Search

Myrtaceae (Mersingiller) familyası çok yıllık genellikle ağaç veya bodur, yarı çalımsı formda olan, yılın her günü yeşil yapraklı bitki üyelerini içerir. En önemli özellikleri ise yapraklarının uçucu yağ bakımından oldukça zengin olmasıdır. Bu nedenle eczacılık ve kozmetik alanlarında özellikle tercih edilmektedir. Okaliptüs (Eucalyptus) ve mersin (Myrtus) familyanın önce gelen cinslerindendir. Her iki cinse ait türlerle ilgili biyokimyasal içeriğini aydınlatma ile ilgili birçok çalışma bulunmaktadır. Ancak anatomik özellikleri ile ilgili yeterli araştırma bulunmamaktadır. Bu nedenle ülkemizde bu cinslerin temsilcisi Mrytus communis L. ve Eucalyptus camadulensis Dehn. türlerinin gövde, yaprak, çiçek, polen, meyve ve tohumları ile ilgili morfolojik, anatomik, sitolojik verilerin ortaya konması amaçlanmıştır. Bitki örnekleri Antalya Konyaaltı ilçesinden Aralık 2020’de toplanarak teşhis sonrasında Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumuna M. communis için MARE 22444, E. camadulensis için MARE 22445 numarası ile kayda geçirildi. Her iki türde de anatomik kesitler alındı. Palinolojik ölçümler gerçekleştirildi. Elde edilen sonuçlara göre her türünde dairesel gövdeye sahip olduğu ve gövdelerin anatomik yapısının dıştan içe doğru peridermis, parankima, floem, ksilem ve parankimatik öz bölgelerinden oluştuğu belirlendi. Gövdedeki öz bölgesi E. camaldulensis’de 4 kollu yıldız şeklinde Myrtus communis’da ise üçgen şeklinde olduğu belirlendi. Her iki türü yaprak anatomisi karşılaştırıldığında ise E. camaldulensis yapraklarının ekvifasiyal ve amfistomatik, Myrtus communis yapraklarının ise bifasiyal ve hipostomatik olduğu saptandı. Her iki türde de yapraktaki epidermisin altında salgı kanallarına rastlandı. E. camaldulensis’in çiçekleri petal içermezken, Myrtus communis çiçekleri 5 adet beyaz petale sahiptir. Ayrıca her iki türde de drupa tipi sert tohum bulunmaktadır. Olgun polen taneleri de her iki türde de isopolar polenlerin hepsi küçük yapıda triangular şekilli ve apertür yapıları trikolporattır. Ekzin yüzeyleri ise psilat ornamentasyonludur. The Myrtaceae (Mersingiller) family includes perennial plant members, usually in tree or dwarf, semi-shrub form, with green leaves every day of the year. The most important feature is that the leaves are very rich in essential oil. For this reason, it is especially preferred in the fields of pharmacy and cosmetics. Eucalyptus (Eucalyptus) and myrtle (Myrtus) are the first genus of the family. There are many studies on elucidating the biochemical content of species belonging to both genera. However, there is not enough research on its anatomical features. Therefore, the representatives of these genera in our country, Mrytus communis L. and Eucalyptus camadulensis Dehn. It is aimed to reveal morphological, anatomical and cytological data about stem, leaf, flower, pollen, fruit and seeds of species. Plant samples were collected from Antalya Konyaaltı district in December 2020 and registered in Marmara University Faculty of Pharmacy Herbarium with the number MARE 22444 for M. communis and MARE 22445 for E. camadulensis after identification. Anatomical sections were taken in both species. Palynological measurements were performed. According to the results obtained, it was determined that all types have circular stems and the anatomical structure of the stems consists of peridermis, parenchyma, phloem, xylem and parenchymatic core regions from the outside to the inside. The pith region on the stem was found to be 4-armed star-shaped in E. camaldulensis and triangular in Myrtus communis. When the leaf anatomy of both species was compared, it was determined that the leaves of E. camaldulensis were equifacial and amphistomatic, while the leaves of M. communis were bifacial and hypostomatic. Secretory ducts were found under the epidermis in the leaf in both species. The flowers of E. camaldulensis are petalless, while the flowers of M. communis have 5 white petals. There are also drupa-type hard seeds in both species. In mature pollen grains, in both species, all isopolar pollens are small, triangular in shape and aperture structures are tricolporate. Exine surfaces are ornamented with psilate.

