Search

Prof. Dr. Juliboy Eltazarov, Doç. Dr. Kenan Koç ve Öğr. Gör. Ikhtiyor Yokubov tarafından hazırlanan Özbekçe Öğreniyoruz (Oʻzbekcha Oʻrganamiz) adlı eser, Özbekistan Cumhuriyeti’nin bağımsızlığının 30. yıl dönümüne ithafen Temmuz 2021’de yayımlanmıştır.

The Turks; they have adopted religions and beliefs such as the cult of ancestors, Tengrism, Shamanism, Buddhism, Manichaeism, Animism, Totemism, Christianity, and Islam from the earliest times to the present. When looking at the first works of Chingiz Aitmatov written within the framework of these beliefs, the cult of ancestors, the cult of nature, Animism, Shamanism, Buddhism, the Sky God and the influence of Islam are at the forefront, while the Christian teachings come to the fore in his recent works. When the characters in the novels are analyzed, it is also perceived that a reformer religion and understanding of God contradicts the Christian belief. In the study, the beliefs with which Turks interacted throughout history and the characteristics of these beliefs are discussed in detail through Aitmatov's works. As it is known, in addition to folk literature genres such as mythology, legend, epic, folk song, religious beliefs adopted by Turks throughout history, customs, traditions and rituals of their own culture, problems of the world regarding the present and the future, and similar issues are frequently handled in Aitmatov's works through literary characters. It can be said that these works, which have become the property of world literature, derive their originality and universality from the rich Turkish cultural structure, aesthetics and literary heritage. In this respect, Chingiz Aitmatov has the distinction of being a universal writer who has transcended his time and place. In the article, the messages that are intended to be given to the readers on the level of belief and in the lower layer of the texts through his works are examined in all their dimensions., Türkler; en eski dönemlerden günümüze değin atalar kültü, Tengricilik, Şamanizm, Budizm, Maniheizm, Animizm, Totemizm, Hristiyanlık, İslamiyet gibi dinleri ve inançları benimsemişlerdir. Bu inançlar çerçevesinde Cengiz Aytmatov’un ilk yazdığı eserlere bakıldığında atalar kültü, tabiat kültü, Animizm, Şamanizm, Budizm, Gök Tanrı ve İslam inancının etkisi ön plandayken, son dönemlerde yazdığı eserlerde ise Hristiyanlık öğretileri öne çıkar. Romanlardaki karakterler tahlil edildiğinde Hristiyanlık inancıyla çelişen reformist bir din ve Tanrı anlayışının savunulduğu da sezilir. Çalışmada, tarih boyunca Türklerin etkileşim kurduğu inançlar ve bu inançlara ait özellikler Aytmatov eserleri üzerinden ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Bilindiği gibi mitoloji, efsane, destan, türkü gibi halk edebiyatı türlerinin yanı sıra Türklerin tarih boyunca benimsediği dinî inanışlar, öz kültürüne ait örf, âdet ve ritüeller, dünyanın bugüne ve geleceğe dair sorunları ve benzeri konular, Aytmatov’un eserlerinde edebî karakterler vasıtasıyla sıklıkla işlenmiştir. Dünya edebiyatına mal olmuş bu eserler, özgünlüğünü ve evrenselliğini zengin Türk kültür yapısından, estetikten ve edebî mirastan almaktadır, denebilir. Bu yönüyle de Cengiz Aytmatov zamanını ve mekânını aşmış, evrensel bir yazar olma özelliğini taşır. Makalede onun eserleri aracılığıyla inanç düzleminde ve metinlerin alt katmanında okurlara verilmek istenen mesajlar tüm boyutlarıyla incelenmiştir.

