Search

Otomasyon, insan müdahalesine ihtiyaç duyulmadan çeşitli cihaz, sistem ve programların işletilmesini sağlayan mekanik, elektronik ve bilgisayar tabanlı bir teknolojidir. Sulama otomasyonu sistemi; çevre, su kaynakları ve üretim maliyeti dikkate alınarak daha az insan gücü, daha kontrollü ve daha kaliteli tarımsal üretim ile planlanmalıdır. Sulama programını sera, tarla ve bahçe bitkileri yetiştiriciliğinde uygulama becerisine sahip olmalıdır. Sulama otomasyonu sistemi bazı işlem basamakları takip edilerek oluşturulmaktadır. Bunlar; sulama programının hazırlanması, sistem bileşenlerinin seçilmesi, projenin hazırlanması, yazılımın hazırlanarak test edilmesi ve sistemin kurulmasıdır. Bu aşamalardan geçirilen sulama otomasyon sistemi, sulama suyunun etkin kullanımını sağlar, işçiliği azaltır, sulama programını izler ve üretim maliyetlerini azaltır. Bu çalışmada, bitki su tüketimine ve bitki kök bölgesindeki nem düzeyine duyarlı sulama otomasyonu sistemlerinin tasarımına yardımcı olabilecek iş akış şemaları oluşturulmuştur.

Bu çalışmanın amacı, PLC tabanlı A Sınıfı Pan otomasyon sistemi (CAPAS)'ni tasarlamak ve bu sistemi, basınç transmiteri (PT) aracılığı ile otomatik olarak ölçülen pandaki su seviyesini (WLT) ve derinlik ölçer (DG)'le ölçülen su seviyesini (WLG) kullanarak test etmektir. Tasarlanan CAPAS, A Sınıfı Pandan hemsu seviyesini dijital değerleri geciktirerek hem de hareketli ortalama yöntemi ile WLT'yi otomatik olarak ölçmüş, bu değerleri kullanarak Panı, solenoid valfi açıp/kapa yöntemiyle belirlenen ölçütlere göre doldurmuş ve WLT'yi bellek kart (SD)'ındaki bir dosyaya kaydetmiştir. WLT ve WLG, Nash-Sutcliffe verimliliği (NSE),kök ortalama kare hatası (RMSE) ve kök ortalama kare hatası / gözlemlerin standart sapma oranı (RSR) kullanılarak değerlendirilmiştir. Ortalama WLT ve WLG'nin ortalama ± standart hatası sırasıyla 172.4 ± 1.79 ve 173.5 ± 1.66 olarak bulunmuştur. Regresyon belirleme katsayısı (R2) ve eğim, 0.992 ve 0.99 olarak belirlenmiştir. NSE ve RSR'nin değerleri, CAPAS'ın performansının arazi koşullarında WLT'yi ölçmede çok iyi olduğunu göstermiştir. Aynı zaman test sonuçlarıyla, CAPAS'ın otomasyonda belirlenen görevleri başarıyla gerçekleştirdiği belirlenmiştir. Sonuç olarak CAPAS, sulama otomasyon sistemlerinde kullanılması önerilmektedir.

