Search

Çalışma ile farklı iplik numaraları açısından pamuk ve viskon hammaddeli iplikler için optimum splays yönteminin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu kapsamda Ne 20, Ne 30, Ne 40, Ne 50 ve Ne 60 olarak %100 pamuk ve %100 viskon ring iplikler doğrudan işletme içi üretimden alınarak temin edilmiş ve söz konusu ipliklere Savio Polar IDLS bobin makinesinde havalı splays, ıslak splays ve twin (mekanik) splays mekanizmaları ile splays işlemi uygulanmıştır. Çalışma sonuçları genel olarak kopma mukavemeti ve uzaması açısından %100 pamuk iplikler için en olumlu splays metodunun twin splays, en olumsuz splays metodunun havalı splays olduğunu, ıslak splays metodunun ise havalı splays metoduna yakın ama daha iyi olduğunu; %100 viskon ipliklerde ise pamuk ipliklerin aksine en olumlu splays metodunun havalı splays en olumsuz splays metodunun ise twin splays olduğunu, ıslak splays metodunun havalı splays metoduna daha yakın olup ince ipliklerde daha iyi sonuçlar verdiğini ortaya koymuştur.

Bakteriyel selüloz, özellikleri nedeniyle tekstil gibi birçok endüstriyel alanda kullanılan ve kullanımı her geçen gün artan bitkisel selüloza alternatif olan bir hammaddedir. Bu çalışmada statik kültür ortamında bakteriyel selüloz üretimi gerçekleştirilmiştir. Bakteriyel selüloz yüzeyleri belirli saflaştırma işlemlerinden geçirilmiş ve daha sonrasında iplik üretimi ve kaplama malzemesi olarak kullanılmak amacı ile DMAc ve LiCl’den oluşan çözücüde çözündürülmüştür. Çözündürme işlemi sonrasında hem rejenere BS ipliği hem de kaplama işlemi sonrası rejenere BS kaplanmış kumaş (pamuk ve viskon) ve iplik (pamuk ve polyester) yüzeyleri elde edilmiştir. Bu işlemler sonrasında elde edilen yüzeylere FTIR, SEM-EDX, TGA, kopma mukavemeti, su buharı geçirgenliği(permetest), termal konfor(alambeta), hava geçirgenliği, yıkama ve sürtme işlemi sonrasında kaplama kalıcılığı analizleri yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre BS’den rejenere lif iplik üretilebileceği, kaplanmış olan kumaşların termal konfor ve su buharı geçirgenliği açısından ham kumaşlara göre daha iyi olduğu ve kaplanmış olan iplik ve tekstil yüzeylerinin güç tutuşur özelliğe sahip oldukları gözlenmiştir. Bacterial cellulose is a raw material that is used in many industrial areas such as textile due to its properties and an alternative to plant cellulose whose usage is increasing day by day. In this study, bacterial cellulose production was carried out in static culture medium. Bacterial cellulose surfaces were subjected to certain purification processes and then dissolved in a solvent consisting of DMAc and LiCl in order to be used as yarn production and coating material. After dissolving process, both regenerated BS yarn and after coating process, regenerated BS coated fabric (cotton and viscose) and yarn (cotton and polyester) surfaces were obtained. FTIR, SEM-EDX, TGA, breaking strength, water vapor permeability (permetest), thermal comfort (alambeta), air permeability, coating permeability analyzes after washing and rubbing were performed on the surfaces obtained after these processes. According to the results obtained, it has been observed that regenerated fiber yarn can be produced from BS, the coated fabrics are better than raw fabrics in terms of thermal comfort and water vapor permeability, and the coated yarn and textile surfaces have flame retardant properties.

Çalışmada, bilinen en çevre dostu gaz olan, bu nedenle de içme suyu arıtma tesislerinde bile yaygın olarak kullanılan ozon gazının terbiye işletmesinde entegrasyonu ile özellikle viskon ve polyester terbiye işlemlerinde kullanılması sayesinde gerek çevreye zararlı atıkların salınımının azaltılması gerekse de enerji tasarrufu sağlayan yenilikçi bir teknoloji geliştirilmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla, çalışma kapsamında temin edilen numune kumaş boyama makinesine (laboratuar tipi tekstil terbiye makinesi) ozon jeneratörü entegre edilerek deneysel çalışma düzeneği kurulmuştur. Bu düzenekle, kumaş formundaki malzemeler; viskonda ağartma, polyesterde ve viskonda boyama sonrası yıkama amacıyla amacıyla ozonlanmıştır. Ozonlama proses parametreleri optimize edilerek endüstriyel boyutta kullanılabilir bir teknoloji geliştirilmiştir. Yenilikçi teknoloji ile su, enerji ve zaman tasarrufu ile birlikte çevresel yükte azalmalar sağlanmıştır. Çalışma, 00688.STZ.2010-2 Tekstil Terbiye İşletmesinde Ozon Kullanımı Entegrasyonu San-Tez projesi kapsamında desteklendiği için, tüm deneysel çalışmalar proje ortağı firma Akbaşlar Tekstil Enerji San. Ve Tic. A.Ş. Boya Baskı İşletmesinde gerçekleştirilmiştir. Ozone is an environmentally friendly gas which is widely used in drinking water treatment plants. In this study, ozone utilized in the finishing processes, especially for viscose and polyester fabrics. Thereby reducing environmentally harmful waste, as well as an innovative energy-saving ozone process technologies are developed. For this purpose, a sample fabric dyeing machine (jet) of 1 kg capacity is equppied with ozone feeding systems. This prototype is tested for viscose bleaching, afterclearing of disperse dyed polyester, afterclearing of reactive dyed viscose. Process optimization is conducted on this prototype. With innovative technology; water, energy, time savings and the reduction of environmental load are provided. This study is projected “Ozone utilization in a textile finishing plant” San-Tez Project. So all experimental works performed in the Akbaşlar Textile Dyeing Printing Factory. San-Tez 00688.STZ.2010-2 Akbaşlar Tekstil Enerji San. Ve Tic. A.Ş.

In this study, it was intended to investigate the effects of yarn spinning systems as well as yarn twist direction on some comfort and spirality performance properties of the fabrics. For this aim, interlock knitted fabrics made of 100% viscose yarns were produced with different spinning systems namely, ring, compact and siro at two twist directions; S and Z. The results indicate that the fabrics made of compact yarn possessed high water vapor and high air permeability values, but lesser vertical wicking values than ring yarn fabrics. However, both of the permeability values of the compact yarn fabrics markedly reduced when yarn twist direction was S. Generally, irrespective of yarn twist direction, the siro yarn fabrics exhibited better permeability but lesser wickability values as compared to ring yarn fabrics. Ring yarn fabrics displayed relatively highest wickability values and spirality percentages as compared to made from siro and compact yarns. In addition, samples produced from Z-twist yarn had higher air permeability values as well as water vapor permeability values but their vertical wicking values and spirality percentages were lesser than that of S-twisted ones. To sum up, it can be inferred that the spinning system has a profound influence on structural parameters of spun yarns. Bu çalışmada, iplik eğirme sisteminin yanı sıra iplik büküm yönünün kumaşların bazı konfor ve may dönmesi özellikleri üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Bu amaçla, % 100 viskon elyafından üretilmiş interlok örme kumaşlar; ring, kompakt ve siro olmak üzere üç farklı eğirme sisteminde ve S ile Z olmak üzere iki farklı büküm yönünde üretilmişlerdir. Elde edilen sonuçlar, kompakt iplikten yapılan kumaşların su buharı ve hava geçirgenlik değerlerinin yüksek olduğunu, fakat kılcal ıslanma değerlerinin ise ring iplik sistemi ile üretilenlere kıyasla daha düşük olduğunu göstermiştir. Ayrıca, S büküm yönüne sahip kompak iplikten üretilmiş kumaşların hava ve su buharı geçirgenlik değerlerinin Z yönünde üretilmiş olanlara nazaran ciddi bir düşüş sergiledikleri görülmüştür. Genel olarak, iplik büküm yönüne bakılmaksızın, siro iplikten üretilmiş kumaşların geçirgenlik özelliklerinin ring iplik ile üretilenlere göre daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Diğer taraftan, ring iplikten üretilmiş kumaşlar, siro ve kompakt ipliklerden yapılanlara göre nispeten en yüksek kılcal ıslanma ve may dönmesi sergilemişlerdir. Ayrıca, Z bükümlü iplikten üretilen numuneler daha yüksek hava ve su buharı geçirgenlik değerlerine sahipken, dikey kılcal ıslanma değerleri ve may dönmesi yüzdeleri S bükülmüş olanlardan daha düşüktür. Özetle, eğirme sisteminin ipliklerin yapısal parametreleri üzerinde derin bir etkiye sahip olduğu sonucuna varılmıştır.

