Search

İnflamatuvar Barsak Hastalığı (IBH), çevresel, enfeksiyöz, genetik, otoimmün etkenlerden oluştuğu bildirilen bir hastalıktır. IBH' da luminal değişimlere karşı intestinal mukozanın kendini koruma yetersizliği söz konusudur ve kronik inflamasyon bu hastalığın ayırt edici özelliklerindendir. En fazla görülme yaşı, 15-25 veya 55-65 arasıdır. Adipoz doku ve elemanları birçok proteinin (adipositokin) salgılanmasını ve böylece metabolizma ve inflamasyon gibi çeşitli biyolojik fonksiyonların düzenlenmesini sağlar. Leptin öncelikli olarak spesifik hipotalamik yollardan enerji düzeylerine ve nöroendokrin fonksiyonlara etki etmektedir. Ancak leptin direnci moleküler düzeyde yeteri kadar anlaşılamamıştır. Ghrelin, ghrelin hormonu endojen reseptörünün ligandı olarak bilinmekte ve kendine özgü reseptöre bağlanarak hücre içi kalsiyum konsantrasyonlarını arttırmakta, büyüme hormonu salgılanmasına neden olmakta ve birçok fizyolojik etkisini bu yolla göstermektedir. Resistin periferik sinyal molekülü olarak tanınmakta ve inflamatuar barsak hastalığı açısından risk durumu son yıllarda araştırılmaktadır. Potansiyel letal inflamasyonda rol oynadığı bilinen sitokinlerden tümör nekroz faktörü-alfa (TNF-α)’nın etkisi insanlarda araştırılmakta ve özellikle inflamatuar barsak hastalığı patogenezinde kritik bir rol oynadığı bildirilmektedir.Epidermal growth factor (EGF), epiteliyal gelişimi, gastrik asid salınımını ve anjiyogenezi teşvik eden multipotent bir peptidtir. Bazı çalışmalarda EGF'in inflamatuar barsak hastalığında mukozanın hasara veya doku tamirine yatkınlığını etkileyen belirteçlerden biri olduğu belirtilmiştir. Araştırmamız ile panel olarak ve ilk defa bir arada çalışılacak olan leptin, ghrelin, resistin, EGF ve TNF-α belirteçlerine ait verilerin, literatürlerle uygun olarak sonuç alınmıştır., Inflammatuary Bowel Disease ( IBD) is a disease reported that occurs from environmental, infectious, genetic and autoimmune factors. In IBD, there is a lack of self-protection of intestinal mucosa against luminal changes. Chronic inflammation is a hallmark of this disease. The most common age ranges are between 15-25 and 55-65. Adipose tissue and the elements of it, provides the secretion of many proteins (adipocytokines) and thus, regulation of the biologic functions like metabolism and inflammation. Leptin affects energy levels and neuroendocrine functions of spesific hypothalamic pathways primarily. But molecular means of leptin resistance is not understood enough yet. Ghrelin is known as ligand of ghrelin hormone’s endogenous receptor. It increases calcium concentrations by binding specific receptors. It leads to secretion of growth hormone and thus has many physiological effects.Recently discovered resistin, is a hormone secreted by fat cells. It is recognized as a peripheric signal molecule and the status of risk about IBD is being investigated in recent years. The effect of Tumor necrosis factor-alpha (TNF-α), known as a cytokine which is playing a role in potential lethal inflammation, is under investigation in human and it is reported that TNF-α especially plays a critical role in IBD pathogenesis. Epidermal growth factor (EGF) is a multipotent peptide that promotes epithelial growth, gastric acid secretion and angiogenesis. In some studies, EGF is indicated that it is one of the markers affecting mucosa’s susceptibility to damage and tissue repair in IBD.The data belongs to our research are corelated with the literatures. Studying of leptin, ghelin, resistin, EGF and TNF-α markers will be studied together for the first time and as a panel.