The objectives of this study are to design Class A Pan automation system (CAPAS) based on PLC and to test it using the water level (WLT) measured automatically using by pressure transmitter (PT) and water level (WLG) measured manually using by depth gauge (DG) in the Pan. The designed CAPAS measured automatically WLT through both delaying digital values readings and moving average method in Class A Pan, and switched on/off solenoid valve in filling/refilling of Pan, and saved WLT in a file on secure digital memory card (SD). WLT and WLG were evaluated using the Nash-Sutcliffe efficiency (NSE), the root mean square error (RMSE) and the root mean square error to observations’ standard deviation ratio (RSR). Means ± standard error of the mean WLT and WLG were 172.4 ± 1.79 and 173.5 ± 1.66, respectively. The determination coefficient (R2) and slope of the linear regression were found as 0.992 and 0.99. The results of the NSE and RSR showed that the performance of CAPAS was very good at measuring WLT, and also test's results determined that CAPAS conducted successfully the transactions of the automation under field conditions. As a result, it is recommended that the CAPAS be used in the irrigation automation., Bu çalışmanın amacı, PLC tabanlı A Sınıfı Pan otomasyon sistemi (CAPAS)'ni tasarlamak ve bu sistemi, basınç transmiteri (PT) aracılığı ile otomatik olarak ölçülen pandaki su seviyesini (WLT) ve derinlik ölçer (DG)'le ölçülen su seviyesini (WLG) kullanarak test etmektir. Tasarlanan CAPAS, A Sınıfı Pandan hem su seviyesini dijital değerleri geciktirerek hem de hareketli ortalama yöntemi ile WLT'yi otomatik olarak ölçmüş, bu değerleri kullanarak Panı, solenoid valfi açıp/kapa yöntemiyle belirlenen ölçütlere göre doldurmuş ve WLT'yi bellek kart (SD)'ındaki bir dosyaya kaydetmiştir. WLT ve WLG, Nash-Sutcliffe verimliliği (NSE), kök ortalama kare hatası (RMSE) ve kök ortalama kare hatası / gözlemlerin standart sapma oranı (RSR) kullanılarak değerlendirilmiştir. Ortalama WLT ve WLG'nin ortalama ± standart hatası sırasıyla 172.4 ± 1.79 ve 173.5 ± 1.66 olarak bulunmuştur. Regresyon belirleme katsayısı (R2) ve eğim, 0.992 ve 0.99 olarak belirlenmiştir. NSE ve RSR'nin değerleri, CAPAS'ın performansının arazi koşullarında WLT'yi ölçmede çok iyi olduğunu göstermiştir. Aynı zaman test sonuçlarıyla, CAPAS'ın otomasyonda belirlenen görevleri başarıyla gerçekleştirdiği belirlenmiştir. Sonuç olarak CAPAS, sulama otomasyon sistemlerinde kullanılması önerilmektedir.

Son yıllarda ceviz yetiştiriciliğine olan ilginin artmasıyla birlikte kurulan yeni ceviz bahçelerinin sayısı da hızla artmaktadır. Bu bahçelerde yetiştirilecek meyve verimi yüksek ceviz ağaçlarının su tüketimlerinin bilinmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmada, yüksek meyve verimine sahip olan Maraş 18 çeşidi ceviz ağacının Kahramanmaraş koşullarındaki su tüketimi miktarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda lizimetre, elektronik kantar, tahliye tankı, plüviyometre ve damla sulama sisteminden meydana gelen bir tartılı lizimetre sistemi (TLS) oluşturulmuştur. TLS, Programlanabilir Lojik Kontrolör cihazı (PLC) tarafından kontrol edilmiştir. Öncelikle TLS koşullarında bir boyutlu su dengesi yöntemi uygulanarak, iki yaşındaki genç ceviz ağacının 2018 yılı Haziran - Ekim dönemi boyunca günlük su tüketimi miktarları (ETgenç) belirlenmiştir. Daha sonra ETgenç miktarlarına bağlı olarak, yetişkin ceviz ağaçlarının günlük su tüketimi miktarları (ETyetişkin) tahmin edilmiştir. Genç ceviz ağacı için 1.22 - 3.20 mm gün-1 arasında değişen ETgenç miktarları elde edilmiştir. İki yaşındaki genç ceviz ağaçlarının yetişkin ceviz ağaçlarının %30 - 40’ı oranında su tükettikleri göz önünde bulundurularak, 15 günlük dönemler için ETyetişkin miktarları tahmin edilmiştir. ETyetişkin miktarları Haziran ayı için 6.77 mm gün-1, Temmuz ayı için 8.49 - 9.14 mm gün-1, Ağustos ayı için 5.71 - 6.00 mm gün-1, Eylül ayı için 3.86 - 7.43 mm gün-1 ve Ekim ayı için 3.49 mm gün-1 olarak tahmin edilmiştir. ETyetişkin miktarlarının “Türkiye’de Sulanan Bitkilerin Su Tüketim Rehberi” ile %80 oranında uyumlu oldukları ve yetişkin ceviz ağaçları için hazırlanacak sulama programlarında kullanılabilecekleri sonucuna ulaşılmıştır., With the increasing interest in walnut cultivation in