Amaç: Bu araştırmada, Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının görüşlerine göre sorgulama becerilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, öğretmen adaylarının sorgulama becerileri durumları, sorgulama becerilerini etkileyen faktörler, sorgulama becerilerine sahip bireylerin özellikleri ve sorgulama sürecinde karşılaştıkları problemler bireysel, eğitimsel ve toplumsal açıdan incelenerek ele alınmıştır. Yöntem: Araştırmanın temel amacının sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sorgulama becerilerine ilişkin görüşlerini belirleme olduğundan nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Bu doğrultuda öğretmen adaylarının görüşlerini belirlemek amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak elde edilen veriler betimsel analiz ve içerik analizi ile yorumlanmıştır. Çalışma Grubu: Araştırmada çalışma grubunun belirlenmesinde amaçlı örneklem ve ölçüt örnekleme yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmamızın çalışma grubunu Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Eğitim Fakültesi; Sosyal Bilgiler Öğretmenliği 12 kız, 11 erkek toplam 23 gönüllü öğretmen adayı oluşturmaktadır. IV Sonuç: Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre; öğretmen adaylarının sorgulama becerileri hakkında genel olarak olumlu görüşlere sahip oldukları fakat sorgulama becerilerini kazanmada ve geliştirme de birtakım problemler ile karşılaştıkları görülmüştür. Ayrıca sorgulama becerilerinin öğretmenlik becerilerine katkı sağladığı ve derslerde öğretmenlerin öğrencilere sorgulama becerilerini kazandırmak için neler yapabileceği yönünde görüşleri tespit edilmiştir., İÇİNDEKİLER TEZ BİLDİRİMİ ........................................................................................................ I TEZ KABUL TUTANAĞI ....................................................................................... II ÖZET ........................................................................................................................ III ABSTRACT ............................................................................................................... .V ÖNSÖZ ................................................................................................................... VII İÇİNDEKİLER ..................................................................................................... VIII KISALTMALAR .................................................................................................. XIII TABLO LİSTESİ .................................................................................................. XIV I. BÖLÜM ................................................................................................................... 1 1.GİRİŞ ....................................................................................................................... 1 1.1. Problem Durumu .................................................................................................. .2 1.2. Problem Cümlesi .................................................................................................. 5 1.3. Alt Problemler ...................................................................................................... .5 1.4. Araştırmanın Amacı .............................................................................................. 5 1.5. Araştırmanın Önemi ............................................................................................. .5 1.6. Araştırmanın Varsayımları ................................................................................... 6 1.7. Araştırmanın Sınırlılıkları ..................................................................................... 6 1.8. Tanımlar ............................................................................................................... .7 II. BÖLÜM ................................................................................................................. 8 2. KAVRAMSAL ÇERÇEVE ................................................................................... 8 2.1. Sorgulama Kavramı .............................................................................................. 8 2.2. Sorgulama Türleri ............................................................................................... 10 2.2.1. Yapılandırılmış Sorgulama ................................................................... .10 IX 2.2.2. Rehberlikli Sorgulama ........................................................................... .11 2.2.3. Açık Uçlu Sorgulama ............................................................................ .11 2.3. Eğitimde Sorgulama ........................................................................................... 12 2.4. Eğitim Kuramlarında Sorgulama ........................................................................ 