Since the discovery of the central role of cyclooxygenase (COX) in the metabolism of arachidonic acid, vascular biologists have been exposed with the duality of this system. Essentially, one substrate (arachidonic acid) converted by one enzyme (COX) yields end products (endoperoxides) that obtain only very briefly before being metabolized to more stable prostanoids by a group of specific synthases that were primarily believed to be tissue specific. For example, thrombocytes include mainly the synthase that produces thromboxane A2 (proaggregatory and vasoconstrictor substance), though endothelial cells contain mainly the enzyme that produces prostacyclin (antiaggregatory and vasodilator substance). The overproduction of thromboxane A2 by thrombocytes induces to thrombosis. Endothelial cells lean against vascular occlusion by producing prostacyclin. This duality of the metabolism of arachidonic acid has ruled over our thinking about atherothrombosis for decades. Based on the review of these studies, we will discuss association between cyclooxygenase enzyme and endothelial dysfunction. GENEL BİLGİ Siklooksijenazlar, araşidonik asitin prostanoidlere ve diğer eikosanoidlere dönüşümünü katalizleyen enzimlerdir (1). Yapılan bilimsel çalışmalar ile birlikte siklooksijenazın COX-1 ve COX-2 adlı iki izoformunun olduğu ortaya çıkmıştır . COX-1’in başlangıçta pozitif etkili konstitütif izoform olduğu düşünülürken, COX-2’nin ağırlıklı olarak inflamatuar yanıtlarda yer alan negatif etkili bir enzim olduğu düşünülmüştür (3). Bununla birlikte, yakın zamanlarda yapılan çalışmalarla, COX-2 inhibitörlerinin yaygın kullanımından kaynaklanan kardiyovasküler hastalıklar için artmış risk bulunması ile COX-2 ürünlerinin koruyucu rol oynadıkları ve bu değerlendirilemeyeceği önerilmiştir. Benzer şekilde, araşidonik asit metabolizmasının COX-1 tarafından başlatılmasının, vasküler koruma açısından aslında çok da pozitif bir rolünün olmadığı konusunda kanıtlar ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlar, Siklooksijenazın (COX) araşidonik asit metabolizmasındaki büyük rolünün keşfinden beri vasküler biyologlar bu sistemin ikili fonksiyon özelliği ile karşı karşıya kalmışlardır. Gerçekten de, bir enzim (COX) tarafından dönüştürülen substrat (araşidonik asit), başlangıçta dokuya özgü olduğu inanılan bir dizi özel sentez tarafından daha kararlı prostanoidlere metabolize edilmeden önce, sadece çok kısa bir süre varolan son ürünler (endoperoksitler) üretirler. Örneğin trombositler temel olarak, tromboksan A2 (proagregan ve vazokonstriktör madde) üreten sentaz içerirlerken, endotelyal hücreler temel olarak prostasiklin (antiagregan ve vazodilatatör madde) oluşturan enzim içermektedirler. Trombositler tarafından tromboksan A2'nin aşırı üretilmesi tromboza yol açmakta; ters etki olarak da endotelyal hücrelerden prostasiklin üretilmesi vasküler tıkanmaya karşı koymaktadır. Araşidonik asit metabolizmasının bu ikili fonksiyon özelliği, yıllar boyunca aterotromboz hakkındaki düşüncelere ve çalışmalara yoğunlaşmayı sağlamıştır. Bu çalışmalardan yola çıkarak derlemede, siklooksijenaz enzimi ve endotel disfonksiyonu arasındaki ilişki tartışılacaktır.

Tip 2 diyabet ve koroner arter hastalığında, klinik heterojenite ve genetik faktörlerin önemi uzun zamandan beri dikkat çekmektedir. Son yıllarda yapılan gerek epidemiyolojik gerekse de moleküler düzeydeki araştırmalar bu hastalıkların gelişiminde genetik faktörlerin etkin rol oynayabileceğini gösteren çeşitli kanıtlar sunmaktadır. Son zamanlarda bunlar arasında özellikle inflamasyon ve homeostaz ilişkili siklooksijenaz gibi genetik faktörler çok sayıda araştırmacı tarafından ön planda tutulmaktadır. Siklooksijenaz (COX) enzimleri hücre içerisinde araşidonik asitten prostanoidlerin oluşumunda görev alırlar. Bu enzimlerden COX-1, araşidonik asitten prostaglandin oluşturan konstitütif olarak eksprese edilmiş bir enzimdir. Fizyolojik uyarılarla devamlı olarak aktiftir ve bu aktivasyona bağlı olarak araşidonik asitten TXA2 ve PGI2 metabolitleri üretilmektedir. TXA2 direkt etkisiyle trombositleri aktive ederek onların agregasyonuna ve adezyonuna neden olur. PGI2 ise, TXA2'nin aksine vazodilatör etkiye sahiptir. COX-1 lokusunda çok çeşitli genetik varyasyonlar tanımlanmıştır. Bunlardan biri 2. ekzonda görülen ve Pro17Leu (P17L) aminoasit değişimine sebep olan C50T polimorfizmidir. Yapılan çalışmalarda, tam bağlantı analizi ile belirlenen A-842G ve C50T polimorfizmleri, asetilsalisilik asidin (aspirin) etkisinin artması ile ilişkilendirilmiş ve varyasyon doğal tiple kıyaslandığında çok daha düşük prostaglandin sentez kapasitesine sahip olduğu gösterilmiştir. Bu bilgiler ışığında çalışmamızda, Tip 2 Diyabet ve Koroner Arter Hastalığı üzerinde COX-1 geni C50T polimorfizminin etkilerinin incelenmesi, COX-1, TXA2 ve PGI2 gibi araşidonik asit metabolizması ile ilişkili mediyatörlerin serum düzeylerinin gösterilmesi ve varyasyonun Türk toplumundaki dağılımlarının belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla çalışmamız 96 tip 2 diyabet ve 75 koroner arter hasta grubu ve 98 sağlıklı kontrol grubu olmak üzere 3 gruptan oluşturulmuştur. COX-1 geni C50T