recent years, the number of new walnut orchards established has been increasing rapidly. It is necessary to know the water consumption of walnut trees with high fruit yield to be grown in these orchards. In this study, it was aimed to determine the water consumption of Maraş 18 type walnut tree, which has a high fruit yield, in Kahramanmaraş conditions. For this purpose, a weighting lysimeter system (WLS) was created consisting of lysimeter, weighbridge, discharge tank, pluviometer and drip irrigation system. WLS was controlled by Programmable Logic Controller (PLC) device. Firstly, daily water consumption of two years old young walnut tree (ETyoung) were determined by applying one dimensional water balance method under WLS conditions, during the June - October period of 2018. Then, daily water consumptions of mature walnut trees (ETmature) were estimated depending on the amounts of ETyoung. ETyoung amounts ranging from 1.22 to 3.20 mm day-1 were obtained for the young walnut tree. By taking into consideration that two years old young walnut trees consume ratio 30 - 40% water of adult walnut trees, ETmature amounts were estimated for 15 day periods. The amounts of ETmature were estimated as 6.77 mm day-1 for June, 8.49 and 9.14 mm day-1 for July, 5.71 and 6.00 mm day-1 for August, 3.86 and 7.43 mm day-1 for September and 3.49 mm day-1 for October. It has been concluded that ETmature amounts are compatible with “Water Consumption Guide of the irrigated crops in Turkey” at ratio 80% and can be used in irrigation programs to be prepared for mature walnut trees.

In this study; it is aimed to develop a weighting lysimeter system that can be controlled by PLC and tested on Maraş 18 type walnut crop in Kahramanmaras conditions. For this purpose, a lysimeter tank was formed using 3 mm thick stainless steel sheet. The lysimeter tank has a diameter of 113 cm and a deep of 130 cm and was placed on an electronic weighbridge that 1.5x1.5 m surface dimensions. The weighbridge has 5 tons capacity, 4 load sensors and RS 232 output. Two pluviometers were used to measure the amount of water entering the lysimeter tank by precipitation and the amount of water exiting of the tank through drainage. An outlet with a diameter of Ø 25 was placed under the lysimeter tank and the water exiting of the drainage was transferred to the pluviometer by a pipe of the same diameter. Water budget equality was used to determine the amount of daily evapotranspiration. Weighbridge, pluviometers and irrigation system were controlled by PLC. In this direction, lysimeter, precipitation measurement, drainage measurement and irrigation programs have been prepared by using CODESYS programming language and loaded to PLC. With weighting lysimeter system; the total amount of evapotranspiration of walnut crop was determined 261 mm and the amount of daily evapotranspiration between 1.25-3.5 mm day-1 during the June-October period of 2018., Bu çalışmada; PLC tarafından kontrol edilebilen bir tartılı lizimetre sistemi geliştirilerek, Kahramanmaraş koşullarında Maraş 18 tipi ceviz bitkisi üzerinde test edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, öncelikle 3 mm kalınlıklı paslanmaz çelik sac kullanılarak bir lizimetre tankı oluşturulmuştur. Lizimetre tankı 113 cm çapında ve 130 cm derinliğinde olup, 1.5x1.5 m boyutlarındaki bir elektronik kantarın üzerine yerleştirilmiştir. Kantar 5 ton kapasiteli olup, 4 adet yük algılayıcısına ve RS 232 çıkışa sahiptir. Lizimetre tankına yağışla giren su miktarını ve drenaj yoluyla çıkan su miktarını ölçmek amacıyla iki adet plüviyometre kullanılmıştır. Lizimetre tankının altına Ø 25 çaplı bir çıkış koyularak, drenajla çıkan su aynı çaptaki bir boru ile plüviyometreye aktarılmıştır. Günlük evapotranspirasyon miktarının belirlenmesinde su bütçesi eşitliği kullanılmıştır. Sulama sistemi, kantar ve plüviyometreler PLC tarafından kontrol edilmiştir. Bu doğrultuda CODESYS programlama dili kullanılarak lizimetre, yağış ölçümü, drenaj ölçümü ve sulama programları hazırlanmış ve PLC’ye yüklenmiştir. Lizimetre sistemi kullanılarak; ceviz bitkisinin 2018 yılı Haziran-Ekim dönemi boyunca toplam evapotranspirasyon miktarının 261 mm olduğu, günlük evapotranspirasyon miktarının ise 1.25-3.5 mm gün-1 arasında değiştiği belirlenmiştir.

