Search

Bu çalışmada sürdürülebilirlik ve kurumsal sosyal sorumluğun firmaların finansmana erişimi üzerindeki etkileri incelenmiştir. Bu amaçla BIST Tüm Endekste işlem gören ve eksik verisi olmayan 242 firmanın 2014-2019 yıllarını kapsayan verileri kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre firmaların BIST Sürdürülebilirlik Endeksinde işlem görmelerinin, kurumsal sosyal sorumluluk komitesine sahip olmalarının ve kurumsal sosyal sorumluluk raporu yayımlamalarının finansmana erişimi kolaylaştırdığı görülmüştür. Buna ek olarak, yayımlanan kurumsal sosyal sorumluluk raporlarına dış güvence hizmeti sağlanmasının finansmana erişim üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Sonuçlar firmaların finansmana erişiminin alternatif ölçüm yöntemleriyle de temsil edildiği ek analizlerden elde edilen bulgularla da desteklenmiştir., This study aims to investigate the effects of sustainability and corporate social responsibility on access to finance. In line with this purpose, data covering the years 2014-2019 of 242 firms having required data and operating in BIST All Shares Index were used. According to findings, it has been found that being traded in the BIST Sustainability Index, having corporate social responsibility committee and publishing corporate social responsibility report eases access to finance. In addition, having external assurance on corporate social responsibility reports has no significant effects on access to finance. These results have been also supported by additional analyses using alternative proxies for access to finance.

Konsolide finansal tablolar, ana ortaklık ve bağlı ortaklıklarının varlıklarının, borçlarının, öz kaynaklarının, gelirlerinin, giderlerinin ve nakit akışlarının tek bir işletmeninki gibi sunulduğu bir gruba ait finansal tablolardır. Konsolidasyon, finansal tabloların geniş bir perspektiften değerlendirilmesi, ana ortaklığa ait daha anlamlı finansal sonuçlar üretmesi ve denetim sürecini kolaylaştırması açısından önemli bir süreçtir. Literatürde konsolidasyona yönelik farklı yaklaşımlar konsolidasyon teorileri ile ifade edilmiştir. Bu çalışmada konsolidasyon kavramı ve tarihsel süreci ilgili finansal raporlama standartları ve konsolidasyon teorileri ışığında ele alınarak konsolidasyon teorileri incelenmiştir. Ana ortaklık teorisi, mülkiyet teorisi ve ekonomik birim teorilerinin ele alındığı çalışma da tam konsolidasyon ve oransal konsolidasyon örnek uygulamalarına yer verilmiştir. Consolidated financial statements are the financial statements of a group in which the assets, liabilities, shareholders' equity, income, expenses and cash flows of the parent company and its subsidiaries are presented as one entity. Consolidation is important specifically when it comes to evaluate the financial statements from a broad perspective, produce more meaningful financial results of the parent company and faciliate the audit process. Different approaches related to consolidation are expressed by consolidation theories in the literature. In this study, consolidation concept and its historical process are discussed in the light of related financial reporting standards and consolidation theories. Parent company theory, entity theory and proprietary theory are examined and full consolidation and proportional consolidation applications are presented.

Bu çalışmanın amacı denetim raporlarında 2017senesinden beri raporlanması zorunlu hale gelen kilit denetim konularınınyatırımcıların karar verme süreçleri üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Buçerçevede hazırlanan anket formları ve yapılan analizlerle kilit denetimkonularının bilgi verme ve güvenilirliği arttırma yönü test edilmiştir. Eldeedilen sonuçlara göre bağımsız denetim raporlarına ek olarak sunulan KDK’larınprofesyonel olmayan yatırımcı kararları üzerinde anlamlı bir etkisi olduğugözlemlenmiştir. Buna ilaveten, standart bağımsız denetim raporuna ek olarakKDK’lar hakkında açıklama yapılması yatırımcıların finansal tablolara ya dabağımsız denetçiye olan güvenini anlamlı bir şekilde arttırmaktadır.

Ekonomik gelişmelerin de etkisiyle konkordato pek çok tarafın ilgisini çekmektedir. Konkordato esasında tarihimize yabancı olmayan bir kurumdur. Bu kurum iflas erteleme kurumunun kaldırılmasıyla birlikte yeniden uygulama alanı bulmuştur. Bu çalışmanın amacı konkordato kurumunun incelenmesi ve muhasebe uygulamalarının ele alınmasıdır. Bu kapsamda örnek senaryolar vasıtasıyla konkordato anlaşması yapan borçlu ve alacaklı işletmeler açısından yapılması gereken muhasebe uygulamaları gerçekleştirilmiştir.

