Search

In de fruitteeltsector zijn de mogelijkheden voor investeringen beperkt door de geringe financiële marges. De sector kijkt mede daarom naar de bruikbaarheid van innovaties uit andere sectoren. Driftarme spuitdoppen worden volop toegepast in de akkerbouw. Na een periode van experimenteren en verbeteren zijn er nu doppen die geschikt zijn voor toepassing in de fruitteelt.

Spray drift measurements have been performed to quantify the effect of variations in wind angle and wind speed during application and the sprayer boom movement alongside the sprayed edge of the field on spray drift deposition alongside a sprayed potato field (2007-2008). Results of these spray drift measurements are used to develop spray drift models incorporating the effects of wind variability and sprayer boom movement on spray drift deposition. Measured spray drift deposition patterns are analysed based on the wind field and sprayer boom movements measured during the spray drift experiments. Models have been developed incorporating the variability of the windfield and the sprayer boom movement calculating the trajectories of individual packages of spray drift from discrete nozzle positions in time during the spraying of the edge of the field. The addition of sprayer boom movement in the spray drift model over wind field alone improved the calculated results of spray drift deposition variation alongside the field.

Sensor gestuurde spuitsystemen waarmee door middel van een sensor kwantitatief een aantasting of hoeveelheid onkruid (biomassa) in het veld gemeten kan worden vragen om spuitsystemen met een variabele dosering. Eén methode om dat te realiseren is met een Pulse Width Modulation (PWM) techniek het debiet van de spuitdop te variëren. Dit PWM-systeem bestaat uit een dophouder met daarin een klep die tijdens de bespuiting met een hoge frequentie (PWM-cyclus) open en dicht wordt gezet. Met deze debietinstellingen kunnen spotsprays worden gegenereerd om individuele planten een plantafhankelijke of specifieke dosis aan gewasbeschermingsmiddel te geven. Bij een spotspray wordt de dop meerdere PWM-cycli opengezet. Er is dus sprake van een PWM-cyclustijd die veel korter is dan de lengte van de spotspray. In dit onderzoek wordt de druppelverdeling van een PWM-gemoduleerde dop (Rometron WeedIt, Steenderen), voor een debiet van 20% en 50% van het maximale debiet bij een druk van 2 en 3 bar, onderzocht.

In 2004 is het Lozingenbesluit open teelt geëvalueerd. Hieruit bleek dat de fruitteeltsector de doelstelling om de drift naar het oppervlaktewater met 90% te verminderen nog niet heeft gehaald. Om deze reden heeft in 2007 een aanscherping van het Lozingenbesluit plaats gevonden. Als basismaatregel is voor een standaard spuittechniek in de fruitteelt de teeltvrije zone naast watergangen van 3 meter verbreed naar 9 meter. Deze teeltvrije zone kan smaller zijn als er extra maatregelen worden toegepast om drift te beperken.