Inthis study; It is aimed to develop a climate station software in CODESYS-STprogramming language which calculates daily Reference evapotranspiration (ETo)amount according to FAO 56 Penman Monteith method by using some climateparameters, calculating crop water consumption of maize (Zea mays L.) using this software and comparing with the availabledata. The study was carried out with daily climate data of KahramanmarasProvince in 2018 obtained from the General Directorate of Meteorology. Thesoftware is composed of ET0_account (PRG), integral (PRG) and climate_data(PRG) subprograms in addition to the PLC_PRG (PRG) program. Daily ETovalues were calculated using climate station software. Maize daily waterconsumption (ETc) was obtained by multiplying ETo valueswith maize crop coefficients (kc) and compared with values of "Water Consumption Guide of the IrrigatedCrops in Turkey". Thevalues of MAPE and RMSE between ETc values calculated with thesoftware and ETc values given in Guide werecalculated as 8.17% and 0.55. The relationship between ETo and ETcvalues was determined as ETc= 2.1298ETo-6.2876 (R2= 1).It was concluded that the results of software was compatible with values of Guide andcould be used for daily ETo and ETc calculations., Bu çalışmada; bazı iklimparametrelerini kullanarak FAO 56 Penman Monteith yöntemine göre günlük Referans evapotranspirasyon (ETo) miktarınıhesaplayan, CODESYS-ST programlama dilinde bir iklim istasyonu yazılımınıngeliştirilmesi, bu yazılım kullanılarak mısır (Zea mays L.) bitkisinin bitki sutüketiminin hesaplanması ve mevcut verilerle karşılaştırılması amaçlanmıştır.Çalışma, Kahramanmaraş ilinde Meteoroloji Genel Müdürlüğünden temin edilen 2018yılı günlük iklim verileri ile yürütülmüştür. Yazılım, PLC_PRG (PRG) programına ek olarak ET0_hesap (PRG),entegral (PRG) ve iklim_verileri (PRG) alt programlarından oluşturulmuştur. İklim istasyonu yazılımı kullanılarak günlük ETo değerlerihesaplanmıştır. Bu ETo değerleri, mısırın bitki büyüme katsayıları(kc) ile çarpılarak mısırın günlük bitki su tüketimi (ETc)belirlenmiş ve "Türkiye’de Sulanan Bitkilerin Su Tüketim Rehberi" ilekarşılaştırılmıştır. Yazılımla hesaplanan ETc değerlerinin Rehberdeverilen ETc değerlerinden olan sapma miktarının bir ifadesi olarakOMGH %8.17, KOKH 0.55 olarak hesaplanmıştır. ETo ve ETcdeğerleri arasındaki ilişki ETc= 2.1298ETo-6.2876 (R2= 1)fonksiyonu ile ortaya koyulmuştur. Yazılımın Rehberle uyumlu olduğu, günlük ETo ve ETchesaplamalarında kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.