14 2.4.1 Davranışçı Kuram ................................................................................... .14 2.4.2. Bilişsel Kuram ....................................................................................... .14 2.4.3. Yapılandırmacı Kuram .......................................................................... .14 2.5. Sorgulama Becerilerini Kazandırmada Öğretmenin Rolü. ................................. 15 2.6. Sorgulama Becerilerini Geliştirmede Öğrenci .................................................... 18 2.7. Sorgulama Sürecinde Sınıf Ortamı ve Karşılaşılan Güçlükler ........................... 20 2.8. Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı'nda Sorgulama Becerileri ................... 21 2.8.1. Sosyal Bilgiler Öğretim Programı'nda Beceri Olarak Sorgulama ......... .24 2.8.2. Sosyal Bilgiler Öğretim Programı'nda Kazanım Olarak Sorgulama ..... .32 2.9. Sorgulama Sürecinde Sorular ve İşlevleri .......................................................... 33 2.9.1. Soru Nedir? ........................................................................................... .33 2.9.2. Soruların İşlevleri .................................................................................. .35 2.10. Sorgulama Becerisini Geliştirmek Amaçlı Kullanılan Yöntem ve Teknikler...36 2.10.1 Problem Çözme ................................................................................... ..36 2.10.2. Beyin Fırtınası ..................................................................................... .37 2.10.3. Örnek Olay .......................................................................................... .37 2.10.4. Tartışma ............................................................................................... .37 2.10.5. Soru Cevap .......................................................................................... .38 2.10.6.Grup Çalışması ..................................................................................... .38 2.10.7. Sunum Yapma ..................................................................................... .39 X 2.10.8.Altı Şapka ............................................................................................. .39 2.10.9. Münazara ............................................................................................. .39 2.11. İlgili Çalışmalar ................................................................................................ 39 2.11.1.Türkiye’de Yapılan Çalışmalar ....................................................................... 39 2.11.2.Yurt Dışında Yapılan Çalışmalar .................................................................... .45 III. BÖLÜM .............................................................................................................. 49 3. YÖNTEM ............................................................................................................. 49 3.1. Araştırma Modeli ................................................................................................ 49 3.2. Çalışma Grubu .................................................................................................... 49 3.3. Veri Toplama Aracı ............................................................................................ 50 3.4. Verilerin Analizi ................................................................................................. 52 IV. BÖLÜM .............................................................................................................. 54 4.BULGULAR VE YORUM ................................................................................... 54 4.1. Birinci Alt Probleme İlişkin Bulgular ................................................................ .54 4.1.2. Sorgulama Kavramına Yönelik Tanımlara İlişkin Bulgular ................. .54 4.2. İkinci Alt Probleme İlişkin Bulgular ................................................................. .56 4.2.1. Sorgulama Becerilerinin Yeterliliğine İlişkin Bulgular ........................ .56 4.2.2. Sorgulama Becerilerini Etkileyen Faktörlere İlişkin Bulgular .............. .57 4.2.3. Sorgulama için Özel Zaman ve Çaba Gereksinimine İlişkin Bulgular . .62 4.3. Üçüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular .............................................................. .64 4.3.1 Sorgulama Sürecinde Problem Çözümünde Alternatif Çözüm Arama Durumuna İlişkin Bulgular ....................................................................................... .64 4.3.2. Bilginin Yanlış Olduğu Tespit Edildiğinde İzlenen Yaklaşıma İlişkin Bulgular .................................................................................................................... .67 4.3.3. Bilgiyi Doğrulamada İzlenen Yol ve Yöntemlere İlişkin Bulgular ...... .70 XI 4.3.4. Bilginin Doğruluğunun