Search

Bu çalışmamda, yirmi birinci yüzyılda dünya ekonomisinde önemli paya sahip finansal araçların sermaye piyasaları açısından kavramsal önemi ve vergisel yönlerden değerlendirilmesi üzerinde durulmuştur. Ayrıca denetim, vergi incelemesi ve vergi denetimi kavramlarının Türk vergi hukuku açısından değerlendirilmesi, Türkiye’de sermaye piyasası ve diğer sermaye piyasası araçlarının şirketlerde vergi incelemeleri yönünden oluşturduğu riskler, Türk vergi Sisteminde sermaye piyasası araçlarının vergi mevzuatına göre değerlemesi konusunda önemli noktalara değinilmiştir. Vergi incelemeleri ve denetimlerinde dikkat edilmesi gereken hususlar ile Türkiye Muhasebe Standartları ve Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının Vergi Usul Kanunu ile olan farklılıklarının değerlendirilmesi ve bu farklılıkların vergi incelemelerinde oluşturabileceği riskler ile bu farklılıkların Vergi Usul Kanunu ile uyumlaştırılmasının önemi anlatılmıştır. Ayrıca Türk vergi sisteminin kanunlar ve ikincil mevzuattan oluşan yapısının tebliğ, sirküler ve özelgeler açısından değerlendirilmesi ve bu yapının sermaye piyasası araçları açısından ne gibi düzenlemeler getirdiği, vergi incelemelerinde bu ikincil mevzuattan yararlanılmasının önemi ve kavram kargaşasının önüne geçilmesi amaçlanmıştır. In my thesis, the conceptual significance of financial instruments, which have an essential part in the world economy in the twenty-first century, in terms of capital markets and their tax assessment are emphasized. In addition, the evaluation of the concepts of audit, tax inspection and tax audit in terms of Turkish tax law, the risks posed by the capital market and other capital market instruments in Turkey in terms of tax inspections in companies, and the valuation of capital market instruments in the Turkish tax system according to tax legislation are mentioned. The issues to be considered in tax inspections and audits, the evaluation of the differences between Turkish Accounting Standards and Turkish Financial Reporting Standards and the Tax Law, the risks that these differences may cause in tax inspections and the importance of harmonization of these differences with the Tax Procedure Law are explained. intercalary, it is aimed to evaluate the structure of the Turkish tax system, which consists of laws and secondary legislation, in terms of communiqués, circulars and rulings, what kind of regulations this structure brings in terms of capital market instruments, the importance of benefiting from this secondary legislation in tax examinations and to prevent conceptual confusion.

Mediante el presente estudio de investigación, se decidió abordar una de las necesidades relevantes del Estado colombiano, en concreto, el tema correspondiente, a la regulación e implementación de la responsabilidad fiscal de los ordenadores del gasto que, dentro de sus funciones, tengan la facultad de manejar y administrar recursos económicos estatales, especialmente cuando requieren invertir recursos públicos en bienes inmuebles arrendados por el Estado y que son propiedad de propiedad privada. Lo anterior, hace referencia aquellos procesos contractuales de arrendamiento que, efectúan las Entidades Estatales con particulares, en función de la satisfacción de necesidades y cumplimiento de los fines estatales, y que, durante la etapa de ejecución, se planea la inversión de recursos del Estado en ese bien inmueble, que le pertenece a un tercero, que es sujeto de derecho privado. De acuerdo con Restrepo (2020), la contratación estatal en Colombia, es una actividad fundamental para la Administración pública, que permite a través de las relaciones contractuales del Estado, la prestación de servicios con mayor eficiencia y eficacia. Antes de nada, es procedente indicar que al estar presente la administración y manejo de recursos públicos en la contratación estatal, según Puentes (2019), el control fiscal es base importante para que el Estado, realmente pueda ejecutar y llevar a cabo todos sus planes y propósitos en favor del interés general y que en efecto el patrimonio público y los bienes de la Nación no se vean menoscabados o en detrimento. En este orden de ideas, en Colombia, por medio de la Constitución Política (1991), en sus artículos 268 y 272, en primer lugar, se establece las atribuciones que tiene el Contralor General de República y en el artículo 272 se hace referencia a la vigilancia de la gestión fiscal para departamentos, distritos y municipios que cuenten con Contralorías, indicando que esta actividad debe ser posterior y selectiva. Universidad Libre Seccional Bogotá - Facultad de Derecho - Programa de Maestría en Derecho Administrativo

This study explores how small business owners in Africa talk about their tax responsibility, using Nigeria as a case study. Data were collated through interviews, focus group sessions, and online chats. The study identifies two main types of tax responsibility talks amongst these business owners: (1) duty-based and (2) right-based discourses. The duty-based talks see taxation primarily as the citizens’ responsibility to governments, which should always be fulfilled unconditionally, while right-based talks see taxation primarily as the government’s responsibility to citizens, which should be fulfilled first, in order for the government to earn the trust of citizens for higher tax compliance. Further analyses reveal that these talks are anchored on four common discursive themes – i.e. socio-economic development, legal, moral, and philanthropic themes, which business owners respond to in different ways. The paper argues that understanding these diverse responses will help tax regulators respond to taxpayers’ attitudes effectively.

[ES] La información no financiera cada vez tiene un papel más importante en el contexto empresarial, ya que las compañías deben no sólo preocuparse de realizar su actividad económica, si no conseguir que ésta sea lo más respetuosa posible con el medio ambiente y la sociedad. La presentación pública de documentos que contengan información no financiera es una tendencia cada vez mayor entre las empresas, y con la entrada en vigor a principios de este año de la Ley 11/2018, ha pasado a ser una cuestión obligatoria en las empresas que cumplan una serie de características. En este Trabajo Final de Máster se va a analizar el impacto de la nueva normativa sobre divulgación de información no financiera a nivel internacional, europeo y español, y más concretamente cómo esta información repercute en la responsabilidad fiscal empresarial., [EN] Non-financial information has an increasingly important role in the business context, as companies must not only be worried about carrying out their economic activity, but also ensure that it is as respectful as possible with the environment and society. The public presentation of documents containing non-financial information is a growing trend among companies, and with the entry into force earlier this year of Law 11/2018, it has become a mandatory issue in companies with special requirements.. In this work, the impact of the new regulations on the dissemination of non-financial information at an international, European and Spanish level will be analyzed, and more specifically how this information has an impact on tax responsibility.

Katma Değer Vergisi, bir Avrupa Birliği vergisidir. AB'nin ortak pazar çalışmaları sonucunda ortaya çıkmıştır. Günümüzde KDV, hemen hemen tüm dünya üzerinde uygulanan dolaylı, gayri şahsi ve ekonomi politikaları üzerindeki etkisine göre nötr bir vergidir.KDV'den bahsedebilmek için vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi gerekmektedir. Vergiyi doğuran olayın gerçekleşip gerçekleşmediğinin tespiti için verginin konusunun, verginin ödenmesi bakımından da vergi mükellefinin bilinmesi gerekmektedir. KDV'yi daha iyi anlayabilmek için onu oluşturan unsurları incelemek gerekir. Çalışmamızda Türkiye'de uygulanan KDV'nin unsurları ile AB Ortak KDV uygulamasının unsurları karşılaştırılarak ele alınacaktır.Her ülke vergi gelirlerini zamanında ve eksiksiz tahsil etmek ister. Bunun için kayıt dışı ekonomik faaliyetler ile mücadele edilmeye çalışılırken, vergi gelirlerini de zamanında tahsil etmek için vergi güvenlik önlemleri geliştirilmeye çalışılmaktadır. KDV'de sorumluluk kapsamında tevkifat müessesesi de verginin eksiksiz ve zamanında tahsili için getirilen vergi güvenlik önlemlerinden biridir. KDV'de sorumluluk uygulaması KDV'ye tabi işlemin meydana gelmesi halinde vergi sorumlusu tarafından tevkifat yapılmasını gerektirmektedir. Çalışmanın amacı; KDV'deki sorumluluk müessesesini Türkiye uygulaması ile Avrupa Birliği Ortak KDV uygulaması çerçevesinde tanımlayıp, her iki uygulamanın karşılaştırmasını yapmaktır. Böylece her iki uygulamada da KDV'de sorumluluğun neden getirildiğinin, gelen uygulamaların neler olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Her iki uygulamada benzer olan yönler ile farklı olan sorumluluk alanları değerlendirilmeye tabi tutularak sorumluluk müessesesinin nasıl geliştirilebileceği, nelere dikkat edilmesi gerektiği ve işleyen mekanizmanın işlerliği üzerine çalışılmıştır.AB Ortak KDV uygulaması ile Türkiye uygulamasındaki tevkifata ilişkin hükümler değerlendirildiğinde Türkiye uygulamasında daha geniş alanda tevkifat yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu durum Türkiye'nin daha iyi bir KDV sistemine sahip olduğunun bir göstergesidir. Value Added Tax is a European Union tax. It has emerged as a result of EU joint market studies. Today, VAT is a indirect tax based on implicit, impersonal and economic policies applied almost all over the world.In order to be able to talk about VAT, the event that causes the tax must take place. In order to determine whether the event causing the tax has occurred, the subject of the tax and the taxpayer in terms of the payment of the tax should be known. In order to understand VAT better, it is necessary to examine the factors that make up VAT. Working with elements of VAT applied in Turkey were discussed by comparing the elements of the EU Common VAT application.Every country wants to collect tax revenues in a timely and complete manner. For this purpose, while struggling with unregistered economic activities, tax security measures are being developed in order to collect tax revenues on time. Withholding within the scope of responsibility in VAT is one of the tax security measures introduced for complete and timely collection of tax. In practice, the liability for VAT requires withholding in the event of a transaction subject to VAT by the taxpayer.The aim of the study; Turkey VAT the responsibility of institutions in the implementation of the European Union to define the framework of the Common VAT application is to make a comparison of both applications. Thus, in both applications, it was tried to put forward why the VAT was brought into account and what the incoming applications were. In both applications, similar aspects and different areas of responsibility were evaluated, and how the institution of responsibility could be developed, what needs to be paid attention to, and the functioning of the functioning mechanism was studied.When the EU Common VAT application with provisions relating to withholding tax withholding obligations in Turkey Turkey has evaluated applications in the wider field of application. It is an indication that the system has a better VAT in Turkey. 143