This paper attempts to analyze the significant determinants of capital structure in Turkish manufacturing industry using panel data methodology. This study employs a data set containing annual data from 131 Turkish listed companies in Borsa Istanbul between the years 2005 – 2014 to document their capital structure characteristics. Because of many studies that examine capital structure concentrate on nonfinancial companies, we choose manufacturing firms as our sample. Since International Financial Reporting Standarts (IFRS) adoption has started in 2005 for Turkish listed firms, the period of 2005-2014 selected for this paper. In this study, seven firm specific determinants are used as independent variables to analyze capital structure of Turkish firms. These are; Firm Size, Profitability, Growth in total asset, Earnings volatility, Tangibility, Non-debt tax shields and Liquidity. According to results, Firm Size and Non-Debt Tax Shield have positive impacts on Turkish Manufacturing Firms’ financial leverage as expected. In addition, Profitability and Liquidity variables have negative effects on gearing as mentioned in the literature. However, Tangibility and Growth in total asset variables do not influence the leverage as expected in our hypothesis yet they are still significant. There is an ambiguity for these two variables’ effects on leverage in the literature. Lastly Earnings Volatility is the only variable that is insignificant and rejected.

Son 10 yılda, görüntülerden 3 boyutlu insan pozu çıkarımı yoğun araştırma konularından biri. Tek bir görüntüden 3 boyutlu poz çıkaran algoritmalar geliştirildiler. Bununla beraber, çok fazla kameranın olduğu kurulumlar da mevcut. Bu tezde, Procrustes Analiz tekniğini kullanarak tek görüntüden elde edilmiş pozları hizaladıktan sonra aykırı değerlerden kurtulup nihai 3 boyutlu pozun kritik noktalarının kordinatlarını bulabilmek için medyan filtreleme kullanacağız. CMU Panoptic, MPI_INF_3DHP ve Human3.6M verisetlerinde yaptığımız deneyler önerdiğimiz sistemin insan bedenindeki kritik noktaları birleştirmesini hassas bir şekilde başarıyor. Ayrıca, kamera seçiminin, birleştirme performansını koruyarak sistem karmaşıklığını düşürmede faydalı olduğunu gözlemledik. Dinamik kamera seçiminin statik kamera seçime kıyasla birleştirme başarımı üzerinde belirgin bir etkisi olduğununa da ulaştık. Recovery of a 3D human pose from cameras has been the subject of intensive research in the last decade. Algorithms that can estimate the 3D pose from a single image have been developed. At the same time, many camera environments have an array of cameras. In this thesis, after aligning the poses obtained from single-view images using Procrustes Analysis, median filtering is utilized to eliminate outliers to find final reconstructed 3D body joint coordinates. Experiments performed on the CMU Panoptic, MPI_INF_3DHP, and Human3.6M datasets demonstrate that the proposed system achieves accurate 3D body joint reconstructions. Additionally, we observe that camera selection is useful to decrease the system complexity while attaining the same level of reconstruction performance. We also derive that dynamic camera selection has a more significant impact on reconstruction accuracy as against static camera selection. 78

The aim of this study is to examine the differences in the ethical attitudes and reporting tendencies of accounting professionals, accounting staff and business students against the intended fraud scenarios. Within this framework, survey method was applied in the study. The analysis have been performed in consideration of data belongs to total 282 respondents and one-way manova and correlation analysis methods were used. Obtained results show that there are significant differences with regards to ethical attitudes and reporting tendencies in terms of the three participant groups. These differences have been identified in the participant groups, gender and academic grade point average. It has also been observed that there is a significant relationship between ethical attitude and reporting tendency in the study., Bu çalışmanın amacı hile senaryoları karşısında muhasebe meslek mensupları, muhasebe çalışanları ve işletme bölümü öğrencilerinin etik tutumları ve raporlama eğilimlerindeki farlılıkların incelenmesidir. Bu kapsamda çalışmada anket yöntemi uygulanmıştır. Toplam 282 katılımcıya ait veriler ışığında tek yönlü manova ve korelasyon analizi yöntemleri kullanılarak analizler yapılmıştır. Elde edilen bulgular üç katılımcı grup açısından etik tutumlar ve raporlama eğilimleri bakımından anlamlı farklılıklar olduğunu göstermektedir. Söz konusu farklılıklar katılımcı grupları, cinsiyet ve genel akademik not ortalaması alanlarında tespit edilmiştir. Çalışmada ayrıca etik tutum ve raporlama eğilimi arasında anlamlı ilişkiler olduğu da gözlemlenmiştir.

