Search

As an alternative to MeBr fumigation a 48h Controlled Atmosphere Temperature Treatment (CATT) was developed and scaled up by Wageningen UR in cooperation with the Dutch plant propagating association Plantum. This results in an excellent de-infestation and 99.8 % mortality of the strawberry tarsonemid mite (Phytonemus pallidus). This non-chemical and sustainable method provides a healthy production of highly qualified strawberry runners in the field. From 2009 CATT is up scaled to a commercial level and widely applied by Dutch nurseries. In 2011 this CATT method was successfully modified to eradicate also the root knot nematode Meloidogyne hapla (>99.7% mortality), which was not effectively controlled by MeBr fumigation. For an effective killing of the root knot nematodes, temperature must be raised to 40 ºC. In several experiments the optimum conditions for a high mortality of both tarsonemids and nematodes was studied. This leads into an adapted CATT of 20 hours at a temperature of 35 ºC and 50 % CO2 followed by 20 hours at a temperature of 40 ºC. In 2012 this adapted CATT was successfully upgraded and tested under field conditions. Additional research in 2013 leads to the conclusion that cross infection of plants by the bacterial Q-disease Xanthomonas fragariae during CATT treatment is unlikely

Marktgericht produceren begint bij de smaak. Maar van welke smaak houdt de consument? Wageningen UR Glastuinbouw ontwikkelde een meetmodel voor de smaak van tomaten, paprika's en meloenen en werkt nu aan de aardbei. Bovendien brengt het de smaak van consumententypen in kaart. "Als je de smaakvoorkeur van consumenten kent, dan kun je pas écht produceren voor de markt."

Het verkennend onderzoek Scouting Vollegrondsgroenten op zand (SVz) bevestigt het bestaande beeld dat de nitraatconcentraties in het grondwater bij vollegrondsgroentenbedrijven op zandgrond hoger zijn dan de norm. Dit onderzoek is uitgevoerd door het RIVM en LEI Wageningen UR, in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu en het ministerie van Economische Zaken. Gezien de kleine schaal van het onderzoek gelden deze bevindingen nadrukkelijk alleen voor de onderzochte SVz-bedrijven en kunnen ze niet vertaald worden naar de gehele vollegrondsgroentensector op zandgrond. In het Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid (LMM) worden geen vollegrondsgroentenbedrijven bemonsterd vanwege het beperkte aandeel (ongeveer 1%) in het totale landbouwareaal in Nederland. Hierdoor zijn vollegrondsgroentenbedrijven relatief onderbelicht wat betreft mestgebruik en nitraatuitspoeling. In het verleden zijn echter hoge nitraatconcentraties gemeten in het bovenste grondwater van dit type bedrijven. Dit onderzoek is opgezet om een actueel inzicht te krijgen in de nitraatproblematiek van vollegrondsgroentenbedrijven op zand.\ Het onderzoek omvat twaalf bedrijven die asperges, aardbeien, prei of bladgewassen (zoals sla) verbouwen, voornamelijk gelegen in de zandgebieden van Limburg en Noord-Brabant (Zand Zuid). Alle bedrijven blijken een hoge nitraatconcentratie in het grondwater te hebben (meer dan 80 milligram per liter). De hoge nitraatconcentratie valt deels te verklaren door de droge zandgrond waarop de bedrijven liggen. In dit type grond wordt weinig nitraat afgebroken en spoelt er relatief veel uit naar het grondwater. Maar ook het type bedrijf is mogelijk van invloed op de nitraatconcentratie in het grondwater. Akkerbouwbedrijven die in dezelfde regio op uitspoelingsgevoelige grond liggen, gebruiken ongeveer evenveel mest maar hebben veel lagere nitraatconcentraties. Dit verschil wordt veroorzaakt doordat vollegrondsgroenten de meststoffen minder efficiënt gebruiken. In vergelijking met akkerbouwbedrijven wordt een groter gedeelte van de meststoffen niet door de planten gebruikt en blijft dit in de bodem achter. Het stikstofbodemoverschot (het verschil tussen aanvoer en afvoer van stikstof in de bodem) is hierdoor op de bedrijven uit het SVz-onderzoek twee keer zo hoog dan op de akkerbouwbedrijven. Dit overschot kan als nitraat uitspoelen naar het grondwater.