The purpose of this study is to determine the possible changes in heat loss, heat gain and heating energy needs of an uninsulated residence building after insulating the building according to TS 825 Guidelines for Heat Insulation in Buildings standards. In Turkey usable energy sources are quite restricted and more than half of Turkey's energy needs are met by import. The fact that Turkey is dependent on foreign countries in energy supply requires energy saving to be made in all sectors. The energy that is consumed for heating constitutes the largest part of total energy consumption. The most effective savings method for decreasing the ratio of energy consumption in heating is to minimize heat losses by designing buildings with heat insulation. Heat losses in buildings vary according to the size of the planned volume, the dimensions of building elements and their thermal permeability properties. With heat insulation, % 20-75 heat saving can be achieved depending on the condition of the building. In addition, environmental pollution can be considerably decreased due to reduced fuel amount and reduced harmful gases to the atmosphere., Bu çalışmada, ısı yalıtımı yapılmayan bir konut binasının TS 825 Binalarda Isı Yalıtım Kuralları Standardına uygun ısı yalıtımlı duruma dönüştürülmesiyle ısı kayıpları, ısı kazançları ve ısıtma enerjisi ihtiyacında meydana gelecek değişimlerin belirlenmesi hedeflenmiştir. Kullanılabilir enerji kaynakları kısıtlı olan ülkemizde, enerji ihtiyacının yarısından fazlası ithalat yoluyla karşılanmaktadır. Ülkemizin enerji temininde dışa bağımlı olması, tüm sektörlerde enerji tasarrufu yapılmasını zorunlu hale getirmektedir. Isınma amaçlı tüketilen enerji, toplam enerji tüketimi içerisinde büyük bir oran teşkil etmektedir. Bu oranın azaltılmasında en etkili tasarruf yöntemi, binaları standartlara uygun yalıtımlı bir şekilde projelendirerek ısı kayıplarını en aza indirmektir. Binalardaki ısı kayıpları ısıtılması planlanan hacmin büyüklüğüne, yapı elemanlarının boyutlarına ve ısıl geçirgenlik özelliklerine göre değişmektedir. Isı yalıtımı ile, bina durumuna bağlı olarak % 20-75 oranında ısı tasarrufu yapılabildiği gibi, yakıt miktarında ve dolayısıyla atmosfere salınan zararlı gazlar ile çevre kirliliğinde de önemli azalmalar sağlanabilmektedir.

Ülkemizde inşaat sektöründe en çok tercih edilen yapı sistemi, beton ve yapı çeliğinin birlikte kullanıldığı betonarme yapı sistemidir. Yapı çeliği fabrikalarda üretildiğinden dolayı, çoğunlukla yeterli çekme mukavemeti özeliklerini sağlamaktadır. Beton ise şantiye koşullarında üretilmektedir. Bileşimindeki malzemelerin türü ve özellikleri, iklim koşulları, üretiminde kullanılan teknoloji ve işçilerin bilgi donanımına göre özellikleri farklılıklar göstermektedir. Betonun özelliklerini en çok etkileyen bileşeni hacminin % 60-70’ini oluşturan agregadır. Betonun fiziksel yapısı ne kadar yoğun olursa kompasitesi ve basınç mukavemeti de aynı oranda yüksek olmaktadır. Betonun bileşimindeki malzemelerin miktarlarını, kompasitesini ve porozitesini belirleyen temel unsur, taşıyıcı iskeletini oluşturan agreganın granülometrik özellikleridir. Standartlar doğrultusunda yapılan karışım hesapları ile agrega taneleri arasındaki boşluk miktarı yani porozite minimum düzeye indirilerek, maksimum kompasiteye sahip beton elde edilebilmektedir. Taneler arasındaki boşluk miktarı azaldıkça, çimento miktarı ve çimentoyu hamur haline getiren su miktarı azalmaktadır. Bu çalışmada, agrega granülometrisinin beton bileşimindeki malzeme miktarları ile betonun kompasite ve porozite değerleri üzerindeki etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır, Most frequently preferred construction system in our nation is the reinforced concrete construction system in which concrete and construction steel are used together. Because the construction steel is manufactured in factories, it generally provides the required tensile strength specifications. However, concrete is produced under construction site conditions. Types and features of the ingredients vary depending on climatic conditions, technology in the use and knowledge level of labors. The ingredient, which has the most significant effect on features of a concrete, is aggregate accounting for 60-70% of its volume. The more physical structure of a concrete is dense, the higher its compactness and pressure strength are. The basic factor determining quantities of the ingredients in a concrete’s composition, and its compactness and porosity is granulometric features of the aggregate creating its carrying framework. Quantity of gaps between grains of an aggregate, in other words porosity, may be minimized by making mixture calculations according to the standards to produce a concrete having maximum compactness. As the quantity of gaps between grains decreases, quantity of cement and quantity of water used in making cement paste decrease. The object of this study is to determine effect of the aggregate granulometry on theoretical material quantities in a concrete composition and also on compactness and porosity values of the concrete.