Bu çalışma, Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde Mehmet Orhan'ın danışmanlığında Begüm Özbarutçu tarafından hazırlanan "Farklı tip yumuşatıcıların pamuk,viskon ve poliester örme kumaşlar üzerindeki etkilerinin incelenmesi " adlı yüksek lisans tezine dayanılarak hazırlanmıştır. Kumaşların tutumunu, görünümünü ve kullanım özelliklerini geliştirmek için yumuşaklık bitim işlemleri uygulanır. Kullanılacak yumuşatıcının seçimi, lif ve kumaş yapısı dikkate alınarak yapılmalıdır. Tekstil uygulamalarında en çok kullanılan yumuşatıcı tipi, silikon yumuşatıcılardır. Bu çalışmada, makro ve mikro silikonlu yumuşatıcıların selüloz esaslı örme kumaşlar üzerindeki görünüm, fiziksel ve konfor etkileri incelenmiştir. Bu amaçla, süprem ve iki iplik örgü tiplerindeki pamuk ve viskon boyanmış kumaşlara emdirmekurutma yöntemi yardımıyla makro ve mikro silikon yumuşatıcılar uygulanmıştır. İşlemler sonrası kumaşların renk değişimi, patlama mukavemeti, hava geçirgenliği ve ısıl özellik değerleri test edilerek sonuçlar karşılaştırılmıştır. Araştırma sonucunda, makro ve mikro silikon yumuşatıcıların toplam renk farkı değerleri kabul edilebilir sınırlar içinde olduğu tespit edilmiştir. Her iki yumuşatıcı ile işlem sonrası patlama mukavemeti ve hava geçirgenliği değerleri azalmıştır. Patlama mukavemetindeki kayıp, özellikle pamuk kumaşlarda ve makro silikon uygulamalarında daha fazladır. Makro silikon yumuşatıcı, kumaşların uzama özelliklerine katkı sağlamasına karşın, hava geçirgenliği değerlerinde daha fazla azalmaya neden olmuştur. Boyama ve silikon uygulamaları sonrası kumaş sıklığının azalması ve bünyesinde daha az hava tutar hale gelmesinden dolayı ısıl iletkenlik değerlerinin arttığı görülmüştür. Makro silikon uygulamaları sonrası ısıl iletkenlik ve kalınlık değerleri, daha yüksek ölçülmüştür. Selülozik kumaş özellikleri göz önüne alındığında, mikro silikon yumuşatıcının kullanılması önerilmektedir. Softeners are applied to improve the handle, appearance, and usage characteristics of the fabrics. The softener should be selected by considering fiber and fabric structure. The most used type of softener in textile applications is silicone softeners. In this study, the effects of macro and micro silicon softeners were investigated on the comfort, appearance and physical effects of cellulose-based knitted fabrics. For this purpose, macro and micro silicone softeners were applied to cotton and viscose dyed fabrics such as single jersey and two-ply futter by the pad-dry method. After the treatments, color change, burst strength, air permeability, and thermal properties were tested and then compared. For both fabrics, color difference values of both micro and macro silicone softeners are within acceptable limits. The burst strength and air permeability values also decreased for all fabrics after softener applications. Loss in burst strength was higher, especially in cotton and macro silicone applications. Macro silicon softener contributed to the elongation properties of fabrics, but caused a further decrease in air permeability values. Macro silicone softeners have lower air permeability values because they form a film layer on surfaces. It was observed that the thermal conductivity values increased after dyeing and finishing processes because of the decrease in fabric density and less air in the fabric. The thickness and thermal conductivity values were measured higher after macro silicones. Finally, it is recommended to use the micro silicone softener considering cellulosic fabric properties.

Son yıllarda tüketicilerin tekstil ürünlerinden beklentilerinin artması ve giysi tercihlerinde konforun ön sıralarda yer almaya başlaması araştırmacıların ve tekstil ve hazır giyim üreticilerinin ilgisinin daha konforlu giysi sistemlerinin üretilmesi konusuna yoğunlaşmasına neden olmuştur. Buna bağlı olarak üreticilerin yeni hammadde arayışına yönelmeleri tüketici talepleri doğrultusunda artmıştır. Bu çalışmada, pamuk, viskon, polyester, Umorfil (Protein), Umorfil/pamuk karışım liflerden üretilen ipliklerle atkı örmeciliği ile beş farklı içerikte vanize (süprem) kumaş üretimi gerçekleştirilmiştir. Numune kumaşlar çektirme yöntemine göre boyanmıştır. Hidrofil özellik kazandırmak amacıyla emdirme yöntemine göre bitim işlemi uygulanmış ve bu yüzeylerin bazı kumaş performans özellikleri incelenmiştir. Kumaşların performans değerlendirmesinin diğer liflerle karşılaştırılmalı olarak yapılmış ve materyalin özellikleri karakterize edilmeye çalışılmıştır. Tez çalışmasında bu yeni hammadde ürünlerinden olan Umorfil protein içerikli lifin çalışmalar sonucunda genellikle viskon lifine yakın özellikler sergilediği gözlemlenmiştir. In recent years, the increasing expectations of consumers from textile products and the preference of comfort in garment preferences has led to the interest of researchers and textile and garment manufacturers to focus on the production of more comfortable garment systems. Accordingly, producers' tendency to search for new raw materials increased in line with consumer demands. In this study, weft knitting with yarns consisting of cotton, viscose, polyester, Umorfil (protein), Umorfil/cotton blend fibers and produced five different kinds of vanized (single jersey) fabric. The sample fabrics were dyed according to the extraction method. In order to give hydrophilic properties, the finishing process was applied according to the impregnation method and performance of some of these surfaces was shown. The performance evaluation of the fabrics was prepared comparatively with the other fibers and worked in the same manner as the material. In this thesis, it is seen that fiber containing Umorfil protein content, which is one of the new raw material products, is close to viscose fiber. Yeşim Tekstil

Tekstil terbiye proseslerinin son basamağını oluşturan bitim işlemleri, mamulün tutumunu, görünümü ve kullanım özelliklerini etkileyen ve yeni özellikler kazandıran işlemlerdir. Bitim işlemlerinde yumuşatıcıların büyük önemi vardır ve tekstil endüstrisinde en yaygın olarak silikon yumuşatıcılar kullanılır. Yapılan bu deneysel çalışmada polietilen, noniyonik, hidrofil, makro ve mikro silikon yumuşatıcılar emdirme yöntemi yardımıyla farklı örgü tiplerindeki (süprem, interlok ve selanik) pamuk, viskon ve poliester örme kumaşlara uygulanmış ve sonrasında renk değişimi, hava geçirgenliği, ısıl geçirgenliği, patlama mukavemeti, enine ve boyuna yönde uzama ve kat düzelme açısı üzerine etkisi gibi özelliklerindeki değişimler incelenmiştir. Finishing processes which constitute the last step of textile finishing processes are the processes that affect the attitude, appearance and usage properties of the product and give new features. Softeners are of great importance in finishing processes and silicone softeners are most commonly used in the textile industry. In this experimental study, polyethylene, nonionic, hydrophilic, macro and micro silicone softeners were applied to cotton, viscose and polyester knitted fabrics of different knitting types (single jersey, interlock and selanik) with the help of impregnation method and then color change, air permeability, thermal permeability, explosion strength, transverse and longitudinal elongation and the effect of changes on the fold recovery angle.

TEZ11512 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2019. Kaynakça (s. 73-75) var. x, 77 s. : res. (bzs. rnk.), tablo ; 29 cm. Bu çalışmada, %65 poliester %35 viskon karışımlı rijit kumaşın ve %64 poliester %34 viskon %2 elastan karışımlı atkı streç kumaşın, performans özellikleri üzerinde kade (dekatürleme) işleminin etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla, aynı dokuma parametrelerine sahip rijit kumaş ve 3 (üç) farklı elastan numarasına sahip streç kumaşlar üretilmiş ve aynı şartlarda terbiye işlemleri uygulanmıştır. Elde edilen kumaşlara, kade işleminin kumaş performansı üzerindeki etkisini incelemek üzere, kalite kontrol testleri uygulanmıştır. Elde edilen değerler üzerinde istatistiksel analizler yapılmış ve sonuçlar yorumlanmıştır. Sonuçta kade işleminin, seçilen kumaşların tuşe-tutum, görünüm, kullanım dayanımları, performans özellikleri üzerinde etkili olduğu görülmüştür. In this study, the effects of decatising on the perfromance properties used as rigid fabric made from 65%polyester-35%viscose and warp stretch fabric made from 64%polyester-34%viscose-2%elastan were investigated. For this purpose, rigid fabric has woven with some parameters and stretch fabric has three different elastane numbers produced and finishing processes were applied with same conditions. Afterwards, decatising process determining the effects of these fabric performace to obtained fabrics analysis were carried out. The data of the analysis were evaluated and results were interpreted. As a result, it has been found that decatising process has an effect on the touch-attitude, appearance, usability, performance characteristics characteristics of the obtained fabrics.

