Search

Türkiye’de nüfus potansiyeli, gelir ve harcama düzeyi nedeniyle en önemli yerel yönetim birimi, belediyelerdir. Ancak belediyelerin üstlendikleri görev ve sorumluluklar kapsamında yaptıkları harcamalar ile öz gelirleri ve özellikle vergi gelirleri arasında önemli bir tutarsızlık bulunmaktadır. Bu çalışmada belediyelerin içerisine düştüğü mali tutarsızlıktan kurtarılması amacıyla, uzun yıllardır üye olunmaya çalışılan Avrupa Birliği’nin örneklem olarak incelenmesine karar verilmiştir. İnceleme sonucunda ilgili ülkelerde yerel düzeyde uygulanan farklı vergi türleri ve vergileme sistemleri ele alınarak, Türkiye’deki belediyelerin gelir sorununu çözme yolunda vergi gelirlerini artırma odaklı alternatif çözüm önerileri sunulmaya çalışılmıştır. Nihai amaç; Türkiye’deki belediyeleri görevleriyle orantılı gelir kaynaklarına sahip kılma sürecinde, öz gelirler içerisindeki vergi gelirlerinin artışını esas alan yapısal bir dönüşüm sağlamaktır. Araştırma sonucunda belirtilen dönüşümü sağlayacak farklı birçok vergi uygulaması olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Yerel idareler, kentlerde yaşayan bireylerin ihtiyaçlarını karşılamakla yükümlüdürler. Yerel idareler, bu hizmetleri sağlayabilmek için yeterli gelirlere ihtiyaç duyarlar. Yerel idarelerin bu gelirleri çeşitli şekillerde sağlaması mümkündür. Emlak vergisi, yerel idarelerin en önemli gelirleri arasında yer almaktadır. Emlak vergisinin konusunu taşınmazlar oluşturmaktadır. Türkiye'de emlak vergisinin, tarh, tahakkuk ve tahsili 1985 yılında sonra belediyelere devredilmesiyle, bu vergi yerel nitelikli bir vergi halini almıştır. Türkiye'de emlak vergisi uygulamasına ilişkin olarak birçok sorun mevcuttur. Bu çalışmanın amacı, emlak vergisinin; teorik temellerini, tarihsel gelişimini, seçilmiş ülke mevzuatlarını açıklamak ve Türkiye uygulamasında yaşanan sorunları öne çıkarmak ve bu sorunlara çözüm önerileri getirmektir. Anahtar Kelimeler: Yerel vergi, Mali yerelleşme, Emlak vergisi, Değer tespiti. Local authorities are obliged to meet the needs of the individuals living in cities. Local authorities, this need sufficient incomes to provide services. It is possible for the local authorities to collect these incomes in several ways. Real estate tax is one of the most important revenue of the local authorities. The subject of the real estate tax is the properties. The real estate tax became a local characterized tax by means of its' imposition, accruement and collection had transferred to municipalities in 1985. There are too many problems in the implementation of the real estate tax in Turkey. The purpose of this study is to explain the theoretical basis, historical improvement, legislation of selected countries of the real estate tax and to put forward problems in practices in Turkish tax system, and to propose solutions to these problems. Keywords: Local tax, Fiscal decentralization, Real estate tax, Valuaition.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. 1980'li yıllardan itibaren Dünya'da ve Türkiye'de yerel yönetimlere atfedilen önemin giderek arttığı bilinmektedir. Yerel yönetimlerin artan popülaritesi, daha önceleri merkezi yönetimlerin üstlendiği görevlerin ya da daha önce hiç tanımlanmamış çağın gerektirdiği bir takım hizmetlerin de yerel yönetimlerin yetki alanına bırakılması sonucunu doğurmuştur. Yerel yönetimlerden halkın tercihini yansıtan bir birim olarak belediyelerin, görev ve sorumluluklarının giderek artması bu hizmetlerin nasıl yerine getirileceği sorununu ortaya çıkarmıştır. Belediyelerin kendilerine atfedilen önemin yalnızca verilen görev ile sınırlı kalmaması son dönemlerde birçok çalışmanın ve tartışmanın ana fikrini oluşturmaktadır. Türkiye'de belediyelerin mali açıdan tatmin olamadıkları bilinmektedir. Çalışmada belediyelerin yerel gelir kalemleri vurgulanmış ve yerel gelirlerin paylaşılmasında merkezi idarenin siyasi bir tutum yansıtıp yansıtmadığı araştırılmış, yerel gelirlerin hakça paylaşımında siyasi aktörlerin ve siyasal kaygıların rolünün mali özerkliği zedeleyeceği vurgulanmıştır.Belediyelerin gelir yapıları çerçevesinde örnek olarak aldığımız Çankaya Belediyesi'nin gelir kalemleri son 5 yıllık süreç itibariyle tek tek incelenmiş ve yıldan yıla gelir sorunsalı analiz edilmiştir. Çankayabelediyesinin gelirsel sorunları bağlamında yerel vergilerin ve merkezi idareden alınan payların ağırlığı ve değişimi karşılaştırılarak yerel özerkliğin önemi vurgulanmıştır. It is known that the importance attached to local administrations in both Turkey and the world has grown since the 80s. The growing popularity of local administrations has given way to the fact that certain contemporary services previously undertaken by central administrations or those never defined before should be assigned to local administrations. As a unit of local administration that reflects the public preference, municipalities have faced with the question as to how to carry out these services.The importance of municipalities given to municipalities is not only limited to their services has become a central subject of debate in many studies and discussions.It is known that municipalities in Turkey are not financially satisfied in Turkey. The study deals mainly with the revenue items of municipalities, whether a political attitude has been adopted by the central administration in the distribution of local revenues, and the fact that, in the fair distribution of local revenues the role of political concerns and political actors will harm financial autonomy.Within the framework of revenues, Çankaya municipality?s revenue items over a period of five years have been examined and analysed in minute detail. The study alsa emphasizes the importance of local administrations by comparing local taxes and shares obtained from the central administration and the changes that occurred in terms of revenue problems of Çankaya Municipality.