Search

Water zuiverten is kostbaar. In 2009 bedroegen alleen al de operationele kosten voor het ontwateren van zuiveringsslib 43 miljoen euro, waarvan 40 procent werd besteed aan chemicaliën (polymeren), die de ontwatering verbeteren. STOWA onderzocht de trends in de ontwatering van het zuiveringsslib. Het polymeerverbruik blijkt fors toe te nemen, terwijl het ontwateringsresultaat gelijk blijft. Hoe kan dat?

Bij de verwerking van huishoudelijk afvalwater wordt vaak vergisting van slib toegepast. In Nederlandse rioolwaterzuiveringsinstallaties gebeurt dat bij temperaturen van 30-33 graden Celsius, omdat slibgisting bij hogere temperaturen (52-55 graden Celsius) instabiel zou zijn. Maar een case-study over slibgisting bij hogere temperaturen laat zien dat dit wel degelijk een optie is.

Het ontwateren van zuiveringslib van rioolwaterzuiveringen is een belangrijke kostenpost. De operationele kosten voor het ontwateren van slib bedroegen 43 miljoen euro in 2009. Hiervan werd 18 miljoen euro uitgegeven aan de inkoop van chemicaliën voor de verbetering van de ontwatering. In opdracht van de STOWA is een onderzoek uitgevoerd naar trends in de ontwatering van het slib. Het onderzoek laat zien dat er vanaf 2008 sprake is van een forse toename van het polymeerverbruik terwijl het ontwateringsresultaat gelijk blijft.

Slib afkomstig van communale afvalwaterzuiveringen wordt in Nederland veelal mesofiel vergist om biogas te produceren en het slibvolume te verkleinen. Thermofiele slibgisting wordt niet toegepast, omdat het idee bestaat dat dit proces minder stabiel en economisch niet rendabel is. Middels een businesscase-studie is de financiële meerwaarde van thermofiele slibgisting in drie varianten bepaald ten opzichte van mesofiele vergisting. Alle varianten leiden tot een positieve businesscase, zowel op grote als op kleinere schaal.

In 2010 zijn in H2O de resultaten besproken van het Nederlandse onderzoek naar emissie van broeikasgassen vanuit rwzi's. Tegelijkertijd met het Nederlandse onderzoek zijn ook in Australië, de Verenigde Staten en Frankrijk onderzoeken uitgevoerd naar de emissie van broeikasgassen vanuit riolering en zuiveringen. De resultaten van deze vier onderzoeken zijn gebundeld in een 'State of Science Report van de Global Coalition (GWRC)'. Door het bundelen van de resultaten is het inzicht in de vorming en emissie van methaan en lachgas vanuit riolering en zuivering vergroot. Dit heeft onder andere geleid tot een tabel waarmee het risico op lachgasemissie op een rwzi kan worden ingeschat aan de hand van een aantal proceskenmerken. Verder blijkt de vorming en emissie van methaan vanuit de riolering substantieel is.

's Werelds eerste rioolwaterzuiveringsinstallatie met Nereda-technologie zuivert eerder dan verwacht al het afvalwater van de gemeente Epe en omstreken. Dat de zuiveringsresultaten zo goed zijn dat de gestelde effluenteisen al worden gehaald nog voordat met de garantietesten was gestart, is een unicum. Extra bijzonder maakt het dat de uitstekende zuiveringsrendementen zich al begonnen aan te dienen tijdens winterse omstandigheden in januari en februari van dit jaar. Een goede effluentkwaliteit is één. Maar dat op het strak geplande opstartschema aanzienlijk wordt voorgelopen, overstijgt de verwachtingen en geeft nieuwe inzichten in de mogelijkheden van deze watertechnologie.