Bu çalışmada, farklı gaz ortamlarında (oksijen, argon ve azot) gerçekleştirilen korona boşalmasının, viskon ve polyester tip elyaf kullanılarak üretilen dokusuz tekstilin fiziksel özellikleri üzerine etkisi incelenmiştir. Deşarj, bir diyafram elektrot konfigürasyonu kullanılarak üretilmiş olup, burada 0.1 x 4 x 32.5 mm'lik (H x W x L) dar yarıklar 26 mm karşılıklı mesafedeki iki elektrot arasına yerleştirilmiştir. Elektrotlar, çift dönen kıvılcım aralığına bağlı olarak darbeli bir HV güç kaynağına bağlanmıştır. Bu çalışmanın birinci bölümünde, viskon ve polyester elyaflı tekstilin sarım kalitesini arttırmak için havasız ortam deşarjı kullanılmıştır. Havasız plazma işleminin mukavemet ve sarım davranışı üzerindeki etkileri, su temas açısı ölçümleri ve çarpma zamanı ölçümleri kullanılarak tanımlanmıştır. Yaşlanma etkisi de incelenmiştir. Yüzey modifikasyonu işlemi argon, oksijen ve azot gazlarının ayrı zamanlarda havasız kabine deşarjı ile korona boşalmasına maruz bıraktırılarak oluşturulmaktadır. Sonuçlar için numuneler mukavemet, hava geçirgenliği, buhar geçirgenliği, renk ölçümü ve boncuklanma testlerine tabi tutulmuştur. Deneyler sonucunda korona boşalmasına maruz bırakılmış kumaş numunelerinin mukavemet, hava ve buhar geçirgenliği özelliklerine etkisi olduğu görülmüştür. In this study, the use of non-woven textiles produced with viscose and polyester fibers as a method of corona discharge in the airless environment using oxygen, argon and nitrogen gases is investigated. The discharge was produced using a diaphragm electrode configuration, where the narrow slits of 0.1 x 4 x 32.5 mm (H x W x L) were placed between two electrodes at a mutual distance of 26 mm. The electrodes were connected to a pulsed HV power source depending on the double rotating spark gap. In the first part of this study, airless discharge is used to increase the winding quality of viscose and polyester fiber textiles. The effects of airless plasma processing on strength and winding behavior are defined using water contact angle measurements and impact time measurements. The effect of aging has also been investigated. The surface modification process is generated by exposing argon, oxygen and nitrogen gases to corona discharge by discharging the airless cabinet at different times. The samples were subjected to strength, air permeability, vapor permeability, color measurement and pilling tests for the results. As a result of the experiments, it was found that the fabric samples subjected to corona discharge had an effect on the strength, air and vapor permeability properties. 91

Günümüzde tekstil alanında, yıllardır kullanılan liflere alternatif olarak gerek doğal gerek rejenere veya sentetik birçok lif çeşidi ortaya çıkmıştır. Yapılan araştırmalar daha konforlu ve daha iyi özelliklere sahip ürünlerin elde edilebilmesi için yeni lif karışımlarından yararlanılmasının olumlu sonuçlar sağladığını göstermektedir. Bu noktada mamulün iyileşmesine etki eden iplik özelliklerinin, üretimin gerçekleşmesinin öncesinde belirlenmesinin önemli avantajlar sağladığı görülmektedir. Bu tez çalışmasında, yeni nesil rejenere liflerden; bambu, viskon, modal, lyocell, promodal, mikromodal ve bu liflerin %50 pamuk karışımlarından iplikler üretilmiş olup; bu ipliklerin fiziksel özellikleri incelenerek istatistiksel olarak analiz edilmiştir., In today's textile field, as an alternative to the fibers used for many years, many natural, regenerated or synthetic fiber types have emerged. Research shows that the use of new fiber blends provides positive results so that products with more comfortable and better properties can be obtained. At this point, it is seen that determining the yarn properties which affect the healing of the product before the production takes place has important advantages. In this thesis, a new generation of regenerated fibers; bamboo, viscose, modal, lyocell, promodal, mikromodal and 50% cotton blends of these fibers and their physical properties of these yarns were examined and statistically analyzed.

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2016, Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2016, Viskon kumaşlar yüksek nem tutma kapasitesi, elastisitesi ve kullanıcı rahatlığı nedeniyle tercih edilmektedirler. Viskon %14 civarında rutubet toplamakta ve şişme özelliğinden dolayı %80-120'ye kadar su emebilmektedir. Viskon pamuktan çok daha yüksek olan bu nem alma özelliğinden dolayı boyanmaya ve baskıya çok elverişlidir ve renkler çok parlak görünür. Doğal liflerin üretiminin her geçen sene artmasına rağmen, nüfus talebini karşılayamaması dolayısıyla viskon,modal,bambu gibi rejenere liflerin de üretimi önem kazanmaktadır. Zaman içerisinde tekstil mamullerinin maliyetleri de düşürülmeye çalışıldığından viskon üretim teknolojileri geliştirilmiş ve böylelikle viskonun üretim rekabeti arttırılarak pazar içindeki payını koruması sağlanmıştır. Günümüzde gelinen noktada hoş tutuma, parlak bir görünüme ve dökümlülüğe sahip olan viskona talep git gide artmaktadır. Yeni üretim teknolojileri ile yeşil üretim faaliyetlerine de başlayan viskon üreticileri ; kayın ağacı gibi ağaçların kabuklarını , tekstil atıklarını ve çeşitli kaynakları kullanarak rejenere elyaf üretimlerini arttırmaktadırlar. Pamuklu mamulun satın alındıktan sonra çamaşır makinasında yıkama sıcaklığının viskona göre 10-20˚C yüksek olması; ayrıca pamuklu tekstil ürünleri için kurutma makinaları kullanılırken viskonun narin yapısından dolayı kurutma makinalarında işlem görmesinin tercih edilmemesi dolayısıyla; pamuğun kullanım esnasında viskona göre enerji tüketimi neredeyse iki kat olarak belirlenmiştir. Tekstil fabrikalarında ise pamuklu kumaşlara kasar yapılması zorunluluğu ve viskona göre pamuğun boyama sürelerinin daha uzun olması dolayısıyla son ürüne gelen enerji maliyeti pamuk için yine her zaman daha yüksek olmaktadır. Pamuğun yetiştirilmesinden nihai tekstil ürününün oluşmasına kadar geçen süreçte de ciddi anlamda su ve enerji tüketimi yapılmaktadır. Su ve enerji dünyanın en büyük sorun yaratan tükenişteki kaynakları olduğundan dolayı dünyada hızlı bir şekilde alternatif elyaf kullanımına gidişat görülmektedir. Bu nedenle dünyada doğal sentetik elyaf karışımlarının üretimi gitgide artmakta, pamuk üretimi gitgide azalmaktadır. Pamuğun yerini tutabilecek alternatif elyaf için arayışlar da sürmektedir ve alternatifler arasında pamuğa en yakın olan elyaf viskondur. Buna rağmen, viskonun kullanım ömrünün kısa olması nedeniyle beklenen talep seviyesine henüz ulaşamamıştır. Kullanım ömrünün kısa olmasının temel sebepleri ise tüylenme, mukavemet kaybı ve buruşma sorunudur. Bu sorunlar giderilirse kullanımı artacak ve pamuğun işlenmesi sırasında harcanan enerjiye göre ciddi anlamda tasarruf sağlanacaktır. Elyaflara kalıcı bazı özellikler kazandırmak ancak elyaf sentezi esnasında mümkün olabilir. Bazı kimyasallar kullanarak ya da sentezlendikten sonra kullanılacak kimyasalı elyafa çapraz bağlamak yoluyla yapılabilir. Elyaf sentezinde kullanılan kimyasallar elyafın ön görülemeyen bazı özelliklerini de değiştirdiğinden tercih edilmemektedir. Çapraz bağlamak için kullanılan kimyasalların da geneli kanserojendir. Elyaf sentezinde kullanılan kimyasallar elyafın öngörülemeyen bazı özelliklerini de değiştirdiğinden tercih edilen bir durum değildir. Bu çalışmada viskon ve pamuk elyaflarının yapısal özellikleri incelenip ; tekstil işletmelerince kolay uygulanabilecek bir apre işlemi ile viskon polimerinin modifiye edilerek doğal pamuk selulozik yapısına yaklaştırılması hedeflenmiştir. Bu sayede viskonun yüksek su alma ve esneklik özelliğini pamuğa göre avantajlı kalacak, sürtünmeye karşı olan dayanımı da geliştirilmiş olacaktır. Tezdeki amacımız viskonun modifikasyonunu tekstil işletmelerinde yeni ve farklı bir makina,teçhizat kullanımı gerekmeden kolay bir şekilde tamamlamak ve herhangi kanserojen bir bileşen kullanmamaktır. Başlangıç olarak projede viskona kazandırılması amaçlanan özellikler; viskonun boncuklanmasını önlemek, sürtünmeye karşı olan direncini arttırmaktır. Polimerik yapılar başlangıçtaki elyaf elyaf kaymasını azaltır ayrıca mukavemeti düşük olan kumaşlarda iplik uçları, bağlı oldukları diğer iplikleri sürtünme ile daha kolay bir şekilde bırakırlar. Pamuklu kumaşlarda selülaz enzimi zayıf iplik uçlarının kumaştan boncuklanma olmadan ayrılmasını sağlar, çoğu deterjanda da bir miktar selülaz enzimi bulunur. Selülaz enzimlerinin rejenere seluloz üzerinde kullanımları başarısızdır. Dolayısıyla viskon için boncuklanmayı önlemek amacıyla kullanılacak kimyasal kalıcı bir polimer kaplama olarak düşünülebilir. Polimerler tekstil kimyasalları içersinde vazgeçilmez bir noktaya gelmiştir. Ancak bazı konularda tek başına polimerler ya da kopolimerler de yeterli etkiyi gösterememektedir. Bu konuda silika kullanılabilir bir kaynak olabilir çünkü silika lifler arasına girerek viskon kumaşın aşınmaya karşı gösterdiği direnci arttırmaktadır. Ancak silika tek başına kullanıldığında, kumaş yüzeyinde ve içersinde homojen bir dağılım sağlayamamakta ve yıkama dayanımı da gösterememektedir. Bunun için, silikanın viskon kumaşa bağlanmasını sağlayacak fonksiyonel gruplara ihtiyacı vardır. Bu da hibrit bir yapı oluşturarak mümkün olabilir ancak organik ve inorganik yapılar aradasındaki uyum ve stabiliteyi sağlamak da zor bir süreçtir. Günümüzde her teknolojide olduğu gibi tekstil kimyasallarında da nanoyapılar kullanılmaya başlanılmıştır çünkü nano boyutlara inildiğinde hem yapıların gösterdiği performas düzeyi hem de sinerjisi ve uyumu artmaktadır. Nano hibrit yapılar bu anlamda bir çözüm olmuşlardır, aynı şekilde viskon kumaşlardaki bu sorunlar için de nano hibrit polimerler çözüm olabilir. Boyutu ve fonksiyonel kor yapısı sayesinde, iyi bir stabilite ve dispersiyon gösterebilir ve liflerin arasına girerek de kumaşın her bölgesine etki edebilir. Poli(AAm-ko-AMPS) nanokompozit hidrojellerin mekanik olarak esnek ve aynı zamanda sağlam yapılar oluşturmaları ve seluloza çapraz bağlanması ile hem hidrojen bağlarının yerine daha sağlam kovalent bağların kurulmasını hem de selulozik polimerlerin stres altında viskoelastik davranış göstermesini sağlar. Bu iki özellik birleşince mukavemet kaybı olmadan elyaf elyaf sürtünmesi azalacağından boncuklanmanın da önüne geçilmiş olur., Viscose fabric is prefered because of high moisture capacity, elasticity and user comfort. In recent years consume of viscose is increased due to high cost of cotton production. Nevertheless, demand has not reached the expected level yet, because shortness of use life. The reason is viscose fabric’s pilling, tensile strength loss and the wrinkle problem. There is no permanent, cheaper and easy to apply product on the market to completely resolve these problems. Due to gain the permanent features may be possible during the fiber synthesis and it may be possible by using certain chemicals or crosslinking of the synthesized chemical to the fiber . Chemicals which are using for synthesis of fiber are not preferred because unpredictable changes of the some of fiber properties. Generally carcinogenic chemicals are used as crosslinker. Polymers has become an essential point in the textile chemical, however solely polymers or copolymer also can not show sufficient effect for some of the issues. Silica is an available resource for this subject owing to improve the resistance of fabric to abrasion by entering between the fibers. Therefore silica needs a functional groups to bond the fabric structure for showing washing resistance and it may be possible with creating a hybrid structure with silica. However, it is difficult to ensure accordance and stability between the organic and inorganic structures. Today, nanostructures are started to use in textile chemicals same as other technologies. In nanoscale; structures performance, synergy and also accordance are increasing. Nano hybrid structures have been a solution in this point. Likewise a nano-hybrid polymer can be the remedy for the problems of viscose fabric. Because of size and functionality of core structure, it can show good stability and dispersity by entering the fabric fibers., Yüksek Lisans, M.Sc.

