Search

Autor istražuje simbolizam i alegoriju u tumačenju oficija i obrednih gesta rimskog oficija 13. stoljeća u srednjovjekovnoj liturgijskoj ekspoziciji Rationale divinorum officiorum Vilima Duranda (1230. – 1296.), prvoj ne-biblijskoj tiskanoj knjizi. Peta knjiga, De divinis officiis, tumači kleru biskupije Mende raspored moljenja božanskog oficija. Durand se osvrće na razne liturgijske tradicije, ali oficij koji tumači pripada rimskome obredu. U prvom dijelu rada autor daje opći pregled teološko-alegorijskog tumačenja liturgijske ekspozicije nastale na vrhuncu pisanja ovakvih traktata, iz kojih su svećenici prije 14. stoljeća i bule Unam sanctam pape Bonifacija VIII. učili i usvajali nauk o Crkvi, i specifično znanje o svemu što se odvija tijekom liturgijskoga čina unutar liturgijskoga prostora. Tumačenje liturgijske prakse Durand temelji na povijesnoj, alegorijskoj, tropološkoj i anagoškoj egzegezi Svetoga pisma. Važnost Rationale divinorum officiorum nalazi se u broju izdanja nakon posljednje recenzije. Riječ je o četrdeset pet izdanja do 1501. g. te novih četrdeset i tri tijekom 16. stoljeća. Značaj Durandove ekspozicije je i u utjecaju na naraštaje teologa do Drugoga vatikanskoga koncila i liturgijske reforme koja mu je slijedila. U drugom dijelu rada autor istražuje simbolizam antifona i psalmodije u dijelu pete knjige s naslovom Quid sit officium. Treći dio rada istražuje značenja koja Durand dodaje noćnoj službi u dijelu pete knjige s naslovom De nocturnis, gdje ovaj molitveni dio dana povezuje s noćnom službom crkvene zajednice pred-konstantinovskoga razdoblja., The author researches symbolism and allegory in the exposition of the Divine Office from the 13th century in the liturgical exposition Rationale divinorum officiorum of William Durand (1230–1296). The fifth book of Rationale, De divinis officiis, explains the order of celebration of the Divine Office according to the Roman Rite. In the first part, the author provides a general overview of the theological and allegorical commentary of liturgical expositions before the 14th century from which the clergy learned about liturgical rites and their ecclesiological meaning. Durand’s commentary of liturgical practices is based on the historical, allegorical, tropological, and anagogical exegesis of the Holy Scripture, and its value is in the influence on the theologians and liturgical reforms until the Second Vatican Council. In the second part, the author researches symbolism of the Antiphons and Psalmody in part of the 5th book of Rationale entitled Quid sit officium. In the third part, the author researches meanings that Durand gives to the night office in the part of the 5th book of Rationale entitled De nocturnis.

La presente tesis tiene como tema principal las prácticas musicales llevadas a cabo por las monjas de Santa Catalina de Sena en Córdoba del Tucumán desde su fundación en 1613 hasta las primeras décadas del siglo XIX. Se centra en el manuscrito de polifonía confeccionado para ellas (y probablemente por ellas) para solemnizar la liturgia de Semana Santa, que es el más antiguo conservado en el territorio argentino. El códice es estudiado como objeto (codicología), como receptáculo de un repertorio celosamente conservado (catalogación, análisis musical, comparación con fuentes relacionadas) y como testimonio de una actividad musical significativa en un contexto litúrgico, no considerada previamente en los estudios de música argentina en la colonia. Toda la música anotada en el manuscrito está concebida en lo que los contemporáneos llamaban estilo riguroso, pero las piezas varían entre composiciones cuidadosamente elaboradas en sofisticado contrapunto imitativo y trozos más estrechamente funcionales, de contrapunto nota contra nota, ámbitos estrechos y melodías que casi se reducen a fórmulas. Para revestir esta actividad musical de sentido histórico, el trabajo investiga el círculo inmediato de su producción y usufructo, constituido por el coro de las monjas y su institución. Acudiendo a documentos de archivo, reseña la historia del monasterio, sus relaciones con el exterior y las redes de relaciones sociales internas (a menudo reflejo de aquellas). Se consideran aspectos como los apoyos y conflictos con órdenes religiosas y el episcopado, las fluctuantes circunstancias de su economía (aspecto en el cual constituyó la principal institución de crédito en la Córdoba colonial), las oscilaciones en la cohesión interna, los caminos de poder que abría la actividad musical. A pesar de la escasez de la información, bosqueja una historia de las prácticas musicales de las monjas en esos más de dos siglos. Previamente, para ubicar todos estos asuntos dentro de un contexto histórico, recapitula la historia de la ciudad y región durante la misma época. Fil: Restiffo, Marisa G. Universidad Nacional de Córdoba. Facultad de Artes. Departamento Académico de Música; Argentina.