Sermaye şirketlerinde kanuni temsilci ve ortakların vergisel sorumluluğunu konu alan yüksek lisans tez çalışmasının amacı, vergi idaresinin hangi kapsam ve koşullar dahilinde kanuni temsilci ve ortakların sorumluluğuna başvurabileceğinin, ulusal mevzuat dahilinde ele alınması ve açıklanmasıdır. Çalışma iki ana konu ekseninde incelenmiştir. İlk olarak; sermaye şirketlerinin vergi ödevlerinin kusurlu olarak yerine getirilmemesi halinde 213 sayılı Kanun madde 10 kapsamında, ilgili kanun nezdinde arada nedensellik bağı olmak kaydıyla kanuni temsilci yahut temsilcilerin sorumluluğu yoluna başvurulabileceğidir. Devamında incelenen hususlar; kamu alacaklarının tahsili kapsamında, asıl yükümlü sermaye şirketinden tahsil edilememesi halinde 6183 sayılı Kanun mükerrer madde 35 kapsamında kanuni temsilcilerin, istisnai olarak madde 35'e göre de limited şirket ortaklarının payları oranında tüm malvarlıkları ile sorumlu olduğudur. Son olarak sorumluluğa neden olan vergi alacağının nasıl tahsil edileceği irdelenmiştir. The purpose of this thesis is to clarify the tax responsibility of the legal representatives and shareholders at the level of master thesis study in the capital companies and to clarify in the scope of national legislation the scope and conditions of the tax administration and the legal representatives and the partners who can apply to the responsibility of the partners. In this context, academic works, judicial decisions and various publications were used in the fields that constitute the subject of the study. The result is the first stage, in two stages; In the event that the tax assignments of capital companies are not performed in a defective manner, within the scope of article 10 of Law No. 213, it is the responsibility of legal representative or representatives, if there is a causal link between the relevant law. The second stage of our study is that, in the case of the collection of public receivables, in case of failure to collect from the main obliged capital company, the legal representatives in the scope of the repetitive law no 35. Finally, how the tax receivable, which causes the liability, will be collected is examined. 189

Kamu giderlerinin karşılanması için en önemli finansman kaynağı olan vergiler, gerçek ve tüzel kişilerden kanuni çerçeve içerisinde tahsil edilmektedir. Ancak şekli ve maddi ödevlerin yerine getirilmesi ve verginin ödenmesi bakımından devletin vergi alacağını güvence altına almak amacıyla vergi sorumluluğu ve verginin kaynakta kesilmesi müesseseleri geliştirilmiştir. Vergi Hukukunda, vergi mükellefinin yanı sıra vergi sorumlusunun da yükümlülükleri açıklanmış mükellef tabirinin vergi sorumlularına da şamil olduğu belirtilmiştir. Vergi sorumluluğunun bir türü olan verginin kaynakta kesilmesi yöntemi ise, birçok ülkenin de vergi sisteminde mevcuttur ve vergi güvenliğini sağlayan bir tahsil yöntemi olarak Türkiye'de de geniş bir uygulama alanı bulmaktadır. Vergi kesen durumundaki vergi sorumlusu, asıl mükellefe yapılan ödemeler üzerinden hesapladığı vergiyi kesip, alacaklı vergi idaresine onun adına yatırmaktadır. Vergi Usul Kanunun 11. maddesinde müteselsil sorumluluk hususu da düzenlenmiş ve kanun gerekçesinde de gelir vergisi ve katma değer vergisinde müteselsil sorumluluk uygulamasının söz konusu olacağı belirtilmiştir. Ancak katma değer vergisinde müteselsil sorumluluk uygulaması, pek çok tartışmaya ve farklı görüşlere yol açmıştır. Bu nedenle, çalışmamızda VUK 11. maddede düzenlenen vergi kesenlerin sorumluluğu konusu açıklanarak katma değer vergisinde müteselsil sorumluluk uygulaması ve getirdikleri, konuya yargının ve idarenin yaklaşımı hususları incelenecektir.Anahtar Kelimeler: Vergi Sorumlusu, Vergi Kesenler, Tevkifat, Müteselsil Sorumluluk. Taxes, which are the most important source of financing for public expenditures, are collected within the legal framework from real persons and legal entities. However, in order to guarantee the tax revenue and fulfillment of the material duties of tax legislation, the institutions such as tax responsible party and withholding tax were developed by the state. In tax legislation, taxpayers and tax responsible party are described separately and yet it is seen that definition of taxpayer includes the definition of tax responsible party.The method of withholding tax, as it is widely used in the tax system of most of the countries, also is used in Turkey thanks to its advantage of guaranteeing the tax revenue. In this aforementioned method, tax responsible party deducts the calculated tax from the payments which are made to the principal taxpayer and pay such amount to tax administration in the name of the principal taxpayer.In the 11th article of the Tax Procedure Law, joint liability has been regulated and it has been also stated that there will be joint liability in the income tax and value added tax. In this study, the responsibility of the taxpayers and the responsibility of taxpayers in the value added tax are examined.Keywords: Tax Responsible, Withholding Tax Withholding, Consecutive Responsible. 132

Vergi gelirleri; devletlerin güvenlik, hukuk, eğitim, sağlık ve diğer kamu hizmetlerini, alt ve üstyapı çalışmalarını sürdürebilmeleri için temel finansman kaynağını oluşturmaktadır. Vergi gelirlerinin yüksek olduğu ve toplanan vergilerin etkin biçimde değerlendirildiği ülkelerde, ekonomik büyüme ve refah artışının da hızlı olduğu dikkat çekmektedir. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde kayıt dışı ekonomik faaliyetler, milli gelirin önemli bir bölümünü oluşturmaktadır ve bu ülkelerde büyük miktarda vergi kaybına yol açmaktadır. Bu noktada ülkelerde vergi kültürünün oluşturulması ve geliştirilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu konunun çocukların eğitim programlarına erken yaşlarda alınması, okullarda ders ve konu olarak işlenmesi, ülkede yaygın konferans, yarışma ve etkinlikler düzenlenmesi, kamu spotları hazırlanıp yayınlanması, bilimsel çalışmalar yapılıp, yayınlar üretilmesi ve konunun sürekli gündemde tutulmasında yarar vardır. Bu çalışmada 1975-2016 döneminde Türkiye'de toplanan vergiler ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiler, ADF birim kök testi ve Granger nedensellik analiz yöntemleriyle incelenmiştir. ADF testi sonucunda; serilerin ikinci farkta durağan oldukları belirlenmiştir. Granger nedensellik testinde ise ekonomik büyümeden vergi gelirlerine doğru tek yönlü nedensellik ilişkisinin olduğu bulunmuştur. Vergi gelirlerinden ekonomik büyümeye doğru ise herhangi bir nedensellik ilişkisine rastlanamamıştır. Bu sonuçlar; Türkiye'de vergi gelirlerinin yeterince yüksek olmadığını ve toplanan vergilerin ekonomik büyümeyi destekleyecek alanlarda etkin biçimde kullanılamadığını ima etmektedir. Öte yandan artan ekonomik büyüme ve gelire bağlı olarak, kurumlar vergisi ve gelir vergisinin doğası gereği, ülkede toplanan vergi miktarının da değiştiği bulunmuştur. Tax revenues constitutes the main source of financing for the states to continue their work on security, law, education, health and other public services, infra- and super-structure. In countries where tax revenues are high and taxes collected are evaluated effectively, it is noteworthy that economic growth and prosperity increases are also rapid. Unregistered economic activities in developing countries such as Turkey are an important part of the national income and leads to large amounts of tax losses in these countries. At this point, it is very crucial to establish and develop a tax culture in countries. This issue should be taken at the early ages of the children's education programs, taught as courses and subjects in schools. Moreover, nationwide conferences, competitions and events should be organized, public service broadcasts be prepared, scientific studies be conducted, publications be produced and by this way the issue be kept on the agenda.In this study, the relationship between economic growth and taxes collected during the period of 1975-2016 in Turkey is examined by ADF unit root test and Granger causality analysis. According to ADF test; it is determined that the series are stationary at the second difference. In Granger causality test, it is found that there is one-way causality relationship from economic growth to tax revenues. No causal relationship is found from tax revenues to economic growth. These results imply that tax revenue is not sufficiently high and taxes collected cannot be used effectively in the areas supporting economic growth. On the other hand, due to the nature of corporate tax and income tax, the amount of tax collected in the country has also changed in accordance with the increased economic growth and income. 136