In this study an analysis is presented on the perspectives of highly insulated greenhouses for extensively heatedgreenhouse crops. Three crops were used as an example, ranging from Antirrhinum, with a yearly heatingdemand of 4 m³ of natural gas equivalents per m² to strawberry, with 13 m³ of gas consumption per m² peryear.If Antirrhinum would be grown in a double glazed, highly insulated greenhouse with an energy recuperatingdehumidification system, the remaining heat demand will be almost zero. Growing strawberries in such agreenhouse reduces the gas consumption for heating down to 7 m³/(m² year). When generating this heatwith a heat pump, only 21 kWh/(m² year) will be needed for heating. In all greenhouse sectors, a tendencytowards an intensified production by using artificial illumination can be seen. Illumination has a much higherimpact on energy consumption than heating, so insulation of greenhouses for extensively heated crops is of lessimportance than improving the transmissivity or developing better lighting systems.Besides energy for heating and lighting, greenhouses use a substantial amount of energy for soil disinfection.Here savings can be achieved by using biological disinfection, substrate systems or ozonized water.This project was funded by the research program ‘Kas als Energiebron’, the joined action and innovation programof the ministry of Economic affairs and LTO Glaskracht Nederland.

To save electricity and CO2 during strawberry production, more knowledge about the photosynthesis of greenhouse-grown strawberry plants is necessary. This was tackled by measuring light- and CO2-dependent photosynthesis responses and by conducting a literature study in which several parameters of leaf-level photosynthesis were compared. From measurements conducted between middle of March and middle of May 2016 it was concluded that the rate of photosynthesis and electron transport was comparable between young and old leaves, while stomatal conductance in young leaves was always higher. Light- and CO2- saturated photosynthesis rates were higher in older leaves. Furthermore, a decrease of photosynthesis rates was visible in April, which may have been caused by acclimation of leaf biochemistry to elevated CO2 concentrations in the greenhouse. Conclusions from the literature study were that light saturation was reached at ~1000 μmol m-2 s-1 and that CO2 saturation was reached at ~1100 μmol mol-1. Average photosynthesis rates at these conditions were 18 and 35 μmol m-2 s-1, respectively. The average quantum yield of photosynthesis was ~0.06 μmol CO2 μmol-1 PAR, which is comparable to other, fast growing greenhouse crops (e.g. cucumber, tomato, sweet pepper). Large knowledge gaps about the course of photosynthesis during complete growing seasons remain.