Objective: Online behavioral addictions, one of the most important problems of today, are tried to be measured by researchers. The way people shop online and their attitudes are also explored in this context. In this study, it is aimed to carry out the Turkish translation, adaptation, validity and reliability studies of the Online Shopping Addiction Scale (OSAS), a scale developed to measure online shopping addiction. Method: During this study, measurements were carried out in two different time periods with a one-month interval. First of all, Online Shopping Addiction Scale (OSAS), Compulsive Online Buying Scale and Young Internet Addiction Scale-Short Form were applied to 324 participants. In the second measurement, the Online Shopping Addiction Scale was applied to 110 participants who participated in the first measurements. Results: It was found that the Turkish version of the CABÖ, which was originally a six-factor scale, gathered in five factors by combining the first two factors (significance and tolerance). The internal consistency coefficient of the scale was found to be .92, and the test-retest reliability was found to be .79. It was found that the internal consistency coefficients of the five sub-factors of the scale ranged from .40 to .88. The concurrent validity of the OSAS was tested with the Young Internet Addiction Scale, the Short Form, and the Compulsive Online Buying Scale, and significant results were obtained. Conclusion: The results of the study show that the Turkish version of Online Shopping Addiction Scale is valid and reliable., Amaç: Günümüzün en önemli problemlerinden biri olan çevrimiçi davranışsal bağımlılıklar araştırmacılar tarafından ölçülmeye çalışılmaktadır. İnsanların çevrimiçi alışveriş yapma şekli ve tutumları da bu bağlamda araştırılmaktadır. Bu çalışmada çevrimiçi alışveriş bağımlılığını ölçmek amacıyla geliştirilmiş olan bir ölçek olan Online Shopping Addiction Scale (OSA)’nın Türkçeye çeviri, uyarlanma ve geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yapılması amaçlanmıştır. Yöntem: Bu çalışma süresince bir ay ara ile iki farklı zaman diliminde ölçüm gerçekleştirilmiştir. İlk olarak 324 katılımcıya Çevrimiçi Alışveriş Bağımlılığı Ölçeği (ÇABÖ), Kompulsif Çevrimiçi Satın Alma Ölçeği ve Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği-Kısa Form uygulanmıştır. İkinci ölçümde ise ilk ölçümlere katılan 110 katılımcıya Çevrimiçi Alışveriş Bağımlılığı Ölçeği uygulanmıştır. Bulgular: Orijinalinde altı faktörlü bir ölçek olan ÇABÖ’nün Türkçe uyarlamasının ilk iki faktörün (belirginlik ve tolerans) birleşmesiyle beş faktörde toplandığı bulunmuştur. Ölçeğin iç tutarlık katsayısı .92, test tekrar-test güvenirliği .79 olarak bulunmuştır. Ölçeğin beş alt faktörünün iç tutarlık katsayılarının .40-.88 arasında değiştiği bulunmuştur. ÇABÖ’nün eş geçerliliği Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği Kısa Form ve Kompulsif Çevrimiçi Satın Alma Ölçeği ile test edilmiş ve anlamlı sonuçlar elde edilmiştir. Sonuç: Araştırmanın sonuçları Çevrimiçi Alışveriş Bağımlılığı Türkçe uyarlamasının geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir.