Due to the fact that it has a very broad concept, we mention the provisions of liability in tax law generally and focus especially on the second degree tax liability and liable persons in our study. In this regard, the liability of shareholders and directors of capital companies arising from the joint stock company’s, limited liability company’s and shared capital company’s unpaid taxes and penalties are discussed under the light of current legislation, legal drafts, high judicial decisions and also by comparing other countries’ legislations and considering historical process. Since the management and representation of the capital companies and their legal representatives are regulated by the Turkish Commercial Code, the latest amendments to this law are examined separately in terms of clarifying the issue. The liabilites of the capital companies’ shareholders and legal representatives are compared with those of the United States of America and some European Union member states and the results are examined whether the legal provisions foreseen in Turkish Law are strict or not when compared to those countries. On the other hand, the historical changes in the related domestic legislation are considered to see whether the provisions of liability have been aggravated or not over time. Finally, on the basis of these conclusions, we make some suggestions on the deficiencies, faults and misapplications that we observe in the relevant legislation and practice of our country. KABUL VE ONAY i YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI ii ETİK BEYAN iii ÖZET iv ABSTRACT v İÇİNDEKİLER vi KISALTMALAR DİZİNİ xiv TABLOLAR DİZİNİ xv GİRİŞ 1 1. BÖLÜM : VERGİ SORUMLULUĞUNA, SERMAYE ŞİRKETLERİNE, VERGİ HUKUKUMUZDA KANUNİ TEMSİLCİNİN SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR 5 1.1. VERGİ MÜKELLEFİYETİ VE MÜKELLEFİ 5 1.2. SORUMLULUK KAVRAMI 6 1.3. VERGİ SORUMLULUĞU VE VERGİ SORUMLUSU 7 1.3.1. Vergi Kesen Konumundaki Vergi Sorumlusu 9 1.3.2. Fer’i Vergi Borçlusu Konumundaki Vergi Sorumlusu 9 1.3.3. Vergi Ödevlisi Konumundaki Vergi Sorumlusu 10 1.4. MÜKELLEF İLE SORUMLUNUN KARŞILAŞTIRILMASI 10 1.5. TÜRK VERGİ HUKUKUNDA SORUMLULUK TÜRLERİ 11 1.5.1. Müşterek ve Müteselsil Sorumluluk 11 1.5.2. Kanundan ve Sözleşmeden Doğan Sorumluluk 11 1.5.3. Sınırlı ve Sınırsız Sorumluluk 12 1.5.4. Kusurlu ve Kusursuz Sorumluluk 12 1.5.5. Maddi ve Şekli Ödevlerden Sorumluluk 13 1.5.6. Rücu Edilebilen ve Rücu Edilemeyen Sorumluluk 14 1.6. TEMSİL VE KANUNİ TEMSİLCİ 14 1.7. VERGİ HUKUKU BAKIMINDAN KANUNİ TEMSİL VE İRADİ TEMSİL 16 1.8. SERMAYE ŞİRKETLERİ, ORTAKLARI, ORGANLARI VE KANUNİ TEMSİLCİLERİ 17 1.8.1. Sermaye Şirketleri 18 1.8.2. TTK Açısından Ortak ve Sorumluluğu 19 1.8.3. Anonim Şirketler 20 1.8.3.1. Anonim Şirketin Organları 20 1.8.3.2. Anonim Şirket Yönetim Kurulu 20 1.8.3.2.1. Yönetim Kurulu Üyelerinin Görev Süresi 22 1.8.3.2.2. Yönetim Kurulu Üyeliğinin Sona Ermesi 22 1.8.4. Limited Şirketler 23 1.8.4.1. Limited Şirketin Organları 23 1.8.4.2. Limited Şirketin Müdürleri 23 1.8.5. Türk Ticaret Kanunu Yönünden Kanuni Temsilciler 24 1.8.5.1. Anonim Şirketin Yönetimi ve Temsili İle Yetki Devri 25 1.8.5.1.1. Yönetim Kurulunun Devredemeyeceği Görevleri ve Yetkileri 25 1.8.5.1.2. Yönetim İle Temsil Yetkisinin Devri 27 1.8.5.2. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketin Yönetimi, Temsili, Yönetim İle Temsil Yetkilerinin Devri 29 1.8.5.3. Limited Şirketin Yönetimi, Temsili, Yönetim İle Temsil Yetkisinin Devri 29 1.8.5.4. Sermaye Şirketinin Tasfiyesi Halinde Şirketin Temsili 31 1.8.5.4.1. Tasfiye Memurları 31 1.8.5.4.2. Tasfiye Memurlarının Şirketi Temsili 32 1.8.5.5. Sermaye Şirketine Kayyım Atanması Halinde Şirketin Temsili 32 2. BÖLÜM : TÜRK VERGİ HUKUKUNA GÖRE SERMAYE ŞİRKETLERİNİN ORTAKLARININ VE KANUNİ TEMSİLCİLERİNİN SORUMLULUĞU 35 2.1. TÜRK VERGİ SİSTEMİNE GENEL BİR BAKIŞ 35 2.2. TÜRK VERGİ HUKUKUNA GÖRE SERMAYE ŞİRKETLERİNİN ORTAKLARININ VE KANUNİ TEMSİLCİLERİNİN SORUMLULUĞU 37 2.2.1. Vergi Usul Kanunu Uyarınca Kanuni Temsilcilerin Sorumluluğu 37 2.2.1.1. VUK Uyarınca Kanuni Temsilcilerin Sorumluluğunun Kapsamı 38 2.2.1.1.1.Vergi Alacağı 38 2.2.1.1.2. Vergiye Bağlı Alacaklar 39 2.2.1.1.2.1. Gecikme Faizi 39 2.2.1.1.2.2. Gecikme Zammı 40 2.2.1.1.2.3. Tecil Faizi 41 2.2.1.1.2.4. Pişmanlık Zammı 41 2.2.1.1.3.Vergi Cezaları 41 2.2.1.1.3.1. Vergi Ziyaı Kabahati ve Cezası 42 2.2.1.1.3.2. Usulsüzlük Kabahatleri ve Cezaları 43 2.2.1.1.3.3. Vergi Cezalarının Şirket Tüzel Kişiliğine Uygulanması 44 2.2.1.2. Vergi Usul Kanunu Açısından Kanuni Temsilcilerin Sorumluluğunun Şartları 46 2.2.1.2.1. Vergi ve Vergiye Bağlı Alacakların Şirket Bünyesinden Kısmen veya Tamamen Alınamaması 46 2.2.1.2.2. Kanuni Temsilcilerin Ödevlerini Yerine Getirmemiş Olması 48 2.2.2. Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun Uyarınca Ortakların ve Kanuni Temsilcilerin Sorumluluğu 49 2.2.2.1. AATUHK’un 35. Maddesinin İlk Hali ve Anılan Maddede Zaman İçerisinde Yapılan Değişiklikler 49 2.2.2.2. AATUHK’un Mükerrer 35. Maddesinin İlk Hali ve Anılan Maddede Zaman İçerisinde Yapılan Değişiklikler 51 2.2.2.3. AATUHK Uyarınca Kamu Alacağı Kavramı ve Kapsamı 54 2.2.2.4. AATUHK Uyarınca Şirket Ortaklarının Sorumluluğunun Şartları 55 2.2.2.4.1. Anonim Şirket Pay Sahiplerinin Sorumluluğu 55 2.2.2.4.2. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket Ortaklarının Sorumluluğu 56 2.2.2.4.3. Limited Şirket Ortaklarının Sorumluluğu 57 2.2.2.4.3.1. Payların Devri Halinde Sorumluluk 60 2.2.2.5. AATUHK Uyarınca Kanuni Temsilcilerin Sorumluluğunun Şartları 61 2.2.2.5.1. Anonim Şirketin Kanuni Temsilcilerinin Sorumluluğu 61 2.2.2.5.2. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketin Kanuni Temsilcilerinin Sorumluluğu 62 2.2.2.5.3. Limited Şirketin Kanuni Temsilcilerinin Sorumluluğu 63 2.2.3. Kanuni Temsilcilerin ve Ortakların Sorumluluklarının Zaman Yönünden Sınırı ve Rücu Hakkı 63 2.2.4. Anayasa Mahkemesinin AATUHK’nun Mükerrer 35’inci Maddesine İlişkin İptal Kararı 68 2.2.5. AATUHK’nun 35’inci Maddesine İlişkin İptal Talebi ve Anayasa Mahkemesinin Konuya İlişkin Red Kararı 70 2.3. VUK’UN 10. MADDESİ İLE AATUHK’UN MÜKERRER 35. MADDESİNİN KARŞILAŞTIRILMASI 74 2.4. VERGİ İDARESİNİN SERMAYE ŞİRKETLERİNİN KANUNİ TEMSİLCİLERİ İLE LİMİTED ŞİRKET ORTAKLARI İÇİN ÖNGÖRDÜĞÜ TAKİP USULÜ 76 2.4.1. Limited Şirket Ortakları Hakkında Yapılacak Takip Usulü 77 2.4.2. Kanuni Temsilciler Hakkında Yapılacak Takip Usulü 78 2.4.2.1. Anonim Şirketin Kanuni Temsilcileri Hakkında Yapılacak Takip Usulü 78 2.4.2.2. Limited Şirketin Kanuni Temsilcileri Hakkında Yapılacak Takip Usulü 79 2.5. SİCİLDEN TERKİN EDİLMİŞ ŞİRKETLERİN ORTAKLARININ VE KANUNİ TEMSİLCİLERİNİN SORUMLULUĞU 80 2.6. VERGİ BORÇLARINDAN SORUMLULUK HÜKÜMLERİNİN ZAMAN İÇERİSİNDE AĞIRLAŞTIRILMASI 89 2.7. VERGİ USUL KANUNU TASARISINDA KANUNİ TEMSİLCİLERİN SORUMLULUĞU İÇİN ÖNGÖRÜLEN DÜZENLEMELER 91 3. BÖLÜM : AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ’NDE ŞİRKETİN ÖDENMEYEN VERGİ BORÇLARINDAN DOLAYI SORUMLULUK 95 3.1. AMERİKAN VERGİ SİSTEMİ 95 3.2. AMERİKAN VERGİ SİSTEMİNİN KARMAŞIK YAPISINA DAİR ELEŞTİRİLER 95 3.3. ABD DAHİLİ GELİR İDARESİ 98 3.4. ABD’DE TAHSİL EDİLEN VERGİLER 98 3.5. ABD’DE TİCARİ İŞLETMELER VE ŞİRKET TÜRLERİ 100 3.5.1. Anonim Şirketler 103 3.5.2. Limited Şirketler 104 3.5.3. Kurumlar Vergisi Mükellefiyeti Açısından Şirketlerin Dağılımı 105 3.6. ABD’DE ŞİRKETİN ÖDENMEYEN VERGİ BORÇLARINDAN ORTAKLARIN VE YÖNETİCİLERİN SORUMLULUĞU 105 4. BÖLÜM : AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKELERDE ŞİRKETİN ÖDENMEYEN VERGİ BORÇLARINDAN DOLAYI SORUMLULUK 113 4.1. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN KURUMLARI 113 4.2. AVRUPA BİRLİĞİ’NE ÜYE ÜLKELERDE VERGİ SALMA YETKİSİ 113 4.3. AVRUPA BİRLİĞİ’NE ÜYE ÜLKELERDE ŞİRKETLERİN YÖNETİM ORGANLARININ YAPISI 116 4.4. AVRUPA BİRLİĞİ’NE ÜYE BAZI ÜLKELERDE ŞİRKETİN ÖDENMEYEN VERGİ BORÇLARINDAN ORTAKLARIN VE YÖNETİCİLERİN SORUMLULUĞU 118 4.4.1. Almanya’da Şirketin Ödenmeyen Vergi Borçlarından Ortakların Ve Yöneticilerin Sorumluluğu 120 4.4.1.1. Almanya’da Şirket Türleri, Özellikleri ve Yönetimleri 120 4.4.1.2. Almanya’da Vergi İdaresi 121 4.4.1.3. Almanya’da Şirketin Ödenmeyen Vergi Borçlarından Ortakların ve Yöneticilerin Sorumluluğu 122 4.4.2. İngiltere’de Şirketin Ödenmeyen Vergi Borçlarından Ortakların ve Yöneticilerin Sorumluluğu 126 4.4.2.1. İngiliz Hukuk Sistemi ve Şirketler Hukuku 126 4.4.2.2. İngiltere’de Şirket Türleri ve Yönetimleri 127 4.4.2.3. İngiltere’de Vergiler ve Vergi Mevzuatı 128 4.4.2.4. İngiltere’de Şirketin Ödenmeyen Vergi Borçlarından Ortakların ve Yöneticilerin Sorumluluğu 129 4.4.3. Polonya’da Şirketin Ödenmeyen Vergi Borçlarından Ortakların ve Yöneticilerin Sorumluluğu 134 4.4.3.1. Polonya’da Şirket Türleri ve Yönetimleri 134 4.4.3.2. Polonya’da Şirketin Ödenmeyen Vergi Borçlarından Ortakların ve Yöneticilerin Sorumluluğu 135 5. BÖLÜM : GENEL DEĞERLENDİRME, SONUÇ VE ÖNERİLER 137 5.1. GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ 137 5.2. ÖNERİLER 159 KAYNAKÇA 169 EK 1. ORİJİNALLİK RAPORU 181 EK 2. ETİK KURUL/KOMİSYON İZNİ YA DA MUAFİYET FORMU 183 Oldukça geniş bir kavram olması nedeniyle, tez çalışmamızda vergi hukukuna dair sorumluluk hükümlerine genel olarak değinilmiş, esas olarak fer’i vergi borçlusu konumundaki vergi sorumlusu ve sorumluluğu üzerinde durulmuştur. Bu çerçevede, sermaye şirketleri olan anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde, şirket ortakları ile kanuni temsilcilerin şirketin vergi borç ve cezalarına ilişkin sorumlulukları, tarihsel süreç ve diğer ülke düzenlemeleri ile kıyaslamalı olarak, ilgili mevzuatta yapılan son değişiklikler, halihazırda tasarı aşamasında olan yasa çalışmaları ve yüksek yargı kararları ışığında ele alınmıştır. Sermaye şirketlerinin yönetim ve temsili ile kanuni temsilcileri Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenmiş olduğundan, bu Yasada yapılan en son değişiklikler, konunun aydınlatılması açısından ayrıca irdelenmiştir. Türk hukukunda sermaye şirketlerinin ortakları ile kanuni temsilcilerine yüklenilen sorumluluk hükümlerinin, başta Amerika Birleşik Devletleri ve bazı Avrupa Birliği üyesi ülkeler ile mukayesesi yapılarak ülkemiz düzenlemelerinin incelenen ülkelerin mevzuatına kıyasla ağır sorumluluk hükümleri taşıyıp taşımadığı, ayrıca ülkemiz mevzuatında konuya ilişkin olarak yapılan değişikliklerin tarihsel seyri incelenerek sorumluluk hükümlerinin zaman içerisinde ağırlaştırılıp ağırlaştırılmadığı hususunda bir sonuca ulaşılmaya çalışılmış; bu sonuçlara dayanarak da ülkemiz ilgili mevzuatı ve uygulamasında gözlemlenen noksanlıklara, aksaklıklara ve hatalı uygulamalara dair önerilerde bulunulmuştur.

