Search

Selecteren van pootaardappelen kost de teler veel tijd en vergt een hoge mate van vakmanschap. Wellicht kan een machine dat sneller en beter. Daarom start dit jaar het vierjarige project Smart Ziekzoeken Pootaardappelen om te testen of het automatisch opsporen van zieke aardappelplanten haalbaar is. Het project wordt uitgevoerd door Praktijkonderzoek Plant en Omgeving (PPO) en specialisten van Plant Research International (beide onderdeel van Wageningen UR)

Binnen het Europees project PathogenCombat is het diagnose instrument ontwikkeld. Hiermee krijgt de voedingsmiddelenproducent een indruk van het risiconiveau van de context waarin zijn voedselveiligheidssysteem opereert. Daarnaast geeft het inzicht in het prestatieniveau van zowel het systeem zelf als van de microbiële output van het systeem.

Outbreaks (of Classical Swine Fever (CSF) occurred in spring 2006 in Germany close to the Dutch border. On 6th April Dutch pig farmers were given the possibility to submit blood samples directly via their veterinary practitioner to the National Reference Laboratory for CSF if their pigs had nonspecific clinical symptoms or if pigs were being treated with antibiotics. The pig farm was not quarantined and was not visited by the veterinary authorities. Over a period of 9 weeks 156 pig farmers submitted whole blood samples via 50 different veterinary practices. All samples tested negative in the PCR test. These pig farmers and veterinary practitioners were asked to respond to a postal questionnaire with questions regarding their experience with this new diagnostic possibility, the distribution of the costs involved, a comparison official notification or use of with other instruments, such as of a leukocyte count test, and their knowledge of clinical signs of CSF 65 pig farmers (42%) and 33 veterinary practices (66%) returned the questionnaire. The main results indicated that pig farmers (72%) would use this type of exclusion diagnostics sooner than that they would approach the veterinary authorities (practitioners: 86%). Moreover the respondents considered the fact that the farm was not quarantined immediately to be an advantage (pig farmers, 79%; practitioners, 88%). 32 percent of the pig farmers were not aware that they were required to submit blood samples if pigs were being treated with antibiotics (practitioners: 11%). The majority of pig farmers and practitioners were not satisfied with the current distribution of the costs involved: in their opinion the costs of the PCR test, the costs of the veterinary practitioner and the costs for shipping the samples to the reference laboratory should be paid out of the Animal Health Fund (50% government and 50% industry) or by the government. If the current distribution of the costs is not changed, a large proportion of the pig farmers indicated that they would not use this form of exclusion diagnostics for CSF in the future. Pig farmers appeared to have a rather limited knowledge of the clinical signs of CSF: 33% of the pig farmers could mention maximally three clinical signs of CSF and 7% could not mention a single clinical sign of CSF and said they were entirely dependent on the practitioners' ability to judge a CSF-suspect situation.

On 26th of july 2007 a new case of bluetongue was notified in the Netherlands and on 2nd of august 2007 food and-mouth disease was diagnosed in Surrey, England, which raised the threat of having both infections simultaniously in one area. Bluetongue and foot-and-mouth disease have a different pathogenesis, but symptoms may resemble each other at a later stage of infection. The pathogenesis and possible clinical symptoms of both infections are discussed and illustrated with pictures.

Selecteren van pootaardappelen kost de teler veel tijd en vergt een hoge mate van vakmanschap. Wellicht kan een machine dat sneller en beter. Daarom start dit jaar het vierjarige project Smart Ziekzoeken Pootaardappelen om te testen of het automatisch opsporen van zieke aardappelplanten haalbaar is. Het project wordt uitgevoerd door Praktijkonderzoek Plant en Omgeving (PPO) en specialisten van Plant Research International (beide onderdeel van Wageningen UR)