Bij veldmetingen (Zande et al., 2005) werd bij gebruik van een standaard spleetdop (TeeJet XR11004 bij 3 bar spuitdruk) bij een rijsnelheidsverhoging van 6 km/h naar 12 km/h op de strook 2½-3½ m vanaf de buitenste dop een toename van de drift van 46% gevonden. Tijdens dezelfde metingen werd bij een voorkamer spleetdop (TeeJet DG11004 bij 3 bar spuitdruk) in combinatie met een kantdop (Lechler IS8004) een toename gevonden van 364%. Bij validatiemetingen voor het IDEFICS model werd bij een rijsnelheidsverhoging van 0,5 m/s tot 1,5 m/s een gemiddelde toename in driftdepositie van 20% gevonden (Holterman et al., 1997). Van een aantal geselecteerde spuitdoppen uit de driftreductieklassen 50,75, 90 en 95 (TCT,2012) zijn in 2012 de druppelgrootte spectra gemeten (Zande et al., 2012) en is de drift uitgerekend met het driftmodel IDEFICS (Holterman et al., 1997). De spuitdopselectie bestond uit verschillende doptypen zoals venturi spleetdoppen, tweewaaier spleetdoppen en hispeed spleetdoppen. De drift van de geselecteerde doppen werd berekend bij de standaard rijsnelheid van 6 km/h en bij de hogere snelheden van 8, 10, 12 en 18 km/h. Resultaat van deze modelberekeningen was dat de gemiddelde toename in drift door toename van de snelheid 20% was. Doel van deze berekeningen was of aangegeven kon worden of spuitdoppen of een hogere rijsnelheid resulteert in een andere klassenindeling. Gevonden werd dat door toename van de rijsnelheid bij de meeste doppen de driftdepositie toe nam. Omdat eerdere veldmetingen van de drift afwijken van de modelberekeningen door toename van de rijsnelheid zijn enkeldops drift metingen uitgevoerd ter validatie van het driftmodel IDEFICS. Om het driftmodel IDEFICS te valideren voor rijsnelheidseffecten en doptype zijn met de doppen uit bovenstaande studie enkeldops driftmetingen uitgevoerd in 2011-2012. Naast meting van de drift naar de grond is ook de drift naar de lucht gemeten. Bij de metingen zijn twee meetmethoden vergeleken: een passieve methode met bolcollectoren (standaard) en door middel van met actieve aanzuiging (filters). Doel daarvan is om te kijken wat de verschillen zijn en of er een correlatie tussen de twee methoden is. In deze rapportage worden de meetmethodieken beschreven in hoofdstuk 2 en de resultaten in hoofdstuk 3. Het rapport eindigt met discussie (hoofdstuk 4) en conclusies (hoofdstuk 5).

Spray drift measurements have been performed to quantify the effect of variations in wind angle and wind speed during application and the sprayer boom movement alongside the sprayed edge of the field on spray drift deposition alongside a sprayed potato field (2007-2008). Results of these spray drift measurements are used to develop spray drift models incorporating the effects of wind variability and sprayer boom movement on spray drift deposition. Measured spray drift deposition patterns are analysed based on the wind field and sprayer boom movements measured during the spray drift experiments. Models have been developed incorporating the variability of the windfield and the sprayer boom movement calculating the trajectories of individual packages of spray drift from discrete nozzle positions in time during the spraying of the edge of the field. The addition of sprayer boom movement in the spray drift model over wind field alone improved the calculated results of spray drift deposition variation alongside the field.

Sensor gestuurde spuitsystemen waarmee door middel van een sensor kwantitatief een aantasting of hoeveelheid onkruid (biomassa) in het veld gemeten kan worden vragen om spuitsystemen met een variabele dosering. Eén methode om dat te realiseren is met een Pulse Width Modulation (PWM) techniek het debiet van de spuitdop te variëren. Dit PWM-systeem bestaat uit een dophouder met daarin een klep die tijdens de bespuiting met een hoge frequentie (PWM-cyclus) open en dicht wordt gezet. Met deze debietinstellingen kunnen spotsprays worden gegenereerd om individuele planten een plantafhankelijke of specifieke dosis aan gewasbeschermingsmiddel te geven. Bij een spotspray wordt de dop meerdere PWM-cycli opengezet. Er is dus sprake van een PWM-cyclustijd die veel korter is dan de lengte van de spotspray. In dit onderzoek wordt de druppelverdeling van een PWM-gemoduleerde dop (Rometron WeedIt, Steenderen), voor een debiet van 20% en 50% van het maximale debiet bij een druk van 2 en 3 bar, onderzocht.

In 2004 is het Lozingenbesluit open teelt geëvalueerd. Hieruit bleek dat de fruitteeltsector de doelstelling om de drift naar het oppervlaktewater met 90% te verminderen nog niet heeft gehaald. Om deze reden heeft in 2007 een aanscherping van het Lozingenbesluit plaats gevonden. Als basismaatregel is voor een standaard spuittechniek in de fruitteelt de teeltvrije zone naast watergangen van 3 meter verbreed naar 9 meter. Deze teeltvrije zone kan smaller zijn als er extra maatregelen worden toegepast om drift te beperken.