Bu çalışmada, boyalı viskon dokuma kumaşa farklı tip çapraz bağlayıcılar ile buruşmazlık bitim işlemi uygulandıktan sonra kumaş özelliklerindeki değişimler incelenmiş ve reçete optimizasyonu araştırılmıştır. Yapılan deneysel çalışmalar, piyasada yer alan farklı tipte çapraz bağlayıcılar kullanarak emdirme yöntemi yardımıyla viskon kumaşa buruşmazlık özelliğinin kazandırılması ve işlemler sonrası renk, kopma ve yırtılma mukavemeti gibi performans özelliklerindeki değişimlerin incelenmesi adımlarından oluşmaktadır. Denemeler sonrası viskon yüzeylerin buruşmazlık özellikleri, işlem uygulanmamış (ham) yüzeyler ile karşılaştırılmıştır.Çalışma sonuçları, çapraz bağlayıcılar ile yapılan uygulamaların kumaşların buruşmazlık özellikleri üzerinde etkili olduğunu göstermiştir. Özellikle farklı tipte çapraz bağlayıcı kimyasal maddelerin kullanımı, karşılaştırma yapılması açısından çeşitli kazanımlar sunmaktadır. In this study, after the dyed viscose woven fabrics with different types of cross linkers wrinkle finishing process is applied have been examined and it was investigated the changes in fabric properties optimization.In experimental studies, using cross linkers of different types in the market to gain the viscose fabric wrinkle feature with the help of impregnation process and post-process color, consists of examining the changes in performance properties such as tensile and tear strength of the steps.Trials after wrinkle properties of viscose surface, the process is not applied (crude) was compared with surfaces.The study results showed that the effect on wrinkle propertiesof the fabric treatment with cross linkers. Especially the use of different types of cross linking chemicals, offers several benefits in terms of comparisons. Yılmaz İpek Tekstil AŞ

İlk olarak 1960'lı yılların sonlarına doğru ticari olarak kullanılmaya başlanılan open-end rotor iplikçiliği, günümüzde konvansiyonel ring iplikçiliği ile birçok yönden boy ölçüşebilecek seviyeye gelmiştir. Open-end rotor iplik makinelerinin otomasyona çok uygun olmaları ve yüksek üretim hızları sayesinde kullanımları sürekli olarak artış göstermiş ve open-end rotor iplikçiliği bugün için dünyada yaklaşık %30 civarında bir paya sahip olmuştur.Bu çalışmada; open-end rotor iplikçiliğinde kullanılan çeşitli tipteki açma silindiri, rotor ve iplik çıkış düzelerinin farklı hammaddelerden elde edilen iplikler (normal viskon, telef viskon ve polyester) üzerindeki etkileri incelenmiştir. İpliklerin elde edilmesinde Schlafhorst Autocoro 480 open-end rotor iplik makinesi kullanılmıştır.Bu çalışmanın amacı, farklı hammaddelerden elde edilen open-end rotor ipliklerinde eğirme elemanlarının iplik özelliklerine etkilerini incelemektir. Bu amaçla, bu çalışmada dört farklı açma silindiri, beş farklı rotor ve beş farklı düze kullanılmıştır. Çalışmada incelenen iplik özellikleri; mukavemet, uzama, düzgünsüzlük, çeşitli iplik hataları ve tüylülüktür. Ele alınan faktörlerin etkisini incelemek amacıyla, üç farklı hammadde için de, ipliklere ait özellik ölçüm sonuçları kullanılarak, faktöriyel analiz yöntemiyle istatistiki analizler yapılmış ve bunların neticeleri hakkında değerlendirmeler yapılmıştır.Sonuçlar genel olarak değerlendirildiğinde; her üç eğirme elemanın da, üç farklı hammaddenin kullanılmasıyla elde edilmiş open-end rotor ipliklerin özellikleri üzerinde önemli etkilerinin olduğu görülmüştür. Open-end rotor spinning system, which was begun to be used commercially during late 1960s, is now used as succesfully as the conventional ring spinnnig system. Thanks to open-end rotor yarn spinning machines are very suitable to automation and have high production speeds, use of these machines have increased permanently and for today open-end rotor yarn spinning in the world has had a share of about 30%.In this study, the effects of opening roller types, rotor types and the navel types are examined on the resultant properties of yarns which are obtained from different materials (normal viscose, waste viscose and polyester). During the study, Schlafhorst Autocoro rotor spinning 480 machine is used.The purpose of this study is to examine in open-end rotor yarns which are obtained from different materials, effects of spinning elements on open end rotor yarn properties. With this purpose in this study are used four different opening-rollers, five different rotor and five different take-off nozzle. Yarn tenacity, elongation, irregularity, hairiness, IPI values are taken into consideration during the study. In order to determine the effects of the factors which are given above, for three different material, the statistical analyses are carried out with the method of factorial analysis and discussed with respect to the yarn experimental results.The results of this study generally show that, each of the three spinning components has an important effects on the open-end rotor yarn properties. 192

