardappelen en tarwe advies gegeven om te komen tot een situatie zonder overschrijdingen van de gewasnormen

Onderzocht is het effect van het verhogen van de pH van de bodem op de cadmium- en zinkopname door de landbouwgewassen: prei, schorseneer, aardappel, tarwe en gras. Op een locatie in de Kempen met een relatief hoge cadmiumverontreiniging (1,5 a 2 mg Cd.kg-1 grond) is de pH van de bodem verhoogd met behulp van kalk en cement. In 2004 en 2005 zijn bodem- en gewasmonsters geanalyseerd waaruit blijkt dat de cadmium- en zinkopname over het algemeen daalt als functie van de behandeling. De gewasnormen voor cadmium worden overschreden bij alle gewassen. De overschrijding is bij prei en schorseneer hoog. Onder invloed van de behandeling met kalk dalen de cadmiumgehalten bij alle gewassen behalve gras. Onder invloed van de behandeling met cement dalen de cadmiumgehalten bij alle gewassen en worden alleen de normen nog overschreden bij prei en schorseneer. Bij schorseneer wordt naast cadmium ook de norm voor lood overschreden, ook na behandeling met kalk of cement. De geconstateerde effecten van de zuurgraad op de cadmium- en zinkgehalten zijn consistent met de verschillen in metaalgehalten die gevonden zijn bij landbouwgewassen bij agrariërs in de Kempen, en geven daarmee een belangrijke experimentele onderbouwing voor de eerder vastgestelde relatie tussen zuurgraad van de bodem en de cadmium- en zinkopname door gewassen

Onderzocht is het effect van het verhogen van de pH van de bodem op de cadmium- en zinkopname door de landbouwgewassen: prei, schorseneer, aardappel, tarwe en gras. Op een locatie in de Kempen met een relatief hoge cadmiumverontreiniging (1,5 a 2 mg Cd.kg-1 grond) is de pH van de bodem verhoogd met behulp van kalk en cement. In 2004 en 2005 zijn bodem- en gewasmonsters geanalyseerd waaruit blijkt dat de cadmium- en zinkopname over het algemeen daalt als functie van de behandeling. De gewasnormen voor cadmium worden overschreden bij alle gewassen. De overschrijding is bij prei en schorseneer hoog. Onder invloed van de behandeling met kalk dalen de cadmiumgehalten bij alle gewassen behalve gras. Onder invloed van de behandeling met cement dalen de cadmiumgehalten bij alle gewassen en worden alleen de normen nog overschreden bij prei en schorseneer. Bij schorseneer wordt naast cadmium ook de norm voor lood overschreden, ook na behandeling met kalk of cement. De geconstateerde effecten van de zuurgraad op de cadmium- en zinkgehalten zijn consistent met de verschillen in metaalgehalten die gevonden zijn bij landbouwgewassen bij agrariërs in de Kempen, en geven daarmee een belangrijke experimentele onderbouwing voor de eerder vastgestelde relatie tussen zuurgraad van de bodem en de cadmium- en zinkopname door gewassen

De nieuwe stikstofgebruiksnormen zijn nog niet precies vastgesteld, maar lijken strenger te worden dan Minas. Een goede meting van stikstofbehoefte is daarom van steeds groter belang. Een bepaling met de zogenaamde Cropscan zou daarbij kunnen helpen