Bu çalışmada kâr yönetimi uygulamaları ve firmaların maddi duran varlık yatırımları arasındaki ilişki ampirik olarak incelenmiştir. Gereken metrik değerlerin hesaplanması için literatürde yer alan beş farklı kâr yönetimi modeli (ACC, DREV, CFO, DEXP, PROD) ve firma yatırımları için BHV modeli kullanılmıştır. Bu kapsamda ampirik araştırma BİST İmalat Sektöründe işlem gören 120 firmanın 2006-2014 dönemini kapsayan verileri kullanılarak yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar üç başlık altında incelenmiştir. Bunlardan birincisi kâr arttırıcı kâr yönetimi uygulamalarıyapan firmalar aynı zamanda beklenenden yüksek düzeyde yatırım yapmaktadır. İkincisi, kâr düşürücü uygulamalar yapan firmalar beklenenden daha düşük yatırım yapmaktadır. Üçüncüsü, kâr arttırıcı ve düşürücü metrik değerlere göre sıralanan firmaların beklenen yatırım düzeyinden sapmalarında da istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Ayrıca kullanılan beş kâr yönetimi modelinden elde edilen sonuçlar DEXP modeli haricinde istatistiksel olarak anlamlıdır., In this study, the relationship between earnings management and firms’ capital expenditures is empirically investigated. To calculate required metric values, five different earnings management models in literature (ACC, DREV, CFO, DEXP, PROD) and BHV model for firms’ investments are being used. In this content, the study includes data of 120 companies from BIST Manifacturing Sector for 2006-2014. Obtained results of the study have been explained under three main topics. First, firms with earnings increasing applications invest simultaneously more than expected. Second, firms with earnings decreasing applications invest less then expected. Third, statistically significant deviation from expected investment level differences are detected between ranked firms according to increasing/decreasing earnings management metrics. Besides, obtained results from different earnings management models are statistically singificant apart from DEXP model.

Bu çalışmanın çıkış noktasını UMS 17 vebu standardın yerini alacak UFRS 16 Kiralama İşlemleri Standardı oluşturmuştur.Mevcut uygulamada aktifleştirilerek finansal tablolarda yer alan tek kiralamatürü finansal kiralamalardır. Ancak yapılacak yeni düzenleme ile faaliyetkiralama yükümlülükleri de sadece finansal tablo dipnotlarında yer almayacak,aktifleştirilerek ilgili finansal tablolarda sunulacaktır. Bu çerçevede, buçalışmada yeni standart kapsamında perakende, taşımacılık, turizm vetelekomünikasyon sektörlerinde faaliyet gösteren şirketler için faaliyetkiralamalarının aktifleştirilmesinin finansal performansı nasıl etkileyeceğisorgulanmıştır. Faaliyet kiralamalarının aktifleştirilmesinin finansal tablolarüzerindeki olası etkileri ise Imhoff ve diğerleri (1991) ve Beattie ve diğerleri (1998) tarafından ortaya atılanve geliştirilen aktifleştirme yöntemi aracılığıyla tahmin edilmiştir. Eldeedilen bulgulara göre bu kiralamaların aktifleştirilerek finansal tablolardayer almasının finansal oranlarda anlamlı değişikliklere yol açacağıgözlemlenmiştir. Süreçten en çok etkilenmesi öngörülen sektör perakende sektörüolmakla beraber, en çok etkilenmesi beklenen finansal oran da kaldıraç oranıolarak raporlanmıştır.