Ölçütlerine İlişkin Bulgular .......................... .73 4.4. Dördüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular ........................................................... .75 4.4.1. Sorgulama Sürecinde Sahip Olunan Özgüvenin Gelişmişliğine ve Özgüveni Etkileyen Faktörlere İlişkin Bulgular ....................................................... .75 4.4.2. Bilgiyi Sorgulama Sürecinde Öğrenme Ortamında Kendilerini İfade Etme Durumuna İlişkin Bulgular .............................................................................. .80 4.5. Beşinci Alt Probleme İlişkin Bulgular ............................................................... .84 4.5.1. Sorgulama Becerilerinin Bireysel Gelişime Katkılarına İlişkin Bulgular .................................................................................................................................. .84 4.5.2. Sorgulamanın Toplumsal Katkılarına İlişkin Bulgular .......................... .86 4.5.3.Sorgulama Becerilerinin Eğitim Açısından Katkılarına İlişkin Bulgular.88 4.6. Altıncı Alt Probleme İlişkin Bulgular ................................................................ .91 4.6.1. Sorgulama Becerilerini Geliştirmek İçin Önerilere Ait Bulgular ......... .91 4.6.2. Öğrencileri Sorgulamaya Dahil Etmenin Yollarına İlişkin Bulgular .... .97 4.6.3. Sorgulama Becerisinin Diğer Becerilerden Farkı Olup Olmadığına İlişkin Bulgular ....................................................................................................... .102 BÖLÜM V .............................................................................................................. 106 5. SONUÇ, TARTIŞMA VE ÖNERİLER ........................................................... 106 5.1. Sonuç ve Tartışma ........................................................................................... .106 5.1.1. Birinci Alt Probleme İlişkin Tartışma ve Sonuçlar ............................. .106 5.1.2. İkinci Alt Probleme İlişkin Tartışma ve Sonuçlar ............................... .108 5.1.3. Üçüncü Alt Probleme İlişkin Tartışma ve Sonuçlar ............................ .111 5.1.4. Dördüncü Alt Probleme İlişkin Tartışma ve Sonuçlar ........................ .115 5.1.5. Beşinci Alt Probleme İlişkin Tartışma ve Sonuçlar ............................ .119 5.1.6. Altıncı Alt Probleme İlişkin Tartışma ve Sonuçlar ............................. .121 XII 5.2.Öneriler ......................................................................................................... .125 KAYNAKLAR ...................................................................................................... .127 İNTERNET KAYNAKLARI ............................................................................... .143 EKLER ................................................................................................................... 144

In this study, it was aimed to examine the inquary skills according to the view of pre-service social studies’teachers. Qualitative research method was used since the main purpose of the study was to determine the opinions of prospective social studies teachers about questioning skills. In this direction, the data obtained by using semi-structured interview technique was interpreted with descriptive analysis and content analysis in order to determine the opinions of pre-service teachers. The study group of our study was social studies teacher education consists of 23 volunteer teacher candidates including 12 girls and 11 boys. According to the findings; the statements given by the candidates for the definition of the concept; it includes meaning in the dimensions of information acquisition, accuracy of information and evaluation of information. It has been determined that inquary skills were found to be sufficient by the pre-service teachers. The most important factors that affect inquiry skills are; individual and social factors are family, society, environment, school and education system. Having inquiry skills enables individuals to identify and correct their personal deficiencies, eliminate prejudices and hesitations, develop their self-confidence, gain character and spend their lives in a more meaningful way. Questioning skills are important in terms of social critical thinking, empathy, questioning stereotypes, and research. Monitoring current events and asking questions have an effective role. It is stated that teachers' pedagogical approaches to involve students in the questioning process are also an important element.