Taxes levied on the activities of trading companies are the major sources of revenues for the state. The effective collection of these revenues from trading companies depends on their timely and complete fulfillment of certain tax duties set out in the law. Trading companies are divided into individual and capital companies. In this research, the responsibilities arising from tax debt of partners and legal representatives of joint stock and limited companies which are included in equity companies are examined. Contradictory acts in various laws are evaluated in terms of discipline, judicial and administrative perspectives and solutions for practice disorders are presented in this research.

Kamu alacakları kavramı esas itibariyle 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunla açıklanmış olup, tahsil usullerine de söz konusu Kanunda açıklık getirilmiştir. İlgili Kanunda kamu alacaklarının tahsiline yetkili tahsil daireleri açıklanmış, kamu borçlularının kim oldukları belirtilmiştir. Ayrıca vergi hukukumuzda da bu kapsamda vergi sorumlusu kavramına açıklık getirilmiş olup, vergi hukukunda sorumluluk türleri detaylarıyla belirtilmiştir. Kamu alacaklarının korunmasına yönelik tedbirlerden, teminat, ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk yöntemi direkt korunma yöntemi olarak sayılabilecekken, rüçhan hakkı, yapılamayacak işlemler, iptal davası gibi yöntemler ise diğer korunma yöntemleri arasında sayılmaktadır. Söz konusu yöntemlerden teminat, ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk yöntemleri uygulamada kamu borçlusunun direkt karşılaşma ihtimalinin olduğu yöntemler olmakla beraber, rüçhan hakkı, yapılamayacak işlemler, iptal davası gibi yöntemlere ise uygulamada nadiren başvurulduğu ya da uygulaması olmakla birlikte etkinliğinin çok düşük seviyede olduğu ya da hiç olmadığı söylenebilir. Çünkü idari yaptırım niteliğinde sayılabilecek bu tür yöntemlerden bir kısmı kötü niyetli borçlu profili dolayısıyla suiistimale açık olabilmekte ve yargı safhasında herhangi bir yaptırımı olmayabilmektedir. Kamu gelirlerinin ülke ekonomilerinde çok büyük bir paya sahip olduğu günümüzde, ülkemizde de Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yürütülen çalışmalar çerçevesinde, tahsilatın etkinliği ve kamu alacağının güvence altına alınmasına yönelik tedbirlerin uygulamasının geliştirilmesine yönelik çabaların artmış olduğu görülmektedir. Artık günümüzde bilinen klasik yöntemlerden ziyade sistem teknolojilerine de başvurularak cebri tahsilat da dahil olmak üzere yöntemlerin etkinliği daha da artırılmaya çalışılmaktadır. The concept of public receivables is basically described in Law No. 6183 on Procedures for the Collection of Public Receivables and the collection procedures are clarified in the Law. In the related clause, the collection offices which are authorized to collect public receivables are explained and the public debtors are indicated. In addition, the concept of tax accountability has been clarified in our tax law in this context, and the types of responsibilities in tax law are detailed. While measures such as guarantee, precautionary attachment and precautionary accrual method can be considered as direct protection method from the measures to protect public receivables, methods such as priority right, unreceivable actions and cancellation case are considered among other protection methods. While methods such as collateral, precautionary appraisal and precautionary accrual methods have the possibility of directly encountering public debts, there is a possibility of a direct encounter with the public debt, It said. Because some of these methods which can be considered as administrative sanctions may be open to misappropriation due to the bad faith debtor profile and there may be no sanctions in the judicial phase. Today, as public revenues have a large share in the country's economy, efforts are underway in our country to improve the implementation of measures to ensure collection efficiency and public procurement in the framework of the work carried out by the Revenue Administration. It is now being attempted to increase the efficiency of the methods, including the collection of the gravitational force, by applying the system techniques which are extensively used in the classical methods known today. 139

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile anonim şirket yapılanması ve yönetim kurulu üyelerinin alacaklılara, şirkete ve birbirlerine karşı olan sorumluluk sisteminde değişiklikler yapılmıştır. Bu değişiklikler, yönetim kurulu üyelerinin vergisel sorumluluklarında da bir takım değişikliklere sebebiyet vermiştir. Ana kural, vergilerin mükelleften tahsili olsa da zaman içerisinde değişen ve gelişen ihtiyaçlar, verginin mükellefle bağlantılı üçüncü kişilerden tahsilini gerektirmiş ve vergi sorumluluğu kavramı ortaya çıkarmıştır. Bu sebeple, Vergi Usul Kanununun 10. Maddesi ile tüzel kişilerin kanuni temsilcilerine, tüzel kişilerin vergisel ödevlerini yerine getirme yükümlülüğü yüklenmiştir. Vergi ödevlerini yerine getirmeyen kanuni temsilciler, bu davranışları sebebiyle sorumlu tutulmaktadır. Anonim şirketlerde ise bu vergisel ödevler yönetim kurulu üyeleri tarafından yerine getirilir.Bu tez kapsamında, anonim şirket yönetim kurulu üyelerinin vergi ödevlerinden sorumlu tutulmasının şartları ve hukuki ve cezai yaptırım ile karşı karşıya kalan üyelerin bu yaptırımlara karşı başvurabilecekleri hukuki ve idari yollar ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler: Anonim şirket, kanuni temsilci, vergi sorumluluğu, vergi ödevleri, yönetim kurulu üyeleri. Turkisch Commercial Code numbered 6102 has made changes in the settlement ofJoint-Stock Companies and responsible system of board members to creditors, the companyand each other. These changes have also caused some differences in the tax liability of theboard members.Even though the main rule is the collection of taxes from the taxpayer, the changingand devoloping requirements necessitated the collection of taxes from third parties whorelevant to the taxpayer and the concept of tax liability emerged. Therefore, the legalrepresentatives of legal persons are obliged to fulfill the tax duties of legal persons accordingto the Article 10 of the Tax Procedure Law. The legal representatives who do not fulfill theirduties shall be responsible for these actions. Tax duties of Joint-Stock Companies are fulfilledby the board members.The conditions of the keeping the board members responsible for tax debts andremedies for board members who facing legal and administrative sanctions are handled in thisthesis.Key Words: Joint-Stock Company, legal representative, tax liability, tax duties, theboard members 226

Bu doktora tezi çalışmasında, günümüzde birçok ülkenin vergi sisteminde yaygın uygulama alanı bulan, vergi güvenliğini sağlayan bir vergi tahsil yöntemi ve vergilendirme yöntemi olarak Türkiye'de de tercih konusu olan ve uygulama alanı gittikçe genişleyen kaynakta vergilemeye ilişkin düzenlemeler, hukuki güvenlik, hukuki istikrar, anayasal ve teorik vergileme ilkeleri çerçevesinde ele alınarak bu düzenlemelerin hukuka uygun olup olmadığı araştırılmıştır. Bu bağlamda, kaynakta vergileme yönteminin genel çerçevesi, vergileme ilkeleri, verginin mali ve mali olmayan amaçları, kaynakta vergilemenin bazı ülkelerdeki uygulaması ile Anayasa ve çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları açılarından konu ele alındıktan sonra kaynakta vergileme yöntemine yer veren vergi kanunları itibariyle konuya ilişkin düzenlemeler detaylı bir şekilde ortaya konulmuştur. Kaynakta vergilemede artan oranlı vergi tarifesinin sadece ücretlerde değil, diğer kazanç ve iratlarda da uygulanmasının sağlanması, kaynakta vergilemenin beyan esasını tamamlayıcı bir nitelikte olması ve nihai verginin toplama yapılmak suretiyle yıllık beyanname ile beyanının sağlanarak kişisel ve mesleki harcamaların indirimine imkan tanınması, verginin kişiselleştirilebilmesini sağlayan yöntemlere yer verilmesi, KDV tevkifatına tabi mal teslimi ve hizmet ifalarının kapsamının daraltılması ve tevkifat oranlarının sadeleştirilmesi, KDV tevkifatına tabi işlemler nedeniyle ortaya çıkan vergi iade alacaklarının iade edilmesi sürecinin hızlandırılması gibi uygulamalar yoluyla kaynakta vergilemenin anayasal düzenlemelere uygunluğunun sağlanabileceği sonucuna varılmıştır. In this study, it was researched within the framework of legal certainty, legal stability, constitutional and theoretical principles of taxation if legislative regulations on taxation at source are in accordance with law or not which has wide range of application in the tax systems of many countries currently and as a method of both tax collection technique and taxation technique ensuring tax security preferred and applied widely in Turkey. In this context, after it was discussed from the viewpoint of general framework of taxation at source, principles of taxation, fiscal and non-fiscal purpose of taxation, overseas applications, constitution and avoidance of double taxation treaties, legal regulations on taxation at source in the relevant tax acts were presented in detail. It was concluded that, legal regulations on taxation at source in the relevant tax acts could be in accordance with constitution if below mentioned tax applications are put into force such as progressive tax tariff is applied not only for wages but also for other earnings and revenues, taxation at source is used as a complementary method of annual taxation and final tax is declared by annual tax return after allowing taxpayers to reduce their personal and occupational expenses, implementing methods which enable tax personalisation, limit the scope of reverse charge value added tax (VAT) on delivering goods and rendering services and simplification of reverse charge VAT rates and accelerating due tax refunds of taxpayers arising from the reverse charge VAT. 432