Yüksek sıcaklık, beton dayanımını etkileyen en önemli unsurlardan biridir. Bu çalışmada bims, gazbeton ve alüminyum talaşı kullanılarak betonda yüksek sıcaklığın etkisi incelenmiştir. Betonda ince agrega yerine bims, gazbeton veya alüminyum talaşı belirli oranlarda karıştırılarak 10×10×10 cm boyutlarında numuneler üretilmiştir. Kür işleminin ardından numuneler 100’den 800 oC’ye kadar 5 farklı sıcaklığa maruz bırakılmıştır. Numunelerin basınç dayanımı, su emme, ultra ses geçirgenlik hızı, ısı iletkenlik katsayısı, yüksek sıcaklıklarda ağırlık ve renk değişimleri belirlenmiştir. Yüksek sıcaklık etkisiyle beton dayanımı C20 olan bir beton C5’e kadar düşmüştür. En az malzeme kaybı gazbeton katkılı numunelerde olduğu tespit edilmiştir., High temperature is one of the most important factors affecting the strength of concrete. In this study, pumice concrete, gas concrete and aluminum shavings using a high temperature was investigated. For this purpose, instead of fine aggregate, pumice concrete, gas concrete or aluminum shavings were mixed samples of 10 × 10 × 10 cm were produced. After curing process, the samples were subjected to temperatures of 100 to 800 oC in 5 different. Samples compressive strength, water absorption, ultra sound transmission rate, the thermal conductivity coefficient, weight and color changes were measured at elevated temperatures. C20 concrete strength due to high temperature has dropped to a concrete C5. Doped samples were found to be gas concrete at least loss of material.