Voor neerwaartse bespuitingen in de boomteelt (laan - en parkbomen, bos- en haagplantsoen, vruchtbomen, rozestruiken , sierconiferen, etc.) wordt nu gebruik gemaakt van de driftcijfers voor veldspuiten. Deze driftcijfers zijn afgeleid van bespuitingen in aardappelen met een veldspuit. Onkruidbestrijding wordt in de boomteelt echter vooral uitgevoerd met onkruidspuiten met spuitboompjes die laag boven het grond oppervlak (max. 30 cm) bewegen met neerwaarts gerichte spuitdoppen. Aangenomen mag worden dat de drift bij deze toepassing aanzienlijk lager zal zijn dan bij een bespuiting van aardappelen (50 cm boomhoogte boven een gewas van 50 - 75 cm hoog). Om de optredende drift bij onkruidbespuitingen in de boomteelt te kwantificeren en aan te tonen dat de drift bij bespuitingen met een onkruidspuit lager is dan het nu gehanteerde driftpercentage in het Toelatingsbeleid (1%) zijn in 2010 en 2011 veldmetingen uitgevoerd in een perceel laanbomen.

Het Lozingenbesluit Open Teelt en Veehouderij (LOTV, nu Activiteitenbesluit Milieubeheer) bepaalt dat bij bespuitingen van een gewas met veldspuitapparatuur de buitenste strook bespoten moet worden met driftarme spuitdoppen. Uit de resultaten van druppelgroottemetingen wordt aangegeven of de in dit onderzoek onderzochte spuitdoppen, bij bepaalde drukken, volgens het Lozingenbesluit aangemerkt kunnen worden met de status driftarm. Bij de beoordeling van de toelating van bestrijdingsmiddelen en de beperking van de teeltvrije zone in het Lozingenbesluit kan gewerkt worden met het driftpercentage dat bij een zekere dop-drukcombinatie behoort. Dop-drukcombinaties zijn daartoe in te delen in driftreductieklassen van 50, 75, 90 en 95%. In deze rapportage worden de Albuz spleetdoppen CVI110-015, CVI110-02, CVI110-025, CVI110-03, CVI110-04 enCVI110-05 bij een druk van 1 bar, en de doppen CVI110-04 n CVI110-05 ook bij 1,5 bar, onderzocht op hun druppelgroottespectrum. Aan de hand van druppelgroottemetingen wordt beoordeeld of deze optypen bij de aangegeven spuitdruk aan de status driftarm volgens het Lozingenbesluit (Activiteitenbesluit Milieubeheer) voldoen. Daarnaast wordt bepaald tot welke driftreductie klasse een bepaalde dop- drukcombinatie behoort.

Ter beperking van de drift is het verplicht met veldspuiten de buitenste 14 m van het veld te spuiten met driftarme spuitdoppen en een driftreducerende kantdop. Om het effect van kantdoppen op de depositie ‘over de rand van het gewas’ en de drift te meten zijn enkelsdopsbespuitingen en driftmetingen uitgevoerd. De drift van 15 kantdoppen (02 en 04 grootte) werd gemeten en vergeleken met de standaard spleetdop TeeJet XR 110.04 en de BCPC grensdop Fijn/ Midden de Lurmark 31 - 03 - F110

Ter beperking van de drift is het verplicht met veldspuiten de buitenste 14 m van het veld te spuiten met driftarme spuitdoppen en een driftreducerende kantdop. Om het effect van kantdoppen op de depositie ‘over de rand van het gewas’ en de drift te meten zijn enkelsdopsbespuitingen en driftmetingen uitgevoerd. De drift van 15 kantdoppen (02 en 04 grootte) werd gemeten en vergeleken met de standaard spleetdop TeeJet XR 110.04 en de BCPC grensdop Fijn/ Midden de Lurmark 31 - 03 - F110

Een aantal middelen in de laanboomteelt (spillen en opzetters) mag alleen gebruikt worden met driftarme doppen. Onduidelijk is welke. De activiteiten binnen dit project geven hierin helderheid.

