Search

Bu tez çalışmasında; konvansiyonel ve geri dönüştürülmüş kumaşlara uygulanmış olan terbiye işlemlerinin kumaş performansına etkisinin incelenmesi hedeflenmektedir. Bu amaçla; geri dönüşüme uygun bir polimer olan polietilen tereftalat ile üretilen poliester kumaşlar seçilmiştir. Kullanım alanı farklı %100 konvansiyonel ve %100 geri dönüştürülmüş olarak üretilen kumaşlara kullanım alanlarına uygun olacak şekilde terbiye işlemleri uygulanmıştır. Uygulanmış olan terbiye işlemleri sonunda kumaşlara yırtılma mukavemeti testi, kopma mukavemeti testi, Martindale abrazyon testi, Martindale pilling testi, yıkama çekmesi ve haslık testleri (ışık haslığı, yıkama haslığı, su haslığı, asit-alkali ter haslığı, yaş-kuru sürtme haslığı) yapılmıştır. Ayrıca kumaşlara iç yapı ve mikroskobik analizler uygulanmıştır. Böylece üretimi yapılmış olan kumaşlar belirli test standartları ve analiz yöntemleri dahilinde karşılaştırılmıştır.Çalışma ile, her iki üretim yöntemine ait kumaşların birbiri yerine kullanılıp kullanılmayacağı yapılan test sonuçlarına göre yorumlanmıştır. Ticari olarak kumaşların birbiri yerine belirli koşullar dahilinde kullanılabileceği tespit edilmiştir. In this thesis study; it’s aimed to examine the effect of finishing processes applied to conventional and recycled fabrics on fabric performance. For this purpose; Polyester fabrics produced with polyethylene terephthalate, a polymer suitable for recycling, were selected. Finishing processes were applied to the fabrics produced as 100% conventional and 100% recycled in different usage areas in accordance with their usage areas. At the end of finishing processes, tear strength test, tensile strength test, Martindale abrasion test, Martindale pilling test, washing shrinkage and fastness tests (light fastness, washing fastness, water fastness, acid-alkali sweat fastness, wet-dry rubbing fastness) were carried out. In addition, internal structure and microscopic analyzes were applied to the fabrics. Thus, the fabrics produced were compared within certain test standards and analysis methods.With the study, it was interpreted according to the test results whether the fabrics of both production methods could be used interchangeably. It has been determined that commercially, fabrics can be used interchangeably under certain conditions. Küçükçalık Tekstil San. ve Tic. A.Ş.

ÖZET Bu çalışmada, yapısında farklı oranlarda likra içeren ve giysi olarak kullanılan poliester/viskon/likra ve poliester/likra karışımı kumaşlar kullanılmıştır. Bu kumaşların belirli periyotlarda, asit ve baz ter çözeltileri etkisi altında, dayanımlarındaki değişmeler test edilmiştir. II ABSTRACT In this study, fabrics which include different proportions of Lycra in their structure and compositions of poliester/viskose/Lycra and poliester/Lycra which used as clothing have been used. The changes of resistance of these fabrics under the effect of acid and base perspiration solutions in certain periods have been tested. 89

Bu çalışmada, yatak örtülük ve çarşaflık olarak kullanılan, örme ve dokuma tekniğiyle üretilmiş dokuların fiziksel özellikleri üzerinde etkili olan terbiye, boya ve baskı işlemlerindeki teknolojik faktörlerin araştırılması hedeflenmiştir. İlk olarak çalışmaya konu olan yatak çarşaflığı v.b. gibi dokuların genel özellikleri ve bu dokularda bulunması istenen özellikler verilmiştir. Ayrıca dokuma ve örme kumaşların genel özellikleri de, çalışılan konu ile bağlantılı olması dolayısıyla zikredilmiştir. Aynı zamanda, örme dokular açısından çok önemli bir konu olan çekme problemi hakkında yapılan çalışmalar literatürden taranarak, önemli görülenleri konu içinde incelenmiştir. Daha sonra da, yine daha önce yapılmış çalışmalardan, dokuma ve örme kumaşların terbiye, boya ve baskı işlemlerinde özelliklerinin değişimini inceleyenler özetlenerek sonuçlarıyla beraber ve bazıları da yeniden yorumlanarak verilmiştir. Konu ile ilgili olarak yapılması planlanan deneyler için, sanayiden örnek dokular temin edilmiş ve bu dokular üzerinde seçilen terbiye, boya ve baskı işlemleri uygulanarak değişimlerinin incelenmesi hedeflenen değerler ölçülmüştür. Seçilen işlemler, mümkün olan bütün varyasyonları kapsayamayacağından, en çok kullanılan yöntemler seçilerek sonuçta varılacak yorumların kapsamı içerisinde mümkün olduğunca geniş bir ürün aralığı bulunması amaçlanmıştır. Bundan sonra, yapılan deneysel çalışmalar ve ölçümler sonucunda elde edilen veriler üzerinde istatistiksel analizler yapılarak çıkan sonuçlar daha düzenli ve bilimsel bir hale getirilmeye çalışılmıştır. Son olarak, yapılan bütün çalışmalardan elde edilen sonuçlar incelenerek, başlangıçta hedeflenen yorumlar yapılmaya çalışılmıştır. Ancak bu aşamada, konunun genişliği sebebiyle yapılmak zorunda kalınan sınırlandırmalar, engel olarak karşımıza çıkmıştır. Şöyleki, bu konuda yapılacak yorumlar, örnek dokuların ve işlemlerin mümkün olduğunca yaygın kullanıma sahip olanlarından seçilmiş olmasına rağmen, özellikle terbiye işlemleri bakımından oldukça sınırlı kalması sebebiyle yapılan yorumların birçok ürün için havada kalma tehlikesi vardı. Özellikle de, Sonuç bölümünde belirtildiği gibi, doku özellikleri üzerinde birinci derecede etkili olduğu ortaya koyulan bu işlemler için bu kadar dar kapsam, bizi sınırlandıran en etkili engel olmuştur. Yine de, çalışma sonunda terbiye, boya ve baskı işlemlerinde yatak örtülük tipi dokuların fiziksel özelliklerini etkileyen teknolojik faktörler konusunda bazı yaklaşımlar yapılabilmiştir. Bu konuda çalışmak isteyebilecekler için, daha iddialı sonuçlar elde edilmesi istenirse özellikle terbiye işlemleri için metod çeşitlendirmesi yapılmasının yararlı olacağı düşüncesindeyiz. In this study, the technological factors in pretreatment, dyeing and printing processes which affect the physical properties of the woven and knitted fabrics used as bed linen are examined. In the first chapter, the cause and the purpose of selecting subject, and because of the importance of the subject some producing and exporting figures are given. İn the second chapter, a summary of the literatüre survey is given. İn the third chapter, the fabrics which experimental studying are carried out, the properties of the apparatus, the methods and the statistical methods which are used for analyzing of the results are given. İn the fourth chapter, experimental results and their statistical analyzes are given. İn the fifth chapter, some evaluations are given with the helps of the experimental results, about the subject.