The garden strawberry (Fragaria x ananassa) is a fruit species that was developed through human intervention less than 300 years ago. Currently, it is the most important soft fruit in both production as well as value and renowned for its deliciousness. There are many challenges in growing such a delicate fruit, many of which have been overcome through improved cultivation techniques and breeding. The perishability of the product is, however, not the only challenge faced by strawberry breeders. In terms of genome composition, strawberry appears to have accumulated a wonderful array of obstacles to genetic studies. It is a vegetatively propagated allo-octoploid outbreeder, and only few crop species are worse of in this respect. Many of the molecular genetic ground work is therefore performed in its diploid ancestor, the woodland strawberry Fragaria vesca, which was sequenced in 2011. However, since nearly all strawberries that are eaten are octoploid, genetic research can’t linger at the wild diploids forever. In this thesis we developed new tools and analysis methods for genetic studies in the allo-octoploid strawberry and subsequently applied these methods in the detection of marker-trait associations. The purpose of Chapter 2 was to develop a method to interpret the complex peak patterns generated by microsatellites in octoploid strawberry in such a way that we ended up with as much information as one would expect to retrieve from a microsatellite in a diploid system. This information could then be used to generate high quality linkage maps for the different sub-genomes and allow for easy alignment and comparison. We named the method MADCE, which stands for Microsatellite Allele Dose & Configuration Establishment. In the MADCE methodology, we first need to determine the dose of each allele present in an individual. For this we used the signal of fluorescent microsatellite peaks in relation to the total fluorescent signal generated by all peaks for that microsatellite. We then used the disomic inheritance of strawberry to establish the allelic configuration of each different homoeologue (subgenome). The repulsion of alleles from the same subgenome in offspring allowed us to form subgenomic pairs of alleles. We found that in single cross mapping populations, the deployment of our method was fairly easy due to the high number of offspring that can be used to establish repulsion between alleles. However, for pedigreed breeding germplasm this was another matter, as generally only few offspring were available. For this we added some additional tricks to the MADCE method, although some uncertainty about the configuration would remain for problematic lines and alleles. In Chapter 3 we used the MADCE method from Chapter 2 to generate a genome wide linkage map for the Holiday x Korona (HxK) mapping population. This linkage map was to be used in subsequent experiments for QTL discovery as well as provide the strawberry community with a highly detailed map consisting not only of marker distances, but allele and haplotype configuration of the parents Holiday and Korona as well. The haplotype information revealed that inbreeding (homozygosity) levels in Holiday were similar to the levels expected from its pedigree, but that inbreeding levels of Korona were more than three times higher than expected, which could be resultant from selection pressure enacted by breeders. Selection pressure could also be causal to our discovery that the kinship between the two cultivars was twice as high as expected from their shared ancestry. Another discovery was a large inversion on one of the subgenomes of linkage group 2 (D). Up until the publication of our linkage map this inversion had not been reported in other linkage maps. Another innovation was our attempt at giving a biological or evolutionary meaning to the denomination of the linkage groups by arranging them according to similarity to the diploid ancestor F. vesca, based on F. vesca derived primer amplification efficiencies. The HxK map has been used in several (ongoing) research projects outside of our research group and has contributed to the development of the 90k Axiom SNP array for cultivated strawberry. In Chapter 4 we performed a QTL mapping study for disease resistance against the problematic pathogen Phytophthora cactorum, which causes crown rot in strawberry plants. In this study we used two different mapping populations: the Holiday x Korona (HxK) population from the previous chapter as well as E1998-142 x Elsanta (ExEls), developed more specifically for the purpose of finding resistance against P. cactorum. The HxK and ExEls populations were phenotyped over three years (2008, 2010 and 2011) under different seasons and conditions. The correlation between years for was quite low for both populations (ranging from 0.18 to 0.47), indicating a large environmental effect on disease pressure. Results from the QTL analysis showed that most QTLs were small in effect and only just above the statistical significance threshold. Only for ExEls we uncovered two QTLs with relatively high significance levels, but none were significant in all three years. Because of the high environmental influence, and the desire to have QTLs that are robust over environments, we used the average of all three years (AOTY) as an additional phenotype. When we used the AOTY trait, the QTL on LG7D became stronger than for any of the individual years. Whereas for the LG7C QTL the significance dropped to just below threshold levels. These results indicated that removing environmental noise through averaging over experiments is a good way to uncover the most reliable and therefore more valuable to a breeding program. In Chapter 5 we investigated the genetics behind two different flowering habits that are grown commercially worldwide: seasonal flowering habit (SF) and perpetual flowering (PF) These varieties initiate flowering under long days, and can therefore produce fruit for a much longer period: throughout the summer and early fall. Evidence from literature and practical breeding suggested that PF is under dominant control. We decided to treat PF as a qualitative trait and divided two small mapping populations into PF and SF individuals. After screening several microsatellites, we found one locus that completely cosegregated with the PF trait at the bottom of LG4D. At the moment of mapping, a paper was published which mapped the same trait to the same location. We found that there were two very clear candidate genes within our QTL interval, FaCDF2 and FaFT2, which were homologous to genes that are major factors in the flowering pathway of Arabidopsis and many other plant species. We then sequenced the FaCDF2 gene from a number of distinct PF and SF cultivars. This resulted in the discovery of two quite distinct allelic variants, one of which was present in all PF cultivars. However this variant was also present in some of the SF cultivars, indicating that either FaCDF2 is not the causal gene, or that other loci can have a qualitative effect on the switch from SF to PF. We then performed microsatellite haplotyping on hundreds of cultivars and this revealed that all PF varieties of all origins carry the same haplotype in the PF QTL region, and that there weren’t any recombinations between the candidate genes FaCDF2 and FaFT2, which are 250kb apart on the physical genome. This makes it still undecided which of these two candidate genes are causal to the PF trait. Another interesting result from the haplotyping was that the complete PF haplotype was present with moderate frequency in SF varieties as well. Not only does this suggest a common origin, it also complicates the establishment of a theory for the mechanisms behind perpetual flowering in cultivated strawberry. So far we have not been able to establish whether the PF haplotype that is present in SF cultivars is functionally distinct from the PF haplotype in PF cultivars. All we know is that it does not confer perpetual flowering in these SF cultivars, and further experiments would be needed to find out the exact mechanism behind perpetual flowering. In the general discussion (Chapter 6), the results of this thesis were placed in the broader context of science in general and plant breeding in particular.