Voor neerwaartse bespuitingen in de boomteelt (laan - en parkbomen, bos- en haagplantsoen, vruchtbomen, rozestruiken , sierconiferen, etc.) wordt nu gebruik gemaakt van de driftcijfers voor veldspuiten. Deze driftcijfers zijn afgeleid van bespuitingen in aardappelen met een veldspuit. Onkruidbestrijding wordt in de boomteelt echter vooral uitgevoerd met onkruidspuiten met spuitboompjes die laag boven het grond oppervlak (max. 30 cm) bewegen met neerwaarts gerichte spuitdoppen. Aangenomen mag worden dat de drift bij deze toepassing aanzienlijk lager zal zijn dan bij een bespuiting van aardappelen (50 cm boomhoogte boven een gewas van 50 - 75 cm hoog). Om de optredende drift bij onkruidbespuitingen in de boomteelt te kwantificeren en aan te tonen dat de drift bij bespuitingen met een onkruidspuit lager is dan het nu gehanteerde driftpercentage in het Toelatingsbeleid (1%) zijn in 2010 en 2011 veldmetingen uitgevoerd in een perceel laanbomen.

Het Lozingenbesluit Open Teelt en Veehouderij (LOTV, nu Activiteitenbesluit Milieubeheer) bepaalt dat bij bespuitingen van een gewas met veldspuitapparatuur de buitenste strook bespoten moet worden met driftarme spuitdoppen. Uit de resultaten van druppelgroottemetingen wordt aangegeven of de in dit onderzoek onderzochte spuitdoppen, bij bepaalde drukken, volgens het Lozingenbesluit aangemerkt kunnen worden met de status driftarm. Bij de beoordeling van de toelating van bestrijdingsmiddelen en de beperking van de teeltvrije zone in het Lozingenbesluit kan gewerkt worden met het driftpercentage dat bij een zekere dop-drukcombinatie behoort. Dop-drukcombinaties zijn daartoe in te delen in driftreductieklassen van 50, 75, 90 en 95%. In deze rapportage worden de Albuz spleetdoppen CVI110-015, CVI110-02, CVI110-025, CVI110-03, CVI110-04 enCVI110-05 bij een druk van 1 bar, en de doppen CVI110-04 n CVI110-05 ook bij 1,5 bar, onderzocht op hun druppelgroottespectrum. Aan de hand van druppelgroottemetingen wordt beoordeeld of deze optypen bij de aangegeven spuitdruk aan de status driftarm volgens het Lozingenbesluit (Activiteitenbesluit Milieubeheer) voldoen. Daarnaast wordt bepaald tot welke driftreductie klasse een bepaalde dop- drukcombinatie behoort.

Een aantal middelen in de laanboomteelt (spillen en opzetters) mag alleen gebruikt worden met driftarme doppen. Onduidelijk is welke. De activiteiten binnen dit project geven hierin helderheid.

Een aantal middelen in de laanboomteelt (spillen en opzetters) mag alleen gebruikt worden met driftarme doppen. Onduidelijk is welke. De activiteiten binnen dit project geven hierin helderheid.

Een aantal middelen in de laanboomteelt (spillen en opzetters) mag alleen gebruikt worden met driftarme doppen. Onduidelijk is welke. De activiteiten binnen dit project geven hierin helderheid.

Door Zande et al. (2012) werd bepaald wat de 6 meest perspectiefvolle dop-druk-spuitboomhoogte combinaties zijn waarbij een minimale toename in drift optreedt door toename van de rijsnelheid. In deze rapportage wordt een laboratoriumonderzoek beschreven van het effect van deze combinaties van doptype, spuitboomhoogte en dopafstand op de verdeling van spuitvloeistof in een aardappelgewas.

In deze rapportage wordt op basis van eerder gedane sleepdoek driftmetingen en metingen naar het effect van een kantdop op een veldspuit ingeschat wat het driftreducerend effect van de Wingssprayer kan zijn. De Wingssprayer is een verbeterde versie van de sleepdoek. Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van Wingssprayer B.V.

