Search

Örgütlerin faaliyetlerini başarılı bir şekilde yerine getirebilmeleri için, yaşanan değişimleri yakından takip etmeleri gerekmektedir. Günümüzde bu değişimlerden biri olan yönetim anlayışı ile birlikte, çalışma koşullarına bağlı olarak örgütlerin insana bakış açısı önemli yere sahiptir. Özellikle hizmet üreten kamu kuruluşlarının en önemli üretim faktörü olan insan kaynağını etkin ve verimli bir şekilde yönetmesi gerekmektedir. İşgörenlere sağlanacak sağlıklı fiziksel koşullar ve çalışma şartları onların bedensel ve ruhsal olarak iyi hissetmeleriyle beraber, örgütlerin olumlu çıktı elde etmelerini ve örgüte bağlılıklarının artmasını sağlayacak, bu da kişisel performanslarını etkileyecektir. Kişiler, ihtiyaçlarını, sosyal gereksinimlerini karşılamak; belirli bir standartta yaşamlarını sürdürmek için zamanlarının büyük bir çoğunluğunu çalışarak geçirmek zorundadırlar. İş yoğunluğunun fazla olması ve boşalan pozisyonun kısa sürede doldurulması gerekliliği, çalışanları işlerini ve kariyerlerini kaybetme endişesiyle karşı karşıya bırakmaktadır. Bu nedenle çalışanların hastalandıklarında evde dinlenmeleri gerekirken yeterli düzeyde performans gösteremeyeceklerini bilseler dahi işe gitmek zorunda olmaları, presenteizm kavramını ortaya çıkarmıştır. Presenteizm, çalışanların gerek işlerini kaybetme gerekse kariyerlerindeki hedeflerine ulaşamama korkusundan dolayı, bedensel ya da ruhsal rahatsızlıkları nedeniyle işe gitmemeleri gerekirken iş yerlerinde bulunmalarıdır (Koçoğlu, 2007). Örgütlerde iş gücünü verimli bir şekilde değerlendirmek, iş gücünün devamlılığını sağlamak için kullanılacak örgütsel yöntemlerden bir diğeri de örgütsel bağlılıktır. Örgütsel bağlılık, çalışanın, örgüt amaç ve değerlerinin içselleştirerek örgüt üyeliğini devam ettirmek için çaba gösterme isteğidir (Randall ve Cote, 1991). Örgütsel bağlılık, çalışanın örgüt ile ilgili fikir ve düşüncelerini gösteren ve örgüt içerisinde kalma nedenini de ortaya koyan bir kavramdır. Örgütsel bağlılığı yüksek olan çalışanların performansları da artacağı için örgütsel bağlılığı etkileyen faktörlerin de incelenmesi gerekmektedir. Presenteizm, Avrupa ülkelerinde önemli bir kavram olmasına rağmen ülkemizde yeni önem kazanmaya başlamıştır. Presenteizmin varlığı ilk başlarda çok da önemli görünmese de uzun vadede örgütler açısından önem arz etmekte ve büyük miktarlarda maddi kayıba neden olmaktadır. Bunu yanında örgütsel bağlılık konusu ise uzun yıllardır araştırılmaktadır. Örgüte bağlılık hisseden çalışanın örgüte sağladığı verimliliğinin yüksek olması beklenmektedir. Örgütsel bağlılığı çok yüksek olan çalışan her koşulda işine gelmeyi tercih edecek ve zor iş yükü sonucu presenteizm sorunu yaşayabilecektir (Turpin ve diğerleri 2004; Biron, Brun, Ivers ve Cooper 2006). Bu iki kavram arasında ilişki olduğu yapılan çalışmalar sonucu tespit edilmiştir. Özmen (2011) yaptığı araştırmada presenteizm ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkisinin var olduğunu, presenteizm ile duygusal ve normatif bağlılık arasında olumlu ve anlamlı bir ilişki olduğunu bulmuştur. Kaygın, Kerse ve Yılmaz (2017) örgütsel bağlılık ile presenteizm arasında orta düzeyde pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki, Şahin (2016) çalışanların örgütsel bağlılık düzeyleri ile presenteizm davranışları arasında anlamlı bir ilişki olduğunu tespit etmişlerdir. Kendir, Aslan ve Özçelik-Bozkurt (2018) yaptığı çalışmada devam bağlılığı ve presenteeizmin, dikkat dağınıklığından kaçınamama boyutu arasında olumlu yönde ve zayıf bir etkiye sahip olduğunu belirlemiştir. Bunun yanında Baysal (2012) yaptığı çalışmada presenteeizm ile örgütsel bağlılık ve örgütsel bağlılığın alt boyutları olan duygusal bağlılık ve devam bağlılığı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulamamıştır. Örgütlerin