Search

In de periode na de Tweede Wereldoorlog werd voornamelijk negatief geoordeeld over de rol van ‘Joodse raden’ in bezet Europa. Ze werden gezien als werktuigen in de handen van de Duitse bezetter, die hadden bijgedragen aan het maatschappelijk isoleren en deporteren van de Joden. De vertegenwoordigers van deze organisaties werden en worden vaak nog steeds beschouwd als collaborateurs. In deze eerste omvangrijke vergelijkende studie naar de ‘Joodse raden’ in Nederland, België en Frankrijk laat Laurien Vastenhout zien dat deze geschiedenis in werkelijkheid veel complexer is dan tot nu toe werd aangenomen. Met behulp van een breed scala aan bronnen, zoals persoonlijke getuigenissen, administratieve documenten en procesverslagen, ontrafelt de auteur de wordingsgeschiedenis van deze organisaties. Ze beschrijft hoe de Joodse leiders een weg probeerden te vinden tussen de steeds verdergaande eisen van de bezetter en de wens om Joden hulp te verlenen. Bovenal toont ze dat het functioneren van de ‘Joodse raden’ in de juiste (vooroorlogse) context beschouwd moet worden en geeft ze een grondig inzicht in de persoonlijke contacten die de raden hadden met de Duitse bezetter en clandestiene organisaties. Eind 2023 werd het ‘Joodse raden’ in West-Europa tijdens de Duitse bezetting bekroond met de Yad Vashem International Book Prize for Holocaust Research.

T

Het - inmiddels teruggedraaide - besluit van de Hogeschool Utrecht om een lezingenreeks over de Holocaust te schrappen bracht de academische vrijheid in gevaar, schrijft Laurien Vastenhout.

De oorlog tussen Israël en Hamas leidt in het publieke debat tot vragen over het begrip genocide. In deze blog legt onderzoeker Laurien Vastenhout uit waar het begrip genocide vandaan komt en hoe dit in oorsprong juridische concept door wetenschappers, slachtoffergroepen en activisten op verschillende manieren gebruikt wordt.

Why does the Jewish Council phenomenon remain such a controversial topic? Anne van Mourik speaks with Laurien Vastenhout on her new book ‘Between Community and Collaboration: “Jewish Councils” in Western Europe under Nazi Occupation’ (Cambridge University Press). What were differences and similarities between the ‘Jewish Councils’ across occupied Western Europe? What room for manoeuvre did the Jewish leaders have, and what impact did local factors have on the form and function of these Councils? We talk about the importance of comparative analyses, socio-historical conditions in Western Europe during the war, and many other themes.

Laurien Vastenhout and Anne van Mourik speak with historian Anna Hájková about her landmark work The Last Ghetto: An Everyday History of Theresienstadt (Oxford University Press). What was life in the Theresienstadt ghetto like, and what does this case study tell us more generally about human behaviour under extreme conditions? How should we (re)define the concept of agency in the context of Holocaust and Genocide Studies (and beyond)? And what is the meaning of kinship and family ties in times of crisis?

Why did the chairman of the “Jewish Council” in Belgium decide to resign from his position in late 1942 while his counterparts in the Netherlands, operating in a seemingly similar context, decided to remain in place until the council was dissolved? The choices and motivations of Jewish leaders during Nazi rule have been a persistent subject of discussion in Holocaust historiography for decades. To this day, research has overwhelmingly been conducted in national contexts, which has obscured a thorough understanding of the distinctive circumstances in which Jewish leaders operated. By exploring the different socio-historical premises on which the Jewish organizations in the Netherlands and Belgium were built, this article argues that the level of (dis)continuation with prewar communal structures played a significant role in the posture and choices of Jewish functionaries under Nazi occupation in these two countries.

A preliminary investigation into the role of the Dutch Railways during the Second World War.