Autor u radu istražuje simbolizam i alegoriju u teološkom tumačenju teksta oficija i obrednih gesta rimskog oficija u 13. stoljeću u tekstu srednjovjekovne liturgijske ekspozicije Rationale divinorum officiorum Guilielmusa Durandusa (1230. – 1296.). Peta knjiga navedene Durandusove ekspozicije, s naslovom De divinis officiis, jednako kao i cjelovito njegovo djelo, alegorijski tumači kleru biskupije Mende raspored slavlja božanskog oficija. Iako se Durandus osvrće na razne tradicije i njihov razvoj, tekst oficija koji se nalazi pred njim oficij rimske kurije. U prvom dijelu rada autor najprije daje opći pregled teološko-alegorijskog tumačenja Durandusove liturgijske ekspozicije koja se nalazi na vrhuncu pisanja ovakvih liturgijskih traktata, a iz kojih su svećenici u razdoblju prije 14. stoljeća, i bule pape Bonifacija VIII. Unam sanctam, učili i usvajali nauk o Crkvi (ekleziologija) jednako kao i specifično znanje o značenju svega onog što vrše unutar crkve kao građevine. Svoje tumačenje liturgijske prakse Durandus temelji na povijesnoj, alegorijskoj, tropološkoj i anagoškoj egzegezi svetopisamskih tekstova. Značaj ovog djela nalazi se ponajprije u broju izdanja koja su se pojavila nakon posljednje recenzije Rationale divinorum officiorum 1294./6. Riječ je o četrdeset pet izdanja do 1501. te novih četrdeset i tri nova tijekom 16. stoljeća, a Rationale je također i prva ne- biblijska tiskana knjiga (1459.). No, značaj Rationale vidi se i kroz utjecaj koji je ovo djelo izvršilo na generacije teologa do Drugog vatikanskog koncila i liturgijske reforme koja je potom uslijedila. Drugi dio rada autor posvećuje istraživanju simbolizma antifona i psalmodije koji Durandus obrađuje u drugom dijelu pete knjige pod naslovom Quid sit officium. U posljednjem, trećem dijelu rada autor istražuje značenje koje Durandus upisuje u tijek noćne službe oficija u trećem dijelu pete knjige pod naslovom De nocturnis. Nokturn svojeg vremena Durandus povezuje s noćnom službom ecclesia primitiva, crkvene zajednice pred- konstantinovskog razdoblja, kako bi kleru dao dublji smisao službene molitve Crkve. Riječ je o interdisciplinarnom istraživanju koje u korelaciju dovodi medijevistiku i teološke znanosti. Istraživani autor, djelo Rationale divinorum officiorum te daljnji rad na njemu mogu biti od koristi u istraživanjima glagoljske crkvenoslavenske baštine, napose u istraživanju brevijara koji svoj predložak nalaze u kursusu oficija papinske kurije.

Straipsnio objektas yra iki šiol Lietuvoje beveik netyrinėta sritis – tai grigališkoji psalmodija ir jos istoriniai pavidalai Lietuvos Didžiojoje Kunigaikštystėje oficialiu krikščioniškuoju laikotarpiu. Dėl tematikos sudėtingumo ir platumo koncentruojamasi ne į visas psalmodijos apraiškas, o tik į jos išraišką liturginėse valandose. Pagrindinis tyrimo dėmesys sutelktas į psalmių tonų kadencijas, kaip geriausiai atspindinčias gyvavusias jų giedojimo tradicijas. The article deals with various historical forms and expression of the plainchant psalmody for Divine Office as it was practiced in the Grand Duchy of Lithuania (GDL) in the late medieval and early modern period. The focal point of the analysis is the cadences of the psalms as depicted in various plainchant manuscripts as well as various tables of psalm tones in various sources of later periods. The first part of the paper discusses the material contained in the oldest sources available. The principal examples are taken from the late 15th-century antiphoners that are believed to belong to Franciscan friars from Vilnius (LMAVB/F22-101 and LMAVB/F22-102) and several fragments of unknown provenience (either late 15th or early 16th century) that evidently contain features proper to the Central European diocesan usage. After analysing these source it became rather evident that already in the pre-Tridentine period at least two major traditions of office psalmody were in use in Lithuania. The first one discloses the properties characteristic of the Western European usage (in the GDL, it was practiced by Franciscan friars), and the second one the properties of the Central European usage (most likely in diocesan liturgies). These tendencies are further revealed in the second part of the paper, which discusses the post-Tridentine situation of office psalmody in the GDL. Due to a higher availability, a bigger number of sources were taken into account. In addition to several Franciscan antiphoners, other song books and printed manuals were taken into account. Among them were an antiphoner that belonged to the Canons Regular of the Lateran (VUB/F45-19) and a printed partial antiphoner prepared by S. Lauxmin etc. What became evident from the analysis was that the Central European tradition of the office psalmody became much more widely spread than that of the Western European usage. The latter was continued by the Franciscan friars (although not necessary all branches of Franciscans in the GDL used the same tradition). However, the former should be considered the normative, or close to the normative, form of office psalmody in the GDL in the 17–18th centuries.