İkinci Dünya Savaşı sonrasında ülkeler arası ve hatta bölgeler arası gelişmişlik farklarının belirgin bir sorun haline gelmesi kalkınma iktisadına olan eğilimi daha da artırmıştır. Oluşan eşitsizliğin tanımlanmasında ve bunu gidermede başlangıçta geleneksel sermaye türleri kullanılmaya çalışılmıştır. Geleneksel sermaye türlerinin eşitsizliği giderme hızını açıklamadaki yetersizliği nedeniyle araştırmacılar, konuya başka yollarla açıklama bulmaya yoğunlaşmışlardır. Yeni sermaye türü olarak da en çok ilgilerini çeken sosyal sermaye olmuştur. Sosyal sermaye kavramı üzerinde literatürde birden fazla tanımlama yer almaktadır. Bunun nedeni ise sosyal sermayenin disiplinler arası bir niteliğe sahip olmasıdır. Sosyal sermaye diğer sermaye türlerine nazaran kullandıkça azalmayan ve oluşturulması da maliyetli olmayan bir sermaye türüdür. Çünkü oluşması sosyal ilişkilere ve güvene dayanmaktadır. Bu çalışmada, sosyal sermaye ve kalkınma arasındaki ilişki, Çorum İlinin sanayisinin gelişiminde sosyal sermayenin payının ne olduğu sorgusunun yanında, gelişen teknoloji ve dünya düzeninde sosyal sermaye algısının farklı bir platforma kayması konusu da sorgulanmaktadır. After the Second World War, the sophisticated disparties become a significant problems which tend to be further increased in economic development between countries and even between regions. The traditional types of capital have been studied for use of identification of resulting inequality and removing it. The cause of the types of traditional capital inequality in the description of due to the inability researchers focus on finding other ways of explanations for this issues. Social capital has been the most draw attention as a new type of capital. There are multiple definitions in the literature on the concept of social capital. The reason of this is its interdisciplinary nature of social capital. Social capital is not the kind of capital cost reductions as you use compared to other species and the creation of capital. Social capital compared to other types of capital, it has not got any cost in order to form it and by using social capital it wouldn't get loss/ reduce. Because of formation of social capital is based on the social relationships and trust. The study investigated that the relationship between social capital and development, to find influence of social capital in industrial development of Çorum's province and questioned that the perception of social capital over the world order high technology that shifts the different platform. İÇİNDEKİLER ÖZET --İ ABSTRACT--.İİ TEİEKKÜR -- İİİ İÇİNDEKİLER --.İV TABLOLAR DİZİNİ-- Vİİ İEKİLLER DİZİNİ--. Vİİİ KISALTMALAR --.X GİRİŞ --. 1 BİRİNCİ BÖLÜM: GENEL OLARAK SOSYAL SERMAYE‟YE İLİİKİN KAVRAMSAL VE KURAMSAL ÇERÇEVE-- 5 1. 1. SOSYAL SERMAYE‟YE İLİİKİN KAVRAMSAL ÇERÇEVE -- 5 1.1.1. Sosyal Sermayenin Muğlak Yönü -- 18 1.1.2. Sosyal Sermayenin Türleri--. 19 1.1.3. Sosyal Sermaye‟ye Yöneltilen Eleştiriler-- 26 1. 2. SOSYAL SERMAYE‟YE İLİİKİN KURAMSAL ÇERÇEVE --. 26 1.2.1. Sosyal Sermayenin Ekonomik Etkileri-- 26 1.2.2. Sosyal Sermaye Düzeyleri ve Türleri -- 27 1.2.3. Sosyal Sermayenin Ölçülmesi -- 30 1.2.4. Fordizm‟in Sosyal Sermaye Üzerine Etkisi-- 33 1.2.5. Taylorizm‟in Sosyal Sermaye Üzerine Etkisi--. 34 1.2.6. Endüstriyel Grup Teorisi ve Sosyal Sermaye -- 34 1.2.7. Türkiye‟de Sosyal Sermaye -- 35 İKİNCİ BÖLÜM: İKTİSADİ KALKINMA VE SOSYAL SERMAYE 38 2.1. İKTİSADİ KALKINMA-- 39 2.1.1. İktisadi Kalkınma ve İktisadi Büyüme Arasındaki Farklılıklar--. 41 2.1.2. İktisadi Kalkınmanın Tanımsal Ayrımları-- 42 2.1.3. İktisadi Kalkınma Teorileri-- 45 2.1.4. Türkiye‟de Kalkınma Politikası Aşamaları -- 50 2.1.5. Kalkınma ve Sanayileşme Stratejileri-- 53 v 2.1.6. Kalkınma Planlarında Sosyal Sermaye‟ ye Bakış--. 54 2.1.7. Kalkınma ve Sosyal Sermaye İlişkisi -- 55 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: ÇORUMUN SANAYİ YAPISI VE SOSYAL SERMAYENİN ROLÜ--. 59 3. 1. ÇORUM İLİNİN GENEL YAPISI VE DEĞERLENDİRMESİ-- 59 3.2. ÇALIİMANIN YÖNTEMİ-- 61 3.2.1. Yüz Yüze Görüşme Yöntemi-- 65 3.2.2. Örneklem Alanı--. 65 3.2.3. Analiz ve Tahmin Yöntemi-- 66 3.3. ÇORUM ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ SOSYAL SERMAYE ÖLÇÜMÜNE YÖNELİK YÜZ YÜZE GÖRÜİME UYGULAMASININ ANALİZİ --. 66 3.3.1. Firmaların Sektörel Dağılımı-- 66 3.3.2. Firma Sahiplerinin Çorumlu Olup Olmama Durumu -- 68 3.3.3. Firmaların Mülkiyet Durumu-- 70 3.3.4. Firmaların Ortak Seçmedeki Öncelikleri--. 71 3.3.5. Mali Açmaz Durumunda Firmaların BaĢvurdukları Kaynaklar -- 73 3.3.6. Firmaların İĢ Yaptığı KiĢilere Olan Güveni --. 75 3.3.7. Firmaların Aralarındaki İĢ Birliği -- 77 3.3.8. Firmaların Güvene Dayalı İĢ Kabiliyeti--. 79 3.3.9. Firmaların Bilgisayar ve İnternet Kullanımları -- 81 3.3.10. Firmaların Teknolojiyi İzleme Durumları -- 82 3.3.11. Firmaların Teknolojiyi İzlemelerinin Üretim Süreçlerine Yansımaları . 82 3.3.12. Firmaların Sosyal İletiĢim Ağlarını Kullanım Durumları--. 83 3.3.13. Firmaların Aynı Sektördeki Firmalarla Bilgi PaylaĢma Durumu. 84 3.3.14. Firmaların Teknoloji Transfer Yöntemleri --. 86 3.3.15. Firmaların Sosyal Sorumluluk Kapsamında Etkinlik Grupları-- 86 3.3.16. Firmaların Burs Verme Durumları -- 88 3.3.17. Firmaların Stajyer Öğrenci ÇalıĢtırma Durumları-- 90 3.3.18. Firmaların Devamlılığı Durumu -- 92 3.3.19. Firmaların Üniversite Sanayi İĢ Birliği Hakkında DüĢünceleri 94 3.3.20. Firmaların Aldıkları Özel Sektör DanıĢmalık Hizmetleri--. 95 vi 3.3.21. Sanayi Kamu İliĢkisi Değerlendirilmesi -- 96 3.3.22. Belediye Sanayi İliĢkisi --. 96 3.3.23. Firmaların Sivil Toplum, Meslek Odası İliĢkileri--. 97 3.3.24. Genel Değerlendirme-- 97 SONUÇ -- 99 KAYNAKÇA--. 103 EK-1: SORU SETİ--. 112