Ticaret şirketleri, ülke ekonomisinin temel taşı olmakla beraber şirketlerin faaliyetleri sonucunda elde ettikleri gelirler üzerinden alınan vergiler de kamu gelirlerinde önemli bir paya sahiptir. Bu nedenle, devlet tarafından ticaret şirketlerine birtakım ödev ve sorumluluklar yüklenmiştir. Ticaret şirketleri, kendisini oluşturan kişilerden bağımsız bir tüzel kişiliğe sahiptir. Tüzel kişi tarafından zamanında veya gereği gibi yerine getirilmeyen kamu alacakları bakımından ise şirketlerin ortakları ve yöneticileri sorumlu tutulmuştur. Bunun yanı sıra, ticaret şirketi ortakları, şirketin elde ettiği kâr üzerinden aldıkları paylardan dolayı da devlete karşı vergisel ödevleri yerine getirmekle sorumlu tutulmuşlardır.Bu çalışmada, ticaret şirketleri her bir şirket türü bakımından sınıflandırılarak her şirket türü için ortak sıfatına sahip kimseler belirlenmiştir. Ardından, ortak sıfatına sahip kişilerin şirketten elde ettikleri kişisel gelirler sebebiyle ve şirket tarafından yerine getirilmeyen borçlar sebebiyle sorumlulukları, ortakların kanuni temsilci sıfatına sahip olduğu haller de değerlendirilerek incelenmiştir. Çalışmada, farklı kanunlarda yer alan çelişkili hükümler öğreti görüşleri, yargısal görüşler ve idari görüşler bağlamında değerlendirilmiş, uygulamada karışıklığa sebep olan hususlar hakkında çözüm önerileri sunulmuştur. Trading companies have important share in public revenue with tax levied on income from corporate activites in addition to being mainstay of country's economy. The government assigns trading companies with some duties and responsibilites with this reason. Trading companies have legal entities independent from incorporating persons. Company partners or directors are responsible for public receivables which are not fulfilled in time or as required. Furthermore, trading company partners are obliged with tax duties to government for their shares of company's profit.In this research, trading companies are classified in each company type and persons who are entitled to be partners for each company type is defined. Secondly, persons with partner entitle are examined in terms of obligations arising from personal income from company or unfilled debts of company with considering cases where partners entitled as legal representatives as well. Contradictory acts in various laws are evaluated in terms of discipline, judicial and administrative frames and solutions for practice disorders are presented in this research. 165

Yıllara yaygın inşaat ve onarım faaliyetleri, Sektörel bazda inşaat firmalarının devam eden faaliyetlerindeki finansal yapı sistemleri, makro ölçüde hareketliliğin çeşitliliği ile inşaat muhasebesini de bir uzmanlık muhasebesi haline getirmiştir. Vergi uygulamalarının kapsamının çok fazla olmasından dolayı inşaat muhasebesi vergisel düzenlemeler ve maliyet hesaplarının genel yapısı açıklanmıştır. İnşaat sektöründe inşa sı süren yapıların birden fazla takvim yılına sarkması ve sürecin işleyişinin uzaması dolayısıyla gerek muhasebe temel kavramları gerekse vergisel süreç bakımından geçerli olan `dönemsellik kavramı` Vergisel hesaplamaların düzenlemeleri bakımından farklılık oluşturmaktadır.Anahtar Kelimeler: Maliyet Hesaplamaları, Vergisel Analiz, İnşaat Sektörü The construction and renovation activities throughout the years, financial structure systems on the building companies' ongoing activities in sector based and with the varieties of macro scaled dynamism, have turned the construction accounting into an expertised accounting as well. Since the extent of the tax applications are too many, the main structure of the construction accounting's tax regulations and cost calculations were explained. In order that the under construction buildings are completed more than one calendar year and the operation of the process extend, the `periodicity concept` that is effective in terms of taxational process as well as the basic concepts of the accounting differs in terms of the regulation of tax calculations.Key Words: Cost calculating, Building company, Tax analysiz 115

Türkiye 1985 yılından itibaren büyük bir reform olarak nitelendirilebilecek bir uygulama ile Katma Değer Vergisi'ni yürürlüğe koymuştur. 1985 yılına kadar yürürlükte olan 8 ayrı dolaylı vergi kaldırılmış, bunların yerine 01.01.1985 tarihinden itibaren Katma Değer Vergisi yürürlüğe girmiştir.Tevkifat, Katma Değer Vergisinin Vergi Sorumlusu başlıklı 9. Maddesini temel alan, verginin vergi sorumlularınca kesilmesini ve mükellef adına alacaklı vergi dairesine ödenmesini ifade eden bir müessesedir. KDV Tevkifatıyla ilgili bugüne kadar Maliye Bakanlığı çok sayıda genel tebliğ yayınlamıştır. 01.05.2014 tarihinde yürürlüğe giren `Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği` kendisinden önce yayınlanan bütün genel tebliğleri kaldırarak tek bir tebliğ altında birleştirmiştir ve KDV Tevkifatının nasıl ve hangi oranlarda uygulanacağını da geniş bir biçimde ele almıştır.Çalışmamızda Katma Değer Vergisiyle ilgili geniş bir bilgilendirmeden sonra KDV'de vergi sorumluluğu, tevkifatın vergi hukukumuzda ki yeri, tevkifat uygulamasının lehinde ve aleyhinde olan görüşlerle birlikte Katma Değer Vergimizde ki tam ve kısmi tevkifat müesseseleri pek çok açıdan değerlendirilmeye çalışılmıştır. Kısmi tevkifata tabi olan işlemlerle ilgili KDV iadesine konu olan iki örnek olayda incelenerek konu aydınlatılmaya çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Katma Değer Vergisi, Tevkifat, Katma Değer Vergisi Tevkifatı,Vergi Sorumluluğu, Republic of Turkey put into force the Value Added Tax as of 1985 as a practice that can be described as a large-scale reform. 8 individual indirect taxes that had been in force until 1985 were abolished, and instead the Value Added Tax came into force as of 01.01.1985.Stoppage is the institution based on 9. Article of Value Added Tax with Taxpayer title, and describes the practice of tax process carried out by people responsible from tax and payment to payee tax office on behalf of the taxpayer.Ministry of Finance has issued many general notices on VAT Stoppage until today. `Value Added Tax General Practice Notice` that came into effect on 01.05.2014 abolished all previous general notices and unified them under one notice, and widely explains how and at what rates VAT Stoppage shall be applied.In our study, after an extensive explanation about Value Added Tax, we have tried to evaluate tax liabilities in scope of VAT, the place of stoppage in scope of our tax laws, opinions for and against the application of stoppage in addition to full and partial stoppage institutions in scope of our Value Added Tax, in many aspects. Two case studies about the VAT return related to processes subject to partial stoppage were investigated to bring light to the subject.Keywords: Value Added Tax, Stoppage, Value Added Tax Stoppage, Tax Liability 160

Katma Değer Vergisi'ndeki tevkifat müessesesi tam ve kısmi tevkifat olarak ikiye ayrılmaktadır. Tam tevkifat uygulamasında verginin tamamı, kısmi tevkifat uygulamasında ise verginin bir kısmı kesilerek vergi dairesine beyan edilir. 26.04.2014 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak ve 01.05.2014 tarihinden itibaren uygulamaya konulan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği ile bugüne kadar yayımlanan 123 adet Katma Değer Vergisi Genel Tebliği yürürlükten kaldırılarak bu alandaki karmaşıklık sona erdirilmiştir.Çalışmanın birinci bölümünde sorumluluk kavramı ve Vergi Hukuku'nda sorumluluk konusu açıklanmaya çalışılacaktır. İkinci bölümde ise, Katma Değer Vergisi'nin teorik yapısı ele alınarak, Katma Değer Vergisi'nde sorumluluğun genel çerçevesine yer verilecektir. Son bölümde ise, Katma Değer Vergisi'nde sorumluluk uygulaması ayrıntılı bir şekilde ele alınarak açıklanmaya çalışılacaktır. Stoppage mechanism of Value Added Tax cosists of complete stoppage, and partial stoppage. Complete stoppage is applied by full tax cut, as partial stoppage is declaration of a part of the tax to tax office. By General Implementation Advice, announced in 26.04.2014 by the official gazette and put into action as of 01.05.2014, 123 older Value Added Tax General Advices have been repealed to cope with the ambiguity on the subject.In the first chapter of the study, liability concept, and liability understanding in terms of Tax Law has been explained. Theoretical pattern of Value Added Tax is discussed in second chapter, including the general guidelines of liability in Value Added Tax. Implementation of liability in Value added Tax is discussed in detail in the last chapter. 168

Türk Vergi sisteminde, esas olarak, vergi tahsilatını güvence altına almak, vergi kaçakçılığının önlemek, vergi idaresinin daha sağlıklı çalışabilmesi amacıyla vergi sorumluluğu müessesesine geniş yer verilmiştir. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nda vergi sorumlusu, alacaklı vergi dairesine karşı verginin ödenmesinden sorumlu kişi olarak tanımlanmıştır. Vergi kanunlarında düzenlenen diğer sorumluluk halleri incelendiğinde ise vergi sorumlusu ve vergi sorumluluğun farklı tanımlarının bulunduğu, uygulamada bu kurumun yeterince anlaşılmamasına sebebiyet verdiği görülmektedir. Vergi sorumluluğu müessesine hemen hemen tüm vergi kanunlarında yer verilmekle birlikte genel düzenlemeler Vergi Usul Kanunu'nda yapılmıştır. Bu kanun çerçevesinde vergi sorumluluğu, - Kanuni Temsilciler, Vergi Kesenler ve Mirasçılar yönünden incelenmektedir. Vergi sorumluluğu kurumunun öznesi konumunda olan vergi sorumlusunun ise; maddi vergi ödevi olan verginin ödenmesi haricinde verginin kesilmesi, beyanname verme gibi şekli ödevleri de bulunmaktadır. Vergi Usul Kanunu dışında kalan diğer vergi kanunlarında yer alan sorumluluk konusu incelenirken, Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci-Mali Müşavir, Yeminli Mali Müşavirler, Noterler, Trafik Sicil Memurları gibi birtakım resmi kuruluşlara da sorumluluk yüklendiği görülmektedir. Bu çalışmanın birinci bölümünde, genel hukuk sisteminde yer alan sorumluluk kurumu anlatılacak daha sonra vergi hukukunda dar ve geniş anlamı ile sorumluluk türlerine değinilecektir. İkinci bölümde, vergi hukukunda vergi mükellefi, vergi sorumluları ve temsil konuları incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise Türk Vergi Mevzuatı içerisindeki çeşitli vergi kanunlarında sorumluluğun yer alış biçimi ve uygulama şekillerine değinilmiştir. Sonuç bölümünde de vergi sorumluluğu kurumuna ilişkin hükümlerin anlaşılamaması ve yetersiz kalması nedeniyle idari düzenlemeler yapılması gerektiği konusuna değinilmiştir. Turkish tax system gives a broad coverage to `tax liability` with a view to ensure collection of taxes, avoid tax evasion and well-functioning of the tax administration. Tax Procedural Law Nr. 213 defines the taxpayer as the person responsible for the payment of tax to the relevant tax office authorized to collect the tax. When we examine the other `terms and conditions of liability` regulated under the tax laws, we see that there are different definitions of taxpayer and tax liability and that such differences cause insufficient understanding of this institution in practice. Although the institution of tax liability is covered under almost all tax laws, the general regulations are made under the Tax Procedural Law. Within the framework of this law, tax liability is examined with regards to Legal Representatives, Tax Collectors and Heirs. The main responsibility of the taxpayer, who is the subject of the tax liability institution, is to pay the tax as a financial obligation but s/he has some formal responsibilities such as the accrual of the taxes and submitting a tax declaration. When we examine the issues related to responsibility under the tax laws other than Tax Procedural Law, we see that some officials such as Public Accountants, Public Accountant and Financial Advisors, Certified Public Accountants, Notary Publics and Traffic Registrars are given responsibility as well. The first part of this study describes the `liability` institution within the general law system and then touches upon the types of liability within the tax law both in narrow and broad sense. The second part analyses the taxpayer, tax responsible, and the issues of representation in tax law. The third part deals with the tax liability as defined under different tax laws in Turkish Tax Legislation and the types of practices with regards to such definitions. The final part of the study concludes that administrative regulations are required as the provisions on the institution of tax liability are misunderstood or insufficient. 130