Met het verschijnen van de 'Phoma Identification Manual' in 2004 is een tijdperk afgesloten in het Phoma onderzoek in Nederland. Met de introductie van moleculaire technieken dient zich een nieuwe fase aan. Een hernieuwd onderzoek is recentelijk opgestart door het Centraalbureau voor Schimmelcultures (CBS) en de Plantenziektenkundige Dienst (PD) en is gericht op fylogenetische vraagstukken zowel binnen het geslacht Phoma als tussen dit genus en verscheidene gerelateerde genera onderling. Daarnaast zullen de moleculaire data dienen als basis voor het ontwikkelen van soortspecifieke DNA-barcodes. Deze barcodes vormen de basis voor een nieuwe generatie moleculaire identificatie- en detectietechnieken voor belangrijke plantpathogene Phoma soorten

Since 2001 the Pig Health Unit of Utrecht University has been consulted by various pig farms regarding neonatal diarrhoea. When preventive measures against E. coli-induced diarrhoea had no or limited results, the diarrhoeic piglets were investigated further. The microbiological and pathological findings were indicative of infection with Clostridium perfringens. Toxin typing by polymerase chain reaction led to the detection of genes encoding a-toxin (cpa) and beta2-toxin (cpb2). Surprisingly, alpha- and beta2-toxin-producing C. perfringens was isolated from all tested herds with piglets with neonatal diarrhoea. From our observations, it is likely that many herds in the Netherlands are infected with beta2-toxin-producing C. perfringens strains. As present vaccines lack beta2-toxoid and thus do not provide piglets with protection against beta2-induced diarrhoea.

Het hooikoortsseizoen is inmiddels in volle gang. Mensen met hooikoorts hebben vaak ook een voedselallergie. Hun lichaam herkent per abuis de eiwitten, die in voedingsmiddelen voorkomen, zoals stuifmeeleiwitten. Deze kruisreactie is gebaseerd op vergelijkbare structuren van eiwitten of eiwitdomeinen in het uitlokkende allergeen en het allergeen dat een allergische reactie veroorzaakt. Door nieuwe concepten, zoals regulatoire T-cellen, is het mogelijk de achtergronden van de ontwikkeling van allergische klachten en hun onderlinge relaties beter te begrijpen en wellicht nieuwe therapieën te ontwikkelen

De behoefte aan snelle, eenduidige technieken voor detectie van Meloidogyne soorten neemt toe. Dergelijke technieken zijn nodig voor het goed kunnen uitvoeren van onderzoek, resistentie-management, ontwerp van vruchtwisselingschema's en voor inspectie van geoogste gewassen en grondmonsters. DNA technieken bieden aantrekkelijke oplossingen voor de problemen die met eiwittechnieken samenhangen: ze zijn relatief snel, zijn onafhankelijk van effecten van omgevingsfactoren en/of ontwikkelingsstadium op het aaltje en zijn erg betrouwbaar. Bovendien vereisen ze geen diepgaande nematologische expertise

Het opsporen en identificeren van schadelijke organismen in planten, grond, teeltsubstraat, water of lucht vormt de basis van een veilige en duurzame gewasbescherming. Daarom bestaat er een grote behoefte aan diagnostische testen, die niet alleen de plantenpathogenen snel moeten kunnen detecteren en identificeren, maar liefst ook de concentratie van de ziekteverwekker moeten kunnen inschatten. Op deze manier kan een accuraat advies gegeven worden, zodat er, naargelang de aard en de ernst van de besmetting, op een verantwoorde manier (bij)gestuurd kan worden

Hyacint mosaïk virus: ziektebeelden, virusverspreiding, bestrijding, opbrengstderving, cultuurgevoeligheid, vatbaarheid (resistentie) en kwaliteitskeuring