In this study, the relationship between earnings management and firms’ capital expenditures is empirically investigated. To calculate required metric values, five different earnings management models in literature (MJM, DREV, CFO, DEXP, PROD) and BHV model for firms’ investments are being used. In this content, the study includes data of 120 companies from BIST Manifacturing Sector for 2006-2014. Obtained results of the empirical study have been explained under four main topics. First, firms with earnings increasing applications invest simultaneously more than expected. Second, firms with earnings decreasing applications invest less then expected. Third, statistically significant deviation from expected investment level differences are detected between ranked firms according to increasing/decreasing earnings management metrics. Last, the results indicate that there is positive relationship between earnings increasing/decreasing metric values and firms’ investment amount. Besides, obtained results from different earnings management models are statistically singificant apart from DEXP model. İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY i BİLDİRİM ii TEŞEKKÜR iv ÖZET v ABSTRACT vi İÇİNDEKİLER vii KISALTMALAR LİSTESİ xi TABLOLAR LİSTESİ xii ŞEKİLLER LİSTESİ xiii GİRİŞ 1 BİRİNCİ BÖLÜM 1 KÂR YÖNETİMİ VE FİRMA YATIRIMI KAVRAMINA GENEL BİR BAKIŞ 4 1.1 KÂR YÖNETİMİ KAVRAMINA GENEL BİR BAKIŞ 5 1.1.1 Kâr Yönetimi 6 1.1.1.1 Kâr Yönetimi ve Tahakkuk Temelli Muhasebe İlişkisi 9 1.1.1.2 Kâr Yönetimi Teknikleri 15 1.1.1.3 Kâr Yönetimi Güdüleyicileri 22 1.1.1.4 Kâr Yönetiminin İyi ve Kötü Olarak Ayrıştırılması 25 1.2 FİRMA YATIRIMI KAVRAMINA GENEL BİR BAKIŞ 29 1.2.1 Yatırım Teorileri 30 1.2.1.1 Hızlandıran Teorisi (Acceleration Theory) 31 1.2.1.2 Hızlandıran–Nakit Akış Modeli (Accelerator CF Model) 32 1.2.1.3 Neoklasik Teori (Neo-Classical Theory) 32 1.2.1.4 Tobin Q Yatırım Teorisi (Q Theory of Investment) 33 1.2.1.5 Keynesyen Yatırım Teorisi (The Keynesian Theory of Investment) 34 1.2.2 Firma Sermaye Harcaması (CAPEX) 34 1.2.2.1 Sermaye Harcaması Kararı ve Süreci 35 1.2.2.1.1 Stratejik Planlama 37 1.2.2.1.2 Yatırım Fırsatları 38 1.2.2.1.3 Ön Değerlendirme 39 1.2.2.1.4 Finansal Değerleme 39 1.2.2.1.5 Niteliksel Faktörler, Yargılar ve İçgüdüler 40 1.2.2.1.6 Kabul/Ret Kararı 40 1.2.2.1.7 Uygulama ve İzleme 41 1.2.2.1.8 Uygulama Sonrası Denetim 41 İKİNCİ BÖLÜM 2 KÂR YÖNETİMİ VE FİRMA YATIRIMI LİTERATÜR TARAMASI 42 2.1 KÂR YÖNETİMİ VE FİRMA YATIRIM TUTARI TESPİT MODELLERİ 42 2.1.1 Kâr Yönetimi Tespit Modelleri 43 2.1.1.1 Healy Modeli (1985) 43 2.1.1.2 De Angelo Modeli 44 2.1.1.3 Jones Modeli (JM) 45 2.1.1.4 Modifiye Edilmiş Jones Modeli (MJM) 47 2.1.1.5 Endüstri Modeli 48 2.1.1.6 Dechow ve Dichew Modeli (DD Modeli) 48 2.1.1.7 Performans Düzeltmeli Jones Modeli 49 2.1.1.8 Francis, LaFond, Olson ve Schipper (2005) Tahakkuk Tahmin Hataları Modeli 50 2.1.1.9 İsteğe Bağlı Gelir Modeli (DREV) 51 2.1.1.10 Faaliyet Esaslı Kâr Yönetimi Tespit Modelleri (Real Activities Manipulations) 52 2.1.2 Firma Yatırımları Tespit Modelleri 54 2.1.2.1 Richardson Modeli 54 2.1.2.2 McNichlos ve Stubben Modeli 55 2.1.2.3 Biddle Hilary Verdi Modeli (BHV) 57 2.1.2.4 Tobin Q Teorisine Dayanan Yatırım Modeli 59 2.2 KÂR YÖNETİMİ VE FİRMA YATIRIMI LİTERATÜR TARAMASI 61 2.2.1 Kâr Yönetimi Konulu Çalışmalara Ait Literatür Taraması 61 2.2.2 Firma Yatırımı Konulu Çalışmalara Ait Literatür Taraması 74 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 3 KÂR YÖNETİMİ VE FİRMA YATIRIM DAVRANIŞLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA 84 3.1 VERİ YÖNTEM VE HİPOTEZLER 85 3.1.1 Çalışmada Kullanılan Veriler 85 3.1.2 Çalışmada Kullanılan Modeller 86 3.1.2.1 Kâr Yönetimi Tahmin Modelleri 86 3.1.2.2 Yatırım Tahmin Modeli 87 3.1.3 Test Edilen Hipotezler 89 3.2 BULGULAR 91 3.2.1 Kâr Yönetimi ve Yatırım Modellerine Ait Bulgular 91 3.2.1.1 Kâr Yönetimi Modellerine Ait Bulgular 91 3.2.1.2 Yatırım Tahmin Modeline Ait Bulgular 100 3.2.2 Kâr Yönetimi Metrik Değerleri ve Firma Yatırım Tutarları Arasındaki İlişkiye Yönelik Bulgular 107 3.2.2.1 Çalışmada Kullanılan Modellere Ait Korelasyon Bulguları 107 3.2.2.2 Kâr Yönetimi Metrik Değerleri ve Firmaların Yatırım Sapmalarına Ait Bulgular 109 3.2.2.2.1 Kâr Arttırıcı Kâr Yönetimi Metrik Değere Sahip Firmaların Yatırım Sapma Değerlerine Ait Bulgular 109 3.2.2.2.2 Kâr Düşürücü Kâr Yönetimi Metrik Değerlerine Sahip Firmaların Yatırım Sapma Değerlerine Ait Bulgular 112 3.2.2.2.3 Kâr Arttırıcı ve Kâr Düşürücü Kâr Yönetimi Metrik Değerlere Sahip Firmaların Yatırım Sapmalarının Karşılaştırılması 114 3.2.2.3 Firma Yatırım Tutarı ve Kâr Yönetimi Metrik Değerler Arasındaki İlişkiye Ait Bulgular 116 SONUÇ VE ÖNERİLER 122 KAYNAKÇA 130 EKLER 144 EK 1: TEZ ÇALIŞMASI ETİK KURUL İZİN MUAFİYETİ FORMU 144 EK 2 : TEZ ORJİNALLİK RAPORU 146 Bu çalışmada kâr yönetimi uygulamaları ve firmaların maddi duran varlık yatırımları arasındaki ilişki ampirik olarak incelenmiştir. Gereken metrik değerlerin hesaplanması için literatürde yer alan beş farklı kâr yönetimi modeli (MJM, DREV, CFO, DEXP, PROD) ve firma yatırımları için BHV modeli kullanılmıştır. Bu kapsamda ampirik araştırma BİST İmalat Sektöründe işlem gören 120 firmanın 2006-2014 dönemini kapsayan verileri kullanılarak yapılmıştır. Yapılan analiz sonuçları, dört başlık altında incelenmiştir. Bunlardan birincisi kâr arttırıcı kâr yönetimi uygulamaları yapan firmalar aynı zamanda beklenenden yüksek düzeyde yatırım yapmaktadır. İkincisi, kâr düşürücü uygulamalar yapan firmalar beklenenden daha düşük yatırım yapmaktadır. Üçüncüsü, kâr arttırıcı ve düşürücü metrik değerlere göre sıralanan firmaların beklenen yatırım düzeyinden sapmalarında da istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Son olarak, kâr attırıcı ve düşürücü metrik değerler ve firma yatırım tutarı arasında pozitif ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca kullanılan beş kâr yönetimi modelinden elde edilen sonuçlar DEXP modeli haricinde istatistiksel olarak anlamlıdır.