Sermaye şirketleri kendisini oluşturan paysahipleri ve faaliyetlerini yürüten yöneticilerden ayrı bir hukuki kişiliğe sahiptir ve kural olarak şirket işlerinin bütün sonuçlarından şirket tüzelkişiliği sorumludur. Sermaye şirketleri devlete olan borçlarını ödemediğinde yönetici ve ortaklarının ödenmeyen borçtan dolayı sorumluluğu söz konusu olabilmektedir. Böyle bir durumda, fer'i borçlular olarak yönetici veya ortakların ödenmeyen kamu borcunu şahsi malvarlıklarından ödemeleri gerekmektedir. Başka deyişle, ödenmemiş vergilerden yönetici ve ortakların bireysel sorumluluğu gündeme gelmektedir. Sermaye şirketi yönetici ve ortaklarının kamu alacağından sorumluluğu, mevzuatta farklı hükümlerde yer almış fakat birbirini tamamlayacak değil birbiriyle çelişecek şekilde düzenlenmiştir. Mevzubahis hükümler ticaret hayatında ve uygulamada gerçekleşen olgular neticesinde oluşan belirsizlikleri gidermek ve uyuşmazlıkları çözmek için de yeterli imkân sağlamamaktadır. Böyle olunca da, vergileri ve diğer kamu alacaklarını tahsil etmekle görevli kamu idaresi kanunların uygulanmasında yoğunlukla hataya düşebilmekte ya da alacağını bir an evvel elde etmek saikiyle hukuka aykırı işlemler yapabilmektedir. Bu çalışmada, kamu alacağının sermaye şirketi yöneticilerinden ve ortaklarından tahsil edilebilmesinin şartları, kamu alacağı sorumluluğunun kapsamı ve niteliğinin incelenip aktarılması amaç edinilmiştir. A corporation is an independent and seperate legal entity in its own right, and debts incurred by the entity are its responsibility. As a general rule, the directors and shareholders of a corporation are not personally liable for the entity's tax and other debts. However, when the entity turns out to be unable to pay them, under certain circumtances, corporate directors and its shreholders can be held personally liable. The liability of paying company's unpaid public debts from their personal wealth is an important exception to the rule of limited liability for owners of company. Corporate directors are also liable for being an accessory obliger for unpaid taxes. The legal arragements of directors' and shareholders' tax liability are settled in different regulations but these are discordant and mostly in conflict with each other. Thus, such norms are unsuccesful for disambiguation of business life and inadequate for the settlement of disputes. The study is a master thesis considers and discusses the problem that corporate directors and shareholders are liable for company's outstanding debts to the public authority. 130

Çalışmada Erzincan'daki Limited ve Anonim Şirketlerin vergi karşısındaki tutum ve davranışlarının belirlenmesi amaçlanmıştır.Çalışmanın ilk kısmında mükelleflerin davranışlarının psikolojik ve sosyal yönü, vergiye karşı gösterdikleri davranış biçimleri ve bu davranışları belirleyen faktörler ele alınmıştır. Araştırma kapsamında, mükelleflerin vergi karşısındaki davranışlarını değerlendirebilmek amacıyla, Erzincan ilinde 284 vergi mükellefine anket uygulanmıştır. Anket uygulaması sonucu elde edilen veriler SPSS 15 istatistik programı ile Sıklık (yüzde), Mann-Whitney U testi ve Kruskall-Wallis H testi ile analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre Erzincan'daki mükelleflerin vergi karşısında göstermiş oldukları tutum ve davranışlara etki eden faktörler incelenmeye çalışılmıştır. The aim of this study was to determine the attitude and behavior of Limited and Incorporated Companies in Erzincan towards taxes.The first part of the study evaluated the psychological and social aspects of the taxpayers' attitudes, the types of behavior they demonstrated towards taxes, and the factors that shaped these behaviors. In order to assess the behavior of taxpayers towards taxes within the context of this study, a questionnaire form was administered to 284 taxpayers in the province of Erzincan. The questionnaire data was then analyzed by using Frequency (percentage), the Mann-Whitney U test and the Kruskal-Wallis H test with the aid of the SPSS 15 statistical program. Based on the analysis results, we attempted to determine and evaluate the factors that affected the attitudes and behaviors of taxpayers in Erzincan towards taxes. 108

У статті проаналізовано особливості реалізації податкового обов’язку адвокатами як самозайнятими особами. Визначено специфіку правового статусу самозайнятої особи. Наведено порядок для взяття на облік фізичної особи, яка має намір провадити незалежну професійну діяльність. Окрему увагу приділено особливостям врахування витрат при визначенні об’єкта оподаткування у фізичної особи, що здійснює незалежну професійну діяльність. В статье проанализированы особенности реализации налоговой обязанности адвокатами как самозанятыми лицами. Определена специфика правового статуса самозанятого лица. Приведен порядок для постановки на учет физического лица, которое намеревается осуществлять независимую профессиональную деятельность. Отдельное внимание уделено особенностям учета расходов, при определении объекта налогообложения у физического лица, осуществляющего независимую профессиональную деятельность. The features of the implementation of tax obligations as a self-employed lawyers are analysed. The specificity of the legal status of self-employed person. The procedure for registration of an independent professional activity. Special attention is paid to the peculiarities cost accounting in determining the object of taxation at the individual, who exercises independent professional activity.

Modern vergiciliğin temel uygulamalarından olan Katma Değer Vergisi (KDV), vergi sistemimize 1985?te dahil olmuş ve zaman içinde sistemin en yüksek tahsilatını sağlayan vergi türü haline gelmiştir.Yayılı, fakat kümülatif etkisi bulunmayan bu vergi, indirim mekanizması sayesinde süreçte yaratılan katma değeri esas aldığından diğer muamele vergilerinden ayrılmaktadır. Bütün üretim ve dağıtım safhalarında uygulanması ve her aşamada alıcı ve satıcı arasında menfaat çelişkisi yaratması bu verginin etkinliğini artırırken, diğer taraftan faaliyetlerin kayıtlara yansımasına etki ederek gelir ve kurumlar vergisi tahsilatına da olumlu etkide bulunmaktadır.Vergi hukukundaki sorumluluk uygulaması, diğer vergi türlerinde olduğu gibi KDV?de de söz konusudur. KDV?de sorumluluk; mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanunî merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığı?nca vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanların verginin ödenmesinden sorumlu tutulması suretiyle uygulanmaktadır. Sorumlular tevkifata tabi tuttukları vergiyi satıcıya değil, doğrudan vergi dairesine ödemektedir.Bu bağlamda, sorumlu sıfatıyla KDV tevkifatı uygulaması iki ana gruptan oluşmaktadır. Birincisi, vergiye tabi işlemlerde mükellefin yurt dışında olması ile verginin kolayca toplanabilmesi nedenlerine dayalı tevkifat, ikincisi ise vergi güvenliğinin sağlanması amacına dayalı tevkifattır.Çalışmamızda, vergi sistemimiz içinde KDV?de vergi sorumluluğunun yeri ve tevkifat uygulamasının nedenleri ile Avrupa Birliği?ndeki uygulamalar incelenmekte ve Türkiye?de vergi güvenliği amacıyla başlatılan, ancak zaman içinde giderek yaygınlaşarak bir tahsilat aracı haline gelen kısmi tevkifat müessesesinin yerleşik bir uygulama haline gelmesinin etkileri değerlendirilmektedir. KDV tevkifatının bir bütün olarak kavranabilmesi için, teorik çerçevenin yanında tevkifat uygulaması da detaylı olarak incelenmekte ve tartışmalı alanlar değerlendirilmektedir.Anahtar Kelimeler: Katma değer vergisi, vergi tevkifatı, vergi sorumluluğu, Tebliğ, Avrupa Birliği, ters yükleme. Value Added Tax (VAT), one of the essential practices of modern taxation, was included in our tax system in 1985 and, in time, has become the tax type that generates the highest revenue collection of the system. Since this type of tax, which is widespread but does not have a cumulative effect, is based on the value added created in the process owing to the deduction mechanism, it differs from other transaction taxes. While, on one hand, the facts that this tax is applied in all production and distribution phases, and that it creates contradiction of interest between the buyer and the seller in all phases, increase the efficiency of the tax, on the other hand, by providing that the activities are reflected in the records, it positively affects the collection of income and corporate tax.The responsibility practice in the tax code is also valid for VAT as well as the other tax types. In cases where the taxpayer does not have a residence, workplace, registered office or headquarters in Turkey and in other cases where necessary, for the purposes of securing the collection of the receivables by the Ministry of Finance, the responsibility principle is applied in VAT by holding the persons, who constitute the parties of the transactions subject to the tax, responsible for the payment of the tax. The responsible parties pay the withheld tax tax directly to the tax authority, not to the seller. In this context, the practice of VAT withholding in the capacity of responsible consists of two main groups. Firstly, withholding based on the reasons of the taxpayer being abroad and collection of the tax easily; and, secondly,withholding based on the purpose of ensuring the security of the tax.In our study, the place of tax responsibility for VAT in our taxation system, the reasons of withholding practice and the practices in the European Union are analyzed, and the effects of the partial withholding becoming a permanent practice, which started with the purposes of the security of tax, but became a means of collection by becoming increasingly widespread in time, are evaluated. For the VAT withholding to be understood as a whole, in addition to the theoretical framework, the withholding practice is analyzed in detailed and the problematic areas are assessed.Key Words: Value added tax, tax withholding, tax responsibility, Communique, European Union, reverse charge. 343