This book is part of the Plant Pathology in the 21st Century Series, started in the occasion of the IX International Congress of Plant Pathology, Torino, 2008. In conjunction with the Xth International Congress of Plant Pathology, held in Beijing in August 2013. Although deriving from a Congress, the book will not have the format of traditional Proceedings, but will be organized as a resource book. It will be based on invited lectures presented at the Congress as well as by other chapters selected by the editors among offered papers. This book will cover a topic very important in the field of plant pathology, dealing with detection and diagnostics. This field of research is continuously moving forwards, due to innovation in techniques. The application of new detection and diagnostic technologies are relevant to many applied fields in agriculture. The different chapters will provide a very complete figure of the topic, from general and basic aspects to practical aspects. Contents: 1. New developments in identification and quantification of airborne inoculum 2. siRNA deep sequencing and assembly: piecing together viral infections 3. Use of airborne inoculum detection for disease management decisions 4. Proximal sensing of plant diseases Case studies and special applications 5. Diagnostic Challenges for the Detection of Emerging Pathogens: A Case Study Involving the Incursion of Pseudomonas syringae pv. actinidiae in New Zealand 6. Detection of Human Pathogens on Plants - 7. Plant Disease Diagnostics For Forensic Applications III. Role of diagnostics in plant disease management 8. Results of the EU project QBOL, focusing on DNA barcoding of quarantine organisms, added to an international database (Q-bank) on identification of plant quarantine pathogens and relatives 9. On-site testing - moving decision making from the lab to the field 10. Virtual Diagnostic Networks: A platform for collaborative diagnostics 11. Development and implementation of rapid and specific detection techniques for seed-borne pathogens of leafy vegetable crops. 12. Diagnosis of plant pathogens and implications for plant health regulation: the European Food Safety Authority perspective

Nerine blijkt niet vatbaar te zijn voor het PlAMV-virus. Het onderzoek naar de vatbaarheid van Nerine geeft dan ook geen aanleiding om de bestaande teeltstrategie aan te passen. Nerine wordt veelal in vruchtwisseling geteeld met lelie. Lelie is de laatste jaren getroffen door het PlAMV (Plantago asiatica mosaic virus). Dit virus kan tijdens de teelt via de bodem verspreiden. Ook bij hergebruik van grond afkomstig van PlAMV-lelieteelt is er (tijdens de broei in de kas) een risico op infectie van de nieuwe lelieteelt. Omdat Nerinebollen vaak naast lelies worden geteeld en/of in vruchtwisseling met lelies plaatsvindt, is er een grote angst dat PlAMV mogelijk ook voor grote problemen kan zorgen bij dit gewas. Een besmetting van Nerine met PlAMV zou een decimering van de teelt betekenen. Er is een besmettingsproef uitgevoerd in de periode van augustus 2013 t/m januari 2014 met Nerine bowdeni ‘Favourite’ en ‘Van Roon’ om vast te stellen of Nerine vatbaar is voor een besmetting met PlAMV. Het virus is via verschillende methoden overgebracht op Nerine, maar vervolgens is bij geen enkele plant of bol besmetting aangetoond, terwijl dit wel het geval was bij controle leliebollen/planten. Op basis van dit onderzoek kan de conclusie worden getrokken dat Nerine niet vatbaar is voor PlAMV.

Nerine blijkt niet vatbaar te zijn voor het PlAMV-virus. Het onderzoek naar de vatbaarheid van Nerine geeft dan ook geen aanleiding om de bestaande teeltstrategie aan te passen. Nerine wordt veelal in vruchtwisseling geteeld met lelie. Lelie is de laatste jaren getroffen door het PlAMV (Plantago asiatica mosaic virus). Dit virus kan tijdens de teelt via de bodem verspreiden. Ook bij hergebruik van grond afkomstig van PlAMV-lelieteelt is er (tijdens de broei in de kas) een risico op infectie van de nieuwe lelieteelt. Omdat Nerinebollen vaak naast lelies worden geteeld en/of in vruchtwisseling met lelies plaatsvindt, is er een grote angst dat PlAMV mogelijk ook voor grote problemen kan zorgen bij dit gewas. Een besmetting van Nerine met PlAMV zou een decimering van de teelt betekenen. Er is een besmettingsproef uitgevoerd in de periode van augustus 2013 t/m januari 2014 met Nerine bowdeni ‘Favourite’ en ‘Van Roon’ om vast te stellen of Nerine vatbaar is voor een besmetting met PlAMV. Het virus is via verschillende methoden overgebracht op Nerine, maar vervolgens is bij geen enkele plant of bol besmetting aangetoond, terwijl dit wel het geval was bij controle leliebollen/planten. Op basis van dit onderzoek kan de conclusie worden getrokken dat Nerine niet vatbaar is voor PlAMV.