To save electricity and CO2 during strawberry production, more knowledge about the photosynthesis of greenhouse-grown strawberry plants is necessary. This was tackled by measuring light- and CO2-dependent photosynthesis responses and by conducting a literature study in which several parameters of leaf-level photosynthesis were compared. From measurements conducted between middle of March and middle of May 2016 it was concluded that the rate of photosynthesis and electron transport was comparable between young and old leaves, while stomatal conductance in young leaves was always higher. Light- and CO2- saturated photosynthesis rates were higher in older leaves. Furthermore, a decrease of photosynthesis rates was visible in April, which may have been caused by acclimation of leaf biochemistry to elevated CO2 concentrations in the greenhouse. Conclusions from the literature study were that light saturation was reached at ~1000 μmol m-2 s-1 and that CO2 saturation was reached at ~1100 μmol mol-1. Average photosynthesis rates at these conditions were 18 and 35 μmol m-2 s-1, respectively. The average quantum yield of photosynthesis was ~0.06 μmol CO2 μmol-1 PAR, which is comparable to other, fast growing greenhouse crops (e.g. cucumber, tomato, sweet pepper). Large knowledge gaps about the course of photosynthesis during complete growing seasons remain. Om op elektra en CO2 tijdens de teelt te besparen is meer kennis over de fotosynthese van aardbei onderglas noodzakelijk. In een consultancy onderzoek werd op twee manieren getracht meer basiskennis teverzamelen. Enerzijds door metingen van licht- en CO2-afhankelijke fotosyntheseresponses en anderzijds dooreen literatuurstudie en het vergelijken van parameters over de fotosynthese. Uit metingen in de periode halfmaart tot half mei 2016, bleek dat de fotosynthesesnelheid en elektronentransport-efficiëntie in oude bladerenvergelijkbaar was met jonge bladeren, terwijl de huidmondjesgeleidbaarheid in jonge bladeren altijd hoger was.De capaciteit voor fotosynthese bij verzadigd CO2 en licht was in oude bladeren hoger. Verder was er een dalingvan de fotosynthesesnelheid op het middelste meettijdstip (april), mogelijk veroorzaakt door aanpassing van hetgewas aan hogere CO2-gehaltes in het kas.Uit de literatuurstudie bleek dat lichtverzadiging bij ~1000 μmol m-2 s-1 en CO2-verzadiging bij ~1100 μmol mol-1optreedt en dat de gemiddelde fotosynthesesnelheid bij deze verzadigingspunten 18 en 35 μmol m-2 s-1 was.Verder was de gemiddelde maximale lichtbenuttingsefficiëntie (kwantumopbrengst) bij laag licht ~0.06 μmolCO2 per μmol PAR. Dit is vergelijkbaar met andere, snel groeiende kasgewassen (komkommer, tomaat, paprika).Bij aardbei blijven er nog grote hiaten in kennis over het verloop van de fotosynthese gedurende een heelteeltseizoen.