ÖZETVAN YÖRES NDEK SÜT SIĞIRCILIĞI ŞLETMELER NDESERBEST DURAKLI SÜT SIĞIRI BARINAKLARININUYGULANAB L RL ĞUSTA, SelçukYüksek Lisans Tezi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim DalıTez Danışmanı: Prof. Dr. Ş. smail PEKEylül 2005, 165 sayfaBu çalışmada, Van ilinde bulunan süt sığırcılığı işletmelerinde serbestduraklı kapalı sistem barınakların mimari yapı, özellikle taban detayı ve çelikkonstrüksiyon düzenlemelerine ilişkin ilkelerin belirlenmesi ve uygulanabilirliğiamaçlanmıştır.Hayvancılık, Türkiye'nin hem ulusal beslenme ve hem de ulusalkalkınmasında, dış satımın artırılmasında, endüstriye hammadde sağlanmasında,bölgesel ve sektörler arası dengeli kalkınma ve kalkınmanın istikrar içindebaşarılmasında, kırsal alanda gizli işsizliğin önlenmesinde, sanayi ve hizmetlersektöründe yeni istihdam olanaklarının yaratılmasında ve kalkınma finansmanınınöz kaynaklara dayandırılmasında önemli bir potansiyele sahiptir. Hayvanyetiştiriciliğinde temel amaç, verim ya da verimleri ekonomik bir seviyeyeçıkartarak işletmenin kâr etmesini sağlamaktır. Hayvan başına düşen ekonomiköneme sahip kantitatif verimlerin artırılması, üzerinde çalışılan sürü ya dapopülasyonun genotipik değerini iyileştirmenin yanında, çevresel koşulların, kibunlar arasında hayvanların optimum düzeyde ihtiyaçlarını karşılayan barınaklarınverimi olumlu yönde etkileyecek şekilde düzenlenmeleri ile mümkündür.Van ili Yüzüncü Yıl Üniversitesi kampus alanı iklim ve toprak verileridikkate alınarak mimari sistem ve bu mimari sisteme uygun 50 ve 100 baş kapasiteliserbest duraklı süt sığırı işletmelerinin çelik karkas yapı olarak planlarıgeliştirilmiştir.Anahtar kelimeler: Süt sığırı, Serbest durak, Barınak, Yapı malzemesi ABSTRACTTO PUT INTO PRACTICE IN DAIRYFREE STOP CATTLE BARN SYSTEM IN VAN CITYUSTA, SelçukMsc, Farm Structures and rrigation ScienceSupervisor: Prof. Dr. Ş. smail PEKSeptember 2005, 165 pagesIn this study, it is aimed to put into practice in dairy free stop covered cattlebarn system and it is aimed to define barn architectural system, especially floordetail and stell skeleton structure of this barn organizing principle in Van City.Stockbreeding; provides national nutrition and national development inTurkey, and also it has significant potential in incresing export, providing rawmaterials, providing balanced development and success between regions and sectors,preventing unemployment in rural areas, providing new employment possibilities inindustry sector. Fundamental aim in stockbreeding is to obtain raise economic levelthe produce or produces and profit. To redound produce, to obtain new races whichhave high produce and the most important thing is providing suitable with qualifiedbarns.It is taken consideration Van City Yüzüncü Yıl Üniversity campus areaclimate and soil data, it was developed architecturel system and suitable 50 and 100head capability dairy stell skeleton structure.Key words: Dairy Cattle, Free stop, Barn, Building materials 183