Mükellefler verginin gelir azaltıcı bir unsur olması nedeniyle, vergi ödemekten kaçınabilir veya vergi kaçırabilir. Bu davranışların belirleyenlerinin tespitine dönük olarak vergi psikolojisi alanında yapılan çalışmalar mükelleflerin vergilerini öderken sadece ekonomik unsurlardan etkilenmediğini aynı zamanda sosyo psikolojik bazı faktörlerinde etkisi altında da olduğunu ortaya koymuştur. Vergi kaçırma ve vergiden kaçınma davranışlarının belirleyenleri vergi ahlâkı ile yakından ilintilidir. Bir toplumda vergi kayıp ve kaçakları vergi ahlâkı geliştiği ve kökleştiği ölçüde azalacaktır. Bu nedenle, en genel tanımıyla mükelleflerin vergisini tam olarak, zamanında beyan etmesi ve ödemesi olarak adlandırılan vergi ahlâkını da belirleyen faktörlerin tespiti ve bu faktörlerin hangi koşullar altında oluştuğunun ve nelerden etkilendiğinin bilinmesi kanun koyucunun, politikacıların ve vergi uygulayıcılarının vergiyle ilgili kararlar alırken vergilemede istenen hâsılata ulaşılmasını kolaylaştırarak, daha güçlü bir mali yapının oluşmasını sağlayacaktır.Bu tezin kapsamında Vergi ahlâkını şekillendiren faktörlerin vergiden kaçınma ve vergi kaçırma üzerindeki etkisi teorik olarak açıklandıktan sonra, vergi ahlâkının gerekliliğini ve belirleyenlerinin bir ilçe bazında ampirik olarak ölçülmesi amacıyla Çanakkale ili Biga ilçesinde mükelleflerin vergiye karşı göstermiş olduğu davranış biçimlerinin araştırılmasına yönelik 1100 kişiyle yapılan anket çalışması sonucu elde edilen bulgular sıklık analizleri ve çapraz tablolar yardımıyla açıklanmıştır.Yürütülen ampirik alan araştırması sonuçlarına göre; kamu hizmetlerinden memnuniyet düzeyi, başka mükelleflerinin dürüstlüğüne ilişkin algı, alınan kamu, hizmetlerinin yeterliliği, vergi sistemi ve mevzuatı konusundaki algı, vergi dairesi personeli hakkındaki düşünceler, vergi afları, din, toplumsal gurur, eğitim, gelir, mükellefiyet türü, yaş vergi ahlâkını belirleyen en önemli faktörler olarak görülmektedir.Anahtar kelimeler: Mükellef Davranışları, Vergi Etiği, Vergi Uyumu, Vergi Algılaması, Vergi Bilinci Tax-payers may avoid paying taxes or may evade taxes since taxes are income decreasing factors. The studies carried in the field of psychology of tax to find out the determinants of these behaviors have proved that the tax-payers are not only affected by the economic factors but also by socio-psychological factors. The determinants of tax evasion and tax avoidance are closely related with tax ethics. In a society, tax loss and tax evasion will decrease to the extent the tax ethics is developed and established. For this reason, to know what the determinants of tax ethics - which means, in general terms, that the tax payers declare and pay their taxes in time and completely- are , under which circumstances these determinants emerge and are affected by, will help establishing a stronger financial structure by making it easier for the legislators, politicians and executives to achieve the targeted revenue.In the scope of this thesis, after theoretically explaining the effects of determinants of tax ethics on tax avoidance and tax evasion, findings of the results of a survey conducted with 1100 people in order to explore the types of behaviors exhibited by the tax-payers in the Biga town of the Çanakkale city are explained with the frequency analysis and crosstabs.so as to measure the necessity of tax ethics and its determinants empirically on a town base.According to the consequences of the empirical field research done; the level of satisfaction from public services, the perception related to the honesty of other tax-payers, the efficiency of the public services received, the perception about the taxation system and legislation, the opinions about the personnel in the Tax Office, the tax amnesty, religion, social pride, education, income, type of liabilities, and age are thought to be the most important factors determining tax ethics.Keywords: Tax-Payer Behaviors, Tax Ethics, Tax Compliance, Tax Perception, Tax Consciousness. 221

Ekonomi, finans ve hukuk bilimleri açısından farklı anlamlara gelen sermaye, başta pay sahipleri ve ortaklık alacaklıları olmak üzere, ileride pay sahibi olması muhtemel kişileri, ortaklıkla ilişki halinde olan diğer gerçek ve tüzel kişileri ve şirketlerin vergi mükellefi olması nedeniyle de devleti yakından ilgilendiren bir kavramdır. İktisadi faaliyetlerin yürütülmesinde hayati önemi haiz sermayenin çeşitli ekonomik nedenlerle ihtiyari ya da sermaye kaybında olduğu gibi zorunlu nedenlerle azaltılması mümkündür.Sermaye azaltımı müessesesi Türk Ticaret Kanunu'nun (TTK) 473, 474 ve 475'inci maddelerinde düzenlenmiştir. Sermayenin şirket alacaklıları için güvence oluşturma fonksiyonu dikkate alınarak, özü itibariyle bir esas sözleşme değişikliği mahiyetinde olan sermaye azaltımı diğer esas sözleşme değişikliklerinden farklı birtakım düzenlemelere ve sıkı kurallara tabi tutulmuştur.Ülkemizde uzun yıllar süren enflasyonist etkiler ve ağır işleyen maliyetli bir süreç gerektirmesi nedeniyle yaygınlık kazanamayan yapının; enflasyon oranlarındaki düşme eğilimine ve sermaye azaltımı sonucunu doğurabilecek şirket bölünmelerinin TTK ile yasal alt yapıya kavuşturulmasına paralel olarak eskiye oranla daha sık kullanılması beklenmektedir. Bu itibarla sermaye azaltımı müessesesinin, uygulamada yaygınlık kazanması öncesinde vergisel sonuçlarıyla birlikte ele alınması, irdelenmesi, tereddüt ve belirsizliklerden arındırılmış daha etkin işleyen esnek bir yapıya kavuşturulması önem arz etmektedir.Vergi kanunlarımızda sermaye azaltımının vergilendirilmesi hususunda açık bir hüküm bulunmamasına rağmen, uygulamada sermaye azaltımı neticesinde ortaklara yapılan ödemelerin kâr payı olarak nitelendirilmesinin ve kâr paylarının tabi olduğu vergilendirme rejimi kapsamında vergilendirilmesinin anayasal bir ilke olan vergilerin kanuniliği ilkesine uygunluğu tartışmalıdır.Bu çalışmada, ticaret hukuku, sermaye piyasası hukuku ve vergi hukuku bileşenleri dikkate alınarak eski ve yeni ticaret kanunu, vergi kanunları ve vergilendirme ilkeleri, sermaye piyasası mevzuatı, konuya ilişkin yargı kararları, vergi uygulamaları bir arada değerlendirilerek sermaye azaltımı müessesesi ve bunun vergilendirilmesi incelenmiş, başta sermaye azaltımının vergilendirilmesine ilişkin açık bir kanun hükmünün bulunmamasından kaynaklananlar olmak üzere uygulamada karşılaşılan sorunlara değinilerek bunların çözümüne yönelik öneriler geliştirilmiştir. Capital is defined differently in economics, finance and law and it is a subject of interest to various natural and legal persons such as shareholders, creditors, possible future shareholders and other stakeholders of the firm. Firms being tax payers, firms? capital is also a subject of interest to the state. Capital can be reduced voluntarily due to various economic reasons, or as a mandatory process in case of a loss of capital.In the Turkish legislation, capital reduction is regulated in Articles 473, 474, and 475 of the Turkish Commercial Code (TCC). Taking into consideration the protective role of capital for the creditors, capital reduction, which is in essence, a change in the Articles of Incorporation, is regulated with stricter rules than other changes to the Articles of Incorporation.Capital reduction has not been widely used in Turkey, due to the long lasting high inflation periods, and the process being slow and costly. Currently, with substantially lowered inflation rates, and the newly introduced changes to the TCC, setting the rules for corporate spin offs, which might result in capital reductions, the process is expected to be used much more frequently than before. Consequently, before it becomes widely used, it is important to analyze the process of capital reduction together with its tax impacts, and to suggest any revisions to the existing process, for eliminating any uncertainties and making the process more effective.Although there is no explicit provision in our tax laws related to the taxation of capital reduction, in practice, when there is a payment to the shareholders due to capital reduction, for tax purposes this payment is treated as dividend and taxed accordingly. However, it is debatable that this practice is in line with the constitutional principle that taxes can only be levied through laws.This study analyses capital reduction and issues related to its taxation, taking into consideration their relevance to commercial law and capital market law. Thus, the analysis collectively evaluates the provisions in the old and the new Commercial Codes, Tax Codes, Capital Market Legislation, related court decisions and taxation practices, identifies and suggests solutions to the problems encountered in practice, which mainly arise due to the fact that there is no explicit provision in the tax laws for taxation of capital reduction. 294

Vergi politikasının amacı, verginin eksiksiz ve zamanında ödenmesini sağlamaktır. Bu amacı gerçekleştirmek için yükümlü olan vergi mükellefleri, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu düşen gerçek veya tüzel kişilerdir. Vergi mükellefi kendisine düşen vergi borcunun ödenmesinden sorumludur. Ancak bazı hallerde, kanun koyucu vergi borcunun esas mükellefler tarafından değil; üçüncü kişiler tarafından ödenmesini öngörmüştür. Vergi sorumlusu, verginin ödenmesi bakımından kanun gereği vergi dairesine karşı muhatap olan kişidir. Vergi sorumlularının tıpkı vergi mükellefi gibi görevlendirilmesindeki amaç, verginin en az masrafla, en kısa sürede tahsil edilmesini sağlamaktır. Katma Değer Vergisi (KDV) esas itibariyle beyan esasına dayanmaktadır. Bazı durumlarda beyan esası yerine, malların alıcılarının veya hizmetten faydalananların sorumlu sıfatıyla KDV'yi kaynakta keserek beyan etmek zorunda bırakıldığı görülmektedir. Bu duruma KDV'de vergi sorumluluğu denilmektedir. Ancak bu sorumluluk uygulamasının alanı son yıllarda oldukça genişletilmiştir. Öte yandan iyi niyetli KDV mükelleflerinin bu uygulama ile vergi yükü artmış ve mağdur duruma düşmüşlerdir. Bu yüzden, sorumluluk kapsamının alanı daraltılarak, etkin ve yerinde denetimlerle verginin güvence altına alınmasının daha kalıcı bir çözüm olacağı görülmektedir. The aim of tax policy, tax is to provide completely and timely payment. To achieve this assigned goal to taxpayers, under the laws, the tax that belongs the person is the either the natural or legal persons. The taxpayer is responsible for the payment of tax debt falls to him. However, in some cases, based on legislative tax debt by the taxpayer is not paid by third parties predicts. Tax officer is the person who is involved for tax payment required by law in terms of deal with the tax office. The aim for assigning duties just as responsible for tax purposes the taxpayer is to ensure to collect the tax at least cost, as soon as possible. Value Added Tax is based on its stated basis. However, in some cases, the basis of declaration, rather than the recipients of goods or services responsible for the capacity of beneficiaries to register is the status of the cutting off the source that Value Added Tax was forced to declare. This application also revealed that the Value Added Tax Responsibility. However, this responsibility in recent years has expanded the application space. On the other hand, the Value Added Tax payers of this application are in good faith and with an increased tax burden fell victim. Therefore, the field narrowed the scope of responsibility, taking an active and onsite inspections to ensure the tax is understood that more permanent solution.