There have been a number of academic and commercial studies on research and development of dental restoration materials, which are of great significance as regards the human health, and thus many dental restoration materials/adhesives are currently available. Those commercial materials, majority of which are composed of acrylate-based materials, however, have shortcomings such as polymerization shrinkage, insufficient mastication resistance. While previous efforts have resulted in important advancements as to preventing some of those technical issues (e.g. polymerization shrinkage), it is obvious that much more comprehensive studies need performing to explicate the functional properties of the associated material systems and the influences of various synthesis and process parameters on those properties from the point of view of scientific fundamentals and clinical applications. İnsan sağlığı açısından büyük önem taşıyan diş tedavi malzemelerinin araştırılması ve geliştirmesi konularında çok çeşitli akademik ve ticari çalışmalar ve dolayısıyla çok çeşitli diş tedavi malzemeleri/yapıştırıcıları (adesivler) mevcuttur. Ancak genel olarak bu malzemelerin polimerleşme-sonrası hacimsel büzüşme ve yüksek çiğneme kuvvetine karşı yetersiz aşınma dayanıklılıkları gibi eksiklikleri vardır. Daha önce yapılan çalışmalar sonucu hemen hemen hepsi akrilat-temelli olan mevcut malzemelerin polimerleşme büzüşmesi gibi önemli teknik sorunlarının çözümüne yönelik olarak pratik anlamda büyük adımlar atılmış olsa da, hem bilimsel temeli hem de klinik uygulamaları anlamında bu malzeme sistemlerinin fonksiyonel özelliklerinin ve olası birçok sentez ve işlem parametresinin bu özellikler üzerindeki etkilerinin aydınlatılmasına yönelik daha da kapsamlı çalışmaların yapılması ve hatta bu ticari ürünlere alternatif yeni malzemelerin geliştirilmesi gerekmektedir.

other Yrd. Doç. Dr. Diren Çakmak’ın Prof. Dr. Kurthan Fişek’in danışmanlığında hazırladığı “1850-2002 Osmanlı ve Cumhuriyet Türkiye’sinde Toplum ve İktidar İlişkileri Bağlamında Telif Haklarına İlişkin Yasal Düzenlemelerin Değerlendirilmesi” başlıklı yüksek lisans tezinden yola çıkarak oluşturduğu “Osmanlı İmparatorluğu’nun Kapitalistleşme Tecrübesi ve Telif Haklarının Gelişimi” isimli kitabını rahmetli Prof. Dr. Kurthan Fişek (1942-2012)’e ithaf ederek 2014 yılında yayınlanmıştır.

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2012, Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2012, Bu çalışmada, polimer mikro kürelerinin yüzeyinde oluşturulan metal şelatlarının indirgenmesiyle katalitik miktarda meydana gelen sıfır değerlikli metalin elektrolizsiz kaplama banyosundan metal kaplamada tohumlama merkezi olarak kullanılabileceğini ortaya koymuştur. Bu amaçla taşıyıcı polimer olarak çaprazbağlı glisidil metakrilat (GMA) mikroküreleri (210-420µm) kullanılmıştır. Bunların trietilen tetraamin (TETA) ile muamele edilmesiyle yüzeyi amin fonksiyonlu tanecikler elde edilmiştir. TETA foksiyon yoğunluğu yaklaşık 1 mmol g-1 olan küreciklerin Cu(II), Ni(II) ve Ag(I) iyonları içeren sulu çözeltilerle etkileştirilmesiyle yüzeylerinde metal şelatlar oluşturulmuştur. Bu şelatların yapısındaki metal iyonlarının hidrazin ve hipofosfit gibi indirgenlerle indirgenmesiyle mikroküre yüzeylerinde elementel metal meydana getirilmiştir. Bu metallerin elektrolizsiz banyo çözeltilerinden mikroküre yüzeylerine metal kaplanmasında tohumlama merkezi işlevini gördüğü kanıtlanmıştır. Literatürde bu tohumlama işlemi genellikle PdCl2 ve SnCl2 ile yapılmaktadır. Paladyumun pahalı olması nedeniyle bu yol elektronik baskı devrelerinin üretim maliyetlerini yükseltmektedir. Grubumuzca daha önce yapılan çalışmalarda, “yüzey aktifleştirme“ adıyla bilinen bu işlemin yerine elektrolizsiz kaplamanın yüzeyde oluşturulan az miktarda metalin tohumlama etkisiyle gerçekleştirilebileceği gösterilmiştir. Bu çalışmada ise, öncekilerden farklı olarak metal komplekslerinin indirgenmesiyle oluşan sıfır değerlikli (zerovalent) metalin tohumlama etkisiyle Cu(II), Ni(II) ve Ag(I)’ün elektrolizsiz banyolarında bu metallerin kaplanabileceği gösterilmiştir. Elde edilen polimer kürecikleri ve bunların metallenmiş türevleri FT-IR ve X-Ray elektron spektroskopisi (XPS) teknikleri ile karakterize edilmiştir. Özet olarak bu çalışma göstermiştir ki, TETA fonksiyonlu GMA mikroküreleri kendiliğinden tohumlamalı elektrolizsiz metal kaplama yoluyla