In this study, the effects of vacuum steaming process parameters (temperature and duration) on tenacity properties of 100% cotton and 100 % viscose yarns were studied. For this purpose, the yarns with different twisting coefficients and numbers were twisted and exposed to vacuum steaming at different temperatures and for durations appropriate to their raw material properties. Tenacity properties of the yams were measured before and after vacuum steaming. The results obtained were assessed by means of SPSS statistical analysis program. Variation analysis and SNK test were carried out at 5% (0.05) level of significance. As a result of this study, it can be inferred that vacuum steaming temperature has significant effect on tenacity properties of 100 % cotton and 100 % viscose yarns but vacuum steaming duration has been found to be statistically insignificant on tenacity properties of cotton yams, and viscose yams. Bu çalışmada vakumlu buharlama işlem parametrelerinin (sıcaklık ve süre) % 100 pamuk ve % 100 viskon ipliklerinin mukavemet özelliklerine etkileri incelenmiştir. Bu amaçla farklı numarada ve farklı büküm katsayısında bükülen ipliklere hammadde özelliklerine uygun olarak farklı sıcaklık ve sürelerde vakumlu buharlama işlemleri yapılmıştır. İpliklerin mukavemet özellikleri vakumlu buharlama işlemleri öncesinde ve sonrasında ölçülmüş ve elde edilen sonuçlar SPSS istatistik programında % 5 anlamlılık seviyesinde gerçekleştirilen varyans analizi ve SNK testleri ile değerlendirilmiştir. Yapılan bu çalışma sonucunda vakumlu buharlama sıcaklığının % 100 pamuk ve % 100 viskon ipliklerinin mukavemet özelliklerine etkisinin istatistiksel olarak önemli olduğu, vakumlu buharlama süresinin ise istatistiksel olarak önemli olmadığı bulunmuştur.

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2010, Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2010, Örme viskon kumaşın boncuklanma eğilimi yaş terbiye işlemlerinden sonra yapılan antipilling apresi, resin apre gibi bazı apre uygulamalarıyla azaltılabilmektedir. Ancak uygulanan bu apreler kumaşın tutumunu ve dökümlülüğünü kötü yönde etkilemektedir. Bugün, viskon kumaşların biyoparlatmasında, pamuk için çokça kullanılan konvansiyonel asidik selülazların kullanımıyla boncuklanma probleminin önüne geçilmeye çalışılsa da hala kabul gören bir boncuklanma değeri elde edilememiştir. Bunun nedeni viskon ve pamuk liflerlinin her ikisinin de selülozik esaslı olmalarına rağmen farklı makromoleküler yapıya sahip olmalarıdır. Bu çalışmada farklı karakteristikte üç selülaz enzimiyle, iki farklı menşeyde viskon iplikten örülmüş kumaşlara, deneysel tasarıma göre gerçek işletme şartlarında enzimatik işlem uygulanarak örme viskon kumaşın biyoparlatmasında hangi yapıdaki selülaz enzimin kullanımının daha uygun olduğu bulunmaya çalışılmıştır. Boncuklanmayı etkileyecek ön terbiye işlemleri (gaze, değişik sıcaklıklarda kostikleme, vb) de dikkate alınarak viskon kumaşın hangi işlem kombinasyonuyla tekstil kalite özelliklerini de önemli ölçüde koruyarak en uygun boncuklanma değerinin elde edilebileceği bulunmaya çalışılmıştır., Pilling tendency of viscose fabbrics could be reduced by the using of some antipilling and resin finishing methods. But these kind of finishing methods badly affect the handle and drapeness of viscose fabrics. It has not been achieved yet to prevent pilling problem of viscose fabrics by the using of conventional acidic cellulase enzymes mainly producing for coton. Although cotton and viscose compose from cellulose their macromolecular structures are different. In this study, some trials have been done to find the most convenient cellulase types for biopolishing of knitted viscose fabrics by the using of three different cellulase types in real production conditions for biopolishing of knit viscose fabrics, which are produced from two different fibre origin. In order to optain expected pilling values for knitted viscose fabrics we have tried to combine some pretreatment processes like singeing, caustic pretreatment etc. with enzymatic biopolishing processes., Yüksek Lisans, M.Sc.

TEZ7934 Tez (Doktora) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2010. Kaynakça (s.155-164) var. xiii, 273 s. : rnk.res. ; 29 cm. In this study, the color values of different coloured polyester and viscose fibers in which the components of the mixture of melange slivers are aimed to be predicted before production. Viscose and polyester fibers were obtained from Kıvanç Textile business in five different colors (black, white, yellow, red and blue). These colored fibers were mixed in different proportions different colour blends such as two, three and four. By mixing colored fibers in Microdust and Trash Analyses with Rotor Attachment (SDL, MDTA 3) equipment 1044 piece of melange colored slivers were produced in 5 gram. Color values of produced melange colored slivers were measured in Minolta CM 3600 D spectrophotometer. Stearns-Noechel model is used in tristimulus color matching algorithm for prediction of colors of fibers. A new algorithm has been developed to calculate the M coefficient in this model. Totally 31pieces of M coefficient were calculated between 400 and 700nm (10nm intervals) for each mixture with this algorithm. The average color difference between measured and calculated color values was found as ?E = 0.98 CIELab unit. As a result, the colours of the fibers in the melange blend could be predicted with the newly developed algorithm. Bu çalışmada, farklı renkteki polyester ve viskon elyafının karışımlarıyla oluşturulan melanj renkli şeritlerin, karışımındaki elyafların renk değerlerinin yeni bir algoritma geliştirilerek üretim yapılmadan önce tahmin edilebilmesi hedeflenmiştir. Bunun için Kıvanç Tekstil Sanayi ve Tic. A.Ş. işletmesinden beş farklı renkte (siyah, beyaz, sarı, kırmızı, mavi) viskon ve polyester elyafı alınmıştır. Bu renkli elyaflar farklı oranlarda iki, üç ve dört renkli olarak karıştırılmıştır. Renkli elyaflar, Mikrotoz Çer-Çöp Analiz (SDL MDTA 3) makinasında karıştırılarak 5'er gramlık melanj renkli toplam 1044 adet şerit üretilmiştir. Üretilen melanj renkli şeritlerin renk değerleri Minolta CM 3600 D spektrofotometresinde ölçülmüştür. Renk tahmini için tristimulus renk eşleme algoritmasında Stearns-Noechel modeli esas alınmıştır. Bu modeldeki M katsayısını hesaplamak için yeni bir algoritma geliştirilmiştir. Bu algoritma ile her karışım için 400 - 700 nm (10 nm aralıklarla) aralığında toplam 31 adet M katsayısı hesaplanmıştır. Ölçülen renk değerleri ile hesaplanan renk değerleri arasındaki ortalama renk farklığı ?E = 0.98 CIELab birimi olarak bulunmuştur. Sonuç olarak melanj renkli elyaf karışımı yapılmadan, karışımı oluşturan elyafların renk değerleri tahmin edilebilmiştir Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No:MMF2006D20

Bu çalışmada RoCoS kompakt ve klasik ring iplik eğirme sistemlerinde üretilen ipliklerin özellikleri karşılaştırılmıştır. Bu amaçla, karde pamuk, penye pamuk, modal, tencel ve polyester liflerinden üç farklı büküm katsayısına sahip üç farklı numarada kompakt ve ring iplikler üretilmiştir. Karde kompakt ve penye ring ipliklerinin fiziksel özelliklerini karşılaştırabilmek için tek tip pamuk kullanılmıştır.Kompakt iplikler, ring ipliklerden daha düşük tüylülük ve daha yüksek kopma mukavemeti değerlerine sahiptir. Bununla birlikte, karde, penye ve viskon kompakt ipliklerden örülen kumaşlar, ring ipliklerden örülen kumaşlardan daha iyi boncuklanma derecesi ve patlama mukavemeti değerlerine sahiptir.Kompakt iplik eğirme sisteminin iplik özellikleri üzerindeki etkisi hammadde cinsine göre değişmektedir. Karde pamuk, penye pamuk ve viskon liflerinden üretilen kompakt ipliklerinin fiziksel özelliklerindeki iyileşmeler, çalışmada incelenen diğer hammaddelere kıyasla önemli derecede fazladırÇalışmada son olarak, Rieter K44 ve RoCoS kompakt iplik eğirme sistemleri karşılaştırılmıştır. Rieter K44 kompakt iplik eğirme sisteminde üretilen iplikler, RoCoS kompakt iplik eğirme sisteminde üretilen ipliklerden daha düşük tüylülük ve daha yüksek mukavemet özelliklerine sahiptir.Anahtar Kelimeler: RoCoS kompakt eğirme, tüylülük, mukavemet, boncuklanma, patlama mukavemeti, pamuk, viskon, tencel, modal, polyester. This study is a comparative study of the physical properties of RoCoS compact and conventional spun yarns. For this aim, carded cotton, combed cotton, modal, polyester, tencel and viscose compact and conventional spun yarns were produced at three yarn counts having three twist levels. In order to compare the physical properties of compact spun carded and conventional spun combed cotton yarns one type of cotton raw material was used in the spinning.Compact spun yarns have less hairiness and higher strength values than conventional spun ring yarns. In addition, compact spun carded cotton yarns have similar tensile properties, less hairiness however higher evenness and imperfection values than conventional spun combed cotton yarns. The fabrics knitted from carded, combed and viscose compact yarns have better pilling value and higher tensile strength than, the fabrics knitted from conventional yarns.The influence of RoCoS compact spinning system on yarn properties changes according to raw material type. The improvements in compact yarns physical properties spun with carded cotton, combed cotton and viscose fibers have significantly more advantages than other raw materials observed in this study.Finally, we compared the Rieter K44 and RoCoS compact spinning systems in the study. Yarns produced with Rieter K44 compact spinning system have less hairiness and higher strength properties than yarns produced with RoCoS compact spinning system.Keywords: RoCoS compact spinning, hairiness, strength, pilling, tensile strength, cotton, viscose, tencel, modal, polyester. 257