Financial reports are prepared to supply users of financial statemens with reliable, comprehensible, comparable and essential information. However, due to flexibilities given by accounting policies, managers sometimes prepare these statements by looking after some other self-interests. This situation have been examined as “earnings management” practices in the accounting literature. Theprimary objective of this study is making a detailed literature review about earnings management practices by examining both reel sector and financial sector., Finansal raporların amacı okuyucularına güvenilir, anlaşılabilir, karşılaştırılabilir ve kullanıcıların amacına uygun bilgi sunmaktır. Ancak finansal tablo hazırlayıcıları muhasebe politikalarının sağladığı bir takım esneklikleri kötüye kullanarak tabloları belli çıkarlar doğrultusunda hazırlayabilmektedirler. Bu durum “kâr yönetimi” uygulamaları olarak literatürde incelenmektedir. Bu çalışmanın amacı reel sektör ve finansal sektör ayrımı yapılarak literatürde yapılmış olan kâr yönetimi uygulamaları çalışmalarını incelemek, paydaşlara kâr yönetimi ve tahakkuklar hakkında genel bilgiler sunmaktır.

Yapılan çalışmayla, radyoaktif radyasyon etkisini absorbe edebilen malzeme üretilmesi ve zararlı atıkların bu yolla değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Kompozit malzemenin yapılmasında atık pil kömürü, barit, kalker, çimento, talaş, epoksi ve yumurta kabuğu kullanılmıştır. Üretilen örnekler 3x13x13 cm ve 5x13x13 cm boyutlarındadır. Numunelerde tabaka kalınlığı ve malzemelerin yerleri değiştirilerek farklı kombinasyonlar kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda; yumurta kabuğu ve atık pil kömürünün radyasyon tutucu malzeme olarak kullanılabileceği belirlenmiştir., The study, the production of radioactive and hazardous waste materials that can absorb the impact of radiation were evaluated in this way. Making composite material waste batteries coal, barite, limestone, cement, sawdust, epoxy and egg shell is used. 3x13x13 cm 5x13x13 cm in dimensions produced examples. Layer thicknesses and different combinations of materials by changing position of the samples was used. As a result of this study, the egg shell and coal waste batteries were used as radiation-holding material

Bu çalısmada, birlikte ve ayrı ayrı granüle yüksek fırın cürufu (YFC) ve granüle bazaltik pomza (GBP) katkılı betonun durabilite özellikleri araştırılmışştır. İnce agrega yerine değisik oranlarda YFC ve GBP kullanılarak beton örnekler üretilmiştir. Deniz suyunda bekletilen beton örneklerin kimyasal asınmaları, basınç ve mikroyapıları araştırılmıştır. Musluk suyunda bekletilen betonların mekanik asınma değerleri belirlenmiştir. Test sonuçları, YFC ve GBP’nın basınç dayanımına ve kimyasal aşınmaya olumlu katkı yapmıstır. Test sonuçları beton durabilitesinin, katkı tipi ve katkı miktarına bağlı olduğunu göstermistir. YFC katkılı örneklerin aşınma degerleri GBP katkılı örneklerin aşınma değerlerinden daha az olmuştur. Esit oranda GBP + YFC katkılı örneklerde aşınma değerinin en düşük olduğu gözlenmiştir. Araştırma, deniz yapılarında kullanılacak betonlarda, ince agrega olarak GBP ve YFC katkılarının kullanılmasının beton durabilitesini geliştirebileceğini göstermiştir.