This book is part of the Plant Pathology in the 21st Century Series, started in the occasion of the IX International Congress of Plant Pathology, Torino, 2008. In conjunction with the Xth International Congress of Plant Pathology, held in Beijing in August 2013. Although deriving from a Congress, the book will not have the format of traditional Proceedings, but will be organized as a resource book. It will be based on invited lectures presented at the Congress as well as by other chapters selected by the editors among offered papers. This book will cover a topic very important in the field of plant pathology, dealing with detection and diagnostics. This field of research is continuously moving forwards, due to innovation in techniques. The application of new detection and diagnostic technologies are relevant to many applied fields in agriculture. The different chapters will provide a very complete figure of the topic, from general and basic aspects to practical aspects. Contents: 1. New developments in identification and quantification of airborne inoculum 2. siRNA deep sequencing and assembly: piecing together viral infections 3. Use of airborne inoculum detection for disease management decisions 4. Proximal sensing of plant diseases Case studies and special applications 5. Diagnostic Challenges for the Detection of Emerging Pathogens: A Case Study Involving the Incursion of Pseudomonas syringae pv. actinidiae in New Zealand 6. Detection of Human Pathogens on Plants - 7. Plant Disease Diagnostics For Forensic Applications III. Role of diagnostics in plant disease management 8. Results of the EU project QBOL, focusing on DNA barcoding of quarantine organisms, added to an international database (Q-bank) on identification of plant quarantine pathogens and relatives 9. On-site testing - moving decision making from the lab to the field 10. Virtual Diagnostic Networks: A platform for collaborative diagnostics 11. Development and implementation of rapid and specific detection techniques for seed-borne pathogens of leafy vegetable crops. 12. Diagnosis of plant pathogens and implications for plant health regulation: the European Food Safety Authority perspective

Nederland speelt internationaal een belangrijke rol in productie en handel van plantaardig materiaal. Hierin zijn vaak ongewenste veroorzakers van quarantaine- (Q) en kwaliteitsziekten (K) en -plagen een storende factor. Om de (fytosanitaire) kwaliteit van verhandeld (met name ook geëxporteerd) plantmateriaal ook in de toekomst te kunnen blijven garanderen, en eigen teelten te vrijwaren van ongewenste organismen is het van groot belang vroegtijdig deze plantenpathogenen te kunnen detecteren en te identificeren. Hiervoor zijn gevalideerde onderzoekmethoden noodzakelijk, die geschikt zijn voor routinematig gebruik door het bedrijfsleven, de keuringsdiensten en de NVWA. De hier voorgestelde intensieve samenwerking tussen kennisinstellingen, overheid en keuringslaboratoria is noodzakelijk om de agrarische sector toekomstbestendig te houden. Daarnaast dient naast aandacht voor nieuwe ontwikkelingen ook aandacht besteedt te worden aan kwaliteitsborging en efficiëntie verbetering van bestaande technieken zodat de taken van de keuringsdiensten beter uitgevoerd kunnen worden.

In een serie artikelen over de verschillende DLP-PO onderzoek programma's wordt in dit artikel ingegeaan op het programma 'Virussen en Viroïden (1998-2001) dat wordt uitgevoerd door Plant Research International B.V., het Praktijkonderzoek Bloembollen en Bolbloemen (PBB) en het Proefstation voor de Bloemisterij en Glasgroenten (PBG). Rubrieken in dit artikel: 1) Achtergrond; 2) Doel; 3) Centrale rol voor karakterisering; 4) Diagnostica; 5) Beheersmaatregelen; 6) Virusresistentie; 7 ) Virussen als vriend; 8) Wat levert het programma op het gebied van identificatie, karakterisering en detectie van plantenvirussen en -viroïden op?