Meer dan 15 jaar praktijkervaring met de Waterharmonica kwam aan bod tijdens een goed bezochte bijeenkomst in de Efteling. De Waterharmonica is een speciaal ingerichte verbindingszone tussen een rwzi en het oppervlaktewater, waarin het effluent een meer natuurlijk karakter krijgt. Belangrijk voor waterbeheerders, omdat de Kaderrichtlijn Water expliciet om een goede ecologische kwaliteit van het oppervlaktewater vraagt. Waterharmonicasystemen zijn de afgelopen jaren op verschillende locaties in Nederland aangelegd. Op basis van de (positieve) ervaringen zijn er momenteel meerdere in ontwikkeling. De werking van de systemen is in die jaren onderzocht met aandacht voor onder andere nutriëntenverwijdering, desinfectie, zwevend materiaal, buffercapaciteit, ecotoxicologie, beheer en onderhoud, kosten en vergunningen. Tijdens het symposium werden de laatste ontwikkelingen op dit gebied gepresenteerd en werd een veldbezoek gebracht aan het Waterharmonicasysteem van de Efteling.

De afgelopen maanden is binnen de waterschappen Rijn en IJssel en Hollandse Delta de nodige discussie gevoerd over de toekomst van de membraanbioreactoren (MBR) in Varsseveld en Heenvliet. Besloten is deze installaties binnenkort buiten bedrijf te stellen. Dat gebeurt bij de MBR Heenvliet dit jaar nog. In Varsseveld wordt volgend jaar een nabezinktank bijgebouwd, waarna ook deze membraaninstallatie buiten bedrijf wordt gesteld. Het besluit om op deze twee lokaties de MBR's uit bedrijf te nemen, wil niet zeggen dat de waterschappen de MBR-technologie als geheel afschrijven. In situaties, waarin een hydraulische en/of biologische uitbreiding gewenst is, gekoppeld aan een strenge effluenteis, kan een MBR een goede oplossing zijn. Ook op locaties waar ruimtegebrek een rol speelt of waar mogelijkheden liggen met betrekking tot effluent-hergebruik bij industrie of in de glastuinbouw biedt de technologie nog steeds een meerwaarde.

Op 8 mei jl. opende prins Willem-Alexander op de rwzi Epe de eerste huishoudelijke praktijkinstallatie met Nereda-technologie in de wereld. Deze wordt sindsdien veelvuldig bezocht door geïnteresseerde partijen uit binnenen buitenland. De innovatieve Nederlandse technologie kan een toekomstige standaard voor aeroob biologisch zuiveren worden. In Nederland zijn inmiddels bij vier waterkwaliteitsbeheerders installaties in aanbouw. Waterschapsbedrijf Limburg kondigde onlangs aan de Nereda-technologie te gaan toepassen. In H2O nr. 9 zijn de resultaten van de opstartfase van de Nereda-installatie in Epe in termen van korrelvorming en effluentkwaliteit beschreven. In dit artikel wordt ingegaan op de KRW-onderzoeken die in het kader van het Nationaal Nereda OnderzoeksProgramma (NNOP) op de installatie Epe zijn uitgevoerd. Tevens zijn de resultaten van de verificatietesten weergegeven, waaraan de installatie het afgelopen jaar is onderworpen. Ten slotte wordt ingegaan op lessen uit het gezamenlijk door Waterschap Vallei en Veluwe i.o. en Royal HaskoningDHV uitgevoerde beheer en onderhoud. Dit laatste resulteerde in enkele optimalisaties.

De aanleiding voor het onderzoek naar de emissie van broeikasgassen van rioolwaterzuiveringsinstallaties was rond 2007 het in te vullen duurzaamheidsbeleid van de waterschappen. Hieraan is de jaren daarna verder invulling gegeven met de ondertekening van het MJA-3 convenant in juli 2008 en recent (april 2010) het klimaatakkoord. Het MJA-3 convenant is gericht op de reductie van het energieverbruik. Het klimaatakkoord richt zich op een reductie van de emissie van broeikasgassen vanuit rwzi's. In het hier beschreven onderzoek is de emissie van methaan en lachgas op drie zuiveringen bepaald, waarbij de emissie van lachgas gedurende een week continu is gemeten en de emissie van methaan is bepaald aan de hand van steekmonsters.

Evaluatie van een nieuwe behandeling van afvalwater