ÖZET Bu çalışmada, yüksek ve düşük kireçli iki uçucu kül (YKUK ve DKUK) ile ferrosilisyum silis dumanının (SD) değişik oranda karışımlarının çimento hamuru, harcı ve beton özelliklerine etkileri araştırılmıştır. Bulunan sonuçlara göre, uçucu küller ve silis dumanının, oran ve inceliği artarsa buna bağlı olarak hamur, harç ve betonun su ihtiyacını da artmaktadır. Bu problemi önlemek için süperakışkanlaştırıcı kullanılması gerekmektedir. Yüzde 40 'a varan oranlarda katılan uçucu kül priz sürelerini uzatmakta, çimentonun %8'i yerine silis dumanı ilave edilmesi halinde ise uçucu küllü karışımların priz süreleri 25-30 dakika kısaltılabilmektedir. Yüksek ve düşük kalsiyumlu uçucu kül katkısı harç ve betonlarda ilk yaşlardaki dayanımın düşmesine neden olurken, ileri yaşlarda, özellikle YKUK daha aktif olması sayesinde, referans numune dayanımına yaklaşılmakta, hatta bazı oranlarda geçilmektedir bile. Karışımın su miktarının süperakışkanlaştırıcı ilave edilerek azaltılması sonucu %32 Soma-B uçucu külü+%8 silis dumanı katkılı numunelerin 28 günlük basınç dayanımı, referans numune dayanımından %14 fazla çıkmıştır. Referans karışıma göre, uçucu kül ve silis dumanı katkılı numunelerin ağırlık kaybı, boy değişimi faktörü, korozyon oranı ve permeabilitesi düşerken, sülfat direncinde iyi bir artış meydana gelmektedir. Ayrıca, bu çalışmada, katkılı ve katkısız hamurların iç yapı araştırması X-ışını difraktogramı ve taramalı elektron mikroskop resimleri incelenerek yapılmış; uçucu kül ve silis dumanının kalsiyum hidrasitle [Ca(OH)2] reaksiyona girerek yeni (C-S-H) jeli meydana getirdiği görülmüştür. Elde edilen verilerin değerlendirilmesi ile %24 Soma-B uçucu külü+%6 silis dumanı katkı oranının uygun olduğu sonucuna varılmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Uçucu kül, silis dumanı, çimento, hamur (çimento), harç, puzolan, X-ışını difraktogramı, taramalı elektron mikroskopu, basınç dayanımı, eğilmede çekme dayanımı, sülfat dayanımı, boy değişimi, ağırlık kaybı, korozyon, elastisite modülü. 11 SUMMARY In this study the effect of the various mixing rate of the high and low calcium two fly ashes (HCFAand LCFA) and silica fume (SF) on properties of the cement paste, mortar and concrete have been investigated. At the result of these studies if the ratio and fineness fly ashes and silica fume increase than the demand of water in cement mortar and concrete increase. To prevent this problem it is necessary to use superplasticizer. It makes longer the period of the setting time when the ratio of the fly ash is used up to 40%, on the contrary when silica fume has been added instead of 8% of cement it makes shorter the period of the setting time about 25-30 minutes. However the addition of HCFA and LCFA causes the strength of mortar and concrete to become lower at early ages, in later ages asspecially because of HCFA being more active, it has been reached to the reference sample strength when we change the ratio of fly ash in some experiments it. When we reduce the amount of water by adding some superplasticizer in the sample which has 32% HCFA and 8% SF the compressive strength of 28 days is 14% more than reference sample strength of 28 days. When we compare reference sample mixture to the sample mixture which contains 32% HCFA and 8% SF it is found that while the sample mixture lossing weight, length change factor, corrossion ratio and permeability have be come lower, the sulfate recistance has become higher. In addition in this research micro-structure of pastes which contains fly ash and silica fume have been investigated by XR difraction and scanning electron microcope(SEM) phtographs; and it is found that during the setting process fly ash and silica fume react with calcium hydroxide [Ca(OH)2İ formed calcium silcate hydrate (C-S- H). As a result of these experiments the mixture of 24% HCFA and 6% SF is suitable. KEY WORDS: Fly ash, silica fume, cement, cement paste, mortar, pozzolan, X ray difraction, scanning electron microscope, copressive strength, sülfat resistance, length change factor, weight loss, modulus of elasticity 173