In 1992 werd de aardappelwereld opgeschrikt door een hevige uitbarsting van de aardappelziekte, veroorzaakt door de schimmel Phytophthora infestans. Om de toedracht te achterhalen organiseerde de Plantenziektenkundige Dienst een enquete onder aardappeltelers. In tabellen en figuren wordt een analyse van de enquete gegeven

Bitterzoet wordt beschouwd als een belangrijke factor in de overleving van de bruinrotbacterie, veroorzaker van bruinrot in aardappel, in oppervlaktewater in Nederland. Onderzoek heeft geleid tot verbeterde inzichten in de ecologie en beheersmogelijkheden van bitterzoet langs watergangen

Bij aardappel is door HZPC te Metslawier een nieuwe toets ontwikkeld om nog nauwkeuriger Erwinia (Pectobacterium, Dickeya) in de knollen vast te stellen. Tot op heden werden de naveleinden van een knol getoetst. Door de knollen gedurende een week bij hoge temperateren onder vacuüm te bewaren wordt in de zacht geworden knollen vaker de ziekteverwekker aangetroffen. Het percentage ten onrechte gezond verklaarde partijen wordt daarmee verkleind. Het geplantte uitgangsmateriaal wordt beter. In dit verslag is het onderzoek beschreven waarbij voor het eerst op beperkte schaal is onderzocht of deze methode ook kan worden toegepast bij hyacinten voor het aantonen van Dickeya (Erwinia chrysantemii, agressief snot)

There are many challenges and problems in food science and magnetic resonance methods may be used to provide answers and deepen both fundamental and practical knowledge. This book presents innovations in magnetic resonance and in particular applications to understanding the functionality of foods, their processing and stability and their impact on health, perception and behaviour. Coverage includes structure and function, emphasizing respectively applications of spectroscopy/relaxometry and imaging/diffusometry; high resolution NMR spectroscopy as applied to quality and safety and foodomics; and dedicated information on perception and behaviour demonstrating the progress that has been made in applications of fMRI in this field.

Pachysandra is een belangrijke vaste plant/half heester binnen de pot- en containerteelt van vaste planten. Bij sommige bedrijven bestaat meer dan een kwart van hun productie uit Pachysandra. De uitval kan oplopen tot tientallen procenten. Dit geldt met name voor de bedekte teelten. Diverse bedrijven met problemen met Phytophthora hebben aangegeven graag handvatten te krijgen om deze ziekte te kunnen beheersen. In dit project is onderzocht welke Phytophthora-soort de veroorzaker is van de ‘nieuwe’ verwelkingsziekte in Pachysandra. Tevens is de werking van gewasbeschermingsmiddelen getoest tegen deze Phytophthora. Tenslotte is een beheersstrategie opgesteld die problemen met Phytophthora in de teelt van Pachysandra kan voorkomen.

Eucomis is een bolgewas die de laatste jaren belangrijker aan het worden is. Er is een toename in problemen waarbij virussen vermoedelijk een rol spelen. Daarbij is in de bollenteelt sprake van vermindere groei en bloei en in de broeierij is sprake van bladsymptomen waardoor de sierwaarde van de planten ernstig wordt benadeeld. Tot nu toe was niet duidelijk welke virus(sen) daarbij een rol spelen. Daarom zijn van een aantal belangrijke telers monsters Eucomisplanten verzameld met virussymptomen in het blad en is met behulp van ELISA- en PCR-technieken nagegaan of sprake is van een virusbesmetting en zo ja welke virus(sen) daarbij een rol speelden.

In many places in the world, increasingly less chemical crop protection agents are available for use in mushroom cultivation. As a consequence, mushroom cultivation will loose the ability to use crop protection agents. As a consequence, good hygiene management, early detection and monitoring of pathogens (diagnostics), alternative crop protection agents and disease resistant mushroom varieties have to play an important role. The number of researchers in several mushroom producing countries is decreasing already for a number of years. For an effective use of research funds, international collaboration on topics of mutual interest is important. At the workshop of the Global Mushroom Disease Diagnostic Initiative, held in 2008 just before the ISMS conference in Cape Town, it was decided to try and build a collection of reference pathogen strains for the white button mushroom diseases present world wide. This collection will play a vital role in the development of diagnostic methods for mushroom diseases. This project was funded in part by the ISMS and in part by the Dutch Horticultural Board.