Anahtar Kelimeler : Vergi Hukuku, Özel Hukuk, Vergiyi Doğuran Olay, Özel Hukuk SözleşmeleriÖZETVERGİ HUKUKUNUN ÖZEL HUKUK İLE İLİŞKİSİVergi hukuku; verginin tanımı, verginin doğması ve sona ermesi gibi kavramları incelerken ister istemez özel hukuk dallarıyla münasebette bulunacaktır. Verginin ortaya çıkması ve sona ermesi aşamasında, vergi hukukunun özel hukuk ile ilişkisi doğrultusunda muvazaa ve peçeleme önemlidir. Muvazaa ve Peçeleme vergiden kaçınma yolları olarak kullanılmaktadır. Bu hususta “vergiyi doğuran olay” ve “ekonomik yaklaşım ilkesi” önemlidir. Ekonomik yaklaşım ilkesi sözleşmenin ötesine geçerek gerçek iktisadi boyutu bize verir. Ticaret şirketlerinde “bölünme” ve “devir” konusunda verginin ortaya çıkıp çıkmaması da bu ilişki çerçevesinde değerlendirilmelidir. Bölünme ve devir müessesesinin Türk Ticaret Kanunu’nda değilde Kurumlar Vergisi Kanunu’nda düzenlenmiş olması dikkat edilmesi gereken bir durumdur. Vergi hukuku özel hukuk ilişkisinde bizce önemli olan nokta kamu hukuku geleneğinden gelen vergi hukukunun, vergi hukuku açısından sonuç doğurması hususunda kendi ilkelerinin daha baskın olduğudur. Özel hukuka ait kavramları elbette kullanmaktadır. Özel hukuka ait düzenlemeleri elbette göz önüne almaktadır. Ancak her seferinde durum vergi hukukunun temel yapı taşı olan vergi, dolayısıyla vergiyi doğuran olay açısından göz önüne alınmaktadır ve bu da vergi hukukunun düzenlemeleri doğrultusunda sonuçlanmaktadır.Keywords : Tax Law, Private Law, Private Law Contracts, Event Giving Rise To TaxABSTRACTTHE RELATION BETWEEN PRIVATE LAW TO TAX LAWWhile analyzing concepts like the definition of tax, the birth and ending of tax, the Tax law, necessarily, will be connected with branches of the private law. In the phase of the birth and ending of the tax, collusion and tax-veiling are important within the relationship of the tax law with the private law. Collusion and tax-veiling are used as ways to escape tax. In this respect, the principles of “taxable event” and “economic approach” are important. The economic approach principle gives us the economic dimension by passing beyond the contract. The taxability of “the transfer” and “the split” in trade companies should be analyzed within the frame of this relationship. It is a noteworthy situation that the agency of transfer and split is organized not in Turkish Trade Law but in Corporate Tax Law. The important point for us in the relationship between the Tax law and the Private Law is that the principles of tax law, coming from the tradition of the public law, are more dominant in respect of producing results concerning tax law. Of course, concepts of the private law are also used. Arrangements of private law are also considered. However, the case is always considered with respect to tax, the basic unit of the tax law, consequently as taxable event and, then, this results in the direction of tax law regulations.

Bu çalışmanın amacı gelir farklılığının dinamik kamusal malların gönüllü sağlanmasındaki etkisini incelemektir. Araştırmada deneysel iktisat teknikleri kullanılmıştır. Kamusal malların sağlanmasında bedavacılık problemi tartışılmış ve deneysel iktisadın gelişimi aktarılmıştır. Gönüllü katılım mekanizması kullanılarak tasarlanan deneyden elde edilen sonuçlar gelir dağılımı daha eşit hale geldikçe dinamik kamusal mallara gönüllü katılımın arttığını göstermektedir. The purpose of this study is to explore the effect of income heterogeneity in the voluntary provision of a dynamic public good. Experimental economic techniques were used in the research. The free rider problem in the provision of public goods was discussed and the development of experimental economics was considered The results from the experiment with the voluntary contribution mechanism show that voluntary contributions to dynamic public goods rise as the income distribution becomes more equal. 254

Tevkifat yöntemi gelirin elde edilmesi ile vergilendirilmesi arasındaki zamanı en aza indiren vergi tahsil yöntemidir. Verginin tevkifat yoluyla alınması gelirin kaynağında vergilendirilmesini ifade eder.Tevkifat yöntemi zaman içerisinde tahsil yöntemi olmanın yanı sıra bir vergilendirme tekniği olarak da kullanılmaya başlanmıştır. Bu hallerde tevkifata tabi tutulan gelirler dolayısıyla beyanname verilmemekte hatta başka gelirler dolayısıyla beyanname verilse bile bu gelirler beyana dahil edilmemektedir.Tevkifat yöntemi tahsilâtta kolaylık sağlaması, vergi idaresinin işini kolaylaştırması, mükellefleri şekli yükümlülüklerden kurtarması ve vergi kayıplarını önlemesi gibi nedenlerle tercih edilen bir uygulama olmuştur. Bu nedenlerle uygulama alanı yapılan düzenlemeler ile devamlı genişletilmiştir.Küreselleşme sürecinde yaşanan gelişmelere bağlı olarak ülkeler vergilendirme alanında sorun yaşamaktadırlar. Bu süreçte meydana gelen yeni olanaklar mükelleflere vergiden kaçınma veya vergi kaçırma imkanları yaratmaktadır. Bu durum günümüzde hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerin gündeminde önemli bir sorunu teşkil etmektedir. Ülkeler vergi kayıplarıyla mücadele amacıyla aldıkları çeşitli vergi güvenlik önlemlerinin yanı sıra tevkifat uygulamasını da bu amaç doğrultusunda kullanılabilmektedir.Sağladığı bir çok kolaylık nedeniyle günümüzde tevkifat uygulaması Türkiye'deki kadar geniş bir biçimde olmasa da Avrupa Birliği ülkelerinin vergi sistemlerinde de yer almaktadır. Witholding tax is a tax collection method which reduces the time between getting income and taxation. Taking tax through witholding tax means taxation of income in its source.In addition to being used as a collection method witholding tax has also been used as a taxation technique. In such conditions, a tax declaration is not given for incomes that are subject to witholding tax and these incomes are not included even if a tax declaration is made for other incomes.Witholding tax has been a preferred practice because of several reasons such that it expedites collection, makes collection easier for tax bureaux, frees taxpayers from formal responsibilities, and prevents tax loss. Therefore, the practice area of witholding tax has been constantly broadened by regulations.Because of the developments in the globalization process countries face problems in taxation practices. New possibilites that occur in this process creates opportunities for taxpayers to avoid taxes or to evade taxes. This constitutes a significant problem in the agenda of both developed and developing countries. Besides taking different security precautions to struggle against tax losses, countries can also use witholding tax to prevent defrauding tax.Due to its many advantages, the practice of witholding tax is included in the tax systems of European Union countries even though it is not as widely practiced as in Turkey. 301

Gelir politikasının temel amacı, verginin eksiksiz ve zamanında ödenmesidir. Bu amacı gerçekleştirebilecek olan vergi mükellefleri, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu terettüp eden gerçek veya tüzelkişidir. Vergisel ödevlerin bizzat vergi mükellefi tarafından yapılmasının imkansız olduğu bazı durumlar olabilir. Bu imkansızlığı giderebilmek amacı ile kanuni temsilci müessesesine başvurulur. Bu çalışmada; gerçek kişinin kendisi tarafından bir takım nedenlerden dolayı yerine getirilmesi imkansız olan vergisel ödevlerin, usulüne uygun bir şekilde yerine getirilmesi amacı ile kanuni temsilcinin sorumluluğu incelenmiştir. Bu çalışmada, kanuni temsilci olan veli, vasi ve kayyım hakkında bilgiler verilmiş, bunların hangi şartlarda sorumluluklarının olacağı hususu açıklanmıştır. Konunun somutlaştırılması amacıyla; eski ve yeni kanunlar mukayese edilerek ve ilgili Danıştay Kararları da incelenerek kanuni temsilcinin mali ve cezai sorumluluk alanı belirlenmiştir. Ancak vergi cezaları veli, vasi ve kayyımın vergi kanunlarına aykırı hareket etmesinden dolayı doğmuş ise, temsil edilen gerçek kişinin (küçük ve kısıtlının) vergi cezalarına muhatap tutulamayacağı tespit edilmiştir. Bu durumda, vergilemeyle ilgili ödevlerin yerine getirilmemesi nedeni ile kesilecek vergi cezası, her hal ve şartlarda kanuni temsilciden alınacaktır. Ayrıca, kanuni temsilcilerin vergi kanunlarına aykırı fiillerinden dolayı hükmolunacak hapis cezalarının da küçük veya kısıtlılara uygulanmayıp, vergi kanunlarına aykırı hareket eden kanuni temsilcilere uygulanacağı diğer bir saptamadır. The main policy of income is the paid (collection) of tax by true amount at the right time. Taxpayers who will perform this aim are real persons and corporates requiring to pay their tax dues. Sometimes, the any taxpayer can?t do tax duties, himself. Legal representative institution is used to relieve this impossibility. In this study, it is investigated the responsibility of legal representatives for perform appropriately the tax duties that were not carried out by real persons. In this study, it is informed about legal representatives such as guardian, executer and law administrator; and the responsibility rules of those are explained. To concretise this topic, it was done a comparison between the new laws and old laws; and it is scrutinized the decisions of State Council. It is detected the tax penalties originating the faults of legal representatives don?t execute to real persons. In this conditions, the tax penalties owing to tax duties that don?t obey by legal representatives would be precisely captured from the legal representatives, but not to real persons. In addition, the jail penalties caused tax crimes committed against tax laws by legal representatives that will also execute to legal representatives is an establishing.

ÖZET KAMU EKONOMİSİNDE MALİ SAYDAMLIĞIN VERGİ BİLİNCİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ (GAZİANTEP ÖRNEĞİ) MARAŞ, Özgür Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Tez Yöneticisi: Yrd.Doç.Dr. A. Atilla UĞUR Ocak, 2004, 163 sayfa Bu çalışmanın amacı, kamu maliyesinde saydamlığın nasıl oluşturulduğunu, saydamlık ile vergi mükellefleri üzerinde toplumsal bir vergi bilincinin oluşturulup oluşturulamayacağını, ekonomik, siyasi ve sosyal yapı üzerinde yaşanan değişimin yenilikleri ve tüm bunların etkisi ile ülkelerin vergi yapılan ve politikaları üzerinde nasıl bir vergi bilincini oluşacağını araştırmak ve karşılaştırmaktır. Bu çalışmada gerçekleştirilen anket Gaziantep'te 21 ücretli kamu personeli, 41 özel sektör personeli, 38 ücret dışı gelir vergisi ve kurumlar vergisi mükelleflerinden olmak üzere toplam 100 kişi ile yapılmıştır. Sonuçta, ankete katılan tüm mükelleflerin mali saydamlığa ve vergi bilincine bakış açısı analiz edilmiştir. m ABSTRACT THE EFFECTS OF TAX CONSCIOUSNESS ON THE TRANSPARENCY OF PUPLIC FINANCE: A CASE STUDY GAZİANTEP MARAŞ, Özgür Master of Economics in Educational Social Science Supervisor: Assis.Prof. A.Atilla UGUR January, 2004, 163 pages The purpose of this study was to search and compare the transparency of public finance how to be formed, if the social tax consciousness is formed or not on the economic, politic and social structures, and with the effect of all these, how the tax consciousness is formed on the tax structures and politics on the countries. The questionnaire realized at this study was done in Gaziantep, 21 salaried public sector personels, 41 salaried private sector personels and 38 un paid taxpayers of income tax and institution tax, that is total 100 taxpayer were taken part in this questionnaire. As a result, the point of view about tax consciousness and finance transparency of all taxpayers joined in the questionnaire was analyzed. 163

220

237