Lo scopo dello studio è quelo di esaminare l'antifona Salve Sancte Pater. Essa fa parte dell'eredità liturgica dell'Ordine francescano – Ordo Fratrum Minorum . Attualmente l'antifona è parte del rito del Transito di san Francesco, quale si celebra una volta all'anno nel calendario francescano, dopo i primi vespri della Solennità di san Francesco. L'impostazione dell'antifona Salve Sancte Pater nel Transito è un punto partenza nella ricercha più profonda.

The research made with regard to the music composed for the cult of the Apostle James is generally based on the Codex Calixtinus. Although the Codex is an outstanding source, it has little connection with the varied and widespread Jacobean lyrical expressions in the Iberian Peninsula throughout in the late Middle Ages. The discovery of this thirteenth-century antiphonary fragment from the Office of the Translation of St James in the cathedral of Segovia, will provide a glimpse, for the first time, of a part of the musical corpus compiled for the feast of St. James in the Middle Ages. The analysis presented here explores the applicability of modal, melodic and textual structures and their relationships with other repertoires, such as Gregorian chant or the works from the Calixtinus codex. At the same time, this study will examine the motives that promoted the creation of this celebration and its diffusion in the Iberian world. Moreover, it is hoped that this multi-faceted approach will attempt to date the origin of this religious service in the form that appears in the Segovia fragment, and also will detail the reasons of its reform after the Council of Trent. In conclusion, it will be compared to both the antiphonal and the responsorial series of this office, from different Spanish liturgical sources, with the aim of understanding the degree of uniformity in the transmission of its texts. Las investigaciones realizadas en torno a la música compuesta para el culto del apóstol Santiago suelen ceñirse por lo general al Codex Calixtinus. Aunque constituye un documento verdaderamente excepcional, muestra poca relación con las diversas expresiones líricas jacobeas difundidas por la Península Ibérica a lo largo de la Baja Edad Media. El hallazgo en la Catedral de Segovia de un fragmento de antifonario fechado a finales del siglo XIII con parte del Oficio de la Traslación, posibilitará conocer por vez primera parte del corpus musical compilado en el Medioevo para esta celebración. Por medio de un análisis se ilustrará acerca de sus estructuras modales, melódicas y textuales, y su relación respecto a otros repertorios como el gregoriano o la música del propio Calixtino. De igual modo, se examinarán los motivos que impulsaron la creación de esta celebración y la difusión que alcanzó por la Península. A su vez, se tratará de datar el origen del oficio en la forma en que aparece en el fragmento segoviano y se detallarán las causas que provocaron su remodelación tras el Concilio de Trento. Por último, se compararán las series responsoriales y antifonales de este oficio reflejadas en distintas fuentes litúrgicas peninsulares con objeto de conocer el grado de uniformidad en la transmisión de sus textos.

In alcuni graduali d’origine piemontese sono presenti segmenti tropistici nell’introito Ad te levavi (riproduzione fotografica da tre mss). Sono inoltre pubblicati i testi di nuovi testimoni della notazione ravennate scoperti a Parma, Ravenna e Rimini. Sono infine segnalate alcune antifone della liturgia delle ore il cui testo è derivato dai salmi. Esempi musicali sono tratti dal breviario di San Michele della Chiusa (Sant’Ambrogio TO, Archivio parrocchiale) e dal salterio di San Tommaso (Mantova, Archivio storico diocesano)., Philomusica on-line, Vol 6, N° 1 (2007): Annata 2007