In this case report, the online psychotherapy and supervision process of a 27-year-old male client, who was worried that he would lose his appetite and not be able to eat, was described using the Cognitive Behavioral Therapy approach. In the first part, the main problems of the client, the development process of these problems and the client's life history are discussed. The results of the psychological tests applied for clinical evaluation are included, and the clinical follow-up and therapy process are explained. The problem areas addressed in each session and the applied cognitive behavioral therapy techniques were discussed in detail. Within the scope of the intervention applied, situations that trigger the thought that the client cannot eat, evidence-counter-evidence analysis, alternative thoughts created, examples of cognitive distortions, and case-level cognitive formulation were included. In this direction, along with anxiety, the client's perfectionist style and predominantly cognitive distortions are emphasized. As a result of the therapy, the client's anxiety level and experiences of loss of appetite and inability to eat decreased. The results of this study shed light on both the effects of online therapy and how cognitive behavioral therapy can be applied on problem areas such as loss of appetite, malnutrition, and perfectionism. The results and limitations of this therapy application are detailed in the light of the literature., Bu olgu sunumunda, iştahsız olacağına ve yemek yiyemeyeceğine ilişkin kaygı yaşayan 27 yaşındaki erkek bir danışanın Bilişsel Davranışçı Terapi yaklaşımıyla çevrimiçi biçimde 7 seans süren psikoterapi ve süpervizyon süreci anlatılmıştır. İlk bölümde danışanın temel sorunları, bu sorunların gelişim süreci ve danışanın yaşam öyküsü ele alınmıştır. Klinik değerlendirme amacıyla uygulanan psikolojik testlerin sonuçlarına yer verilmiş, klinik izlem ve terapi süreci aktarılmıştır. Her seansta ele alınan sorun alanları ve uygulanan bilişsel davranışçı terapi teknikleri ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Uygulanan müdahale kapsamında danışanın yemek yiyemeyeceği düşüncesini tetikleyen durumlara, kanıt-karşı kanıt incelemesine, oluşturulan alternatif düşüncelere, bilişsel çarpıtma örneklerine ve olgu düzeyinde bilişsel formülasyona yer verilmiştir. Bu doğrultuda kaygıyla birlikte danışanın mükemmeliyetçi tarzı ve ağırlıklı olarak sergilediği bilişsel çarpıtmalar vurgulanmıştır. Terapi sonucunda danışanın kaygı düzeyinde ve iştahsızlık ile yemek yiyememe deneyimlerinde azalma olmuştur. Bu çalışmanın sonuçları, hem çevrimiçi terapinin etkilerine hem de iştah yitimi, beslenememe kaygısı ve mükemmeliyetçilik gibi sorun alanları üzerinde bilişsel davranışçı terapinin nasıl uygulanabileceğine ışık tutmaktadır. Bu terapi uygulamasının sonuçları ve sınırlılıkları alanyazın ışığında detaylandırılmıştır.

Giriş: İlaçlar, sağlık hizmetlerinin ayrılmaz bir parçasıdır, bu nedenle fiyatlarının dinamikleri sadece firmaları değil, halkın refahını da etkiler. Bu çalışma, serinin periyodik yapısından yararlanarak, politika uygulaması amacıyla ilaç fiyatlarının dinamiklerini ve şokların seriler üzerindeki etkisini araştırmayı amaçlamaktadır.Gereç ve Yöntem: Çalışma, son kullanıcı fiyatlarına odaklandığından, fiyat verileri ortalama reçete maliyeti olarak alınmıştır. Veriler, Sosyal Güvenlik Kurumu Aylık İstatistik Bültenlerinden alınan bir zaman serisi olup 2008m12 - 2020m02 dönemini içermektedir. Seri, periyodik modeller kullanılarak incelenmiştir.Bulgular: Serinin güçlü bir periyodiklik gösterdiği, ayrıca periyodik entegre olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, reçetelerin aylık ortalama fiyatı, periyodik olarak entegre edilen otoregresif modeller kullanılarak modellenmiştir. Modellerin zamana göre değişen şok birikimleri, ilkbahar ve yaz aylarındaki şokların serinin stokastik eğilimini değiştirebilecek şekilde en şiddetli etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Ek olarak, kış şoklarının uzun vadede büyük etkileri vardır.Sonuç: Şoklar, devletin eczacılık politikalarına yönelik politikaları olarak kasıtlı veya pandemi, döviz kurlarında beklenmeyen dalgalanmalar gibi kasıtsız olarak ortaya çıkabilir. Bir yandan, kışın kasıtlı şokların daha uzun vadeli etkileri vardır, ancak bu tür şokların serinin dinamiklerini değiştirmesi daha az olasıdır. Öte yandan, kışın istenmeyen şoklar, etkileri uzun süreli olacağından dikkatli davranılmalıdır. Son olarak