Sensor gestuurde spuitsystemen waarmee doormiddel van een sensor een kwantitatieve aantasting of hoeveelheid onkruid in het veld gemeten kan worden vragen om spuitsystemen met een variabele dosering. Eén methode om dat te realiseren is met een Pulse Width Modulation (PWM) techniek het debiet te variëren. Dit systeem bestaat uit een klep die met een hoge frequentie open en dicht wordt gezet. Het spuitbeeld varieert daarmee binnen de PWM-cyclustijd. Met deze debietinstellingen kunnen spotsprays worden uitgevoerd waarbij de dop meerdere PWM-cycli opengezet wordt om individuele planten een specifieke dosis te geven. In dit onderzoek wordt de druppelverdeling van een PWM-gemoduleerde dop als functie van de cyclustijd onderzocht voor een debiet van 20% en 50%. In onderdeel 1 wordt met een PDPA het druppelgrootte- en snelheid-spectrum op drie verschillende posities onder de dop gemeten. In onderdeel 2 wordt de druppelverdeling van spotsprays in kaart gebracht. De techniek wordt in het veld bij een snelheid tot 20 km/u toegepast, deze snelheden zijn niet te realiseren in het PDPA-lab. Om toch een indicatie van de spotspray bij deze snelheden te krijgen is met ventilatoren een ‘rijwind’ aangebracht. In onderdeel 3 is depositie van individuele spotsprays bepaald met een bewegende dop bij snelheden van 1 m/s (3.6 km/u), 2m/s (7.2 km/u) en 4m/s (14.4 km/u). De spotsprays worden met zwarte kleurstof (Nigrosine) en BSF uitgevoerd, uit de Nigrosine metingen kan bij benadering een druppelverdeling bepaald worden en uit de BSF-metingen een kwantitatieve depositie. PDPA-metingen kunnen niet aan deze individuele spotsprays gedaan worden omdat het meetvolume van de PDPA erg klein is (~ 1 mm3) moeten er honderden spotsprays geaccumuleerd worden om aan voldoende druppels te komen voor een betrouwbaar druppelgrootte- en snelheids-spectrum.

Sensor gestuurde spuitsystemen waarmee doormiddel van een sensor een kwantitatieve aantasting of hoeveelheid onkruid in het veld gemeten kan worden vragen om spuitsystemen met een variabele dosering. Eén methode om dat te realiseren is met een Pulse Width Modulation (PWM) techniek het debiet te variëren. Dit systeem bestaat uit een klep die met een hoge frequentie open en dicht wordt gezet. Het spuitbeeld varieert daarmee binnen de PWM-cyclustijd. Met deze debietinstellingen kunnen spotsprays worden uitgevoerd waarbij de dop meerdere PWM-cycli opengezet wordt om individuele planten een specifieke dosis te geven. In dit onderzoek wordt de druppelverdeling van een PWM-gemoduleerde dop als functie van de cyclustijd onderzocht voor een debiet van 20% en 50%. In onderdeel 1 wordt met een PDPA het druppelgrootte- en snelheid-spectrum op drie verschillende posities onder de dop gemeten. In onderdeel 2 wordt de druppelverdeling van spotsprays in kaart gebracht. De techniek wordt in het veld bij een snelheid tot 20 km/u toegepast, deze snelheden zijn niet te realiseren in het PDPA-lab. Om toch een indicatie van de spotspray bij deze snelheden te krijgen is met ventilatoren een ‘rijwind’ aangebracht. In onderdeel 3 is depositie van individuele spotsprays bepaald met een bewegende dop bij snelheden van 1 m/s (3.6 km/u), 2m/s (7.2 km/u) en 4m/s (14.4 km/u). De spotsprays worden met zwarte kleurstof (Nigrosine) en BSF uitgevoerd, uit de Nigrosine metingen kan bij benadering een druppelverdeling bepaald worden en uit de BSF-metingen een kwantitatieve depositie. PDPA-metingen kunnen niet aan deze individuele spotsprays gedaan worden omdat het meetvolume van de PDPA erg klein is (~ 1 mm3) moeten er honderden spotsprays geaccumuleerd worden om aan voldoende druppels te komen voor een betrouwbaar druppelgrootte- en snelheids-spectrum.