bakır,nikel ve gümüş ile kolayca ve nispete kısa sürede kaplanabilmektedir. Buradaki çalışmada ise öncekilerden farklı olarak metal iyonlarının polimer yüzeyinde önceden meydana getirilen ve donor karakteri çok iyi olan ligandlarla kompleks oluşturması yolu seçilmiştir. Burada polimer mikro kürelerinin yüzeyinde oluşturulan kompleksin yapısında bulunan metalin indirgenmesinin mümkün olup olmadığı ve indirgenme başarılırsa bunun aynı metalin elektrolizsiz çözeltisinden çökeltmede tohumlama merkezleri olarak işlev görüp göremiyeceğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Kısacası bu tez çalışmasının amacı polimer yüzeylerin metallerle şelat yapıcı ligandlar üzerinden elementel metal kaplanmasının başarılıp başarılamayacağının ortaya konulmasıdır. Bilindiği kadarıyla açık literatürde bu alanda yapılmış herhangi bir yayın bulunmamaktadır. Dolaysıyla bu çalışma literatürdeki bu eksikliği tamamlayacak ve açıklık getirecektir., Electroless metal plating (EMP) is a versatile method for surface metallization of plastics and ceramics. Common electroless metal plating process involves surface metallization, surface activation by Pd(II) and SnCl2 solutions and electroless metal deposition steps. The surface modification step is of prime importance to attain good adhensionof the metal layer to the substrate surfaces. Numerous techniques such as ion assisted laser treatment, plasma modification, excimer UV laser and dielectric barrier discharge have been developed for modification of polymer surfaces. Beside thosehigh energy- irradiation methods, wet chemical methods such as nitration and sulfonation have been reported to be efficient in modification of relatively polar polymer surfaces. The deposition of zero-valent metals onto polymer surfaces has received much attention for its potential applications in prepearing light-weight mirrors, solar energy conventers and catalysts. Even though the polymer-assisted microdispersion of metal sols was performed half a century ago, the metallization of polymer surfaces is a relatively new area of research. In more recent methods, metal ions in aqueous solutions are seized by ligating groups such as amino, carboxyl, or quaternary amino groups on polymer surfaces. Thereafter, these ions are reduced by a suitable reducing agent suc as sodium hypophosphite or dimethylamino borane. Details of the preparation for the electroless plating of vinyl benzyl ammonium-based polymer beads were given by Warshawsky and Upson. In those methods, the deposited metals are mostly amorphous and nonuniform and so lack metallic luster. With this approach, metal-plated polymer particles thar are up to %10 noble metal have been obtained. Multimetalized layers on polymer surfaces have also been achieved subtractive and additive deposition techniques. In the subtractive deposition techniques, metal-coated polymers are immersed in a different metal-ion solution, and metals on the surfaces are replaced with another metal with less negative reduction potential. In the additive method, additional metal deposition occurs on premetalized surface by the catalytic effect of existing metal used together with a reducing agent. Coating of polymer surfaces is of interest in very various industries such as electronics, catalysts, textile and automotive industry. There appear few common methods of metal coatings on wood, selluloce and on polymer metarials. Physical vapor deposition, chemical vapor deposition, sputtering, microcontact printing and electroless plating have found extensive use for decorative or mechanical inforcement purposes. Altough such methods give satisfactory metal coatings generally these suffer from with adhesion to the surfaces. Among those methods the electroless plating method is attractive due to its relatively cheap processing. In classical way of the metal plating method surface of the substrate first, is subjected to pretreatment to create hydrophilicity. This is the first step of the process which is crucial to attain better adhesion with the metal coating layer. This can be carried out by chemical means or by plasma techniques in large scale industry processes. The latter is mostly prefered industrial processes due to its high speed. In the plasma modification the surface is modified to impart amino or hydroperoxy groups by ordinary or cold-plasma techniques this makes the surface hydrophilic enough to provide good adhesion. The second step, so called “ surface activation“ involves PdCl2+ SnCl2 treatment which provides zerovalent palladium element in few miligrams persquare meter. This is essencial for the success of the electoless metal plating in the next step. The role of palladium is seeding of the metal deposition. İncreasing the palladium density gives high speed depositions, but its high cost makes its use in tiny quantities. The last step is the