TEZ7359 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2009. Kaynakça (s.96-99) var. In this thesis, bio-polishing, which is one of the most recent and conventionally used method of pretreatment for anti pilling in textile finishing, and its effects on quality of various performance properties of fabrics when applied after dyeing were reviewed. In the study, the influences of enzyme application on the color characteristics, pilling degrees, fastness and CIELab color values of knitted fabrics have been analyzed regarding the concentration and chemical structure of enzyme, tone of color and viscone fiber contents of the fabrics. For this aim in the research, %100 cotton and %75-25 Cotton-Viscone (cotton fiber is same in two fabrics) knitted fabrics were used. Both samples were dyed into two different tones (dark and light tone) of the same colour at current industry conditions. After dyeing, cellulase enzymes in 3 different chemical structure (standard, modify and endo-enriched cellulase) and 4 different concentration were applied to the samples at the laboratory conditions. Before and after enzyme applications, color measuring, color fastness and pilling tests were applied in order to determine the most suitable type of enzyme regarding the anti pilling characteristics and effects on the color of fabrics. The results were evaluated by statistical analyse by the aid of pilling test, CIELab color coordinates and fastness values. Bu tez çalısması kapsamında, son yıllarda tekstil terbiyesinde konvansiyonel olarak antipilling amaçlı boyama öncesi uygulanan biyo-parlatma islemi incelenmis, prosesin boyama sonrası uygulanması durumunda kumasın çesitli performans kriterleri üzerine etkileri arastırılmıstır. Çalısmada, boyama sonrası yapılan enzim uygulamasında enzim konsantrasyonun ve yapısının, kumas renk tonunun ve viskon elyaf varlığının, kumasın pilling, haslık ve CIELab değerlerine etkisi arastırılmıstır. Bu amaçla çalısmada, %100 pamuk ve %75-25 Pamuk-Viskon karısımlı örme kumaslar kullanılmıstır. Her iki kumas isletme sartlarında aynı rengin açık ve koyu tonu olmak üzere boyanmıstır. Boyama sonrasında kumaslara laboratuar sartlarında, 3 farklı kimyasal yapıda (standart selülaz, modifiye selülaz ve endo-enriched selülaz) selülaz enzimi, 4 farklı konsantrasyonda uygulanmıstır. Enzim prosesi öncesinde ve sonrasında kumaslara renk ölçümü, haslık (ter haslığı, yıkama haslığı, sürtünme haslığı ve ısık haslığı) ve pilling testleri yapılmıstır. Kumas tipine bağlı olarak hangi enzim ve çalısma sartının uygun olduğu test sonuçları irdelenerek tespit edilmeye çalısılmıstır. Elde edilen sonuçlar Design Expert paket programı kullanılarak istatistiksel olarak değerlendirilmistir. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje No

Bu çalışmada, üç farklı selülozik esaslı lif grubunun yüzey özellikleri ve mekanik özellikleri incelenmiştir. Selüloz esaslı lifler olarak viskon, modal ve pamuk lifleri kullanılmıştır.Çalışma sırasında, ilk adımda numunelerin herhangi bir işlem uygulanmamış ham hallerindeki, ikinci adımdaysa çeşitli etkilere maruz bırakılmış hallerindeki yüzey görüntüleri ve mekanik davranışları incelenmiştir.Liflerde yüzey değişimlerinin gözlemlenmesi için çeşitli işlemler uygulanmıştır. Bu amaçla lifler;alkali (NaOH) ile muamele edilerek yaş-mekanik etkilere maruz bırakılmış, enzimle muamele edilerek biyolojik etkiye maruz bırakılmış, mekanik bir işlem olan sürtünme sonucu aşındırılmış ve son olarak da günümüz yüzey mühendisliğinin en popüler konularından biri olan plazma ile muamele uygulamasıyla yüzeyin aşındırılması yani teknik bir ifadeyle ''etching'' işlemine tabii tutulmuşlardır.Çalışma sonunda elde edilen yüzey görüntüleri, ham halde elde edilen yüzey görüntüleriyle karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Aynı zamanda, yapılan mukavemet testleriyle numunelerin mekanik özelliklerinin analizi de gerçekleştirilmiştir. Bunun için Instron Mukavemet Test Cihazı ve HVI Sistemi kullanılmıştır. Yüzey görüntülerinin incelenmesinde ise Taramalı Elektron Mikroskobu'ndan yararlanılmıştır. In this study, three different cellulosic fibers' surface properties and mechanical properties were evaluated. Viscose rayon fibers, modal fibers and cotton fibers were preferred for this study as cellulosic fibers.During this study, at first, samples' surface images and mechanical behaviour without any application at raw state were researched. And secondly, treated various effects samples' surface images and mechanical behaviour were researched.Various treatments were applied to fibers separately for observing fibers' surface changes. For this purpose, fibers were treated with alkali solution (NaOH) for age-mechanic effects, treated with enzyme for biological effects, etched with a mechanical process and finally, treated with plasma for surface etching that is nowadays one of the most popular subject of surface engineering.Fibers' surface images find out in the end of this study and at raw state were examined comparatively. Also strength tests were done to realize samples mechanical properties' analysis. Therefore Instron Material Strength Test System and High Volume Instrument (HVI) System were used. Scanning Electron Microscope is also used to research the surface images. KARSU Tekstil San. Tic. A. Ş. , Tübitak Marmara Araştırma Merkezi, APOLTEKS

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2007, Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2007, Su geçirmez nefes alabilir kumaşlar üzerine yapılmış çalışmalar daha çok dokuma kumaşlar üzerinde yoğunlaşmıştır. Örme kumaşın boşluklu yapısı ve esnemeye olan meyli dolası ile tercih edilmediği görülmüştür. Bunda kuşkusuz outdoor dediğimiz dışarıda ve özellikle kış şartları gibi kötü hava koşullarında giyilen giysi tasarımlarına ağırlık verilmesinin de etkisi vardır. Bu çalışmada, T-şört, spor forması ve spor kıyafetleri gibi giysiler ile daha çok tıbbi kullanımlar gibi endüstriyel uygulamalarda kullanılabilecek son ürünlere yönelik olarak üretilen lamine örme kumaşların performansı araştırılmıştır. Bu kapsamda; viskon, polyester, pamuk ve bambu ipliklerinden üretilen süprem örme kumaşların, birer yüzeyleri, aynı incelikte fakat farklı yoğunlukta su geçirmez ve nefes alabilir poliüretan filmler ile lamine edilmiştir. Bağlayıcı olarak ısı etkisi ile eriyen katı haldeki reaktif poliüretan yapışkan kullanılmıştır. Hazırlanan numuneler fiziksel özellikleri ve konfor performansları açısından test edilmiştir. Yapılan deneyler ile elyaf türü ve farklı membran tipinin örme kumaşta yarattığı etki karşılaştırmalı olarak incelenmiştir., Studies related with the waterproof and breathable fabrics are focused on woven fabrics. Knitted fabrics are not preferred because of the spaced structure and flexibility. Outdoor clothes and bad weather garments are the main reasons of this situation. In this study, we are examined the knitted laminated fabrics performance related with the sports wear, T-short end uses etc. and industrial applications such as medical end uses. Within this scope, one side of the jersey knitted fabrics produced with viscose, polyester, cotton and bamboo yarns are laminated with the waterproof and breathable polyurethane membranes which have the same fineness but different densities. Solid reactive polyurethane hot melt adhesives, melting by the action of heat, are used in this lamination as binders. Prepared samples are tested for physical properties and comfort performances. The effects of fiber types and different membranes on knitted fabrics are analyzed comparatively by the results of tests., Yüksek Lisans, M.Sc.