There are many challenges and problems in food science and magnetic resonance methods may be used to provide answers and deepen both fundamental and practical knowledge. This book presents innovations in magnetic resonance and in particular applications to understanding the functionality of foods, their processing and stability and their impact on health, perception and behaviour. Coverage includes structure and function, emphasizing respectively applications of spectroscopy/relaxometry and imaging/diffusometry; high resolution NMR spectroscopy as applied to quality and safety and foodomics; and dedicated information on perception and behaviour demonstrating the progress that has been made in applications of fMRI in this field.

In many places in the world, increasingly less chemical crop protection agents are available for use in mushroom cultivation. As a consequence, mushroom cultivation will loose the ability to use crop protection agents. As a consequence, good hygiene management, early detection and monitoring of pathogens (diagnostics), alternative crop protection agents and disease resistant mushroom varieties have to play an important role. The number of researchers in several mushroom producing countries is decreasing already for a number of years. For an effective use of research funds, international collaboration on topics of mutual interest is important. At the workshop of the Global Mushroom Disease Diagnostic Initiative, held in 2008 just before the ISMS conference in Cape Town, it was decided to try and build a collection of reference pathogen strains for the white button mushroom diseases present world wide. This collection will play a vital role in the development of diagnostic methods for mushroom diseases. This project was funded in part by the ISMS and in part by the Dutch Horticultural Board.

Eucomis is een bolgewas die de laatste jaren belangrijker aan het worden is. Er is een toename in problemen waarbij virussen vermoedelijk een rol spelen. Daarbij is in de bollenteelt sprake van vermindere groei en bloei en in de broeierij is sprake van bladsymptomen waardoor de sierwaarde van de planten ernstig wordt benadeeld. Tot nu toe was niet duidelijk welke virus(sen) daarbij een rol spelen. Daarom zijn van een aantal belangrijke telers monsters Eucomisplanten verzameld met virussymptomen in het blad en is met behulp van ELISA- en PCR-technieken nagegaan of sprake is van een virusbesmetting en zo ja welke virus(sen) daarbij een rol speelden.

Op een nieuwe manier naar de aanpak van virussen kijken. Dat doen de onderzoekers Maarten de Kock en Ineke Stijger. In dit artikel gaan ze na welke mogelijkheden er liggen op het gebied van weerbaarheid om plantenvirussen aan te pakken.

Pachysandra is een belangrijke vaste plant/half heester binnen de pot- en containerteelt van vaste planten. Bij sommige bedrijven bestaat meer dan een kwart van hun productie uit Pachysandra. De uitval kan oplopen tot tientallen procenten. Dit geldt met name voor de bedekte teelten. Diverse bedrijven met problemen met Phytophthora hebben aangegeven graag handvatten te krijgen om deze ziekte te kunnen beheersen. In dit project is onderzocht welke Phytophthora-soort de veroorzaker is van de ‘nieuwe’ verwelkingsziekte in Pachysandra. Tevens is de werking van gewasbeschermingsmiddelen getoest tegen deze Phytophthora. Tenslotte is een beheersstrategie opgesteld die problemen met Phytophthora in de teelt van Pachysandra kan voorkomen.

Bij aardappel is door HZPC te Metslawier een nieuwe toets ontwikkeld om nog nauwkeuriger Erwinia (Pectobacterium, Dickeya) in de knollen vast te stellen. Tot op heden werden de naveleinden van een knol getoetst. Door de knollen gedurende een week bij hoge temperateren onder vacuüm te bewaren wordt in de zacht geworden knollen vaker de ziekteverwekker aangetroffen. Het percentage ten onrechte gezond verklaarde partijen wordt daarmee verkleind. Het geplantte uitgangsmateriaal wordt beter. In dit verslag is het onderzoek beschreven waarbij voor het eerst op beperkte schaal is onderzocht of deze methode ook kan worden toegepast bij hyacinten voor het aantonen van Dickeya (Erwinia chrysantemii, agressief snot)

Uiterlijke kenmerken van bewaarziekten bij aardappelen worden afgebeeld en toegelicht

Dit artikel beschrijft in het kort de gebruikte methode, het uiteindelijke kennissysteem en de resultaten van de validatie

Beschrijving van de representatie van de benodigde en aanwezige kennis voor de pathogeendiagnose bij mastitis op koeniveau met behulp van een Bayesiaans netwerk

Stengelaaltjes veroorzaken een quarantaine ziekte bij bloembollen die vooral bij narcis en tulp voor veel schade zorgt. Onderzocht wordt of formaline een aanvullende bestrijding geeft van stengelaaltjes indien het aan het voorweekwater en kookbadwater wordt toegevoegd. De verwachting is dat het gebruik van formaline de bestrijding van stengelaaltjes verbeterd wat een argument is in de discussie rondom de toelating van formaline. Dit project is onderdeel van het project Voortgezet diagnostisch onderzoek 2010-2012.