modeller, ilkbahar ve yaz mevsimlerindeki politika şoklarının başarılı olma olasılığının daha yüksek olduğu, ancak bu mevsimlerde kasıtsız bir şok meydana geldiğinde politika yapıcıların hızlı hareket etmesi gerektiği konusunda hemfikirdir., Introduction: Pharmaceutics are integral to the healthcare; therefore dynamics of their prices affects not only firms but the wellbeing of the public as well. Consequently this study aims to investigate the dynamics of the pharmaceutical prices as well as the effect of shocks on the series for the purpose of policy implementation, exploiting the periodic structure of the series. Materials and Methods: The study focuses on the end user prices hence the price data is taken as average price of prescriptions. The data is a time series obtained from Social Security Institution’s Monthly Statistical Bulletins and includes the period 2008m12 - 2020m02. The series is investigated using periodic models.Results: The series depicts strong periodicity, moreover it is found out to be periodically integrated. Consequently the monthly average price of prescriptions is modeled using periodically integrated autoregressive models. The time varying accumulations of shocks of the models indicate the shocks on spring and summer months have the most severe effect such that it may change the stochastic trend of the series. Additionally shocks on winter have large long-run impacts.Conclusion: The shocks can occur intentionally as government policies on pharmaceutics or unintentionally such as pandemics, unexpected fluctuations in exchange rates. On one hand intentional shocks in winter have larger long run effects, but such shocks are less likely to change the dynamics of the series. On the other hand unintentional shocks at winter should be dealt carefully since their effect is going to be long lasting. Finally the models agree that policy shocks in spring and summer seasons are more likely to be successful whereas policy makers must take swift action when an unintentional shock occurs in these seasons.

Relationship-Related Obsessive-Compulsive Symptoms (ROCD) which can be observed in several relational contexts, are generally investigated in romantic relationships. Relationship Related Obsessive-Compulsive symptoms are addressed in two dimensions as relationship focused and partner focused. This symptom cluster can negatively affect the lives of individuals as well as leading to severe difficulties in the context of the couple relationship, and it may impair the relationship quality. The aim of this study was to examine the basic characteristics of obsessive-compulsive symptoms in the romantic relationship. In line with this purpose, obsessions, and compulsions, which are discussed separately as relationship-focused, and partner focused, have been examined through current empirical studies conducted in the last ten years. Another aim of the study was to examine this symptom cluster together with its risk factors. In this context, attachment styles, and cognitive distortions were evaluated as risk factors. In conclusion, the importance of the relationship related obsessive compulsive symptom cluster and what needs to be done about this subject in terms of psychopathology were mentioned., Pek çok ilişki bağlamında görülebilen ilişki temalı obsesif kompulsif belirtiler, genellikle romantik ilişkilerde araştırılan bir konu olmuştur. Romantik ilişkilerde görülen obsesif kompulsif belirtiler; ilişki odaklı ve partner odaklı olarak iki boyutta ele alınmaktadır. Bu belirti kümesi, bireylerin yaşamlarını olumsuz yönde etkilediği gibi çift ilişkileri bağlamında da çeşitli zorlanmalara neden olabilmekte ve ilişki kalitesini zedeleyebilmektedir. Bu çalışmanın amacını romantik ilişki temalı obsesif kompulsif belirtilerin temel özelliklerinin incelenmesi oluşturmaktadır. Bu amaç doğrultusunda ilişki odaklı ve partner odaklı olmak üzere ayrı ayrı ele alınan obsesyon ve kompulsiyonlar son on yıl içerisinde gerçekleştirilen güncel görgül araştırmalar aracılığıyla incelenmiştir. Çalışmanın diğer bir amacı ise bu belirti kümesini risk faktörleriyle beraber ele almaktır. Bu kapsamda romantik ilişkilerde görülen obsesif kompulsif belirtilerde risk faktörleri olarak bağlanma tarzları ve bilişsel çarpıtmalar değerlendirilmiştir. Son olarak psikopatoloji alanında araştırma ve uygulama bakımından ilişki temalı obsesif kompulsif belirti kümesinin önemine ve bu konuyla ilgili neler yapılabileceğine dair önerilere yer verilmiştir.