yeni yeni farkına vardığı bir sorun olan presenteizm (işte varolmama) ve uzun zamandır üzerinde durulan bir konu olan örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin belirlenmesi tüm örgütler açısından önem arz ettiği gibi spor örgütleri açısından da büyük önem arz etmektedir. Spor örgütleri daha çok hizmet üreten bir özelliğe sahip olduğu için çalışanların göstermiş oldukları çaba önemli bir yere sahiptir. Bu yüzden çalışanlara bağlı olarak yaşanan verimlilik kayıplarının önlenmesi, spor örgütlerinin varlıklarını sürdürebilmeleri ve başarılı olabilmeleri açısından son derece önemlidir. Presenteizm olgusu da çalışanların verimliliklerini etkileyen önemli faktörlerden birisidir. Bu açıdan daha önce çok fazla araştırılmamış ve incelenmemiş bir konuyu ele almak, bulgularını paylaşmak ve değerlendirmek hem araştırmanın önemini artırması hem de alan yazına katkı sağlaması bakımından son derece önem arz etmektedir. Elde edilen bulguların araştırmanın gerçekleştirildiği spor örgütündeki çalışanların örgütsel bağlılık algılarının güçlendirilmesi ve presenteizm sorununun var olup olmadığının tespit edilmesi açısından katkı sağlayacağı da düşünülmektedir., Bu çalışmanın amacı Spor Genel Müdürlüğü merkez teşkilatı çalışanlarının presentezim ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaç doğrultusunda cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi ve unvan değişkenlerinin, presenteizm ve örgütsel bağlılık düzeyleri üzerinde anlamlı bir etki oluşturup oluşturmadığı da araştırılmıştır. Araştırmadaki çalışma grubunu Spor Genel Müdürlüğü Merkez Teşkilatı’nda görev yapmakta olan 402 kişi oluşturmaktadır. Araştırmadaki veriler ‘’Standford Presenteizm Ölçeği’’ ve ‘’Örgütsel Bağlılık Ölçeği’’ ile toplanmıştır. Verilerin analizinde korelasyon analizi ve Mann-Whitney U ve Kruskall-Wallis H testi kullanılmıştır. Analizler sonucunda presenteizm ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmada, çalışanların yaş, eğitim seviyesi ve unvan değişkenleri ile presenteizm düzeyleri arasında anlamlı farklılık olduğu, cinsiyet ile presenteizm düzeyleri arasında ise anlamlı farklılık olmadığı sonucuına ulaşılmıştır. Cinsiyet, yaş, eğitim ve unvan değişkenleri ile örgütsel bağlılığın alt boyutları arasında tespit edilen anlamlı farklılıklar araştırmanın ulaşılan bir diğer sonucudur. Araştırmanın spor teşkilatlarının taşra kuruluşlarında da yinelenmesi önerilmektedir., This study aims to explore the relationship between presenteeism and organizational commitment of General Directorate of Sports Headquarter employees. In line with this purpose, the question as to whether gender, age, education level and title variables have a significant effect on presenteeism and organizational commitment levels. The study group of the research consists of 402 employees that work in the General Directorate of Sports Headquarter. The data in the research have been collected by “Stanford Presenteeism Scale” and “Organizational Commitment Scale”. In the analysis process of the data, correlation analysis, Mann-Whitney U and Kruskall-Wallis H Tests were used. As a result of the analyses, it is observed that there is a significant positive relationship between presenteeism and organizational commitment levels. In addition, it is concluded in the research that there is a significant difference between age, education level and title variables of employees and their presenteeism levels, and that there are no significant differences between their gender and presenteeism levels. Significant differences between the subdimensions of gender, age, education, and title variables and organizational commitment are other results of the study. It is suggested that the research also be conducted in the rural institutions of Sports Headquarters.