Bu çalısmada selüloz hammaddesini içeren tekstil liflerinden, rejenere selülozikesaslı liflerin 5 degisik tipi kullanılmıstır. Bunlar konvansiyonel yönteme göre üretilen,Viskon ve Modal ile bunlara alternatif olan çevreyle dost, ekonomik, üstün mekanik vefiziksel özelliklere sahip, NMMO prosesi ile üretilen Tencel Standart, Tencel A-100 veLyocell LF'dir.Deneylerde malzemenin lif formu ile çalısılmıstır. Bu çalısmada liflerin islemgörmemis ve yas-mekanik etkilerle fibrillestirilmis formları kullanılmıstır. Her iki formdakiliflere; sırasıyla çekme testi, 24 saatlik sürünme testi, sürünme sonrası tekrar çekmetesti uygulanmıs, kopan uç ve lif yüzey görüntüleri için SEM çalısması yapılmıstır.Yapılan deneylerde, liflerin her iki formunun kendi içindeki, kopma uzamasısürünmeuzaması ve kopma yükü-sürünme sonrası kopma yükü degerleri ile her ikiform arasındaki bu degerler karsılastırılmalı olarak incelenmistir.Bu çalısmalar sonucunda fibrillesmenin liflerin çekme, sürünme, sürünmesonucu çekme ve yüzey özellikleri üzerinde önemli etkileri oldugu gözlemlenmistir. Buliflerin sahip oldugu merkez kabuk etkileri yapılan çalısmada elde edilen sonuçlarüzerinde büyük bir etkiye sahiptir.Normal ve Sürünme sonrası çekme deneylerinde islem görmemis lifler,fibrillestirme islemi görmüs liflerden daha çok uzama göstermistir. slem görmemis vefibrillestirilmis liflerden en fazla kopma uzaması gösteren lif Viskon'dur. Normal çekmedeneyleri ve sürünme sonrası çekme deneyleri sonucunda en fazla kopma yükünesahip olan lif ise, islem görmemis lif çalısmasında Tencel Standart olurken fibrillesmislif çalısmasında Tencel A-100'dür. slem görmemis liflerin sürünme sonrası kopmayükü degerleri azalırken, fibrillestirme islemi görmüs liflerden Tencel A-100 veViskon'un kopma yükü degeri artmıs, diger liflerin kopma yükü degeri ise azalmıstır.Sürünme deneylerinde islem görmemis liflerden en fazla sürünme gösteren lif,Viskon iken, fibrillestirilmis liflerden en fazla sürünme gösteren lif Modal'dır.Çekme deneyleri sonucunda yapılan SEM çalısmalarından liflerin kopmamekanizmaları tespit edilmistir. Selülozik esaslı lifler, fibrilsel ve tanelenerek kopmamekanizması gösterirler. Buna göre, Viskon, Modal ve Tencel Standart lifleritanelenerek kopma mekanizması, Tencel A-100 ve Lyocell LF lifleri ise fibrilsel kopmamekanizması göstermislerdir.Anahtar Kelimeler: Rejenere Selülozik Lifler, Lyocell, Modal, Viskon, SürünmeDavranısı, Kopma Mekanizması, Çekme Davranısı In this study we used 5 different types of regenerated cellulosic fibers thatincludes cellulose commodity. These fibers are ; Viscone and Modal which areproduced conventionaly and alternatively to them Tencel Standart, Tencel A-100 andLyocell LF fibers produced according to NMMO Process that are environment friendly,economic, have superior mechanic and physical characteristics. In the experiments weused the fiber form of the material. In this study we used the forms of the fibers whichare not processed and fibrillated with the age-mechanic effects. Creeping and along24 hours testrite tests and after testrite test again creeping test are applied to the bothfiber forms respectively. After theese tests the SEM Process is applied for displayingthe broken edge and fiber surface images.During experiments, breaking extensioncreepingextension and breaking load-after creeping breaking load values of the bothforms of fibers are examined relatively for each forms of fibers. After these studies it isexamined that the fibrillation has significant effects on testrite, creeping, testritebecause of creeping and surface properties. Central skin effects of these fibers have soimportant efficiency on the results of the study performed.Normal fibers and the fibers which are not processed in the testrite experimentsafter creeping perform more extension than the fibers which are exposed to fibrillation.The fiber which performes the most breaking extension is the Viscone through thefibers which are not processed and fibrillated. In the end of normal testrite experimentsand after creeping testrite experiments the fiber which has the most testrite load is theTencel Standart during the no process fiber study and the Tencel A-100 during thefibrillated fiber study. While the breaking load values after creeping of the fibers whichare not processed decrease, the breaking values of the fibers Tencel A-100 andViscone which are fibrillated increase and the values of the other fibres decrease.During the creeping experiments the fiber which performed the most amount ofcreeping through the fibers that are not processed is the Viscone whereas the fiberwhich performed the most amount of creeping is the Modal through the fibrillated fibers.The breaking mechanisms of the fibers are achieved from the SEM studies thatare performed after testrite experiments. The cellulosic fibers exhibit fibril based andgranulated breaking mechanism. Accordingly the Viscone, Modal and Tencel Standartfibers exhibit granulated breaking mechanism and the Tencel A-100 and Lyocell LFfibers exhibit fibril based breaking mechanism.Key Words: Regenerated Cellulosic Fibers, Lyocell, Modal, Viscone, Creep Test,Fracture Mechanism, Testrite Test 177

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2006, Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2006, Bu çalışmada, öncelikle viskon lifinden mamul kumaşlar üzerinde etkili olan yıkama parametreleri incelenmiş ve viskon lifinin hassas yapısına uygun bir yıkama koşulu oluşturulmuştur. Sonraki aşamada, ev tipi yıkamanın etkileri %100 viskon ve %96/4 viskon/likra içeriğine sahip, ring, vortex ve sirospun iplik teknolojileriyle üretilen, gevşek, orta ve sıkı ayarda örülen süprem, ribana ve interlok temel örgüleri üzerinde araştırılmıştır. İncelenen boyutsal ve fiziksel etkiler boyutsal değişim, may dönmesi, kırışma, patlama mukavemeti değişimi, boncuklanma ve aşınma dayanımıdır. Yıkamanın etkilerini saptayabilmek amacıyla yıkanmamış ve ardışık olarak beş defa yıkanmış numunelere ait sonuçlar istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonunda viskon ve viskon/likra içerikli çeşitli tiplerdeki kumaşların boyutsal özelliklerinin yıkamadan çok fazla etkilendiği, buna karşılık fiziksel özelliklerde yıkama etkisiyle meydana gelen değişimlerin daha az olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bundan başka lif tipi, iplik tipi, örgü tipi ve örgü sıklığının kumaşların yıkamaya karşı olan performansını etkilediği belirlenmiştir., In this study, firstly the effective parameters of washing on viscose fabrics are investigated and a washing condition which is convenient for delicate structure of viscose fiber is formed. In later stage, the effects of home laundering are searched on 100% viscose and 96/4% viscose/lycra single jersey, rib and interlock basic knits at loose, medium and tight knit densities produced by ring, vortex and sirospun yarn spinning technologies. The dimensional and physical effects which are studied are dimensional change, skewness, wrinkling, bursting strength loss, pilling and abrasion resistance. To determine the effects of washing the results of unwashed fabrics and fabrics subjected to five consecutive cycles are evaluated statistically. At the end of the study, the following results are obtained. The dimensional properties of various types of viscose and viscose/lycra fabrics are affected by washing too much, on the other hand the changes occurred at physical properties of fabrics are less. Moreover, it is determined that fiber type, yarn type, knitting type and knitting density affect the performance of fabrics against washing., Yüksek Lisans, M.Sc.

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2006, Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2006, Bu çalışmada, işletme şartlarında ring iplik eğirme sisteminde üretilen farklı numaralardaki %100 bambu ipliklerin fiziksel parametrelerinin incelenmesi; böylece bambu lifinin güçlü ve zayıf yönlerinin tespit edilmesiyle, hammadde ve iplik maliyetlerinin de göz önünde bulundurulması koşuluyla, alternatif oluşturabileceği lif tiplerinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Fitil olarak tedarik edilen bambu lifinden, ring iplik eğirme sisteminde Ne20/1, Ne24/1, Ne30/1, Ne36/1, Ne40/1, Ne50/1 olmak üzere altı farklı numarada %100 bambu iplikleri üretilmiştir. Daha sonra üretilen bu ipliklerin numara, büküm, düzgünsüzlük, kopma mukavemeti, kopma uzaması ve tüylülük ölçümleri yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar, Uster istatistiklerine göre %100 ring viskon iplik parametreleri ile karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonunda, üretilen ipliklerinin özelliklerinin %100 viskon ring iplik özellikleri ile benzerlik gösterdiği; hatta ipliğin düzgünsüzlük ve kopma uzama değerlerinin daha iyi seviyede olduğu belirlenmiştir. Ancak; Ne 50/1 ipliğe ait verilerin istenen kalite seviyelerinde olmadığı gözlenmiştir., The aim of this study is the determination of physical properties of 100% bamboo yarns in different counts that were produced in ring spinning system under the conditions of a spinning mill and in this way, determination of fiber types that bamboo is expected to be a supplement, by stating the strength and weakness of bamboo fiber and considering the raw material and yarn costs. In this study, Ne20/1, Ne24/1, Ne30/1, Ne36/1, Ne40/1, Ne50/1 100% bamboo yarns were produced from bamboo roving in ring spinning frame. Then, counts, twist values, irregularity, breaking tenacity, breaking elongation and hairiness of these yarns were tested. The results were compared with %100 ring viscose yarn parameters in Uster statistics comparatively. At the end of the study, it was observed that parameters of bamboo yarns are similar to that of %100 viscose ring spun yarns; besides, irregularity and yarn elongation values are better. However, it was observed that the values of Ne 50/1 yarn do not comply with the desired quality levels., Yüksek Lisans, M.Sc.