electroless plating in which the article to be plated is simply soaked into the electoless plating solution. Many electroless plating solutions are now avaliable commercially. Metallization with this solutions proceeds in satisfactory rates. By this way 1-5 µm metal thicknesses can be attained. The galvanic replacement method developed in recent years is closely related to the electroless metallization process. In this process a metal coating on the article surface is simply replaced with a more noble metal by treating with the metal ion solution. The difference is that, this process does not need the use of electoless metal plating solution. The driving of the process is the difference between reduction potentials of the two metal ions. The standart electroless plating process described above is already being used in industrial surface metallization process. Common drawbacks of this process is weak adhension to the surface and cost of the surface activation process. To overcome those drawbacks in our previous works we disclosed the use of the metal to be coated as seeding material. In those studies, the polymer surfaces modified with hydrazine or sulfonyl hydrazide gruoups were employed for generation of small quantities of copper metal from aqueous Cu(II) solution. The copper was demostrated to serve seeding points for copper plating from the electroless solution in the final step. This showed that the electroless plating can be achieved without using palladium element. Moreover it was shown that adhension to the metal layer is enhanced considerably. As an extension of those studies in present work we describe a self-seeded electroless metallization process, which involves chemical reduction of the metal chelate to give zerovalent metal on the substrate in tiny quantities. The zerovalent metals so generated were demonstrated to provide seeding effect for depositing much more metal from the electroless metal solution. For this propose epoxy functional polymer microspheres were prepeared by terpolymerization of glycdyl methacrylate (GMA)-methyl methacrylate (MMA)- ethylen glycoldimethacrylate (EGDMA) mixture (in 30/60/10 molar ratio) in aqueous suspension. The resulting microspheres were made amine functional by treating with triethylentetraamine (TETA) at 120 0C. The resulting material was used as macrochealting agent for complexing with Cu(II), Ni(II) and Ag(I) ions in aqueous solution. The microspheres bearing the coloured metal chelates on their surfaces were treated with strong reducing agents such as hydrazine and sodium hypophospite in water. It was observed that, copper and silver complexes are easliy reduced with hyrazine whereas, reduction of nickel is slow. Reduction of nickel was achieved by heating in a sodium hypophosphite solution. The reduction of metal ions can be followed visually by rapid change of the colours of the mixtures. It is important to note that, the fresh metal surfaces are very susceptible to air oxygen to give metal oxides. Therefore great care must be exercised to avoid air oxidation and the samples must be stored in tightly closed bottles. Both XPS and metal analyses indicated presences of 1,5- 2,04 mmol g-1 of metals. We have not pay attention to attain high metal contents in the step. In the last step, the microspheres containing above zerovalent metals were subjected to electroless plating for 4-6 h. The resulting products showed considerable mass increases implying succesful metallizations in each case. The overall mass increases of the microspheres were in 33,8-41.1 % . The simply process is simply depicted in the following scene. In the study we have used common electroless plating solutions given in the literature and not pay attention for the optimization of the metal thicknesses. However the results show satisfactory metallization in each case. Moreover, to inspect kinetics of the metallization, the microspheres with the copper seeds were treated with the electroless copper solution in different time intervals. The copper plating was monitored by mass increases of the samples. It was shown that, the copper deposition is fast at the beginning without using a special accelerating agent, but becomes slow with time. The copper plating-time plot showed leveling of the deposition at about two hours and remains almost constant beyond that. At this point, why the metal deposition stops after some time is a question mark at this moment. However it highly probably that the metalized surface loss the activity in seeding by oxidation or absorption of some charged ions. The overall results revealed that, the self-seeded metalization presented provides sucessful metalization with copper, nickel and silver by wet-chemical process. The metalized microspheres might be useful as catalyst in the reactions where zerovalent metals employed., Yüksek Lisans, M.Sc.