Stengelaaltjes veroorzaken een quarantaine ziekte bij bloembollen die vooral bij narcis en tulp voor veel schade zorgt. Onderzocht wordt of formaline een aanvullende bestrijding geeft van stengelaaltjes indien het aan het voorweekwater en kookbadwater wordt toegevoegd. De verwachting is dat het gebruik van formaline de bestrijding van stengelaaltjes verbeterd wat een argument is in de discussie rondom de toelating van formaline. Dit project is onderdeel van het project Voortgezet diagnostisch onderzoek 2010-2012.

Na veertig jaar neemt Peter Vink afscheid van het bloembollenonderzoek. Tussen 1972 en 2012 werkte hij in verschillende functies van het toenmalige LBO en nu PPO, waarvan het langst bij het diagnostisch onderzoek. Met zijn vertrek komt er voorlopig ook een einde aan de serie Ziek en zeer. Het diagnostisch werk blijft bij PPO.

Een diagnostische test moet duidelijk maken of er sprake is van Xanthomonas in Prunus laurocerasus. De bacterieziekte is namelijk makkelijk te verwarren met andere ziekten. Onderzoek, gefinancierd door het Productschap Tuinbouw, richt zich op het toetsen van moerplanten voordat hier van gestekt gaat worden: de preventieve aanpak.

Door toepassing van Genomische in situ hybridisatie (GISH), een chromosoomkleuringstechniek bij de veredeling van virusresistente broeitulpen hebben aangetoond dat er een belangrijke doorbraak is bereikt. Het is bekend dat Tulipa fosteriana TBV resistentie bezit en doorgeeft aan de Darwin (GF) hybriden (T. gesneriana x T. fosteriana). Tot nu toe waren deze Darwin hybriden steriel en was introgressie van virus resistentie in het broeisortiment onmogelijk. In een project gericht op gestapelde resistenties bij tulp zijn echter GF hybriden gevonden met fertiliteit. Hieruit zijn diverse terugkruisingspopulaties (GGF) verkregen. Met behulp van GISH is van 99 GF-hybriden de genoomsamenstelling vastgesteld. 92 bleken inderdaad echte GF-hybriden te zijn. In GGF hybriden is aanzienlijke intergenomische recombinatie aangetoond. Dit toont aan dat door introgressie van T. fosteriana chromosoomsegmenten in het T. gesneriana genoom introgressie van virusresistentie mogelijk is. In een tweede terugkruisingsgeneratie van ‘Purissima’, een GF-hybride werd voortgaande introgressie aangetoond. In deze hybriden (G x GGF) bleek nog slechts 10% van het genoom afkomstig te zijn van T. fosteriana. In dit materiaal wordt in voortgaand TTI-onderzoek met behulp van moleculaire merkers de virus resistentie aangetoond.

Bij virusdiagnostiek wordt veelvuldig gebruik gemaakt van laboratoriumtoetsen. Kort nadat in 2010 bekend werd dat onbekende afwijkingen bij lelie veroorzaakt werden door PlAMV, is door PPO Bloembollen en Bloembollenkeuringsdienst (BKD) dit virus nader bestudeerd en is er een PCR-toets specifiek voor PlAMV ontwikkeld. Sinds 2011 heeft de BKD een PlAMV-specifieke ELISA-toets beschikbaar. PCR- en ELISA-toetsen worden veel bij onderzoek gebruikt. Gelukkig worden PCR- en ELISA-toetsen ook steeds vaker bij bedrijfsvoering ingezet. Dit is een goede zaak!