Marktgericht produceren begint bij de smaak. Maar van welke smaak houdt de consument? Wageningen UR Glastuinbouw ontwikkelde een meetmodel voor de smaak van tomaten, paprika's en meloenen en werkt nu aan de aardbei. Bovendien brengt het de smaak van consumententypen in kaart. "Als je de smaakvoorkeur van consumenten kent, dan kun je pas écht produceren voor de markt."

The opportunities to significantly reduce the electricity consumption in an illuminated strawberry cultivationhas been analysed in a desk study. Special energy-efficient LED lamps can be used to steer plant growth anddevelopment. By replacing HPS-lamps by the latest LEDs with an energy efficiency of 2.7 μmol/W, the powerconsumption can be reduced by more than 30%. It seems possible to reduce this consumption in illuminatedstrawberries by another 10% in a greenhouse with high light transmission in the winter months and usingartificial lighting more in relation to different growth stages. Light colour (spectrum) affects the growth,production and quality of strawberries. A high amount of red light stimulates production and blue light enhancesthe sugar and vitamin C content.The light and energy consumption can be further decreased by improved space utilization and by reducing theleaf/fruit ratio. Gas savings are possible by minimizing the use of the minimum heating pipe and closing theenergy screen during cold weather. However, this requires special attention with respect to the prevention offungal diseases and maintaining fruit quality. In een deskstudie is nagegaan of er in de belichte aardbeienteelt mogelijkheden zijn om het elektriciteitsverbruik fors te verminderen. Als stuurlicht kunnen prima speciale energiezuinige ledlampen worden gebruikt. Door SON-T groeilichtlampen te vervangen door de nieuwste leds met een energie-efficiëntie van 2.7 μmol/W, kan het stroomverbruik nu al met ruim 30% naar beneden. Het lijkt mogelijk om bij aardbei dit verbruik met nog minstens 10% te reduceren door te telen in een kas met een hoge lichttransmissie in de wintermaanden en meer afgestemd op de groeistadia te belichten. De lichtkleur heeft effect op de groei, productie en kwaliteit van de aardbei. Veel rood licht bevordert de productie en blauw licht het suiker- en vitamine C-gehalte. De licht- en energie-efficiëntie kan verder worden verhoogd door een betere ruimtebenutting en de blad/ vruchtverhouding te beperken. Besparing op gas is mogelijk door het gebruik van de minimumbuis te minimaliseren en bij koude meer te schermen. Het voorkomen van schimmelziektes en behoud van kwaliteit vergen hierbij speciale aandacht.

The opportunities to significantly reduce the electricity consumption in an illuminated strawberry cultivationhas been analysed in a desk study. Special energy-efficient LED lamps can be used to steer plant growth anddevelopment. By replacing HPS-lamps by the latest LEDs with an energy efficiency of 2.7 μmol/W, the powerconsumption can be reduced by more than 30%. It seems possible to reduce this consumption in illuminatedstrawberries by another 10% in a greenhouse with high light transmission in the winter months and usingartificial lighting more in relation to different growth stages. Light colour (spectrum) affects the growth,production and quality of strawberries. A high amount of red light stimulates production and blue light enhancesthe sugar and vitamin C content.The light and energy consumption can be further decreased by improved space utilization and by reducing theleaf/fruit ratio. Gas savings are possible by minimizing the use of the minimum heating pipe and closing theenergy screen during cold weather. However, this requires special attention with respect to the prevention offungal diseases and maintaining fruit quality.