polimorfizmini (rs3842787) saptayabilmek için; ilgili gen sekansı Nested PCR ile çoğaltılmış, RFLP yöntemi ile varyasyon tespit edilmiş ve validasyon için DNA dizi analiz cihazı ile dizilemesi yapılmıştır. Ayrıca COX-1, TXA2 ve PGI2 düzeyleri ELISA yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. TXA2 ve PGI2 üretiminin göstergesi olarak stabil metabolitleri olan TXB2 ve 6-keto-PGF1?'nın serum düzeyleri ölçülmüştür.Deneysel çalışmalarımız sonucunda, COX-1 geni C50T polimorfizmine ait genotip frekansları tip 2 diyabet hasta grubunda; CC % 94,8, CT % 5,2, TT %0 iken, koroner arter hasta grubunda; CC % 96, CT % 4, TT % 0 ve kontrol grubunda; CC % 93,9, CT % 6,1, TT % 0 olarak saptanmıştır. Her üç grubun COX-1 geni C50T polimorfizmi genotip ve allel frekansları açısından karşılaştırıldığında, istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir (p>0,05). Çalışma grupları arasında COX-1, TXB2 ve 6-keto-PGF1? serum düzeyleri açısından karşılaştırıldığında; koroner arter ve tip 2 diyabet hasta grubunda bu serum düzeyleri kontrol grubuna göre düşük oranda gözlemlenmiş olup; aradaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p0,05).Çalışmamızdan elde ettiğimiz veriler doğrultusunda, haplotipe sahip bu polimorfizmin, aspirine karşı olumlu veya olumsuz reaksiyonlarla ilişkili olup olmadığı ve aynı zamanda farmakolojik olarak fonksiyona etkisi tam olarak belirlenememiştir. Nadir allel -842G/50T için homozigot olan bir bireyde etki ne olurdu henüz bilmiyoruz; çünkü bizim populasyonumuzun yaygın olarak doğal tip homozigotlardan oluştuğunu tespit ettik. Bu haplotipin, aspirin terapisinin terapötik veya olumsuz yanıtları ile ilişkili olup olmadığını belirlemek için daha büyük katılımcı hasta gruplarının kullanımı ile gelecekte yapılacak araştırmalara ihtiyaç vardır. The importance of clinic heterogeneity and genetic factors in type 2 diabetes and coronary artery disease has been pointed out for a long time. Recently, epidemiologic and molecular studies have shown evidence on genetic factors playing efficient role on the disease progression. Especially inflammation and homeostasis related genetic factors such as cyclooxygenase efficiency is widely studied. Cyclooxygenase (COX) enzymes catalyze the generation of prostanoids from arachidonic acid. A member of this enzyme family COX-1, catalyses prostaglandin generation from arachidonic acid, is constitutively expressed. It is kept constantly active with physiological stimulations which enable the TXA2 and PGI2 production from arachidonic acid. TXA2 directly activates platelets which lead to their aggregation and adhesion. On the other hand PGI2 has a potent vasodilator effect. Several genetic variations have been described in COX-1 locus such as the C50T polymorphism causing the Pro17Leu (P17L) substitution in exon 2. The A-842G and C50T polymorphisms, specifically determined with full linkage analysis, are associated with increased acetylsalicylic acid (aspirin) efficiency which was shown to be caused by decreased prostaglandin synthesis capacity compared to the wild type. Taking up from there, in this study it was aimed to determine the effect of COX-1 C50T polymorphism on arachidonic acid metabolism related mediators such as COX-1, TXA2 and PGI2 in type 2 diabetes and coronary artery disease and also the distribution of the variation in Turkish population. With this perspective, in this study, 3 groups were included which were comprised of 96 type 2 diabetes and 75 coronary artery disease patients and 98 healthy controls. In order to determine the COX-1 gene C50T polymorphism (rs3842787), the related gene sequence was multiplied with Nested PCR method; the variation was identified with the RFLP technique and sequenced with a DNA sequence analysis device for validation. Furthermore, COX-1, TXA2 and PGI2 levels were evaluated using ELISA method. Serum levels of PGI2 and TXA2 were measured by their stable metabolites of 6-keto-PGF1? and TXB2. As the result of our study, COX-1 C50T polymorphism CC, CT and TT genotype frequencies in type 2 diabetes patient group was determined as 94.8%, 5.2%, 0% where in coronary artery disease patient group 96 %, 4%, 0% and in the control group 93.9%, 6.1%, 0%, respectively. When COX-1 C50T polymorphism genotypes and allele frequencies compared in all three groups, no statistically significant difference was detected (p>0.05). When study groups compared for TXB2 and 6-keto- PGF1? serum levels, coronary artery and type 2 diabetes patient group's serum levels were found to be statistically significantly lower than the control group (p0,05).The positive or negative association with aspirin related reactions and the effect on the pharmacogenetic function of this polymorphism could have not been determined considering the data gathered from this study. We do not know what kind of an impact it would have to be the rare -842G/50T variants homozygote carrier, since our population was determined to be comprised of wild type carriers generally. In order to detect the effect of this haplotype on therapeutic or adverse effects of aspirin therapy, further studies and greater patients groups are required. 152