In deze rapportage wordt op basis van eerder gedane sleepdoek driftmetingen en metingen naar het effect van een kantdop op een veldspuit ingeschat wat het driftreducerend effect van de Wingssprayer kan zijn. De Wingssprayer is een verbeterde versie van de sleepdoek. Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van Wingssprayer B.V.

Voor neerwaartse bespuitingen in de boomteelt (laan - en parkbomen, bos - en haagplantsoen, vruchtbomen, rozestruiken, sierconiferen, etc.) wordt nu gebruik gemaakt van de driftcijfers voor veldspuiten. Deze driftcijfers zijn afgeleid van bespuitingen in aardappelen met een veldspuit. Onkruidbestrijding wordt in de boomteelt echter vooral uitgevoerd met spuitboompjes die laag boven het grondoppervlak (max. 3 0 cm) bewegen met neerwaarts gerichte spuitdoppen. Aangenomen mag worden dat de drift bij deze toepassing aanzienlijk lager zal zijn dan bij een bespuiting van aardappelen (50 cm boomhoogte boven een gewas van 50 - 75 cm hoog). Om de optredende drift bij onkruidbespuitingen in de boomteelt te kwantificeren en aan te tonen dat de drift lager is dan het nu gehanteerde driftpercentage in het Toelatingsbeleid (Ctgb, 2012; 1% driftdepositie op wateroppervlak) zijn in 2010 en 2011 veldmetingen uitgevo erd in een perceel laanbomen (Stallinga et al. , 2012). De percelen waren beschikbaar omdat daar driftmetingen bij gebruik van een mastspuit in de hoge laanbomen uitgevoerd werden (Stallinga et al. , 2011). In de boomteelt worden bespuitingen ook uitgevoerd met een zogenaamde kappenspuit. De spuitdoppen worden hierbij afgeschermd met een kap, zodat uitsluitend het onkruid geraakt wordt en niet de gewasplanten. Om de mate van driftbeperking door een kappenspuit vast te stellen zijn in 2011 veldmetingen uitgevoerd.

Door Zande et al. (2012) werd bepaald wat de 6 meest perspectiefvolle dop-druk-spuitboomhoogte combinaties zijn waarbij een minimale toename in drift optreedt door toename van de rijsnelheid. In deze rapportage wordt een laboratoriumonderzoek beschreven van het effect van deze combinaties van doptype, spuitboomhoogte en dopafstand op de verdeling van spuitvloeistof in een aardappelgewas.

Op basis van laboratorium metingen kunnen spuitdoppen geïdentificeerd worden waarvan de dop-drukcombinaties in te delen zijn in driftreductieklassen van 50, 75, 90 en 95%. In deze rapportage worden de resultaten van de veldmetingen beschreven die deze indeling onder veldomstandigheden aantonen. De metingen werden uitgevoerd bij PPO Fruit te Randwijk.

Een teeltvrije zone van 9 meter langs watergangen kan veel smaller (3m.). Fruittelers moeten dan wel gebruik maken van driftreducering zoals een tunnelspuit, windhaag of driftarme doppen in combinatie met eenzijdig spuiten van de buitenste bomenrij. De afgelopen jaren ontwikkelden PRI en PPO daarvoor een doppenclassificatiesysteem; een systeem dat bepaalde spuitdoppen indeelt in driftreducerende klassen. Dit maakt het mogelijk op een relatief eenvoudige manier nieuwe en bestaande doppen in te delen in driftreductieklassen.

Op basis van laboratorium metingen kunnen spuitdoppen geïdentificeerd worden waarvan de dop-drukcombinaties in te delen zijn in driftreductieklassen van 50, 75, 90 en 95%. In deze rapportage worden de resultaten van de veldmetingen beschreven die deze indeling onder veldomstandigheden aantonen. De metingen werden uitgevoerd bij PPO Fruit te Randwijk.