In this study an analysis is presented on the perspectives of highly insulated greenhouses for extensively heatedgreenhouse crops. Three crops were used as an example, ranging from Antirrhinum, with a yearly heatingdemand of 4 m³ of natural gas equivalents per m² to strawberry, with 13 m³ of gas consumption per m² peryear.If Antirrhinum would be grown in a double glazed, highly insulated greenhouse with an energy recuperatingdehumidification system, the remaining heat demand will be almost zero. Growing strawberries in such agreenhouse reduces the gas consumption for heating down to 7 m³/(m² year). When generating this heatwith a heat pump, only 21 kWh/(m² year) will be needed for heating. In all greenhouse sectors, a tendencytowards an intensified production by using artificial illumination can be seen. Illumination has a much higherimpact on energy consumption than heating, so insulation of greenhouses for extensively heated crops is of lessimportance than improving the transmissivity or developing better lighting systems.Besides energy for heating and lighting, greenhouses use a substantial amount of energy for soil disinfection.Here savings can be achieved by using biological disinfection, substrate systems or ozonized water.This project was funded by the research program ‘Kas als Energiebron’, the joined action and innovation programof the ministry of Economic affairs and LTO Glaskracht Nederland. De warmtevraag bij drie voorbeelden van extensieve teelten varieert tussen 4 m³/(m² jaar) gas bij Leeuwebek en 13 m³/(m² jaar) bij een extensieve Aardbeienteelt. Door kassen veel beter te isoleren en energiezuinigte ontvochtigen daalt bij Leeuwebek en sla daalt de warmtevraag naar bijna 0 m³/(m² jaar) en bij Aardbeien naar 7 m³/(m² jaar). Bij gebruik van een warmtepomp betekent dit 21 kWh/m², die groen zou kunnen wordeningekocht. Wanneer in deze extensieve teelten belichting wordt toegepast blijkt dat dit al gauw veel meer stroom verbruikt dan de verwarming. Beperken of verbeteren van de belichting heeft dan ook een grotere impact op de verduurzaming van de tuinbouw dan het verhogen van de isolatiegraad, temeer daar bij hogere lichtintensiteiten ook hogere teelttemperaturen horen. Indien kassen een hogere lichttransmissie hebben en deze lichtwinst wordt benut omminder te belichten kunnen ook substantiële energiebesparingen worden behaald. Geheel los van verwarming en belichting staat het energieverbruik voor de grondontsmetting. Biologische Grond Ontsmetting, het gebruik van gronddoekgoten en het gebruik van geozoniseerd water zijn hier energiezuinigealternatieven. Deze studie is gefinancierd vanuit het programma Kas als Energiebron, het innovatie- en actieprogramma van het ministerie van Economische Zaken en LTO Glaskracht Nederland.

Extra led-belichting maakt aardbeien smaakvoller. Dat blijkt uit een demonstratie bij het Informatie en Demonstratie Centrum (IDC) Smaak in Bleiswijk. Ook bevatten de vruchten meer vitamine C en is de productie hoger. Naast antwoorden roept de demonstratie ook vragen op, zoals welke processen precies aan de goede werking ten grondslag liggen.

Risico tijdens CATT op overdracht van Xanthomonas zeer gering De belangrijkste conclusie uit het onderzoek naar de overdracht van Xanthomonas van plant naar plant tijdens CATT is dat dit risico uitermate klein is. Bij latent geïnfecteerd plantmateriaal werden geen aanwijzingen gevonden voor de verspreiding van Xanthomonas tijdens CATT. Dit suggereert dat in een partij zonder symptomatische planten het risico op verspreiding van Xanthomonas nagenoeg afwezig is. Werd zwaar besmet symptomatisch plantmateriaal blootgesteld aan CATT dan werd af en toe met de Bio-TaqMan een aanwijzing voor besmetting van doelplanten gevonden. Dit leidde overigens in geen van deze gevallen tot het daadwerkelijk isoleren van de Xanthomonas bacterie. Ook werd geen symptoomontwikkeling in de doelplanten waargenomen, nadat deze waren uitgeplant en nageteeld. Dit geeft aan dat hoewel verspreiding tijdens CATT niet geheel uit te sluiten is, het risico van infectie van Xanthomonas-vrije planten zeer klein is.