ÖZET Bu tezde esas olan tekstil boyamacılığında ve anal iz labaratuarlarında kul lanılabil inecek boyarmadde türü ve miktarının belirlenmesine yönelik yapılan ça lışmaları konu almaktadır, özellikle tekstilde birhayli kullanım alanı bulan polyester, viskon ve pamuk lifle rinde kalitatif ve kantitatif boyarmadde tayini araştırma ları, kimyasal prosesesler ve fiziksel metodlar incelen miş ve bunlar literatür olarak sunulmuştur. Kalitatif analize yönelik olarak elyafın cinsine ve herbir boyar madde grubuna yönelik kimyasal belirleme prosesleri ve topluca izlenecek yöntem çizelge halinde verilmiştir. Kontitatif analiz metodunda fotometrelerin kullanımı ve kimyasal metodlarla formül eşliğinde boyarmadde miktar tayini verilmiştir. Uygun olan metod belirlenmiştir. ABSTRACT This theses counters studies which try to determine the typo and the quantity of the dyeing materials to be used in analysis laboratories in textile dyeing processes. Information on the decision of choosing dyeing materials which are quite often used in polyester, viscose and cotton yarns, chemical processes and physical methods are given in this study. A table is given for the chemical processes and methods to be followed in qalitative analysis for fiber types and dyeing rnetarial types. In the quanti tative analysis method, the use of the dyeing quantities with chemical methods formulas are given. 101

Bu araştırmada 10 adet çeşitli viskon lifi numunelerinin bazı teknolojik özellikleri incelenmiş ve bunlar arasında ilişkiler kurularak bağıntılar elde edilmiştir. Bu amaçla birinci giriş bölümünde konunun önemi ve kapsamı açıklandıktan sonra, ikinci bölümde viskon lifinin hammaddesi olan selülozun yapışma ve özelliklerine değinilmiş, viskoz üretim teknolojisinin aşamalarından bahsedilmiş ve viskon lifinin özellikleri anlatılmıştır. Üçüncü bölümde, araştırmada kullanılan materyal ve aygıtlar belirtilmiş ve yöntem ile deney düzenekleri açıklanmıştır. Viskon liflerine uygulanan incelik, mukavemet, % de uzama, kükürt miktan tespiti, beyazlık ve kül miktarı tespiti için kullanılan yöntemler belirtilmiştir. Dördüncü bölümde, yukarıda belirtilen teknolojik özelliklerin belirlenmesi için gerekli deneysel çalışmalar yapılarak alman ölçümler ve bu ölçümlerin istatistiksel olarak değerlendirilmeleri verilmiştir. Beşinci bölümde, elde edilen bulgular birbirleri arasında karşılaştırılarak sonuca varılmaya çalışılmıştır. Bulgular ile literatür bilgileri arasında bağıntılar kurulması hedeflenmiştir. Araştırma sonucunda, viskon lif numunelerinde inceliklerin 1,14-2,80 denye, mukavemetlerin 1,78-2,85 g/den, % de uzamaların ll,63-28i33 arasında olduğu, ayrıca numunelerde toplam kükürt miktarının %+ 0,30-0,72 beyazlık derecelerinin Stenby ölçümünde 62,48-81,38 ve kül miktarlarının ise % 0,13-0,26 arasında değiştiği tespit edilmiştir. Aynca bu araştırma sonucunda, Türkiye Gemlik Suni İpek Fabrikasında üretilen viskon lifleri arasındaki teknolojik farklılıklar belirlenmiş, bu farklılıklar Azerbaycan ve Avusturya'da üretilmiş viskon lifleriyle karşılaştınlmıştır. Lif numunelerindeki beyazlık ve kükürt miktarı kriter olarak alındığında, Gemlik DSırni İpek Fabrikasında üretilen viskon lif numunelerinin Azerbeycan viskon lif numunelerine kıyasla daha iyi değerlere sahip olduğu görülmektedir. Avusturya viskon lif numunelerinin değerleriyle kıyaslandığında daha düşük değerlere sahip olduğu tespit edilmiştir. In this research, some ımportant technological properties like fineness, tenacity, elongation, the total sulphur content, whiteness mdex and the ash content of viscose staple fibres vvhich are produced in 1993-1994 in the factory of Sümerbank Gemlik have been researched experimentally. During these experiments, the technological properties of different types of viscose staple fibres were compared with each other and with other fibres. The properties of the row material of the viscose siaple fibre cellulose were determined and related to their properties the manufacturing technology of the viscose was introduced. At the end of these experiments the values of some technological properties of viscose staple fibres are as follows: Fineness between 1,14-2,80 denye, tenacity betvveen 1,78-2,85 g/den, elongation between % 11,63-28,33, the total sulphur content betvveen % 0,30-0,72, whiteness index betvveen 62,48-81,38 Stensby and the ash content betvveen % 0,13-0,26.

Bu çalışmada viskon elyaftaki kolloidal kükört miktarının tayini, bu kükürdün giderilmesi ile boyama üzerine etkisi ve boyama verimliliği araştırılmıştır. Birinci bölümde çalışmanın amacı ve hedefleri ile konuyla ilgili bazı yaklaşımlar sunulmuştur. İkinci bölümde konu ile ilgili kaynaklardan taranan bilgiler ve deneysel bölümde kullanılan bağıntılar verilmiştir. Üçüncü bölümde materyal ve yöntem üzerinde durulmuş ve deneysel kısım açıklanmıştır. Dördüncü ve beşinci bölümde deney sonuçları verilmiş, deney sonuçlarından yararlanılarak viskon elyaftaki kolloidal kükürdün boyamaya etkisi hakkında yorum yapılmış ve konu hakkında bazı önerilerde bulunulmuştur. In this study, determination and purification of colloidal sulphur in viscose rayon, the effects of sulphur to the dyeing of viscose fabrics and the dyeing productivity are examined. In the first chapter, the purpose and the targets of the study and some approaches to the subject are presented. In the second chapter, a summary of the literature survey and the relations used to obtain the experimental data are given. In the third part, the experimental materials, the method and the experimental part are explained. In the fourth and the fifth part, experimental results are presented, depending on the experimental results, the effect of the sulphur in viscose rayon to the dyeing of viscose fabrics are discussed. Some suggestions about the subject are given. Gemsan A.Ş. İpeker A.Ş. CKT A.Ş.

II ÖZ KOP VE KÜKÜRT BOYALARI VE BUNLARIN KARIŞIRLARI İLE AŞINDIRMA BASKI VE BUHARLAMA ŞARTLARININ RENK VERİMİNE ETKİSİ. Bu çalışmada selülozik lifler özellikle pamuklu ve viskon mamuller üzerine küp ve kükürt boyalarla aşındırma baskı tekniği, kükürt boyaların aşındırma baskı işleminde küp boyalarla beraber kullanılıp kullanılmayacağı ve buharlama şartlarının bu tür baskıda renk verimine etkisi araştırılmıştır. ilk bölümde konunun seçilme sebebi, çalışmanın amacı ve sorunun ekonomik önemini vurgulamak amacıyla bazı araştırmalar derlenmiştir. ikinci bölümde konu ile ilgili literatürler özet olarak verilmiştir. üçüncü bölümde konuyla ilgili yapılan deneylerde kullanılan materyel ve yöntemler hakkında bilgi verilmiştir. Dördüncü bölümde yapılan ölçüm sonuçları ve bunların grafiksel anlatımları verilmiştir. Beşinci bölümde ise bulgulardan yararlanalarak konu hakkında değerlendirmeler yapılmıştır. Ill ABSTRACT DISCHARGE PRINTING WITH VAT DYES AND SULPHUR DYES AND THEIR MIXTURES AND THE EFFECT OF STEAMING CONDITIONS ON COLOUR YIELD Discharge printing method with vat and sulphur dyes on cellulosic fibres particularly on cotton and viscose materials the possibility of the use of sulphur dyes together with vat dyes and the effect of steaming conditions on colour yield have been investigated. The reason for choosing the subject it's aim and economical considerations related have been given in the first chapter literature survey have been summarised in the second part of study. After specifications of the materials, equipment and test procedures the experimental details and then test results through graphs have been given in the fourth section. Finally evaluation of the experimental results and conclusion have been given in the last part. 237