Doel van dit EU-project is de bevordering van de consumptie van kwalitatief hoogwaardig vers kleinfruit door geïntegreerde gewasbescherming en residuarme teelt, verbeterde teelttechnieken en aandacht voor gezondheidsaspecten.

In 2014 trad in alle belangrijke zachtfruitgewassen schade op door suzuki-fruitvlieg. Daarbij was opvallend dat telers de beginnende aantasting vaak niet opmerkten. Deels hing dit samen met de onbekendheid van telers in 2014 met het schadebeeld. Verder bleek uit de waarnemingen in kersenboomgaarden, dat lokvallen geen betrouwbaar hulpmiddel waren om de aanwezigheid van lage aantallen suzuki-fruitvliegen vast te stellen. De lage initiële aantastingsniveaus leidden enkele generaties later vaak tot een explosie van suzuki-fruitvlieg in het gewas. Een vroegtijdige herkenning van de aanwezigheid van suzuki-fruitvlieg is dan ook belangrijk. De ontwikkeling van betere technieken voor monitoring is daarom een must. Daarnaast is instructie van telers belangrijk. In het project is hieraan veel aandacht besteed, onder meer in de vorm van instructiebijeenkomsten en de verspreiding van instructiemateriaal

Extra led-belichting maakt aardbeien smaakvoller. Dat blijkt uit een demonstratie bij het Informatie en Demonstratie Centrum (IDC) Smaak in Bleiswijk. Ook bevatten de vruchten meer vitamine C en is de productie hoger. Naast antwoorden roept de demonstratie ook vragen op, zoals welke processen precies aan de goede werking ten grondslag liggen.

Risico tijdens CATT op overdracht van Xanthomonas zeer gering De belangrijkste conclusie uit het onderzoek naar de overdracht van Xanthomonas van plant naar plant tijdens CATT is dat dit risico uitermate klein is. Bij latent geïnfecteerd plantmateriaal werden geen aanwijzingen gevonden voor de verspreiding van Xanthomonas tijdens CATT. Dit suggereert dat in een partij zonder symptomatische planten het risico op verspreiding van Xanthomonas nagenoeg afwezig is. Werd zwaar besmet symptomatisch plantmateriaal blootgesteld aan CATT dan werd af en toe met de Bio-TaqMan een aanwijzing voor besmetting van doelplanten gevonden. Dit leidde overigens in geen van deze gevallen tot het daadwerkelijk isoleren van de Xanthomonas bacterie. Ook werd geen symptoomontwikkeling in de doelplanten waargenomen, nadat deze waren uitgeplant en nageteeld. Dit geeft aan dat hoewel verspreiding tijdens CATT niet geheel uit te sluiten is, het risico van infectie van Xanthomonas-vrije planten zeer klein is.

Doel van dit EU-project is de bevordering van de consumptie van kwalitatief hoogwaardig vers kleinfruit door geïntegreerde gewasbescherming en residuarme teelt, verbeterde teelttechnieken en aandacht voor gezondheidsaspecten.

In 2014 trad in alle belangrijke zachtfruitgewassen schade op door suzuki-fruitvlieg. Daarbij was opvallend dat telers de beginnende aantasting vaak niet opmerkten. Deels hing dit samen met de onbekendheid van telers in 2014 met het schadebeeld. Verder bleek uit de waarnemingen in kersenboomgaarden, dat lokvallen geen betrouwbaar hulpmiddel waren om de aanwezigheid van lage aantallen suzuki-fruitvliegen vast te stellen. De lage initiële aantastingsniveaus leidden enkele generaties later vaak tot een explosie van suzuki-fruitvlieg in het gewas. Een vroegtijdige herkenning van de aanwezigheid van suzuki-fruitvlieg is dan ook belangrijk. De ontwikkeling van betere technieken voor monitoring is daarom een must. Daarnaast is instructie van telers belangrijk. In het project is hieraan veel aandacht besteed, onder meer in de vorm van instructiebijeenkomsten en de verspreiding van instructiemateriaal